Ủng hộ VCV
Số tác phẩm
28.333 tác phẩm
2.747 tác giả
551
115.971.781
 
Đọc “Nhìn Phẳng” Của Thái Nam Anh
Nguyễn Bình Phương

Đọc thơ Thái Nam Anh không thấy bất ngờ, không sốc nhưng thoang thoảng có sự quyến luyến. Quyến luyến bởi cái tâm của người viết lành. Lành tới độ không quyết liệt, không cao trào, mà chỉ là những “trang trải” với “tất cả hạ, thu rồi đông/cả trả trước cả vay sau chữ này”. Mỗi bài thơ của Thái Nam Anh là một chuyện kể nhẹ nhàng, rủ rỉ và chúng được bao phủ trong bầu không khí lành. Cái nhìn lành, cái cảm lành, cái nghĩ lành. Một chữ lành trong veo.

Lành có thể hóa giải mọi thứ, cả ở những khoảnh khắc đau đớn nhất:

 

Cả lúc quặn đau con tim trùng xuống

Nhìn phẳng có sóng như hạt nắng êm.

 

Với một người bạn đã hy sinh, thương nhớ cũng không cuồn cuộn, không ầm ào, chỉ nhẹ nhẹ, lành lành:

 

Sau ngày ấy bạn không trở về

Nỗi nhớ dốc nghiêng cuối phố.

 

Gặp chuyện mang hài cốt về quê, nếu không lành thì có thể triển khai rất ầm ĩ, nhưng Thái Nam Anh chỉ khuôn lại trong bốn câu gọn nhẹ:

 

Tầu Thống nhất hai con mua ba vé

Chiếc ba lô bên cửa sổ nắng tràn

Cha liệt sĩ một ghế về quê mẹ

Hồi còi hú gọi đến mênh mang

 

Cái cách xử sự lành như thế là tôn trọng triệt để người đã mất nhưng vẫn khiến người đang còn xúc động đến rời rã. Cũng như để tỏ lòng mến nhau thì không nhất thiết phải ôm ghì lấy nhau, mà chỉ cần lặng lẽ nhìn:

 

Ánh lửa rừng khuya nhìn nhau rất nét

 

Lửa là sự chuyển động ghê gớm nhất, ảo nhất, gợi nhiều liên tưởng dữ dội nhất, vậy mà bởi lành cho nên cái nhìn vẫn “định được rõ nét nhau. Lành đến mức này thì không thể hơn được nữa. Lành cho nên giữa cơn mưa chiều tơi bời “Từng đợt từng đợt quất/Những má phấn bợt da/Những môi son bầm lại/Những mảng đời nhạt nhòa” mà vẫn tìm cách lục lọi được một cái lành khác:

 

Ơ kìa! có mấy đứa trẻ

Hò reo lao ra đường chơi

 

Người viết về mưa đang đứng giữa mưa, quan trọng hơn, đang ôm trọn vẹn một chữ lành. Không như nhiều người khác, thường tóm lược cuộc đời bằng những hình ảnh, ngôn ngữ mạnh mẽ, sắc lẹm, Thái Nam Anh lại rất lành cứ nhẹ nhàng, chơi chơi:

 

Thân trải đường bao nẻo

Không ra khỏi phận mình

Bao nhiêu khôn vừa dại

Chẳng đủ ngờ đầy tin

 

Tưởng là chơi chơi thế, nhưng ngẫm kỹ thì lại không chơi chơi chút nào. Lành còn đeo theo nó biết bao nỗi niềm, bao thương cảm, lành chứa phía sau nó cả bể đa sự. Xem con gái hát bài hát mẫu giáo về con vịt mà cũng để cho cái đa sự lẻn vô được:

 

“Gặp hồ nước nó bì bà bì bõm”

Tay con xòe ra như đang bơi

Nhưng con vịt ngoài kia con ơi

Đồng thấp đồng cao hạt rơi hạt lép.

 

Lành quá đôi khi phiền phức thế, nó không đủ dữ để giữ được cho riêng mình một góc yên tĩnh nào, nó tự khuấy lên ngay trong những thời khắc trong veo, rất riêng tư. Nói cách khác, lành quá cho nên tự tước đọat sự vô tư trong một thế giới rất cần vô tư. Đó là chỗ rắc rối không rõ đáng yêu hay đáng trách. Nhưng đáng trách hay đáng yêu thì lành là thứ cần phải được tôn trọng, dù cho chưa đến thời nó được tôn thờ.

Tôi thích những câu thơ này:

 

Thoang thoảng thấp thoáng ơi

Là thật hay không thật.

 

Tôi thích cả cái sự chơi chữ rất hiếm hoi này của Thái Nam Anh:

 

Phải đến tận Kỳ Cùng mới biết mình yêu

 

Và tôi thích cách nhìn nhận lành đến mức tưởng là “phẳng” nhưng bên dưới lại không hề “phẳng” này:

 

Đời mình tay mình nắm

Ngày mai còn ngày mai

Cơn gió thoảng ngoài cửa

Gọi thao thức đêm dài.

 

Tôi thích thêm cả tâm sự rất thành thật này nữa, trong thơ Thái Nam Anh:

 

Viết chậm lo muộn hẹn với xuân

Viết vội e thiếu câu mùa trước.

 

Ở giữa sự dùng dằng ấy, lành đã phát huy hết giá trị của nó./.

Nguyễn Bình Phương
Số lần đọc: 1309
Ngày đăng: 08.11.2010
[ Trở lại ] [ Tiếp ]
In tác phẩm Góp ý Gửi cho bạn
Cùng thể loại
Đọc Chân Phương Chiều Chạng Vạng… - Nguyễn Hồng Nhung
Nguyễn Nguyên Bảy, một “Núi thơ” - Hoàng Xuân Hoạ
Quán cũ, Vân Long - Vân Đình Hùng
Đọc Thơ Bùi Kim Anh - Chân Phương
Vân Long một đời thơ, một tấm lòng - Trần Đăng Thao
Giữa Dòng Hiện Sinh - Bùi Công Thuấn
Đọc Kịch Lữ Kiều - Khuất Đẩu
Từ bản Hon đến Thăng Long nghìn tuổi… - Vân Long
Nặng Lòng Chuyện Phù Phiếm - Bùi Công Thuấn
Margaret Atwood “Những cái kết hạnh phúc” Kịch bản tình yêu và bình đẳng giới. - Trịnh Hải Yến