Đường phố vắng te. Thay vì chọn một giấc ngủ trưa dài trước đêm trừ tịch, y lại gò lưng trên con ngựa sắt, xiết hai bánh cao su xuống mặt lộ, hướng về cao nguyên. Nắng nhàn nhạt. Gió quẩn. Quần áo phần phật, thi thoảng lại hút dài một tiếng hú quai quái. Ánh mắt tít tắp, thăm thẳm tự do, ngun ngút cô độc. Trước mặt y là hai trăm chín mươi chín cây số và căn nhà gỗ trơ trọi giữa một đồi thông ngoại vi vắng vẻ của Đà Lạt. Sau lưng y là en nờ lần ba trăm sáu mươi lăm ngày phố thị ồn ào chật chội.
Giáp tết, khu phố y ở vắng dần sinh viên trọ học và những nhóm lao động nhập cư lam lũ. Trống trải. Y nảy ra ý định sẽ đón giao thừa một mình trên cao nguyên Lâm Viên. Bà xã y dư biết tính bốc đồng, xốc nổi, nói là làm của gã chồng gia trưởng nên chỉ phản đối lấy lệ. Hơn nữa y đã hứa đi hứa lại là sẽ có mặt ở nhà chiều mùng một. Con y thì ủng hộ hết mình. Cô nàng bi bô nói cười không dứt vì được y ứng trước mấy chuyến hội hoa xuân, chợ tết, rồi còn được bám càng y đi quà cáp hết lượt nội ngoại, thân thích.
Căn nhà gỗ đang đợi y được gọi là “quà tặng chứng khoán”. Không hiểu từ lúc nào, y nghĩ chứng khoán đồng nghĩa với cờ bạc. Nhỏ lớn, y chưa ăn được nửa xu trên chiếu bài nên chẳng mặn mà với cổ phiếu. Run rủi, cậu bạn thân nhất của y rất máu me đỏ đen. Lần đấu giá nọ, hắn đặt hú họa sát giá sàn lô chứng khoán vượt quá khả năng tài chính của mình. Không đủ tiền thì mất cọc, y chạy đôn chạy đáo và nhận ra số dư quyển sổ tiết kiệm phòng thân của vợ y rất khớp với số thiếu lô chứng khoán kia. Hắn dỗ ngon dỗ ngọt, tình nguyện buôn giấy tờ có giá không công cho vợ chồng y.
Không đầy hai tháng sau, tài khoản gia đình y bỗng dôi ra hàng trăm triệu đồng như phép lạ. Y khôi phục quyển sổ tiết kiệm, còn bao nhiêu đem lên Đà Lạt mua nhà. Không đủ tiền tỉ cho một chỗ tươm tất, y chẳng kén qui hoạch, lấy ngay một mái ngói rêu phong nằm giữa rừng thông cảnh quan. Tên cò bất động sản mừng hết lớn, hắn sung sướng như gặp đại gia rửa tiền vì y quyết cái rụp, không thèm trả giá.
Về lâu dài căn nhà gỗ sẽ bị giải tỏa dù có giấy chủ quyền. Y chỉ được sửa chữa sơ sài. Tìm một chỗ về với thiên nhiên, nước mưa chứa trong bể xi măng, ánh sáng đèn dầu hoặc nến, bếp củi... đã là tương đối tiện nghi. Y gửi anh bạn làm báo ở đỉnh đồi bên cạnh một chiếc ống nhòm hàng hải chuyên dụng. Vài hôm anh ngó giùm nhà y một lần. Anh bảo an ninh Đà Lạt khá tốt, địa hình đồi dốc, thời tiết lạnh lẽo nên trộm cướp ít.
*
Trời chưa tắt nắng y đã đến Đà Lạt. Giũ sạch bụi đường và gửi xe tại tòa báo quen, y xốc ba lô băng đồi. Hương rừng thưa á nhiệt đới quyến rũ. Lá mục thì thầm. Lách tách những mảnh vỏ thông nứt áo chuyển ngày. Cỏ cây xanh rượi, tròn căng ngực sữa vì vừa đi qua một mùa mưa dài hơn thường lệ. Xuống dốc nghiêng đất, lên dốc ngả trời, bước chân nôn nao. Lòng y thanh vắng và nhẹ nhàng như đang tọa thiền.
Chợt nhiên luồn qua vòm lá kim tiếng rao thiếu nữ ngân dài “Ai đ..à..o.. k..h..ô..n..g…”. Y chột dạ hướng về đáy hụt. Mảnh sáng hình chữ V chênh chếch trời tây như treo một bức tranh tố nữ. Đòn gánh là cây trúc nhỏ, dài và dẻo, bóng ngà màu thời gian, hai gốc đào khô quắt đánh đu hai đầu.
Cô gái tâm thần. Quần áo bẩn thỉu. Mắt vô hồn. Tóc rối. Má hồng. Cô nhốt y trong một vòng tròn tạo nên bởi những bước chân trần rất thanh thoát. “Ai đ..à..o.. k..h..ô..n..g…”, lời rao trong trẻo như đang được hát lên, nối nhau thành luân điệu.
“Bán tôi một nhánh nhé”.
“Không bán đâu. Chỉ đổi thôi”.
“Cô thích gì?”.
“Đừng nhìn tôi như thế. Cười lên thật tươi là đủ”.
“Chưa chắc cô ta điên” y thầm nghĩ rồi bật cười thành tiếng sảng khoái, đúng theo yêu cầu của cô gái.
Nhè nhẹ đặt gánh đào xuống, trật một gốc đưa lên cao, cô gái xuýt xoa “Hoa đẹp lắm anh à”. Y giả vờ hưởng ứng, tay chỉ vào những nách lá chai cứng như sẹo: “Nụ nhiều ghê. Em đưa anh xong về kẻo muộn. Sắp tối rồi”. “Sao lại nhăn nhó ngay thế. Ghét ghê. Đến giao thừa anh phải cười thêm cho em ba lần nữa nhé. Nhớ đấy. Đừng lừa em”. Vùng vằng giận giỗi, cô gái đẩy cành đào về phía y. Còn lại một cành vắt vẻo sau lưng, cô gái quay gót. “Ai đ..à..o.. k..h..ô..n..g…” tiếng rao đi theo bóng mặt trời đang khuất dần bên triền núi đằng xa.
Giấc ngủ cuối cùng trong năm, y định kéo dài hai giờ. Tuy vậy khi dọn dẹp nhà cửa xong y mới nhớ tất cả những gì thuộc về thế giới văn minh như đồng hồ, điện thoại di động y đều không đem theo. Y hy vọng sẽ áng lượng được thời điểm trước nửa đêm. Mà nếu có ngủ quên, y nghĩ, bất cứ lúc nào đều có thể là giao thừa của y, một cách ước lệ. Thật dễ chịu, bằng cách này y thoát xa đám đông và các thói tục cứng nhắc.
Y tỉnh giấc sớm hơn dự tính. Chưa chắc là y không nghe tiếng thì thầm của đống lửa dưới chân đồi. Những đốm sáng hắt qua cửa sổ, nhảy nhót trên trần nhà đẹp đến lạ. Cây nến nhỏ trên mặt bàn đã tắt tự bao giờ. Gốc đào khô mua chịu vẫn chễm chệ ngồi trên một trong hai chiếc ghế sa lông cũ kỹ.
Người nhóm lửa là một ông già rất khó đoán tuổi. Y cất tiếng chào. Không thèm nhìn, ông chìa tay mời y ngồi sưởi. Y đang lạnh run vì quên mang theo áo khoác. Quen với ánh sáng, y mới nhận ra ông già cũng có gốc đào khô giống y.
“Con gái ta bán ế, nó tặng ta để lên giường sớm”.
“Ông đang đợi giao thừa”.
“Ta chờ cậu”.
Y định hỏi cô gái có dặn ông đòi y ba nụ cười không, nhưng lại thôi. Thì ra ông già đã trông nhà cho y hơn nửa năm nay. Thậm chí ông đã thay y ký vào biên bản cam kết chỉnh trang ngôi nhà cũ trong dự án của nhà đầu tư nọ. Họ định biến nơi này thành khu nghỉ dưỡng thiên nhiên hoang sơ cao cấp, nghĩa là chặt thông càng ít càng tốt, không xắn đồi bạt núi làm đường, không xây dựng hàng rào ngăn cách…
Con gái ông bị bệnh đã nhiều năm. Sống trong nội thị cô lên cơn liên tục. Nhà cửa, vườn tược đổi lấy thuốc men hết, ông đành ra đây dựng một mái lá, trỉa cà phê đắp đổi qua ngày. Cũng may tình hình dần dần khá hơn, cô hết phá phách, nếu không thơ thẩn dạo chơi thì ngủ vùi.
“Người ta chỉ có thể tách ra khỏi đám đông chứ không thể sống thiếu đồng loại” – Ông già triết lý – “Con người ngày càng cô đơn hơn, ít giao tiếp hơn. Tìm kiếm quạnh hiu khác nào hèn nhát trốn chạy, nói cách khác là đi giật lùi”.
Y chột dạ. Hình như ông già hiểu hết lòng y, không cần sự tỏ bày dài dòng. Ông vẽ vạch cho y rõ cô đơn là tâm trạng cá nhân, là hoài vọng chẳng thành về những điều tích cực. Chưa bao giờ y hoài vọng những điều tích cực ở chính mình? Đùn đẩy trách nhiệm ra ngoài cái tôi là biến trá phổ thông tự lúc nào?
Y hoang mang, lặng câm ngắm lửa. Loài người bước khỏi bóng đêm thú tính nhờ lửa. Xum họp quanh đống lửa thời ăn lông ở lỗ, quanh ánh lửa bếp hồng, quanh bát hương thờ cúng tổ tiên, quanh bầu trời pháo hoa đêm ba mươi, quanh những ly nước ủ lửa được gọi là rượu, con người sát vai nhau đi tới.
Gió nổi. Rừng thông hát vi vu. Thiên nhiên chuyển động, nhắc nhở phút đoàn viên tiễn năm cũ. Y đã chậm chưa? Cầu trời giờ này vợ con y vẫn ngủ, giấc ngủ thường nhật không mộng mị. Chẳng kịp chào người bạn già, y lao về căn nhà gỗ gói ghém thật nhanh mớ hành lý giản tiện. Bỏ mặc cửa không khóa, y chạy băng băng về hướng tòa báo. Y không còn khái niệm về hiện hữu xung quanh. Có thể chưa đến giao thừa, cũng có thể đã qua giao thừa mấy tiếng. Y leo hàng rào, tìm hốc đá bí mật người bảo vệ giấu chùm chìa khóa dự phòng. Mở kho lấy xe, y xuống đèo. Phải thật nhanh nhưng cũng phải thật an toàn. Y chạy đua với mặt trời, ngọn lửa vĩnh cửu sưởi ấm nhân loại. Y tin, y sẽ đến ngõ nhà mình trước bình minh. Y sẽ gào lên “chúc mừng năm mới” để gọi vợ con, thay vì bấm chuông. Y sẽ thật thà chào hỏi bất cứ ai y gặp, với tâm nguyện hạnh phúc, may mắn và thành đạt, từ mụ hàng xóm đáng ghét nhất trở đi.
*
Còn lại một mình, ông già đứng lên sửa quần áo. Củi được chất thêm. Khi lửa thật đượm, ông nhẹ nhàng đặt gốc đào khô ngay ngắn ở giữa. Các lưỡi lửa rát bỏng dần dần mọc khắp nhánh cành quắt queo, tựa như những chiếc lá đỏ cuối đông. Hàng trăm búp nụ chai chết từ một mùa xuân rất xa bắt đầu bật nổ. Vòm hoa bừng bừng, tung tóe sáng rỡ một góc rừng, hắt lên sườn đồi bóng ông già đang nặng nhọc bước về phía căn nhà gỗ. Ông cần khóa cửa giùm người bạn trẻ. Anh ấy vẫn thiếu con gái ông mấy nụ cười, thiếu ông câu hẹn gặp lại. Cho là nhận, ông lẩm bẩm chân lý cũ rích rồi cả cười. Sương về trắng đất, mang theo cả hương rượu tăm nhà ai vừa bật nắp.
