Một tháng nghỉ hè trở về, bạn bè gặp lại nó, tưởng như nó là một đứa nào khác vậy, da rám nắng, khỏe mạnh. Nó tự thấy mình đã lớn, sửa bộ đi, đi nghênh ngang lắm. Đứa nào cũng phục nó. Ra hồ bơi, nó không lọ mọ xuống theo từng bậc thang mà đứng từ trên nhảy ùm xuống rồi sải tay bơi, bơi một vòng rồi lặn một vòng chẳng khác gì vận động viên bơi lội. Đám bạn nó thán phục nó đến ngơ ngác một hồi lâu mới vỗ tay. Khi nó trèo lên, có đứa chạy tới vuốt vuốt hai cánh tay của nó:

Ai dạy mày bơi vậy?

Nó tự hào:

Ba tao.

Hồ bơi ở quê mày có lớn như vậy không?

Lớn chớ sao không lớn, nó tả lại con rạch, hai bên bờ toàn là cây, đủ thứ cây, nhiều nhứt là cây xoài, cái hồ dài lắm, nước chảy mạnh lắm, không biết bơi thì nước cuốn mình đi mất. Cái hồ bơi đó, ba tao nói là con rạch, hiểu chưa?

Một đứa bạn của nó nói với giọng khao khát:

Chừng nào đi mày cho tao đi với.

Ừ!

Về tao sẽ bơi với mày. Nhưng mà sáng đi chiều về được không?

Đến lúc này thì nó tròn hai con mắt, ngạc nhiên trước sự thiếu hiểu biết của thằng bạn nó.

Phải đi một tháng, đi với ba má.

Tối ngủ đâu?

Ngủ ở nhà bà tao, ngủ ở nhà sàn, đã lắm!

Nhà sàn? Thằng bạn nó lại thêm một điều không biết và nó tả lại cảnh nhà sàn.

Nhà tôi vốn có sức hấp dẫn bạn bè nó và cả bạn bè của tôi là nhờ trong sân có hai cây mận. Hai gốc mận cách nhau độ sáu mét, cành giao nhau rợp mát. Là hai cây mận da người, trái mận màu trắng xanh, là loại ngon nhất trong các loại mận, vừa dòn vừa ngọt. Bạn bè nó tụ lại dưới gốc cây mận vui đùa, chưa có đứa nào đủ sức, đủ can đảm leo nổi, nhưng có chỗ cho chúng tập leo trèo. Chúng không thể leo lên cây để hái mà chỉ lấy cây thọc lên hoặc dành nhau những trái mận rụng, mà mận là loại trái dễ rụng nhứt. Những vườn mận ở các cù lao giữa sông Tiền hay sông Hậu, sau một đêm mưa giông, mận rụng đầy dưới mặt vườn, chân cứ đạp cứ dẫm lên mận, lầy lội như bùn. Hai cây mận nhà tôi cũng vậy, thỉnh thoảng lại lộp độp xuống vài trái…

Từ ngày nó từ quê về, bạn bè nó kéo nhau đến không chỉ vì hai cây mận mà vì những câu chuyện lạ của nó.

Còn lại bạn bè của tôi phần lớn là văn nghệ sĩ, nhiều nhất là nhạc sĩ. Nhà tôi không ai biết đàn, nhưng vẫn sắm một cây guitar, cây guitar đạt chất lượng cao, vừa ấm vừa vang xa.

Tôi, cả gia đình tôi, tất nhiên là có cả nó, hết sức hạnh phúc được nghe các bài hát vừa mới sáng tác, chưa đưa ra trình diễn, gọi là “tác phẩm mới ra lò” và chính tác giả tự trình bày. Có thể nói, nó được nghe nhạc từ trong bụng mẹ, nhất là nhạc của Trịnh Công Sơn, vì nhạc sĩ thích đến ngồi dưới gốc cây mận nhà tôi. Vì một lẽ khác nữa, nhà tôi với nhà anh cách nhau có vài bước. Buồn buồn thì bước qua bước lại với nhau.

Nhà tôi cũng có một cây mandolin, tôi sắm cây mandolin với tánh cách kỉ niệm, chớ không chơi. Tôi chơi đàn năm lên 16, dưới mái trường trong rừng sâu thời kháng chiến chống Pháp. Mua về treo trên tường, nhìn chơi vậy thôi.

Suốt bao nhiêu năm được nghe mấy chú đàn hát, nó muốn bắt chước nhưng nó không thể ôm cây đàn guitar. Nó nhìn lên vách, chỉ cây đàn mandolin, kêu:

Má! Má! Lấy cây đàn xuống cho con.

Cây đàn mandolin nhỏ nhưng so với nó vẫn lớn. Nó ôm cây đàn rất khó nhọc, phải đeo sợi dây choàng qua cổ, cây đàn nằm giữa bụng. Cây đàn chỉ để đeo chơi nên không có miếng khảy gọi là “miđato”. Miếng miđato theo tôi biết, sang trọng là làm bằng đồi mồi hoặc một miếng sừng trâu hay sừng bò. Bây giờ làm gì có theo yêu cầu của nó. Thế là tôi làm miđato theo cách làm của tôi từ ngày nhỏ. Nhà có sẵn những trái bóng bàn bể vì tôi và anh nó là người chơi bóng bàn. Ngày nhỏ, tôi lấy vỏ bóng bàn hơ lửa, khi nó mềm thì cán nó ra. Bây giờ thì không cần hơ lửa nữa, tôi lấy bàn ủi ủi cho nó dẹp ra. Xong, lấy kéo cắt nó thành hình trái tim, đục một lỗ nhỏ, má nó se cho nó một sợi chỉ màu, xỏ vào lỗ rồi buộc vào sợi dây đàn cho nó. Tôi lên dây đàn cho nó.

Ôm cây đàn trong tay, nó phát hứng. Nó cứ cầm miđato đánh lên đánh xuống, khi thì bắt chước mấy chú mắt lim dim, lúc lại nhảy theo các nhạc sỹ trên tivi và hát. Nó hát bất cứ cái gì nó nhớ, nó nghĩ. Nó hát: Hôm nay ai đến chơi nhà..., hát lung tung, nhưng vui và không khí trong nhà sôi động lên.

Nó đã thành nhạc sỹ rồi!

Cả nhà reo lên.