Sự đổi thay mầu nhiệm

Sơn và Thành là đôi bạn thân, rất thân. Họ luôn gần gũi, chia sẻ từng nỗi buồn vui, tâm sự cùng nhau mọi điều không hề giấu diếm. Tuy vậy giữa họ vẫn có điều khác biệt lạ lùng: Sơn thì rất sợ người chết, sợ nhìn thấy người chết, nhất là chết vì tai nạn. Còn Thành, chàng ta lại rất ngại người sống, luôn e dè và có gì hình như là sợ hãi mỗi khi tiếp xúc với người lạ!

Lần đầu tiên Thành thấy Sơn không còn biết sợ người chết nữa: Cách đây gần hai năm, Sơn đã làm lễ đính hôn cùng Kim Ngân. Ngân đẹp, thùy mị. Trước ngày cưới một tháng, cô bạn chở Ngân về thànhh phố thăm chơi, sẵn dịp mua sắm thêm ít đồ cần thiết cho ngày cưới. Vòng về, một xe khách giành đường, đã va quẹt vào xe gắn máy của cô bạn. Hai người đều bị hất tung xuống đường. Cô bạn được chở vào bệnh viện cấp cứu. Kim Ngân đã tắt thở.

Sơn và Thành kịp đến nhà Ngân khi nàng đã được đặt nằm ngay ngắn trên chiếc đi van, người phủ kín một tấm drap trắng, chờ giờ khâm liệm. Sơn chạy thốc vào nhà như cơn gió, đưa tay kéo tấm chăn che mặt người yêu, anh như muốn đổ xuống. Kim Ngân nằm im. Sơn cúi hôn lên trán và đôi mắt Ngân khép kín. Anh làm các động tác ấy một cách khẽ khàng, cẩn trọng như sợ đánh thức người yêu dậy! Kim Ngân vẫn nằm đó, khuôn mặt im vắntg và lạnh lẽo. Trông nàng hiền từ biết bao!

Sơn sững sờ đứng chôn chân bên cạnh nàng cho đến giờ khâm liệm, người cha của Ngân phải đưa anh ra phòng khách. Suốt giờ làm lễ, anh đứng phía đầu quan tài, mở nắp kính, chăm chăm nhìn xuống gương mặt Kim Ngân hiện lên như từ cõi nào thật xa… Gương mặt yêu dấu ấy, con người yêu quý ấy đang chìm sâu trong giấc ngủ biền biệt nghìn trùng.

Ngày hôm sau, Thành một mình đến thăm cô bạn của Kim Ngân đang còn được điều trị ở bệnh viện. Thành  đã gặp, và nói chuyện với cô bạn không chút e dè. Hỏi thăm, anh mới hay cô ta là chị em bạn dì với Kim Ngân, vừa từ Hà Nội vào thăm chơi nhân dịp nghỉ hè. Cô bé hiền, co ro như một cánh chim.

Đều đặn mỗi ngày, Thành đều có mặt bên giường cô bạn. Khi đến với túi cam, hộp sữa, hay vài đóa hoa hồng…

Sơn và Thành vẫn luôn gặp nhau. Ngồi với nhau bên tách cà phê buổi sáng, dù không hề nói ra, nhưng cả hai đều nhận biết, trong lòng mình, đời mình đã bắt đầu có sự đổi khác: Mầu nhiệm thay, Tình Yêu!

2004

CHUYỆN  XƯA

thầy nguyễn văn hế dạy tôi năm lớp Nhất (lớp 5 bây giờ) – không hiểu sao, thầy rất thương yêu tôi.

Một lần, giờ dạy “học thuộc lòng” bài “Mẹ Tôi” của nhà thơ Anh Thơ. Đến đoạn :

…”Hình bóng mẹ tôi chữa xóa mờ,

Hãy còn mường tượng lúc vào ra,

Nét cười đen nhánh sau tay áo.

Trong nắng trưa hè, trước giậu thưa”.

Thầy hỏi: “Tại sao tác giả lại tả “nét cười đen nhánh” – trò nào biết? “.

Cả lớp im lặng.

Lần thứ ba, Thầy nói

- Em nào giải thích được, sẽ cho 3 điểm tốt !.

Tôi vụt giơ tay ; đứng dậy – dõng dạc nói:

-Thưa Thầy , vì người Mẹ ấy nhuộm răng đen ạ !

-Rất giỏi, sao trò biết?

-Thưa Thầy, mẹ em cũng nhuộm răng đen giống mẹ của Anh Thơ…

Từ dạo ấy, tôi luôn nhớ hàm răng đen của Mẹ, dầu bà đã mất từ lúc 2 giờ sáng ngày 27.10. 1952…

2002

TẠI MỘT TIỆM SỬA KHÓA

cô gái trạc hai mươi tuổi đến một tiệm sửa khóa để làm thêm một chìa khóa xe Dream.

Cô vui vẻ hỏi:

-Bác ơi, bác sửa khóa làm chìa được bao nhiêu năm rồi, bác ?

-Có lẽ từ lúc cha mẹ cháu chưa gặp nhau…

-Lâu thế cơ à? - Cô gái ngạc nhiên ; vậy bác làm được tất cả các loại chìa khóa chứ, bác?

-Không đâu, cháu !

-Thế bác không làm được loại chìa nào? – Cô gái tò mò.

-Chìa khóa mở trái tim…

Cô gái cười hồn nhiên:

-Khó lắm sao bác ?

Ông già ngước lên nhìn cô gái, mỉm cười:

-Không khó. Nhưng chìa phải làm bằng vàng, có nạm hạt kim cương – trong lúc bác chỉ có loại chìa bằng đồng và sắt thôi, cháu à !

1983

BÀ GIÀ KHÒM

bà tám quít quê ở làng phú hữu bị bệnh khá nặng, được đứa con trai trưởng đưa vào Sài Gòn chữa trị, rồi về dưỡng bệnh ở Vũng Tàu – nơi anh đang công tác, chung sống với vợ và hai đứa con. Đứa con trai 9 tuổi, đứa con gái vừa lên 6.

Mỗi buổi sáng, các cháu đều nói : “Chào bà nội, cháu đi học!”. Nghe giọng  nói thơ trẻ, hồn nhiên của chúng, bà Tám cảm thấy vô cùng ấm áp và hạnh phục.

Một hôm, đứa cháu gái thoạt trông thấy bà – reo lên: “Cháu chào bà già khòm…”.

Vài ngày sau,trong lúc quét dọn giúp phòng ngủ cho con -  tình cờ tờ giấy rời ở bàn rơi xuống sàn ; bà nhặt lên. Tấm giấy có mấy dòng chữ của người con dâu dặn chị quản gia : “Trưa nay tôi không về, đi chợ – chị mua cho bà già khòm hộp sữa nhé!”.

Chiều hôm ấy, trong bữa cơm, bà Tám nói với đứa cháu gái : “Ông nội mất sớm bà phải còng lưng bên 100 gốc Quít ròng rã trên 20 năm, mới nuôi lớn ba cháu và các cô chú như ngày hôm nay – vì vậy, bây giờ bà nội trở thành “bà già khòm” đó cháu ạ!”.

2005

CHIẾC ÁO DÀI CỦA MẸ

Tặng Anh Chị, Vợ và các con

Cho đến khi học hết năm cuối của bậc Trung học Đệ nhất cấp, tôi chỉ còn giữ được một chiếc áo dài của Mẹ mà thôi.

Đó là chiếc áo dài bằng nỉ màu xanh đậm – còn mới ; có lẽ là bà đã chỉ mặc đôi ba lần thời còn trẻ.

Tôi đã giữ kỹ trong rương khá lâu, coi đó là hình ảnh, là di vật quý báu còn lại của Mẹ.

Năm ấy, tôi đang cần một chiếc áo để mặc ngày Tết, vì không có tiền mua vải mới. Tôi đã mang chiếc áo dài đến năn nỉ bác thợ may trong xóm, sửa lại cho tôi chiếc áo sơ mi ngắn tay.

Và tôi đã mặc “chiếc áo đặc biệt” đó cho đến lúc chật ních – rồi đem cho một đứa cháu gọi bằng cậu.

Bây giờ, trong tay tôi không có một kỷ vật gì của Mẹ. Một chiếc lược sừng trâu chẳng hạn. Hay một chiếc gương soi tròn nhỏ mà Mẹ vẫn thường dùng…

Tôi rất đỗi ân hận, nhưng mọi việc đã lỡ như thế rồi. Đã hơn 50 năm trôi qua, tôi biết tìm lại ở đâu?

Bù lại, trong tâm trí tôi, trong tận cùng niềm suy cảm – chiếc áo dài bằng nỉ màu xanh thẫm và chiếc áo sơ mi thuở ấy, luôn an ủi tôi – rằng tôi đã được mặc chiếc áo dài cũ của Mẹ. Chiếc áo mà Mẹ tôi đã mặc thời xuân trẻ, đã thấm dượm hơi hướm và bàn tay Mẹ giặt giũ nâng niu…

Am áp và hạnh phúc thay !

1985

GIẤC MƠ MẦU NHIỆM

Tặng vợ và các con

khoa học giải thích “giấc mơ” là hoạt động ẩn tàng của tiềm thức – nó thường xuất hiện bất ngờ trong giấc ngủ, nhất là khi có sự kích thích thích hợp của đời sống hiện tại. Tuy vậy, giấc mơ còn phản ánh phần nào dòng chảy của tâm linh, của sự nhiệm mầu chưa có sự giải thích nào thỏa đáng.

Trong suốt thời gian hơn năm mươi năm sau ngày Mẹ tôi mất, tôi được ba lần nằm mơ thấy bà trong lúc tâm trí tôi hoàn toàn không hề nghĩ tới.

Năm tôi được 16 tuổi – nghĩa là khoảng 8 năm sau ngày bà mất – tôi bị bệnh sốt rét nằm liệt giường trong căn buồng tối. Không có một ai chăm sóc cho tôi, dầu tôi đang sống với người anh cả! Cơn sốt kéo dài, tôi mê man nằm bất động, không hay biết gì nữa. Trong một giấc mơ ngắn vào buổi trưa – tôi thấy Mẹ tôi về, cho tôi một trái cam tươi. Tôi sung sướng  ăn hết quả  cam bà cho , trong lúc bà nhìn tôi, mỉm cười hiền lành. Tôi hân hoan tột cùng. Bà đã ra khỏi giấc mơ thật chóng vánh. Tôi thức giấc. Mở to đôi mắt, nhưng căn buồng tối om. Tôi cảm thấy người tôi bỗng khỏe hẳn, nhẹ nhàng; đúng lúc cô y tá mang chiếc đèn dầu vào – chích cho tôi một mũi Quinine sau gần một tuần không có một viên thuốc. Tôi đã được khỏi bệnh hẳn sau đó hai hôm…

Lần thứ hai, năm tôi hai mươi tám tuổi: Đang dạy học, tôi bị đẩy vào quân trường. Phải sống xa đời sống êm ả bên đám học trò;  để sống gần với súng đạn, sự thù hằn, chết chóc – Tôi vô cùng bàng hoàng, không tìm ra lối thoát. Một đêm nằm ngủ ở bãi tập trong cơn mưa rả rích từ chiều – tôi đã được thấy Mẹ tôi về. Bà nhìn tôi giây lâu – không nói năng gì, chỉ mỉm cười…Bà thoáng đến, rồi thoáng đi – nhưng đã để lại cho tôi nhiều nỗi an vui, và may mắn sau đó…

Lần thứ ba giống như các đồng nghiệp có cùng cảnh ngộ, tôi lên đường học tập ở trại 53. Đời sống kham khổ. Lao động cật lực. Tương lai quả thật   là mù mịt. Trong hoàn cảnh ngặt nghèo ấy, Mẹ tôiđã đến… Bà đứng bên một đầu võng, khẽ đưa võng cho  tôi, đôi mắt nhìn tôi đầy thương  cảm. Chưa bao giờ tôi có được phút giây hạnh phúc tột cùng như thế. Chỉ thoáng qua thôi  nhưng giấc mơ đã cho tôi niềm an lạc, những gặp gỡ hiền lành, để sớm được trở về với gia đình !

Ba lần Mẹ tôi đã đến với tôi, trong ba bước ngoặt quan trọng trong đời. Dường như bà luôn dõi theo từng năm tháng của đời sống tôi, để có mặt kịp thời. Để an ủi. Để cứu vớt tôi. Cho tôi niềm tin yêu để tiếp tục đi hết quãng đời mình.

-Mẹ ơi ! Mẹ thiêng liêng và mầu nhiệm lắm – tình thương yêu của Mẹ thật vô bờ !

1981