Thuở còn trẻ với trái đất ta cũng lãnh đạm
Nhưng trái đất không ta vẫn trọn đường quay…
( Adam Mikievich)
Đó là một ngày đầu thu êm ả, bầu trời xanh thẳm, trong vắt, không một gợn mây. Con tàu đưa cô đến thành phố của một thuở xa xưa đi học chạy chậm rì rì trên đường ray, hai bên đường là những thảm cỏ xanh vô tận, hoặc những cánh đồng hoa dại muôn màu sắc.
Cô thò đầu ra khỏi khung cửa, bần thần ngắm những bông cúc vàng óng rung rinh trong gió, chen chúc nhau là những đóa hoa trắng nhỏ không tên, một vài cành hoa tím nhạt chợt bò ra bờ cỏ, lẩn sau những cây dại xanh rờn. xa xa bát ngát một màu vàng bắt đầu tàn lụi của cánh đồng hướng dương….
Ôi! Cô đã từng là đóa hoa nào trong cánh đồng hoa dại đó?
Con tàu xình xịch tiến vào sân ga, một sân ga nhỏ xíu trong cái thành phố không lấy gì làm rộng lớn cho lắm. Bước lên những bậc cầu thang bằng đá đã mòn từ đường hầm dẫn lên các đường ray, vào cổng chính của nhà ga, cô tưởng chừng như thấy bóng dáng một cô gái tóc tết đuôi sam, mặc chiếc áo len mỏng màu xanh-trắng, tung tăng chiếc túi xách nhỏ, bước vào thành phố.
Thuở ấy gần như không có người ngoại quốc trong thành phố này. Cô và vài ba đứa bạn sinh viên được coi là”mỳ chính cánh” trong cái trường đại học rộng mênh mông, đầy cây cối bao quanh như một công viên.
Khi còn học ở trường Dự bị Ngoại ngữ, cô không cảm thấy buồn khi biết mình được phân công học ở một thành phố xa lắc xa lơ, bởi cô sống giống như một hòn đá cuội nhỏ im lìm bên dòng Duna, mọi người nhặt về để lên cửa sổ phòng ngủ trong ký túc xá, sau một buổi đi thăm quan ầm ĩ náo nhiệt.
Chỉ khi đứng ngơ ngác với mấy đứa bạn giữa sân trường vắng ngắt, ở cái thành phố cũng vắng ngắt, vào một buổi cuối hè, cô mới hiểu thế nào là buồn.
May sao, cô vẫn là một cô gái nhỏ, với bím tóc tết đuôi sam, vẫn thích vừa đi vừa vung vẩy cái túi, tung tăng trên đường. Cô dần dần không để ý đến khu trường đại học có những rặng cây to, và những thảm cỏ đầy hoa, cộng với khu ký túc xá lúc nào cũng đầy ắp tiếng cười nói của lũ sinh viên từ lúc bắt đầu nhập trường.
Cô thích lên tàu điện, đi vào những dãy phố cổ kính, chứa đựng một điều gì đó bí ẩn khiến cô cần phải khám phá. Điều đầu tiên khiến cô thích thú là càng đi sâu vào các phố, hình như thành phố càng trải rộng ra, tuy rất vắng bóng người.
Cô lững thững đi một mình trên hè phố vắng ngắt, hai bên là những ngôi nhà tường làm bằng đá, chắc xây đã lâu, lúc nào những cánh cửa ra vào cũng đóng im ỉm như một viện bảo tàng. Chỉ có rèm cửa sổ trắng toát khẽ động đậy mỗi khi chạm vào chậu hoa đỏ, hay khóm xương rồng nhọn hoắt được đặt bên trong mới chứng tỏ những ngôi nhà đó vẫn có sự sống.
Thậm chí đôi khi vào một buổi chiều tà, cánh cửa sổ một nhà nào đó bỗng mở toang, một bà già có khuôn mặt nhăn nheo và nụ cười phúc hậu, được gói gọn trong chiếc khăn choàng đầu đen thêu hoa hồng đỏ bỗng hiện ra. Nếu đúng lúc cô đi ngang qua đó, bao giờ cô cũng cất tiếng chào vang, khiến bà cụ lập tức chắp hai tay vào ngực, và thốt lên khâm phục bằng một giọng khàn khàn
- Ôi! Cô bé dễ thương quá!
Cô rất thích khởi hành từ nhà ga, nơi đồng thời là bến tàu điện cuối cùng, cô vừa tiến vào dãy phố chính, vừa thử một trò nghịch ngợm cô vừa nghĩ ra: từ đầu phố, cô đếm xem sau bao nhiêu viên gạch lát trên vỉa hè, cô sẽ nhìn thấy cái Quán rượu đầu tiên, lúc nào nhìn vào cũng thấy tối om, mặc dù bên trong mắc đầy các ngọn đèn xanh đỏ. Rồi cô lại đếm tiếp xem sau bao nhiêu viên gạch nữa, cô sẽ thấy hiệu Cắt tóc đầu tiên, cũng tối om và sâu thăm thẳm.
Hừ! Một dãy phố có tới ba quán rượu và ba hiệu cắt tóc.
Ngoài ra không còn gì nữa!
Có lẽ từ xưa tới giờ đây là hai nhu cầu thiết yếu nhất của dân thành phố tỉnh lẻ chăng?
Những buổi chiều nhàn rỗi, cô cứ tự đi chơi, tự ngắm cảnh, tự giải trí cho mình bằng những ý nghĩ vui vui, nho nhỏ như vậy, rồi lại thanh thản quay về ký túc xá học bài, hoặc cùng Êva, cô bạn cùng phòng trò chuyện.
Trong khi cô mải vận dụng các từ cần thiết, cách chia đuôi ngữ pháp và cách phát âm sao cho chính xác thì Êva- cô gái tóc vàng xinh đẹp- vừa tủm tỉm cười vừa nhẹ nhàng đặt lên cái máy hát Tiệp một đĩa hát đang bán chạy nhất của nữ ca sĩ nổi tiếng Koncz Zsuzsa. Rồi cả hai cùng rên rỉ hát theo, trước còn nho nhỏ trong miệng, sau to dần, to dần. Khi giọng của cả hai lên đến cực đại, sắp át cả giọng nữ ca sĩ trong máy hát thì”đồng bào” ở phòng bên cạnh không chịu được nữa, đấm tường ầm ầm.
Cô và Êva lập tức vặn nhỏ máy hát, vừa hạ giọng vừa cười khúc khích.
Cô cứ tưởng sự vô tư của đời thiếu nữ sẽ xanh mãi như bình cây vạn niên thanh rủ bóng xuống giá sách, mỗi ngày dài thêm một phiếm lá non…
Cô cứ ngỡ chuỗi ngày ngồi mải mê tết tóc cho búp bê khi còn là cô gái nhỏ, sẽ được tiếp nối suốt đời với hình ảnh cô gái lớn hơn một tý, ngồi soi gương tự tết tóc cho mình…
Vậy mà đúng hôm dừng lại ở góc đường dẫn đến Quảng trường thành phố, khi cô đột ngột nhận ra thảm lá vàngdày đặc đã phủ kín lối đi vốn rải đầy sỏi, từ những ngọn cây cao vài chiếc lá vàng treo lơ lửng, lơ lửng, rồi trong một khoảnh khắc, chúng đứt cuống, xoay tròn một vòng như muốn vĩnh biệt rặng cây trước khi rơi xuống đất…
Đúng hôm ấy cô chạm trán với một vị thần đáng sợ nhất.
Thần Ái tình chắc chỉ đợi một phút giây sơ hở để đánh gục ngã những trái tim thiếu nữ thơ ngây như thế đó…
- Xin chào! Bạn đi đâu thế?
Một khuôn mặt cân đối với đôi mắt mở to trong sáng và nụ cười tuyệt đẹp giữa đôi hàm răng trắng muốt bỗng dừng lại trước mặt cô.
Cô ngạc nhiên đến mức không trả lời được ngay, mà chỉ biết nhìn chằm chằm vào chàng trai có khuôn mặt tuấn tú. Đó chính là một bạn học cùng lớp với cô.
Tại sao hôm nay cô mới nhận ra anh? Cách đây một năm, vẫn cùng một lớp học tiếng với nhau, sao cô không biết có anh tồn tại trên đời nhỉ?
Mấy ngày sau đó, cô hành hạ cái máy hát nhiều hơn.
- Mày yêu hả?- cô bạn cùng phòng thì thào thông cảm
- Có thể! –Cô đăm chiêu trả lời.
Khi kim đĩa hát lần thứ ba đặt lên cái đĩa có ảnh Dalida thì Êva không chịu nổi nữa:
- Tao trông mày chả sung sướng gì. Người ta có biết không?
Cô không biết cần phải trả lời như thế nào, bởi chính cô cũng không hiểu đang có gì xảy ra với mình. Chỉ biết sau buổi gặp nhau tình cờ ấy, anh đã chiếm hết tâm hồn cô. Cô bắt đầu kiếm cớ để luôn luôn nhìn thấy anh, để nói chuyện với anh, để sung sướng và mong chờ.
Vô hình, anh thay thế toàn bộ những niềm vui nho nhỏ của cô. Cô thôi đếm những viên gạch dẫn đến Quán rượu và hiệu Cắt tóc. Cô thôi lang thang một mình và cũng chả bụng dạ đâu ngồi tán gẫu với Êva đợi cơm chiều. Cô ở lỳ trong ký túc xá, tuyệt vọng thấy anh vẫn vui vẻ niềm nở với mình trên lớp, sự niềm nở không nhiều cũng chẳng ít đi, từ sau buổi hôm ấy.
Anh có yêu cô không nhỉ?
Cô thơ thẩn nghĩ một mình suốt ngày nọ qua ngày kia.
Thông thường cứ đến chiều thứ sáu, ký túc xá vắng tanh, vì sinh viên tranh thủ về nhà, chỉ còn lại đám sinh viên ngoại quốc. Rồi sau nhiều tuần, hầu như cũng chả còn ai, vì đám sinh viên ngoại quốc cũng xách túi lên thủ đô chơi với bạn bè nốt.
Trước kia cô sẵn lòng ở lỳ ký túc xá, nhưng bây giờ cô luôn sống trong trạng thái ưu tư rối bời, lúc thì vui sướng hạnh phúc, khi thì buồn bã vô duyên cớ. Một tối thứ sáu, cô quyết định xách túi lên thủ đô, thăm một cô bạn gái học cùng lớp thời học tiếng.
Bạn cô ngỡ ngàng khi nhìn thấy cô:
- Trời ơi trông mày khác quá! Trông mày xinh hẳn ra! Chắc có chàng nào rồi hả?
Cô ngập ngừng rồi kể hết cho bạn nghe. Cô nóng lòng muốn hỏi bạn: làm thế nào để biết”bọn con trai” có ý gì với mình không nhỉ? Tại sao anh ta chả nói năng gì cả? Hay anh ta có ai nhỉ?
Hai ngày phân tích tình hình, đưa ra mọi giả thuyết về tình cảm của bọn con trai trôi vèo qua như một ngọn gió. Bạn cô tiễn cô ra tàu với lời hứa sẽ điều tra hộ cô xem”anh ta có ai chưa?”
- Mà mày không được để”nó” thấy mày mê”nó” quá đấy nhé. Tỏ tình nhất thiết là không được rồi! Đấy là việc của bọn con trai!
Cô nhận những lời dò dặn cuối cùng trước khi từ biệt bạn.
Trở lại thành phố nhỏ, đặt chân vào lớp, nhìn thấy anh, cô lập tức quên sạch những gì đã nói và hứa với bạn. Lại bắt đầu những ngày vừa buồn vừa vui, vừa mong nhớ, vừa âm thầm mơ ước…
Lại một chiều thứ sáu tới.
Đôi chân vô hướng đưa cô tới gác một, nơi có phòng tivi của ký túc xá. Cô cảm thấy tim mình đập thình thình khi nhìn thấy anh đang ngồi xem một mình trong phòng. Cô bước vào ngồi xuống một hàng ghế, anh quay lại mỉm cười gật đầu chào cô, rồi cả hai cùng im lặng xem tivi.
Bỗng anh đứng dậy định đi.
Cô cũng đứng bật dậy, đưa mắt van vỉ nhìn anh:
- Tuấn đừng về!
- Mình định lên thủ đô đây…-Anh mỉm cười.
- Đừng đi! Tuấn!- Cô van vỉ.
Một giọt nước mắt chợt nghẹn ngào dâng lên trong khóe mắt cô.
Cô đứng chắn ngang trước mặt chàng trai, giọng cay đắng:
- Chẳng nhẽ Tuấn không biết rằng tôi yêu Tuấn hay sao?
Cô bật khóc, những giọt nước mắt tuôn như mưa trên má, cô cố nén tiếng nức nở của mình.
Cô không dám nhìn vào mặt chàng trai, cô ngồi thụp xuống, hai tay nắm chặt tay chàng trai đang buông thõng. Cô nghẹn ngào nhắc lại:
- Em yêu anh!
- Đừng, Hoa đừng làm thế! Đứng lên đi!
Cô nghe loáng thoáng giọng nói bối rối của anh. Cô vùng đứng dậy, bỏ chạy về phòng gục xuống giường.
Đêm hôm đó cô không biết mình đã khóc bao nhiêu lâu, và nghĩ những gì. Cảm giác đau đớn làm cô thấy tan nát trong lòng. Đấy là mùi vị của Tình yêu ư?
Cô ngủ thiếp đi trong tiếng nấc của bản thân, như thuở còn thơ bị mẹ mắng, cô ôm búp bê chui ra sau cánh cửa ngồi khóc, rồi mệt quá ngủ lúc nào không hay.
Sáng hôm sau mở cửa phòng bước ra, một mẩu giấy nhỏ rơi dưới chân cô, cô nhặt lên và đọc:” Đêm nay, thứ bảy 12 giờ, Tuấn đợi Hoa ở phòng Tuấn.”
*
Thế mà đã hai mươi mấy năm trôi qua.
Người thiếu phụ có mái tóc bắt đầu điểm bạc ngập ngừng bước lên con đường rộng lớn dẫn từ ga vào trung tâm thành phố.
Dấu vết của tỉnh lỵ năm xưa dường như đã tự tan biến đi, nhìn kỹ mới thấy vẫn là những ngôi nhà tường đá, có cửa sổ buông rèm trắng, nhưng đường phố sặc sỡ lên rất nhiều với đủ loại hàng quán.
Bên cạnh hiệu Giày là quán ăn Châu Á, ba bốn hiệu cắt tóc nằm kề nhau với những hình vẽ các mái tóc rất hợp mốt. Từ một quán Rượu vẳng ra tiếng nhạc, tiếng trò chuyện tưng bừng. Bên trong ánh đèn điện sáng choang, tiếng cốc tách va vào nhau loảng xoảng.
Người thiếu phụ nói thành lời ý nghĩ của mình:” Ừ! Thế mà đã hai mươi nhăm năm rồi đấy!”
Hai mươi nhăm mùa Thu kể từ khi cô sinh viên năm thứ nhất sống dở chết dở vì lời hò hẹn đầu tiên của Tình yêu!
Cả ngày hôm ấy cô đứng lên ngồi xuống, cô lang thang trong vườn trường,cô thơ thẩn trong thành phố, cô uống nước suông thay cho ăn, cô lẩm nhẩm trong óc bao nhiêu phán đoán, tưởng tượng ra bao nhiêu tình huống, rồi cuống lên vì thấy đầu mình rỗng tuếch.
Để khi hoàng hôn xuống, cô hốt hoảng nhìn đồng hồ từng phút. Cô về phòng khóa chặt cửa, rồi lại mở. Khi đồng hồ chỉ 12 giờ kém 5, cô chợt đứng lên đi ra cửa, xoay hai phòng khóa và tắt đèn, cô ngồi thu lu trên giường như một con mèo ốm, mắt căng thẳng nhìn vào màn đêm, tai căng thẳng nghe ngóng từng tiếng động nhỏ.
Không có cái gì xảy ra hết!
Có thể, cô đã dựa vào tường và ngủ thiếp đi trong tư thế của một con mèo ốm.
Có thể, cô đã thức suốt đêm và khóc vào trong lòng.
Cô đã quên những chi tiết vặt vãnh ấy. Chỉ nhớ rằng cô đã gầy rộc đi, và chỉ các kỳ thi cuối năm mới cứu thoát cô khỏi những giây phút nằm dài trên giường không nói năng gì. Cô lẩn tránh sự tưng bừng vô tận của mỗi ngày trong ký túc xá.
Cô cố tình không nhìn thấy người bạn trai vẫn niềm nở ân cần khi gặp cô trên lớp. Chỉ đúng một lần, không nhịn được, cô đưa cặp mắt nhòe ướt nhìn theo hút bóng anh đi ra khỏi lớp, bụng cay đắng tự hỏi:” Tại sao anh lại không tìm khi mình không đến?”
Hết năm thứ nhất, vì điểm số cao của các môn thi, cô được chuyển lên học tiếp ở thủ đô.
Rồi cô tốt nghiệp đại học. Một mình, một vali, cô trở lại Sài gòn, thành phố quê hương của mình.
Có thể vị thần Tình ái chỉ thích bắn lén những mũi tên tẩm thuốc độc vào trái tim của những kẻ vô tư, không đề phòng.
Bởi vì suốt ngần ấy năm, cô tự dựng cho mình một hàng rào tự vệ. Bằng sự chôn vùi đi tất cả những cảm giác đã một lần nếm trải, những giờ phút tan nát cả cõi lòng vì một bóng hình hiện hữu mà quá xa xôi. Cô đã trở nên bình thản. Cô có công việc và không thích nghĩ thêm một điều gì khác.
Nhưng số phận, có phải số phận không muốn để ai yên?
Một hôm, bạn bè kéo cô đi ăn hiệu nhân sinh nhật một ai đó. Khi cuộc vui đã lên đến điểm đỉnh, mọi người nhảy nhót tưng bừng, thì cô lẳng lặng ra phòng ngoài, lẳng lặng ngồi vào một góc trong căn phòng màu tím dịu, văng vẳng tiếng nhạc êm đềm.
Khi cô vừa đưa tách cafe lên môi, một giọng nam cao tha thiết bỗng cất lên xoáy thẳng vào tim cô:
„Ta ngắt đi cành hoa màu thạch thảo,
Em nhớ cho mùa thu đã chết rồi…”
Cô ngồi lặng, không tin vào tai mình nữa. Nỗi đau đớn ngày nào tưởng quên đi bỗng trào đến, từ sự run rẩy tuyệt vọng trong giọng ca của người ca sĩ, từ lời thơ như một tiếng than:
„Em nhớ cho đôi chúng ta sẽ chẳng còn nhau nữa
Trên cõi đời này
Từ nay mãi mãi không có nhau
Từ nay mãi mãi…”
Một giọt nước mắt rơi xuống ly cafe. Cô ngồi im như một bức tượng. Nước mắt rơi đầm đìa trên má.
„ Ôi! Ngát hương cành hoa màu thạch thảo!
Em nhớ cho rằng ta vẫn chờ em…”
Có phải người đời cũng khóc cho một sự mất mát, hay nói đúng hơn, cho sự lựa chọn vô tình không được đền đáp, chúng ta ai sẽ có lỗi đây?
Trong tập „55 truyện ngắn hay về tình yêu” Nhà xuất bản Thanh niên 7. 2009 .Bản tác giả gửi