Chiều đông. Trời chưa tắt nắng. Thiếu phụ sang đường, tay nắm chặt đứa con trai khoảng  bốn năm tuổi. Bên kia đường là công viên, người đi lại tấp nập.

Tìm một chiếc ghế trống, thiếu phụ buông tay cậu con trai. Cậu bé hiếu động không chịu ngồi bên mẹ, cậu lon ton chạy đi, xa xa kia là một đám trẻ lớn hơn cậu một chút. Chúng ồn ào ríu rít. Mỗi đứa đều có người thân trông chừng. Chỉ có cậu, bé nhất, lại có vẻ được tự do nhất.

Chiếc ghế vốn được chế tạo và lắp đặt để cho hai hoặc ba người ngồi. Thằng bé đi chơi, một đầu chiếc ghế trống rỗng. Người thiếu phụ ngồi lệch một bên, có cảm giác như ngày nhỏ ngồi cầu bập bênh hay bởi khung cảnh hiện tại, vẻ lạnh lẽo cô đơn của chiều mùa đông đậm nét hơn.

Gió. Thiếu phụ khẽ co người, xốc lại áo choàng và kéo cái cổ áo lên cao hơn. Tiếng lăn tròn đùa nghịch của những chiếc lá khô, tiếng xào xạc sau một cơn gió cho ta thấy cái khô khốc, quăn queo, già nua của thời gian và cả của cuộc đời. Vừa đọc sách, vẫn liếc mắt để ý đến đứa con hiếu động. Thằng bé mặc cái áo đỏ như mẹ, nên dễ nhận biết giữa chốn đông người.

Hình như cuốn sách chỉ để làm duyên, làm tôn nên vẻ học thức và đoan trang của thiếu phụ. Bằng chứng là bàn tay thiếu phụ chỉ đặt hờ lên trang sách. Sợi dây đỏ đánh dấu trang bay ngược lên phía trên, thiếu phụ cũng không chú ý. Cặp mắt xa xăm, phảng phất đâu đó nét bút tài hoa của những hoạ sĩ thời phục hưng. Nét buồn u uẩn ngưng đọng trên khuôn mặt đàn bà rất ưa nhìn. Tự dưng xuất hiện vào một chiều cuối đông làm cho nhiều người chú ý. Từ cách ăn mặc có chút gì đó ở tầng lớp cao, ít ra cũng không phải bươn trải trong cuộc sống thường nhật, đến nét kiêu sa, thánh thoát toát lên từ vẻ ngoài con người. Thực thì cũng chẳng mấy người chú ý. Người đời vốn bàng quan(!), nhưng kĩ ra, người đời lại hay xét nét, nhòm ngó. Một cái gì đó khác với bình thường là có vấn đề ngay. Đương nhiên theo một thói quen có hữu, ban đầu chỉ là những tiếng xì xầm.

Thiếu phụ được các bà các cô chú ý đầu tiên. Người đầu tiên nhận ra cái khác thường của buổi chiều là những bà, những cô chịu trách nhiệm trông nom lũ trẻ. Họ trông chừng bọn chúng và túm nhau lại thành đám vài ba bà, vài ba cô với những chuyện vặt vãnh đời thường, xa lạ với cánh đàn ông đang chúi đầu vào những bàn cờ bên các quán nước.

Sự xuất hiện của thằng bé con với chiếc áo đỏ không làm cho bọn bạn lớn hơn nó chú ý gì cả. Trẻ con là vậy. Ngây thơ và trong trắng là đây. Chúng quen nhau và cũng tuân thủ luật lệ cuộc đời ngay: Đứa lớn đương nhiên làm anh!

Mặt trời đỏ rực phía Tây. Đỏ như mầu áo của hai mẹ con thiếu phụ. Gam mầu đó làm không gian ấm lên, con người rạo rực hơn.Con người như trẻ trung lại. Giữa những cơn gió, vẫn thấy nỗi đời còn nhiều đam mê, còn nhiều ham muốn. Phải có một ngọn lửa đốt từ bên trong, phải có một động lực nào đó, con người mới có nguồn năng lượng để duy trì và sẵn sàng kiên nhẫn chờ đợi niềm đam mê. Nét mặt và con người thiếu phụ thể hiện điều đó. Vẫn là nguồn hấp dẫn, si mê của muôn loài.

Thằng bé con dẫn về chỗ mẹ nó một cô bé có đôi bím tóc đuôi sam dài so với tuổi và cả so với thời đại. Thời bây giờ, với lí do tiện lợi trong sinh hoạt, có mấy bà mấy cô để tóc dài nữa đâu. Ngay cả cái hương bồ kết cũng đã là quá khứ. Cuộc sống mới, phong cách mới, chẳng nên so đo, cân đong làm gì. Chỉ thấy mọc ra những cửa hàng gội đầu  và cũng nhiều tệ nạn nơi đó. Chúng ta chỉ giả vờ không biết mà thôi.

- Mẹ ơi...Thằng bé bỏ tay đứa con gái chạy về chỗ mẹ, “Lại đây, chị..” Nó quay về phía đứa con gái. “Chị Vân chơi với con, con đưa chị về với mẹ” Thằng bé nói còn chưa sõi. Cô bé cười ngượng nghịu: “Cháu chào cô, em Bi ngoan lắm cô ạ” “Vậy a...” Thiếu phụ dài giọng tỏ vẻ ngạc nhiên. “Vâng, ngoan lắm. Mà lại đẹp trai cô nhỉ”.“Con bé rõ khéo nói chuyện” Thiếu phụ nghĩ và vuốt tóc nó. “Giá mà có thêm đứa chị gái cho thằng Bi” Và rồi lại tự cười một mình “Rồi ai người ta thèm nhìn đến mình nữa...”

Những con gió mùa đông thổi từ đâu về mà sao tê buốt thế. Cứ mỗi lần nghĩ về cuộc đời, thiếu phụ lại nghĩ đến thằng Bi. Trời thì lạnh, đang vào độ lạnh của mùa đông mà cứ nghĩ đến thằng Bi, một làn gió ấm lại thổi về. Bất chấp gió buốt lạnh lẽo, bất chấp cô đơn tẻ nhạt. Người ta bảo đàn bà là sản phẩm của tình yêu, nhưng hiện nay với người thiếu phụ còn trẻ này, thằng Bi chính là tình yêu. Ở nó, thiếu phụ nhận được niềm vui, sự ấm áp và cả hi vọng. Cuộc sống có niềm hi vọng, đỡ cô đơn và buồn tẻ đi rất nhiều. Thiếu phụ nhận biết được điều đó mới vài tháng nay.

- Cháu tên là gì? Nhà ở đâu ?

- Cháu là Vân, nhà cháu gần đây. Hôm nào cháu cũng ra đây. Cô cứ cho em Bi ra đây chơi với cháu. Cô bận, cháu trông em cho. Cháu thích em trai lắm.

Thiếu phụ vuốt tóc bé gái có đôi bím tóc rất dài. Tóc cháu đẹp quá. Mẹ chải đầu cho cháu cũng đẹp. Mẹ cháu khéo tay nhỉ ?

- Cháu tự chải đấy. Cô bé nói nhanh và chạy ra chỗ bé Bi. Thiếu phụ cảm như bị hẫng điều gì. Đưa mắt nhìn theo. Một ý nghĩ thoáng qua. « Mình vừa nghĩ điều gì nhỉ, sao lại lạ lùng thế ? »

Mặt trời xuống dần. Một cái nong đỏ rực nổi lên ở phía Tây. Thằng Bi được cô bé chỉ cho cái nong lửa hắt ra những tia nắng cuối ngày. Nó không hiểu tại sao mặt trời đỏ thế mà lại ấm áp. Nó thích chạy nhảy với  « chị nó » trong  buổi chiều như thế này.

Rất nhanh, chiếc nong lửa đã tụt xuống dưới, nấp dưới những bóng nhà cao tầng mới mọc lên trong thành phố. Mặt trời mùa đông như nhẹ hơn, chỉ trong chốc lát đã biến mất. Thằng Bi ngơ ngác hỏi cô bé con - chị nó. Chị nó giải thích, vậy là trời sắp tối, phải về nhà thôi. Thằng Bi không chịu rời cô bé. Nó bảo mẹ nó về cùng.

Thiếu phụ đứng dậy, kéo lại áo sống, dáng thon thả của thân hình gái một con giờ mới thấy rõ. Mọi sự đều đầy đặn, nở nang, hấp dẫn. Cùng với chiếc áo khoác đỏ nổi giữa hoàng hôn đang buông, hàng liễu đang thở dài điều gì đó, cánh chim phía xa và những cánh lá dưới chân...Tất cả đều đúng như một buổi chiều đang khép.

- Thế con đã hỏi chị chưa ? Chị có cho phép không ?

Con bé con vội vàng :

- Nhà cháu gần ngay đây. Cô cho cháu đưa em về nhà chơi.

- Thôi muộn rồi. Để ngày mai. Ngước đôi mắt dài nhìn bầu trời xam xám mùa đông, thiếu phụ lưỡng lự trước lời mời của con bé. Để mai cháu nhé.

Gió chiều se se lạnh. Con đường như rộng ra. Khoảng không mênh mông kia chứa đầy gió và bóng chiều cô đơn. Thiếu phụ rùng mình, nắm chặt bàn tay bé nhỏ của cậu con trai. Nguồn hơi ấm duy nhất lúc này của nàng.

- Bi ngoan, về với mẹ. Lòng ích kỉ của người mẹ nổi lên. Nàng không muốn san sẻ.

Chiều vẫn buông, bóng tối lan trên đường, chiếm hết mọi khoảng không gian nhờ nhờ. Những ánh đèn trên cao cao kia cô độc, đơn điệu hắt ánh sáng xuống hè phố. Người và người trong những bộ quần áo mầu tối di động vội vã. Tất cả như chỉ mong về đến đích sơm sớm hơn một chút. Nơi đó có những người thân của họ đang chờ. Thiếu phụ thở dài. Nàng tiếc vì không nhận lời con bé con. Có phải vào nhà nó, mình sẽ bớt cô đơn? Buổi tối xum vầy của mọi tổ ấm. Chỉ riêng ta lạnh lẽo.

Nàng nhìn xuống đứa con, tay vẫn nắm chặt. Thằng bé nhăn mặt: “Mẹ bóp tay con đau quá”. Nàng mỉm cười: “Mẹ phải giữ chặt con, không để con sổng được”. Thằng bé không hiểu được nỗi lòng của mẹ nó. “Mình còn giữ nó được bao lâu?” Thiếu phụ lại chìm vào mạch suy nghĩ buồn cố hữu từ nửa năm nay.  “Đời sinh ra đàn bà để được yêu thương...” Mình đã đọc ở đâu câu đó nhỉ. “Và chịu đau khổ với cô đơn nữa chứ”. Cả đau khổ và cô đơn đều làm thương tổn đàn bà!

Hai mẹ con dung dăng dung dẻ giữa đường phố đông. Mọi người như dạt ra nhường chỗ cho thiếu phụ và thằng bé. Màu đỏ như quay giữa phố lấp loáng ánh đèn. Trong cái nhốn nháo của cuộc đời, chẳng mấy khi con người ta có một chút thư thái để bày tỏ lòng vị tha, sự cảm thông, chia sẻ nỗi niềm hạnh phúc hoặc chứng kiến cảnh hạnh phúc. Tất cả những hình ảnh đó, sự thể hiện tình cảm của bà mẹ với đứa con còn bé là vô tư, chân thật và xúc động nhất.

Hai mẹ con rẽ vào một quán cơm bên đường. Cũng đã đến nửa năm rồi, nàng không còn thích thú chuyện bếp núc, một thuộc tính rất đàn bà nữa. Thằng Bi thế nào cũng xong. Người đời có thể lên án nàng, tuy tủ lạnh của nhà chất đầy những thức ăn của nó. Mấy người biết tâm trạng của nàng và của những người đàn bà cô lẻ trên đời. Bữa cơm dọn ra nó cho cái cảm giác vừa nhẹ vừa nặng, mà chỉ có nàng hiểu. Buổi sáng, đưa con đi học, đôi khi nàng ăn với con bát phở, bát bún hoặc thứ gì đó nó thích. Thằng bé cả ngày ở trường. Buổi trưa cơm “văn phòng”. Buổi chiều là buổi lang thang của hai mẹ con. Với nàng, thứ bảy và chủ nhật là ngày vô vị nhất. Nỗi buồn xâm chiếm hết thảy thời gian. Nàng thường đưa con đi chơi là vì thế. Có thể vì thế mà ta hiểu kiếp đàn bà của ta hơn. Nàng vẫn tự an ủi mình bằng ý nghĩ đó. Vậy mà nàng lại thích thằng Bi có một đứa chị nữa ?

Thì chẳng gì đời vẫn chất chứa những mâu thuẫn. Nàng tự phân bua và biện bạch với chính mình.

Nàng ngồi dích lại gần con. Như thể che chở cho nó, cũng như thể không muốn nó xa mình, cũng như thể muốn thể hiện tình cảm âu yếm. Nàng ghì chặt nó, ép nó vào bên cạnh hông, miệng xít xoa :  « Lạnh không con trai, đưa tay cho mẹ ủ ấm nào... » Thằng Bi nhìn mẹ :  « Con không đói » « Phải ăn một chút gì chứ, tối đói thì sao ? » « Tối con cũng không đói ». Nàng cười, dỗ con : « Chịu khó ăn đi, mai mẹ cho đến nhà chị Vân » « Mẹ nhớ đấy nhé » « Ừ... » Nàng bỏ lửng câu trả lời, như thể chưa chấp nhận một sự chia sẻ của thằng Bi với đứa con gái mới quen. Nàng vẫn muốn thằng Bi là của mình tròn trịa, thuộc về mình tất cả.

Vừa đút cho con ăn, nàng vừa nhìn xung quanh. Chẳng ai chú ý đến hai mẹ con. Tất nhiên. Mọi người ra cửa hàng là để thưởng thức các món ăn và thư giãn. Đa phần là thư dãn. Cuộc sống chẳng đã qúa nhiều những lo toan. Những giờ phút như thế này rất cần thiết với cuộc sống hiện đại. Chỉ riêng mình nàng, nỗi lo với mưu sinh không đè nặng, nhưng những giờ phút không có người san sẻ còn nặng nề hơn. Đoạn trường ai trải mơí hay !

Thiếu phụ bỗng lặng im nhìn ra phía đường đi. Con đường rầm rập người xe táo tác, những tiếng động bừa bãi cháo chát náo loạn không gian. Rõ là đối nghịch với tâm hồn nàng. Cuộc đời vẫn chuyển động không ngừng là thế, vẫn đi lên là thế và vẫn trớ trêu là thế.

Vô tình, nàng nhớ lại động tác hất đầu của con bé con mới quen. Lạ ! Một sự suy đoán, một linh cảm bản năng phụ nữ : gia đình cô bé chắc cũng có sự trục trặc ! Ý nghĩ thoáng qua làm dấy lên cái mơ hồ, ao ảo và cả hi vọng vào một điều gì đó không rõ ràng, không hiện thực.

Nàng đưa con về, trong đầu hư vô rông rỗng. Cái tươi trẻ tung tẩy với đứa con nhỏ trên đường không còn nữa. Một thiếu phụ với vẻ đài các mà đậm sắc buồn lộ rõ trên nét mặt. Nỗi buồn mà nàng muốn che dấu nhưng lại không thể dấu được. Sự cô đơn vẫn như hiển hiện. Vẻ mặt nàng lạnh hơn, tiếng gõ của đôi giày cao gót nghe khô hơn, màu đỏ của chiếc áo khoác cũng như đơn độc giữa ngột ngạt đường phố. Nàng cảm thấy nỗi buồn tê tái, đơn chiếc xâm lấn tâm hồn giữa những âm thanh hỗn loạn trên đường. Nàng bàng quan, vô cảm với những hối hả cuộc đời.

Thằng bé kêu mỏi chân. Nàng giật mình, vẫn cầm tay con. Đã một khoảng trống thời gian cô đơn trôi đi, nàng cũng trôi đi trong khoảng trống đó mà không hề biết. Ồ, khoảng trống thời gian đối với mình nhiều lắm, đặc biệt về đêm những lúc không có thằng bé bên cạnh, những lúc kết thúc một ngày làm việc, không còn bị công việc lôi kéo hoặc là nàng tự đánh lừa mình, cố vin vào công việc để rút ngắn thời gian cô đơn.

Nàng ngại về nhà, ngôi nhà vốn đầy ắp ánh sáng và không khí ấm áp, đầy đủ tiện nghi. Nàng muốn quên đi, chẳng thiết ngó ngàng tới nữa. Nhưng khốn nỗi, hàng ngày vẫn phải đối diện với sự lạnh lẽo im ắng đến âm thầm, đến cô quạnh. Tất cả những thiết bị trong ngôi nhà mà nàng từng say mê bây giờ  nhạt nhẽo, vô hồn và lặng câm. Nàng không tạo cho chúng điều kiện để chúng cất cao lời ca, để chúng được làm tròn phận sự phục vụ chủ nhân, người đã nâng niu, đón chúng về.

Vẫn phải về nhà thôi, thằng bé đã buồn ngủ và khoảng thời gian hành xác của nàng trên đường phố, giữa chốn ồn ào bụi bặm cũng đã đủ. Có thể sau khi ngâm mình trong bồn nước nóng già, ta sẽ thấy máu trong mình lại chuyển động, tim lại biết đập những nhịp đập thổn thức, ý nghĩ về cuộc đời lại tươi trẻ lại... Đã bao lần nàng mong như vậy. Vậy mà giấc ngủ với nàng vẫn chập chờn lắm. Nàng sợ những đêm chập chờn như vậy. Đêm như vậy dài lắm !

Tiếng mở khoá, tiếng cánh cửa sắt bảo vệ khô lạnh và cả « tiếng lạnh » của làn gió mùa lạnh lẽo tràn vào gian nhà tối om. Thằng bé nhanh chân luồn qua mẹ vào nhà trước. Đèn được bật sáng. Tất cả mọi ngọn đèn đều được bật lên. Nàng muốn sự ấm áp trở lại căn phòng hay là nàng sợ sự cô đơn của bóng đêm. Cả hai đều đúng. Thời gian dài sống đơn lẻ với đứa con nhỏ đã bảo nàng như vậy. TV được bật lên, thêm những tiếng nói mà nàng không cần nghe cũng không cần hiểu đều đều dội vào tai nàng. Nàng cần có có tiếng người, một người để nói chuyện. Nhu cầu của nàng là thế.

Vẫn để tiếng nói phát ra từ chiếc TV, qui trình sau khi về đến nhà được lặp lại. Nàng muốn được thư giãn trong bồn tắm. Thằng bé con đã lăn ra ngủ không thèm rửa ráy. Nàng không nỡ đánh thức con, lặng lẽ cởi giày tất và quần áo cho con, đặt nó lên giường, kéo chăn, nhẹ nhàng khép cánh cửa lại. Một thế giới lặng lẽ, cô đơn riêng với nàng bắt đầu.

Nhắm mắt, ngâm mình trong nước nóng già, nghe tiếng TV mà không hiểu. Nàng bật cười vơ vẩn trong cái thế giới riêng của mình. Nàng cười với nỗi buồn mênh mông đè nặng tâm hồn. Cả cay đắng nữa. Sống cùng nỗi cô đơn thì trong đầu xuất hiện bao nhiêu là ý nghĩ. Các ý nghĩ đến và đi cũng vô tình và vô cảm như dòng đời xô cuộn vậy. Đàn bà, còn nỗi khổ nào hơn nỗi cô đơn nữa chăng ?

Ngắm mình loã thể trước gương, nàng vẫn thấy mình đẹp. Những đường cong thân thể vẫn gợi cảm, chẳng khác ngày xưa bao nhiêu. Có đầy đặn hơn ngày thiếu nữ. Cái đầy đặn, nói cho đúng hơn  là cái gợi cảm của gái một con. Đã có ai mòn con mắt và chết vì cái gợi cảm?

Rồi cũng tới lúc phải đi ngủ. Nàng ngại lên giường. Vẫn mặc chiếc áo choàng bằng vải bông sau khi tắm, nàng đi loăng quăng trong nhà. Nàng thay chiếc áo tắm bằng chiếc áo ngủ mùa đông màu đỏ xẫm. Lại một lần nữa nàng ngắm mình loã thể. Kí ức những ngày đêm hạnh phúc chưa xa dội về làm thân xác nàng bỗng nóng rực, ngột ngạt, bức bối. Chiếc áo ngủ mầu đỏ xẫm rơi trên sàn, nàng lao lên giường lăn lộn trong mê man khát vọng thèm muốn. Tay víu lấy thành giường, đầu nàng rời ra ngoài thành giường, món tóc được vấn cao khi tắm xoã xượi dưới nền nhà. Nàng vồng mình lên, những tiếng rên khan khao khát và nóng bỏng, xoay người lại, nàng co chân quặp chiếc gối ôm, miệng cắn chặt đầu chiếc gối trắng tinh... Rồi những xúc động của trận bão lòng, trận cuồng phong cũng qua, nàng cuộn tròn mình trong chăn, ôm giấc mơ vào trong giấc ngủ. Nét thánh thiện trở lại với khuôn mặt của những thiếu phụ thời phục hưng.

Phòng bên cạnh, thiên thần của nàng cũng đang nhoẻn cười trong mơ./.

Những ngày lạnh đầu năm 2009