Chiều 28 tết, Thị trấn Nghĩa An đông hơn mọi ngày. Các shop hàng nườm nượp người ra vào, ai cũng muốn đổi mới mình khi xuân về.Đổi mới từ cái đầu tóc cho đến đôi giép dưới chân. Có lẽ vì vậy nên  cửa hàng nào cũng đông chật người chờ đợi? Nhà giàu thì tất bật bán buôn-còn nhà ngheo thì mãi lo tích cóp , nên ngày 28 các cửa hàng trở nên nhộn nhịn như ngày hội! Mặt trời sắp lặn sau núi, chỉ còn sót lại ánh sáng cuối ngày nhợt nhạt .-Bà Sâm vẫn còn ngồi trên chiếu được trải ở góc hè của một ngôi nhà hoang vắng chủ .Bà nghe người ta đồn rằng ngôi nhà này có ma, ai vào ở chỉ vài tháng sau sẽ chết bất đắc kỳ tử, vì vậy tuy nằm ở trên đường phố chính mà không ai dám mua, hay thuê ở cả. Lúc đầu, bà Sâm cũng có ý lo sợ, muốn đi tìm nơi khác- nhưng biết đi về đâu khi ngày hết tết đến rồi?  Bà  nhớ,.ngày  còn nhỏ thầy bói có bảo số bà  được sướng lúc trẻ nhưng  về già  sẽ chịu nhiều khổ ải truân chuyên. .Thuở ấy,  bà không hề tin- làm sao ai mà biết được mệnh số của một con người? Bây giờ-đã trên tuổi 70 rồi ,ngồi mà ngẫm lại- bà cảm thấy mọi việc hình như đã dần dần hiện rõ  trong cuộc đời bất hạnh của bà …

Bà Sâm là con gái duy nhất của một gia đình rất khá giả trong thị trấn- bà được cha, mẹ, anh em cưng chiều hết mực. Khi lớn lên lập gia đình, bà cũng may mắn có được một người chồng hiền lành, thương yêu bà chân thành. Ông bà có với nhau 3 đứa con : 2 trai, 1 gái. Ông bà làm ăn ngày càng khấm khá, vận may luôn đến với bà- nên vợ chồng bà đã mua thêm được một ngôi nhà bề thế ở  khu phố chính thị trấn.  Ba người con của ông bà đêu được cho ăn học  đến nơi đến chốn.

Lần lượt các con của ông bà đều có đôi có cặp và ra ở riêng. Chim đã đủ lông cánh, dần bay xa tổ! Cái tổ chật hẹp tuổi thơ đã không còn quyến rủ chúng nữa rồi?  Ngôi nhà rộng trở nên vắng vẻ, vắng hẳn tiếng nói cười rộn rã bấy lâu.. Ông bà vẫn ngày ngày kề cận bên nhau . Tuổi già, nghĩa tình càng khắn khít . Ông bà chăm sóc lo lắng cho nhau thật đầm ấm, hạnh phúc. Tuy vậy-.sức khỏe của ông ngày càng  suy yếu dần. Thời trẻ -ông đã gắng hết sức để gầy dựng cho các con-lo cho tương lai của chúng  mà không hề nghĩ đến nỗi khổ nhọc cho chính mình.Tuổi già, bệnh tật lại có dịp phát sinh . Cây đã dần khô héo.. Và  vào một đêm mùa đông mưa bão đầy trời,ông đã trút hơi thở cuối cùng- bỏ bà ở lại  mà lặng lẽ ra đi cách đây đã 10 năm.  Mười năm dài đằng đẳng bà một mình lủi thủi trong căn nhà rộng lớn vắng lạnh. Bà luôn cảm thấy lạnh lẽo và cô độc. Ông  bà như hai chiếc bóng nương vào nhau, nay chỉ còn lại một mình bà hao gầy đơn độc..Bà  nghĩ,. người ta thường nói "trẻ cậy cha, già cậy con" nên bà không thể sống lẻ loi mà chờ ngày mãn tang chồng,  mới quyết định bán ngôi nhà đang ở chia hết cho các con. Bán nhà xong- Bà Sâm về ở với cậu Trình- ngừời con cả của bà. Vợ chồng Trình đều là giáo viên cấp 1 dạy cùng một trường  gần nhà, . Họ có 2 đứa con trai.Nhưng  chuyện đời vẫn thường không ai lường trước được. Đợt tinh giảm biên chế,cậu Trình không tiếp tục được dạy nữa,ở nhà làm  phụ hồ để chia sẻ gánh nặng với vợ..Sau đó không lâu- Trình theo  người bạn  học cũ vào thành phố Hồ Chí Minh làm bảo vệ cho một công ty  - rồi nghe đâu Trình lại có vợ bé mà luôn  trong thành phố, không về nữa. Cô Hảo-vợ Trình,  giận chồng bạc bẽo, giận ghét luôn mẹ chồng. Thói thương, hễ “thương thì thương cả lối đi-mà ghét thì ghét cả tông ty họ hàng”!.Hảo làm đơn xin li hôn, được tòa chấp nhận xử vắng mặt. Cô bán nhà dẫn con về quê sinh sống. Bà  Sâm lại một lần nữa chuyển về nơi ở mới: Bà sang nương náu bên gia đình cậu Trung.Vợ chồng cậu Trung làm ăn rất phát đạt- thành lập  công ty riêng- giàu có,- nhưng vợ chồng Trung đều nuôi sẵn sự oán giận vì lúc bán nhà bà đã chia  phần cho vợ chồng cậu ít hơn  Trình. Bởi vây.-  vợ chồng Trung đều tỏ ra rất lạnh nhạt, thờ ơ với sự có mặt của bà trong nhà . Lắm lúc, họ.ra mặt đay nghiến, chì chiết bà. Bà chỉ được ở trong gian buồng nhỏ cạnh bếp, và không được xuất hiện khi khách của vợ chồng Trung đến thăm chơi!.Bà biết phận-buồn tủi,  nên vẫn thường ở luôn trong phòng- ít khi ra ngoài.. Bà sống cam phận và nhẫn nhục từng ngày. Đêm đêm vẫn thường nhớ ông mà khóc thầm!  Lúc ấy-bà mới thấm thía được sự cần thiết nghĩa tình của người bạn đời. Tới giờ ăn, chị giúp việc mới mang cơm vào cho bà. Vợ chồng  Trung  bề bộn công việc, không vướng bận con cái, nên ít khi ăn cơm ở nhà .Sự vắng mặt vợ chồng Trung đã  cho bà  có được giây phút dễ chịu trong nỗi muộn phiền của riêng mình!

Cậu Trung bị viêm gan siêu vi B từ nhỏ, mà trong công việc giao tiếp đòi hỏi uống nhiều rượu .- Trung đã chỉ luôn nghĩ tới lợi nhuận mà quên đi sức khỏe ngày càng suy giảm. Bệnh viêm gan dần chuyển sang ung thư gan mà cũng anh không hề hay biết..Bao năm qua, Trung đã phung phí sức khỏe để tìm kiếm tiền bạc- nhưng nay lại phung phí tiền bạc để tìm kiếm sức khỏe  Cuối cùng,.tiền bạc đã không mua được sức khỏe!  Sau một tháng đau đớn vật vã ở bệnh viện  Saint Paul –Trung đã  buông bỏ tất cả! . Sau 49 ngày-, Lan –vợ của Trung đã đem linh cửu của chồng gửi vào chùa và bán căn nhà đang ở  để chuyển đến sống cùng người chồng mới tại thành phố  .. Lan thuê cho bà một căn nhà ở miền quê để sống tạm, tránh tiếng dời đàm tiếu. Cũng từ dạo đó, Lan  dần cắt đứt liên lạc với bà Sâm-không về thăm bà lần nào nữa. Tuổi già,thêm bệnh tật -bà không làm gì ra tiền, để trả tiền  thuê nhà.  Bà trả lại nhà  lại cho chủ-sống lang thang , trông nhờ vào  sự bố thí thương xót của thiên hạ.  Buổi tối. bà tìm đến  ngủ  tạm ở đình làng,hay chui đụt vào các lều chợ  bỏ trống tối đen hôi hám. …
            

Những ngày thơ thẩn đi xin ăn đó đây, bà cũng  đã dành dụm được một ít tiền, muốn về thăm quê nhà – ăn  tết với cô Xuyến- con gái  út của bà. Bà cẩm thấy lẻ loi và buồn khổ qúa khi ngày Tết càng đến gân! Bà thương con, nhớ cháu đến không màng đến chuyện ăn uống. Ba lần về nhà Xuyến:  Nhà cô Xuyến 3 tầng  tọa lạc ngay trên đường phố chính-thoáng mát,. Xuyến có của ăn của để vì chồng cô là chủ thầu xây dựng có tiếng trong vùng..Nhưng buồn thay- cuộc đời đâu hễ cứ muốn là được. cho dù ý muôn ấy thật chính đáng, thiêng liêng?- Bà Sâm ngồi nhớ  lại từng lời của con gái  mà  lòng dạ  vẫn còn bàng hoàng đau xót  Hình ảnh  buổi chiều hôm qua ở sân nhà Xuyến cứ quay đi, quay lại trong đầu bà như một khúc phim quay chậm.
” - Mẹ đến đây làm gì?

 -Tết đến rồi – mẹ nhớ con  nhớ cháu – Con cho mẹ ở tạm vài ngày  được không?

 - Nhà con chật lắm, mẹ đến thì ở vào đâu? Không lẽ mẹ nằm ở phòng khách sao?

 - Mẹ ở đâu cũng được con à. Mẹ xin con mà.

 - Ai bảo có nhà ở mẹ không biết giữ mà bán đi, giờ mẹ tới làm phiền con như thế này làm sao con sống nổi.? Phía chồng của con , rồi bạn bè…Con biết ăn nói sao đây? “  “ - Thôi được rồi, con sẽ mua cho mẹ vé xe, mẹ vào Sài Gòn ăn tết với anh Trình nhé?”

Xuyến nói xong vào nhà,bỏ bà một mình ở giữa sân, chắc có lẽ cô vào lấy tiền cho bà?. Bà cảm thấy tủi phận, bà nghĩ nếu Trình thương bà thì đã đón bà vào ở với mình rồi? Bà lặng lẽ bước nhanh ra  khỏi nhà  Xuyến- Bà không muốn nghe thấy nỗi đau lòng đến với mình thêm nữa.

- Bà nội! bà ở đây sao?  Cháu  đã tìm bà suốt buổi chiều nay…

Bà giật mình quay lại- thằng Phát cháu nội đích tôn của bà,.Nó  đi học  ở Sài Gòn- chắc là được về quê ăn tết đây.?
- Cháu về từ 23, cháu tìm bà, hỏi thăm mãi bây giờ mới gặp.-Phát ngồi xuống bên cạnh bà Sâm-đưa tay

cầm lấy bàn tay nhăn nheo da bọc lấy xương của bà-dôi mắt rưng rưng.

Bà ôm Phát vào lòng và  khóc. Bà không ngờ trong cuộc đời quá cơ cực cô đơn của bà, lại có đứa cháu này còn nghĩ  nhớ đến bà.mà tìm đến ! Phát như một tia nắng ấm-như cơn gió trong lành tươi mát đã bao phủ lấy  đời bà đang ngụp lặn trong tối tăm buồn tủi.

- Cháu sẽ không để cho bà lang thang buồn khổ nữa đâu-giọng Phát to rõ- , bây giờ bà cháu ta đi ăn chút gì bà nhé?- Phát ngập ngừng- cháu sẽ mướn tam một căn phòng để bà cháu ta ăn tết với nhau bà nhé.?

Phát bỗng dưng nhớ lại như in bao kỷ niêm thời tuổi thơ quanh bà-chúng như vừa mới xảy ra hôm qua.. Bà đã yêu thương, chăm sóc-hy sinh cho con cháu từng miếng ăn, giấc ngủ ròng rã bao năm?
- Bà ơi!-Phát lại kêu lên- Sau tết bà vào Sài Gòn ở với cháu bà nhé? – Mắt Phát dăm đăm nhìn bà- Cháu vừa học, vừa tìm việc làm thêm-cọng với khoản tiền của mẹ cho hằng tháng bà cháu ta sẽ sống tam đủ bà ạ! Phát cầm lấy bàn tay bà--Có bà , có cháu sẽ vui hơn, sẽ học giõi hơn – Phát chợt cười- Bà phải lo cho cháu nội đích tôn nữa chứ? –Phát cười- nhưng nghe rưng rưng trong lòng.một nỗi xót xa mênh mang dài dặt!
     

Đôi mắt bà Sâm chợt sáng lên.Đôi môi run run  thoáng nở nụ cười dường như đã  tắt lịm từ bao năm- bà cảm thấy trong lòng lâng lâng một niềm vui khó tả!, Dù đang là đêm, nhưng bà vẫn cảm thấy không khí mùa xuân đang tràn ngập trong lòng…

Mùa Xuân đang thật sự đến với đời bà từ đêm ấy!./.