Đọc những dòng chữ này vào buổi sáng.
Bên khung cửa sổ, màn sương tháng mười một đột ngột nhòa đi, những cành cong xòe mờ mờ trước đó chợt hiện ra khẳng khiu gầy guộc, và xa vắt từ bầu trời màu ghi nhạt, một tia sáng hồng mong manh xuất hiện.
Màn hình tự tắt khi tôi từ cửa sổ quay lại sau một hồi đứng lặng.
ÍT NHẤT CẦN ÔM EM MỘT LẦN TRONG ĐỜI
bấm phím, màn hình xanh trở lại, đọc một lần nữa câu viết tiếng Việt này.
Có tiếng quạ kêu xớn xác bên ngoài. Bình minh tháng mười một không cần nhờ đến lũ chim, chúng đang mải bay đi thật xa, chấp chới tìm những chân trời ấm áp hơn. Dường như đất trời đang muốn bỏ đi, thay màu, muốn chôn vùi tất cả những gì đã xảy ra: lá vàng trút toàn bộ xuống những gốc cây, nụ hồng cuối cùng tả tơi rụng hết cánh, chỉ còn một màu úa hoặc đỏ ối của sự tan rã trong khu vườn dưới kia…
Con người cũng thế?
linh hồn lim dim đi tìm những bến đỗ xẻ chia bên ngoài khung hiện hữu trần trụi thường ngày, trong trạng thái nửa tỉnh nửa mơ, nửa muốn thức dậy, nửa muốn cứ thế lịm tắt, đi thẳng…
Để làm gì cơ chứ?
sau nửa đời ta đã biết chắc chắn: đau buồn là niềm hân hoan duy nhất xác thực, là hạnh phúc duy nhất diễn tả nỗi hài lòng của con người.
Đau mang lại cảm giác duy mỹ hiếm hoi từng ngày. Cái đẹp là sự nâng niu từng nỗi đau phải sống.
Năm tháng vật lộn là trả giá duy nhất để hiểu ra điều này.
Đột nhiên cảm thấy nỗi buồn vô tận ập về, tràn ngập từng ngóc ngách con tim. Như nước lũ một lần phá vỡ đê là cuốn phăng tất cả, vô ích trước đó bồi đắp, giữ gìn bằng ý thức tỉnh táo lũy bờ…
Lại mở một clip video của chàng ca sĩ Hàn quốc yêu mến ra xem, như một cử chỉ lên cơn nghiền quen thuộc. Thẫn thờ gặm nhấm cảm giác day dứt, một lần đến để từ bỏ, một lần tạo dáng hình trọn vẹn để vỡ tan…
Park Jong Ha nhắm nghiền đôi mắt cất lên những giai điệu tha thiết, hát xong bao giờ chàng cũng cố nén một tiếng thở dài thật nhẹ, thật khẽ trước khi cúi chào. Tại sao cần khiêm nhường đến thế trước chính sự nhận biết nỗi đau của bản thân?
Có phải cử chỉ khiêm nhường này luôn đâm thẳng vào trái tim tôi như một lưỡi dao trúng đích?
Bởi chỉ khiêm nhường ta mới hóa thân thành nỗi Đau và được cứu vớt bằng chính nó?
Khi còn bé, có một cảnh trong một bộ phim Xô viết làm tôi nhớ mãi: nhân vật chính ra trận, trong bộ đồ lính, trước khi khép cánh cửa sau lưng mình quay đi còn ngoái lại nhìn mẹ và vợ đang khóc dấm dúi trong phòng. Đôi mắt-chỉ là đôi mắt- gửi gắm lại toàn bộ gánh nặng của một thời đại trong cái nhìn ly biệt. Với chính bản thân mình, qua những kẻ sống cùng thời. Không có sự chọn lựa khác.
Ta chẳng có hành trang nào hơn ngoài chính kiếp sống này, trong thời đại cụ thể này, duy nhất một lần thân xác này… Vậy mà dường như không có gì bên cạnh ta, kể cả nội dung sống của ta do cái môi trường này quyết định.
Giờ đây tôi đã biết đích xác điều đó: không có gì bên cạnh ta hết.
Chỉ còn lại những bến bờ thân phận. Gửi gắm nhờ một kiếp. Sau một cuộc chiến thành công xé tơi tả những kiếp người làm trăm nghìn mảnh rải khắp bốn phương.
Như trên những đỉnh cao dãy Hy mã lạp sơn từng đàn đại bàng lao xuống xé nát những thân xác Tây Tạng yên nghỉ dâng đặt trên triền núi. Chỉ khác đây là những xác thân còn thở. Xác thân một kiếp làm người dân Việt.
Hôm qua, một người bạn thơ nhắn tôi đọc thơ của anh viếng một người bạn văn từng cầm súng.
Bài thơ vượt lên toàn bộ nỗi đau thân phận, chỉ còn lại một giọng hoang phế. Hoang phế như chiều tà trong nghĩa địa, lúc ý nghĩa hành động của kẻ sống và người chết cùng vật vờ tản bay đi như mù mịt khói hương:
( cùng vong linh các tử sĩ trong cuộc chiến Việt Nam )
trèo lên xương trắng chập trùng
ngắm con trăng lạnh lạ lùng cõi mê
quanh co thiên cổ lối về
điêu tàn thành lũy, sơn khê nát nhàu
cỏ hoa cây cối gục đầu
thay lời mặc niệm nỗi đau hình hài
quỉ thần đóng nắp quan tài
khói sương – vải liệm, mây bay – hương tàn . . .
từng con chim bệnh lìa đàn
bỏ đôi cánh rã cuối trang cuộc đời
vong linh dắt díu tả tơi
lạc bầy rời bỏ cuộc chơi mỏi mòn
súng gươm vướng víu oan hồn
chén cơm đôi đũa vẫn còn trên tay
tàn tro lem luốc tóc tai
mốc meo hố mắt, rêu dày xanh môi
vắng im những tiếng khóc cười
trái tim lãng đãng ngủ vùi bãi lau . . .
nguyệt cầu quanh quẩn địa cầu
hai tròng trống hoác chẳng sầu chẳng vui
treo trên chất ngất thây người
treo trên bể khổ nặng mùi tử sinh
chiến tranh khốn nạn vô tình
một chương bi sử đoạn đành lật mau
người trắng tay, kẻ bạc đầu
mệnh phần lay lắt đèn dầu vô minh
vô thường khép mở quyển kinh
tha phương là cuộc mưu sinh lỡ làng!
Thôi thì phất lá cờ tang
bay ngang địa ngục thét vang đất trời
BYE BYE! SÚNG ĐÃ GÃY RỒI!
( Khóc Cao Xuân Huy- CHÂN PHƯƠNG
viết trong tuần tang chế, tháng mười một năm 2010)
Viết đến đây, tôi nhớ đến bức thư hoan hỉ của cô bạn gái học phổ thông ngày xưa viết cho tôi năm 1975” rồi, mày về đi. Dân khoa Văn chúng tao sẽ vào Sài gòn dạy cho bọn nó biết thế nào là văn hóa…”
Tôi nhớ đến những bài thơ, bài văn của những cây bút tôi cho là sắc sảo nhất Hà nội hiện nay, vẫn loanh quanh ẩn dụ, hoán vị, tượng trưng chơi chữ tài tình, loanh quanh như 36 phố phường cổ kính Thăng Long khiến tê dại mỏi mòn những bước chân tìm kiếm, tưởng chừng những giá trị thiêng liêng cổ xưa nào đó còn vảng vất nơi đây…
Cảm giác hụt hẫng, trống rỗng , câm lặng trong những ngày sống ở Việt nam dường như muốn tạo thế cân bằng cho mọi kỷ niệm hớt hải gấp gáp ngắc ngứ mà ký ức cứ không thôi lưu giữ, để ngày tháng trôi qua lòng cứ tự hỏi lòng: tại sao thế? tại sao tất cả đến nông nỗi này?
Một nông nỗi tan hoang những mảnh vỡ, không có sự gắn bó nào giữa quá khứ hiện tại để thấp thoáng bóng tương lai. Những mảng vỡ cá nhân tách biệt, phủ bụi lên những mảnh vỡ ấy là ngày lại ngày rồ dại trôi, với những nội dung sống nghẹn tắc, phi lý. Mỗi cá nhân, mỗi người như đều có mảnh vải trên mắt, chơi trò bịt mắt bắt dê, giơ đôi tay quờ quạng kiếm tìm một điều gì đấy, một ai đấy, một hy vọng ảo ảnh mong manh nào đấy.
Hỡi ơi, một mảnh vỡ nhân gian trong vũ trụ có tên gọi đất nước tôi hôm nay
Ta cũng tan hoang trong đám rong rêu ngầu bọt chua xót này. Không tìm ra lối thoát. Tạm an ủi mình dưới hơi ấm mặt trời mọc từ rất xa.
Để một sáng mai thức dậy bỗng đọc thấy trên bầu trời ảo giao lưu dòng chữ:
ÍT NHẤT CẦN ÔM EM MỘT LẦN TRONG ĐỜI
như thể rơi xuống một ước ao Giải mã đời sống!
„Trái tim ơi, vui buồn vui đều hụt hẫng
lắc nhẹ xoay tròn cuống lá bám mong manh
lần tràng hạt – đếm đong đồng hồ cát,
bóng lặn mặt trời thấp thoáng núi xa xa…
đừng làm nhau đau từng lời xin êm ái
cơn mộng du xé nửa giấc trăng tàn
ngơ ngác ngày xuân lá xanh vặt lá xanh trần trụi
đêm phiền muội thắp lửa lòng phiền muội
hơ nóng quạnh hiu bằng một kiếp quạnh hiu.
( 2010.11.16)