Hai dấu nhang tàn khoanh tròn thành hình hai con số vô cực.Hai cây nhang cháy dở ,hai cây nhang thắp muộn nhưng tôi nghĩ không muộn tí nào.
Hôm nay giỗ nội.
Người xưa hay nói thắp nhang mà tàn nhang cuộn lại thành hình tròn như vậy có nghĩa là người khuất mặt đã chứng cho lời khấn vái rồi đó.Liền sau đó hỏi nhau:"Khi nãy vái gì mà được chứng vậy?"Có vái gì đâu,thắp nhang thôi mà,để tỏ lòng tôn kính với người thương yêu của mình.Tấm lòng con cháu đâu có xa xỉ với ông bà làm chi.Với lại năm nay giỗ yên ắng lắm.Khi tôi về tới chỉ có một bàn tròn với thức ăn vơi gần hết.Cô thứ năm vừa dắt xe ra định về thì nán lại chút đỉnh:"...tính về mà thấy nhà giàu về nên ở lại chơi chút...".Đó,không biết người giàu và người nghèo khác nhau chỗ nào mà"người giàu"lúc nào cũng có vẻ được ưu ái hơn(theo như tôi nghĩ).Bước qua bậu cửa liếc nhanh vô kính dòm chừng khuôn mặt mình.Không chừng lâu rồi không thăm chừng nay mắt thêm hai con và chưn mày thêm một cặp cũng nên.May thời vẫn y cũ,không gì thay đổi.
Bà cô bật bếp gas cành cạch hâm nóng dĩa đồ xào,bắc thêm bếp nữa hâm nồi thịt kho tàu rồi múc ra dĩa.:"Đem lên đi,ăn đi mà,về trễ..."Tôi vừa bưng bê vừa hỏi ăn chi nhiều uổng tiền uống thuốc giảm béo cũng vậy hà hi hi.Ủa mà trễ hồi nào?Tôi về đúng ngày mà?!Hôm qua tiên thường nay chánh giỗ đúng rồi.Năm nào cũng vậy mà,dễ nhớ thấy mồ.Hễ nghe nôn nao giáng sinh là sắp đến giỗ nội.Năm đó thức khuya chờ sáng đưa nội về Vĩnh Long là đêm Noel,tôi ngồi trước đường cái coi mấy đứa choai choai đua xe,có vài đứa quá đà tông vô cua cây me tử thần gần đó.Nghe đâu có một đêm mà mấy cặp phải vô nhà thương.Tội ba má tụi nhỏ ở nhà không biết con mình đi đứng nơi nào,không chừng đâu giờ người ta hụ còi chở tụi nó đi ba má tụi nó còn đứng đâu nơi ngạch cửa ngóng đó chớ.
Ông chú rót ly xây chừng bia băm ba đưa cho anh xã :"uống đi đám giỗ nội bây,xa xôi quá về được thì uống một ly.." Coi bộ cũng khật khà khật khưỡng rồi đa.Cô út nãy giờ ra vô dọn dọn quét quét rồi bước ra cửa,không quên day lại hỏi:”uống caffe không?”Tôi ngó ra lắc tay:”uống rồi cô uống đi”.Đó,bốn mấy tuổi chưa mảnh tình vắt vai,khó tánh khó nết nhứt nhà ai nghe hơi cũng muốn tránh.Đàn bà con gái có khi có thì,hồi đó nội hay nói cô như vậy.Nếu giờ nội còn sống thì đâu chừng cũng mười năm rồi nội vẫn luôn nhắc chừng cô câu nói đó.Có lẽ người già không sợ ngày mình về với đất bằng sợ nhìn thấy con cái hẩm hiu lầm lũi một mình.Cũng có lẽ ngoài chuyện trông chờ ngày ngồi sui cho cô út và chờ đến ngày nhắm mắt thì ở tuổi nội cũng không biết chờ gì hơn.Vậy mà có chờ kịp đâu.Giỗ này thứ chín rồi thì phải,cô út vẫn cứ ra vô lau chùi quét dọn căn nhà này miết mà không chịu tìm cho mình cái nhà người dưng nước lã để về mà dọn dẹp hộ người ta.
Đứa nhỏ trên tay em dâu khóc thét,nhỏ em dâu gọi chồng ra chở con về cho thằng nhỏ ngủ.Anh chị vừa khăn nón bước ra ông chú kêu giật ngược:”Lên phòng cho cháu ngủ,lát ba nói chuyện với con!”.Hèn gì khi mới bước vô nhà đã thấy hai anh chị ngồi ôm con mặt quạu đeo,một bên là mấy bà cô,ông già thì ngồi phía trước nhấp nháp ly bia,tay gắp miếng dồi trường bỏ vô miệng mà con mắt liếc vô nhà trong thăm chừng con cháu.Gia đình là vậy,ở đất Sài Gòn này không mấy khi tụ họp đông đủ như ngày giỗ nên cứ đợi tụi nó rảnh tập trung về là giải quyết một lượt .Cái kiểu tôi làm lớn đôi khi cũng hay làm láo,dòm tụi nhỏ cười cười:”Làm gì mặt mày hai đứa bây buồn so vậy?”Hỏi vậy rồi thôi đi tuốt xuống nhà sau chớ thừa biết mấy bà cô đang dựng một phiên tòa gia đình với hai vợ chồng thằng em chú bác ruột.Cũng không chừng khi nãy tôi về vậy mà vãn tuồng sớm,nếu không chắc còn mắng dài dài,mà không biết kết cục tụi nhỏ có thẩm thấu lời người lớn nói hay không nữa.Hay vẫn cái kiểu nay nhắn tin cho ông già chồng hỏi mượn vài ba trăm mua thuốc cho thằng cháu nội rồi mốt khoe với bà thím chồng con mới mua cái quần Jean hàng hiệu ba trăm mấy chục ngàn.Mới đó, đôi nhẫn cưới má chồng mua gởi lên hồi hai đứa hí hửng miệng cười tươi rói đeo vào tay nhau,thề thốt ăn đời ở kiếp với nhau khi thằng nhỏ nằm trong bụng đâu gần năm sáu tháng.Đám cưới rộn ràng ai nấy xúng xính chúc tụng.Mà đa phần thiên hạ xúm xít chúc ông sui trai có cháu nội chớ cũng ác nhơn ghê,không ai chúc hai đứa nhỏ răng long đầu bạc.Đó,rồi cũng nghe đâu má chồng con nhỏ cho cặp nhẫn vàng y, vàng bảy tuổi ruỡi chi đó mà khi kẹt tiền hai vợ chồng đem ra tiệm người ta nói vàng giả.Mấy nay hai vợ chồng nó bị gia đình đưa ra tòa án gia đình để xứ vụ đó.Không biết người lớn có lỗi hay hai đứa nhỏ làm bậy mà bây giờ cả hai gia đình nghi kỵ lẫn nhau,kêu tới hỏi thì đứa nào cũng gục mặt không ừ không hử.Chỉ tội ông chú nay xuống sắc thấy rõ,tóc coi bộ cũng hết chỗ thấy tiêu mà toàn muối.
Ông chú rót một ly xay chừng đưa anh xã:” uống đi,về trễ…”Tôi lùa hai ba đũa cơm,gắp miếng cải chua chấm nước thịt kho tàu đưa vô miệng.Lâu rồi không có cảm giác ăn cơm ngon vậy,hồi nhỏ chỉ có dịp Tết nhứt mới ăn được món này,giờ thì mỗi năm hai cái giỗ,năm nào cũng có thịt kho hột vịt như vậy.Ăn thấy thiệt ngon.Thím út năm nay không ăn riêng nữa mà kéo cái ghế ngồi kế bên hỏi thăm này nọ,miệng liên tục biểu :”ăn đi….về sau cùng mà…ăn nhiều vô…”.
Thiệt tôi về đúng ngày đâu có trễ.Hôm qua tiên thường cúng lớn quá chừng,nghe đâu cũng giảm hơn mọi năm ba bốn bàn rồi mà khách thì cứ theo lệ mà đến nên cuối cùng cũng đãi đâu đến mười mấy bàn.Nói vậy chớ gần tuần trước cô thứ sáu đã gọi điện báo với tôi rồi,năm nay cúng tiên thường lớn chánh giỗ nhỏ vì tiên thường ngay chủ nhật,con cháu rảnh hôm đó hơn là ngày thứ hai.Cũng bình thường thôi mà có gì đâu mà thắc mắc.Vào thời buổi ai cũng cắm mũi làm việc như vầy thì chuyện có dời ngày giỗ trễ hay sớm hơn vài ngày cho trúng ngày cuối tuần cũng đâu có sao.Chắc bữa nay tôi về đúng ngày mặc dù về muộn nhưng đốt được hai cây nhang cho nội nên nội vui.Năm nay cắm nhang mà không nhìn coi nội có cười không nên không biết nội vui hay buồn,chỉ biết hai đốm nhang tàn cong quéo lại thành hai con số vô cực,đến giờ vẫn chưa rớt xuống…
Biên Hòa ngày 13/12/2010
