Tháng bảy miền Trung nắng cháy
Những cơn gió trưa thổi rát mặt, khô khốc dòng mồ hôi trên trán mẹ.
Những cơn giông chiều tức tưởi, rấm rắc mấy giọt bên đường.
Em từ đồng bãi vội về mang theo hơi đất trong hơi áo, hơi thở chạy mưa.
Tháng bảy miền Nam trời chuyển
Nhớ câu thơ của Nguyên Sa: “Nắng Sài Gòn anh đi mà chợt mát”, mà thấy trời chợt nắng chợt mưa.
Buổi trưa thầm thĩ những cơn gió rồi vật vã mây mưa để Trịnh Công Sơn thấy “con đường nhỏ hóa dòng sông”.
Em ra phố về e ấp mưa trong áo lụa; tôi thấy mình xuân giữa hạ dù vui buồn chợt đến chợt đi.
*
Thế đấy, hai tiết trời trên một đất nước có chiều dài, lắm chỗ cong, lại có nơi hẹp đến ngạc nhiên !
Cái chiều dài ấy như gợi ra sự vật vã trong cuộc sinh tồn mở nước và giữ nước.
Những nét cong gợi nhớ hình dáng cô gái ỏng ẻo, nhỏng nhảnh, duyên dáng.
Chỗ hẹp khắc khổ, mưu sinh tội nghiệp.
Một đất nước đẹp, biết giữ mình giữa cuộc thăng trầm thế mà những đứa con sinh ra cũng đâu thoát khỏi sự lai tạp bề bộn.
Ngẫm ra Nguyễn Huy Thiệp cũng có lí khi ông nói đại ý rằng: đất nước này như cô gái bị hiếp, mà thật trớ trêu là cô gái ấy lại tìm thấy khoái lạc trong những lần cưỡng hiếp ! (Truyện ngắn Nguyễn Huy Thiệp)
*
Em có phải là cô gái đó không ?
Hoặc ít ra em cũng mang trong mình cái diện mục, bản lai ấy dù em có muốn hay không.
Nắng đấy rồi mưa đấy : đất trời bình yên và có cả những ngày bão bùng giông tố .
Em kiêu kì, duyên dáng, đài các đấy nhưng cũng chanh chua, điêu ngoa không mấy khi.
Nhưng tôi không trách em, không giận em .
Cuộc sống vốn dĩ muôn màu : có chói chang ánh sáng và có cả chập choạng bóng đêm.
Con người cư xử với nhau muôn mặt : hôm qua hãy còn là tình nhân của nhau nhưng hôm nay có thể là kẻ thù.
Lời em nói hôm qua là những lời có cánh, bây giờ có thể thay bằng những lời thóa mạ suồng sã.
Tình yêu cũng muôn vẻ : là máu thịt có cả mầm mống ung thư; là hơi thở hổn hển dồn dập của cuộc hoan lạc có cả sự phều phào trong cơn hấp hối.
Đấy là câu chuyện muôn kiếp, muôn đời - và mãi mãi là thế.
Chợt nhớ câu thơ của Exênhin (Nga):
“Bạn bè giấu những mũi tên trong dạ
Và tình yêu là ảo mộng buông xuôi”
*
Và cũng chẳng có gì là tốt hay quá xấu.
Nó vốn dĩ thế.
Đôi khi chúng ta lại đi tìm cái đẹp cho mình trong niềm tin của kẻ cầu toàn và chúng ta lại thất vọng.
Sự thất vọng ấy có khi đưa đến một nỗi buồn nhân thế nhưng cũng mang lại cho chúng ta một sự thấu hiểu.
Nó giúp ta bình tâm tự tại đón nhận niềm vui và cả chấp nhận nỗi đau.
Xung đột, buồn đau, thất vọng là một cực của đời sống ,
Dung hòa, hạnh phúc, hy vọng là đối cực hoàn chỉnh diện mạo đời sống.
Như thế chúng ta mới học được phép ứng xử từ mình và từ người : Không sợ sóng gió, chỉ sợ ta không học hỏi gì ở sóng gió và nó nhấn chìm chúng ta.
Đấy là cách ứng xử của con người luôn đối mặt, chấp nhận, trưởng thành và tỉnh táo.
Bởi đời sống này rốt lại chỉ còn với nhau “một tấm lòng … để gió cuốn đi”.
*
Đêm tháng bảy miền Trung tôi trằn trọc trong hầm hập trần gian, mơ thấy em mỏng tang áo lụa.
Đêm tháng bảy Cao nguyên anh nhẩn nha trong giăng mắc sương đêm phố núi, nhớ người em từ đồng bãi quê nhà tất tả chạy mưa.
Đêm tháng bảy Sài Gòn em se sắt trong lạnh lùng cơn mưa chiều đến muộn, thương giọt mồ hôi khô khốc trên trán mẹ.
*
Chúng ta đang mơ những giấc mơ của mình.
Chúng ta cứ sống đời sống của mình.
Chúng ta cứ mãi chì chiết nhau.
Nhưng chúng ta chưa bao giờ biết xin lỗi để tâm hồn trở nên chân thật hơn :
“Xin lỗi những điều tôi giữ lại / Cả niềm vui lẫn bao nỗi sầu / Vì tháng ngày chúng ta gặp gỡ / Chia sẻ đói nghèo rét lạnh lo toan ” ( thơ Huỳnh Minh Tâm).
tháng bảy 2011