Thằng cháu nội đang học năm thứ nhất đại học. Đại học nào mà chả thế, môn Triết học Mác-Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh được giảng dạy ở năm thứ nhất và năm thứ hai. May quá, ngày xưa ông nội là giảng viên dạy môn Triết học Mác-Lênin ở trường Đại học Nông nghiệp. Cháu nhờ ông giải thích thế nào là tích lũy tư bản nguyên thủy. Ông đưa tay vuốt mớ tóc bạc, trầm ngâm một lúc rồi bắt đầu giảng giải.

- Tích lũy tư bản nguyên thủy là quá trình xác lập phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa thông qua bạo lực buộc những người sản xuất nhỏ tách rời tư liệu sản xuất để tích lũy tư bản vào tay một số ít người. Ở nước Anh quá trình này diễn ra vào cuối thế kỷ XV đầu thế kỷ XVI. Thời đó quá trình tích lũy tư bản nguyên thủy ở nước Anh diễn ra với câu chuyện cừu ăn thịt người đầy máu và nước mắt.

Mắt thằng cháu mở tròn xoe:

- Làm sao mà cừu lại ăn thịt được người hở ông?

- Cuối thế kỷ XV nghề dệt len ở nước Anh phát triển rất nhanh và mang lại nhiều lợi nhuận. Nhu cầu lông cừu tăng kéo giá lông cừu tăng theo. Tăng không ngừng. Bọn địa chủ quý tộc tính rằng nuôi cừu cho thu nhập cao gấp nhiều lần so với trồng lúa mì. Vì vậy chúng cướp đất của nông dân để trồng cỏ, đất ruộng cùng với nhà cửa biến thành bãi chăn nuôi. Nông dân mất đất, mất nhà thất cơ lỡ vận, lưu lạc tha phương cầu thực. Quốc vương nước Anh ban hành sắc lệnh cấm người lang bạt, buộc phải trở về quê cũ bán sức lao động với giá rẻ mạt trong các bãi chăn thả cừu. Ai còn lang bạt bị nhà nước bắt được lần thứ nhất bị đánh bằng roi, lần thứ hai xẻo tai, lần thứ ba xử tử.

- Dã man!

- Như thế đó cháu ạ! Cừu ăn thịt người nó là như vậy, quá trình tích lũy tư bản nguyên thủy ở nước Anh đầy máu và nước mắt là như vậy.

- Bây giờ có như thế không hở ông?

- Không sắt máu như thế nhưng quá trình tích lũy tư bản nguyên thủy ở đâu cũng tàn bạo cháu à.

- Tàn bạo như thế nào hở ông?

Người ông sửa lại cặp kính lão, đắn đo một lúc rồi mới cất lời:

- Cháu có biết Ecopark Văn Giang không?

- Ở Hưng Yên phải không ông.

- Đúng rồi. Khu đô thị sinh thái có vốn đầu tư hơn tám tỉ đô la. Để có đất cho khu đô thị người ta đã buộc nông dân bán cho họ những bờ xôi ruộng mật với giá ba mươi sáu triệu đồng một sào. Một sào là ba trăm sáu mươi mét vuông, tính ra mỗi mét vuông đất người nông dân được trả một trăm nghìn đồng.

- Cách trung tâm Hà Nội hơn mười hai cây số làm gì có giá đất rẻ mạt ấy hở ông?

- Chính vì vậy 166 hộ dân ở xã Xuân Quan người ta không chịu giao 5,8 hecta đất.

- Không chịu rồi thì làm sao hở ông?

- Không chịu thì cưỡng chế. Lực lượng cưỡng chế gồm hàng ngàn cảnh sát với súng AK, lựu đạn cay, dùi cui đối đầu với những người nông dân phản kháng. Những người phản kháng chặt hạ cây, xếp gạch đá và đốt lửa nhưng chỉ với bàn tay không cuối cùng phải chịu lùi bước trước súng ống và dùi cui. Tiếng kêu xé ruột của họ bị chìm trong tiếng súng và lựu đạn cay, tiếng gầm rú của máy xúc máy ủi cùng với tiếng đấm đá của những kẻ tham gia đánh hội đồng.

Thằng cháu bật kêu lên:

- Dã man!

Người ông thủng thẳng:

- Cháu đừng nói thế mà phải tội. Bây giờ cháu đã hiểu thế nào là tích lũy tư bản nguyên thủy chưa?

- Cháu hiểu.