Maya Angelou

Một tảng đá, một dòng sông, một thân cây

Những kẻ cưu mang những giống loài đã từ lâu tuyệt chủng,

Đánh dấu loài ma mút.

Loài khủng long, con vật đã để lại những chứng tích khô

Của ngày tháng chúng rong ruổi nơi đây

Trên mặt hành tinh của chúng ta,

Bất kỳ lời báo động toàn diện nào về ngày tận thế vội vã của chúng

Đều biến mất trong bóng tối của cát bụi và thời gian.

Nhưng hôm nay, tảng đá đã kêu lên với chúng ta, rõ ràng và mạnh mẽ,

Hãy đến đây, các người có thể đứng trên lưng ta

Và đối mặt với số phận trong tương lai của người,

Nhưng đừng núp dưới bóng ta tìm nơi trú ẩn an toàn .

Ta sẽ không cho các người chỗ trú ẩn ở đó.

Các người, là những người đã được tạo dựng chỉ thấp nhỏ hơn các thiên thần,

Mà đã bò lê quá lâu trong

bóng tối vùi dập,

Đã nằm dài quá lâu

Mặt chôn vùi trong ngu muội.

Miệng các người thốt ra những lời

 Được trang bị để giết hại.

Hôm nay tảng đá lớn kêu lên, các người có thể đứng trên ta,

Nhưng đừng dấu mặt.

Sau bức tường của thế giới,

Một dòng sông đang ngân lên khúc ca tuyệt vời,

Hãy đến đây, nghỉ ngơi bên cạnh ta.

Mỗi người trong các người là một hải đảo cô đơn

Được tạo nên một cách tinh tế và lạ lùng đã làm cho các người kiêu hãnh, Nhưng mãi mãi bị vây hãm.

Những cuộc chiến đấu có vũ trang trục lợi của các người

Đã bỏ lại những dãi đất hoang

Trên bờ bãi của ta, những dòng nước phế thải trên ngực ta.

Vậy mà hôm nay ta gọi các người đến bên bờ sông của ta,

Nếu các người không còn muốn học hỏi về chiền tranh nữa.

Hãy đến đây, an trú trong hoà bình và ta sẽ hát những bài hát

Đấng tạo hoá đã ban cho ta khi ta

Và cây cối và đất đá hãy còn là một.

Trước khi sự hoài nghi còn là một vết sẹo khốn nạn trên trán của các người

Và lúc mà các người đã biết được là các người vẫn chưa biết được điều gì.

Dòng sông hát và hát mãi.

Có sư khao khát đích thực muốn đáp ứng

Dòng sông đang hát, và tảng đá khôn ngoan.

Người Châu Á đã nói như vậy, cũng như người Hispanic, người Do Thái

Người châu Phi, người bản xứ Mỹ, người Sioux(2)

Người thiên chúa Giáo, Hồi Giáo, người Pháp, người Hy lạp

Người Ái Nhĩ Lan, người Rabbi (3), linh mục, Sheikh,(4)

Kẻ đồng tình luyến ái, nhà truyền giáo,

Người được ân sũng, kẻ không nhà, thầy giáo.

Họ nghe. Tất cả họ đều nghe

Lời nói của cây.

Hôm nay cây đầu tiên và cây cuối cùng của mọi loài cây

Nói cùng loài người. Hãy đến với ta, nơi đây bên cạnh dòng sông này.

Hãy ngồi bên cạnh ta, nơi đây bên cạnh dòng sông

Mỗi người trong các người, là hậu duệ của một số người nào đó đã đi qua đây

Kẻ lữ hành, đã được trả tiền trước rồi.

Các người, kẻ đã cho ta danh tính,

Các người là người Pawnee(5), Apache (6)và Seneca,(7)

Các người là người dân Cherokee (8), đã từng ở cùng ta,

Rồi bị thúc đẩy bởi đôi chân nhuộm máu,

Đã bỏ ta lại cho những kẻ tìm kiếm khác sử dụng-

Khao khát được lợi, đói khát có được vàng.

Các người, Thổ nhĩ kỳ, Thuỵ điển, Đức, Anh Cát Lợi

Các người, Ashanti(9), Yruba(10), Kru(11)

Đã mua đã bán đã trộm, đến đây theo cơn ác mộng

Cầu nguyện cho một giấc mơ.

Ở nơi đây, hãy an trụ bên cạnh ta.

Ta là cây cổ thụ được trồng bên cạnh dòng sông này,

Dòng sông sẽ không bao giờ bị dời đổi.

Ta tảng đá, ta dòng sông, ta thân cây

Ta thuộc về các người- những cuộc hành trình của các người đã được trả tiền trước rồi.

.Hãy ngẩng cao đầu, các người có một nhu cầu khẩn thiết

Về một buổi bình minh rực sáng đang bắt đầu cho các người.

Lịch sử, mặc những nỗi nhói đau của nó,

Không thể xoá bỏ đi, nếu đối mặt với lòng dũng cảm

Lịch sử không cần phải sống lại.

Hãy ngước mắt nhìn lên

Ngày ấy đang bừng lên vì các người.

Hãy cho giấc mơ sống lại,

Phụ nữ, trẻ em, quý ông,

Hãy giữ nó trong lòng bàn tay của các người.

Khuôn đúc nó trong hình dáng của nhu cầu riêng tư nhất của các người

Hãy khắc nó theo hình ảnh của bản thể có tính cộng đồng nhất của các người.

Hãy mở lòng ra.

Mỗi giờ khắc mới nắm giữ những cơ hội mới

Cho những khởi đầu mới.

Đừng gắn chặt mình mãi mãi

Vào nỗi sợ hãi, đừng gông xiềng vĩnh viễn

Vào sự thô bạo.

Châm trời đang mở ra phía trước,

Đem đến cho các người khoảng không gian để đặt lên những bước chân mới mẻ của sự đổi thay.

Nơi đây, trong nhịp đập của ngày tươi đẹp này

Các người có thể có can đảm

Để nhìn lên ta,

Tảng đá, dòng sông, cây cổ thụ, đất nước của các người.

 Hướng về Midas(12)cũng như hướng về người khất thực.

Giờ đây hướng về các người cũng như hướng về loài ma mút thuở ấy.

Ở đây theo nhịp đập của ngày mới này

Các người có được ân sũng để nhìn lên

Và nhìn vào mắt chị em người,

Nhìn vào mặt của anh em người, đất nước của người

Và nói một cách đơn giản

Rất đơn giản

Với niềm hy vọng

Chào buổi sáng.

Cao Thu Cúc  dịch

Nguồn: Poemhunter.com

Nguyên tác : On The Pulse Of Morning

Hay là : The Rock Cries Out to Us Today

CHÚ THÍCH  của người dịch:

-(1)- Maya Angelou đã đọc bài thơ này trong lễ đăng quang của tổng thống Bill Clinton năm 1993 với tựa đề là “On The Pulse of Morning”, bài thơ được ghi âm và sau đó nhận được giải thưởng Grammy năm 1994 trong thể loại “Diễn Đọc Hay Nhất”

-(2)(5)(6)(7)(8): Những nhóm dân bản xứ ở Mỹ hiện đang sống rải rác nhiều nơi trên nước Mỹ.

-(3) Trong Do Thái giáo, Rabbi có nghĩa là thầy giáo.

-(4)Sheikh trong tiếng Ả Rập chỉ người đứng đầu, lãnh tụ.

-(9)Ashanti: Một dân tộc ở Nam Gana ( Gana trước kia là một vương quốc ở Tây Phi, nay thuộc Cọng Hoà Mali).

(10) Yoruba: Một nhóm sắc tộc ở tây Phi.

(11) Kru: Một nhóm sắc tộc ở Liberia và Cote D’Ivoire.

(12) Midas: Theo huyền thoại Hy Lạp, vua Midas học được phép lạ, chạm tay vào là tất cả mọi thứ biến thành vàng.