Những ghi chép như một nén hương tưởng niệm nhà văn Võ Hồng (*)
Ngôi nhà của nhà văn Võ Hồng trước đây mang số 53 Hồng Bàng Nha Trang. Cái địa chỉ này quen thuộc tưởng như gắn liền với tên tuổi anh. Lần nào ghé Nha Trang tôi cũng đến thăm anh. Đứng ngoài đường, vói tay vào phía sau cánh cổng sắt, nắm sợi dây chuông giựt vài cái, tiếng leng keng vang lên, và từ trên lầu anh nhóai người ra nhìn xuống, anh hỏi nhưng không đợi khách trả lời, chân đã bước xuống cầu thang. Đó là những ngày giữa năm 1995, anh còn khỏe mạnh. Thường thì khi gặp, anh mừng rỡ ồ lên thành tiếng rồi kéo nhau lên gác, vừa đi vừa hỏi chuyện. Chúng tôi ngồi ở chiếc bàn kê sẳn ở khoảng sân hẹp trước phòng ngủ của anh. Anh nói chuyện vui vẻ, kể về những tác phẩm tái bản, cả một cuốn mới, đang hỏi nhà xuất bản để in. Anh đưa tôi vào phòng, chỉ cho xem kệ sách nhỏ, nhiều tờ báo cũ có những bài viết về anh. Căn phòng ngổn ngang chăn màn, radio, chén ly, sách báo. Lộn xộn chẳng khác nào của một chàng thanh niên độc thân lười biếng!
Qua năm 2005, khoảng sau tết âm lịch tôi từ Mỹ về, khi ra Nha Trang ghé lại thăm anh. Lần này anh tiếp tôi trong phòng. Vẫn căn phòng trên gác ấy, với bề bộn sách báo, tưởng như không thay đổi dù nhiều năm tháng đã qua. Anh hỏi thăm tôi về vài bạn văn cùng quê ở hải ngoai.
Anh hỏi nhiều chuyện không đâu, và điều này làm tôi rất ái ngại nhìn anh lo lắng. Anh
nghe tôi trả lời và cẩn thận ghi vào sổ tay, từng chi tiết. Tôi buồn vì biết anh bắt đầu lẫn!
Anh chỉ cho tôi cái sân nhỏ trước phòng được anh căng dây thép treo khoảng mười mấy cái bìa lịch màu đỏ chói. Anh có vẻ thích trò chơi này. Anh nói ngày tết treo lên màu đỏ thế này cho vui mắt Tôi xin anh chụp vài tấm hình . Anh kéo tôi ra sân, đứng trước những tấm bìa lịch. Rồi sực nhớ ra cần phải thay chiếc mũ đang đội, anh nói toa đợi moa một chút rồi bước vội vào phòng loay hoay tìm chiếc mũ quen thuộc mà anh thường đội, nhưng không thấy. Tôi thầm nghĩ, anh Võ Hồng điệu quá. Thôi anh ạ, chiếc mũ đang đội cũng đẹp chán rồi. Anh cười hồn nhiên. (**) Dịp này anh ký tặng tôi cuốn “Võ Hồng, nhà văn và tác phẩm” của Nguyễn thị Thu Trang. Tôi cũng xin anh cuốn “Một bông hồng cho cha”, bản copy đang nằm lẩn giữa đám sách báo trên giường.
Từ giả anh lần ấy không ngờ là lần cuối cùng từ giả một Võ Hồng còn tỉnh táo, nói cười.
Bởi ba năm sau khi tôi ghé lại thì anh đã nằm liệt giường trong căn phòng nhà dưới, không còn nhận ra những người đến thăm mình là ai nữa ./.
(*) Nhà văn Võ Hồng mất lúc 2 giờ chiều, ngày 31-3-2013 tại Nha Trang.
(**) Ảnh nhà văn đứng trước những tấm bìa lịch và trong phòng ngủ của anh, được Trần Hoài Thư đưa lên Tạp chí Thư Quán Bản Thảo, số đặc biệt về nhà văn Võ Hồng, 2005.
San Jose, 1-4-2013.
Ghi chú ảnh : (1) Võ Hồng trước cổng nhà (1995).
(2) LQ và Võ Hồng (1995)
