(Nguyên tác : il profumo del mattino)
( Bản dịch của Trương Văn Dân)
Thân quý tặng nhà thơ Chu Trầm Nguyên Minh-Elena
Lạnh ! Cái lạnh buốt giá vây phủ căn phòng.
Tôi khó nhọc lắm mới mở được đôi mắt hãy còn ngái ngủ, cố tìm một chút hơi ấm trong chiếc mền quấn quanh người, lúc nầy đang cuộn toàn thân, chỉ chừa ra chiếc mũi và hai tai lạnh cóng. Một cơn rùng mình làm tôi chấn động, phải dậy thôi, tôi cần phải vận động một chút cho bớt lạnh. Tôi khẽ tháo mền, bắt đầu từ cánh tay và chợt thấy tiêng tiếc một chút hơi ấm còn vương lại. Bước vài bước cho máu lưu thông, tôi tranh thủ xếp mền, đặt chiếc gối cho ngay ngắn rồi sau đó mới ra bồn rửa mặt, vốc nước xoá đi những dấu vết của cơn buồn ngủ.
Khi bước vào phòng tắm tôi tò mò áp mặt vào khung kính để nhìn ra ngoài. Độ ẩm ban đêm đã bị đông thành đá ở mặt ngoài, bám thành một bảng mỏng, lấp lánh phản chiếu ánh sáng. Ngoài vườn, trên những những cành hồng khẳng khiu và gai góc, những hạt đá li ti đang làm trĩu nặng những cánh hoa.
Một cách bản năng tôi tì tay lên mặt kính và dường như cái lạnh từ bên ngoài đang theo những ngón tay chạy thẳng vào tim. Đột nhiên tôi cảm thấy buồn. Đáng lẽ mùa này phải là mùa hè, thế nhưng thời tiết mà tôi đang gặp ở Paris là một mùa xuân buốt giá : Thi thoảng lắm mới có được những phút giây ngắn ngủi có bóng mặt trời
Phản ứng đầu tiên của tôi để tìm một niềm vui là khẽ hát một bài ca quen thuộc. Rồi tôi khoác lên mình chiếc áo choàng, đặt chiếc mũ bê rê lên đầu, quấn khăn len quàng cổ, đeo găng tay rồi nhẹ nhàng để khỏi gậy tiếng động, tôi mở cửa bước ra khỏi nhà. Tôi mở cổng, khép nhẹ và khoá lại cẩn thận ... tất cả các động tác tôi đều thận trọng và khẽ khàng để khỏi đánh thức các bạn trong nhóm Quán Văn từ VN qua hãy còn đang ngon giấc...
Trên đường phố tôi vẫn tiếp tục ư ử hát, như thể âm nhạc đang làm bạn với mình. Ra khỏi cổng, tôi chọn con đường bên trái vì hướng đó ít dốc mà cũng dẫn đến quãng trường chính của một thành phổ nhỏ nằm ở ngoại ô Paris: Villemomble. Hai bàn tay tôi nâng lấy hai cùi chỏ, gần như để giữ lấy chút hơi ấm từ cử chỉ này. Tôi đi..chầm chậm và suy nghĩ, hít thở cái không khí ẩm ướt của làn mưa bụi.
Bầu trời trên cao xám xịt, thỉnh thoảng có những giọt nước từ cành cây rơi xuống. Hoa và lá dường như cũng đang thu mình, khép lại để chờ đợi giây phút được sưởi ấm dưới ánh mặt trời còn ẩn khuất đâu đó đàng sau các cụm mây. Đây có lẽ là thời khắc mà tôi thích nhất. Hít thở nhẹ nhàng tôi bước dọc theo con đường có nhiều villa ấm cúng và yên tĩnh, lúc này phần lớn đều khép kín, chỉ rải rác mới có một chiếc cửa sổ được chiếu sáng và tôi lờ mờ nhìn thấy bóng người đang chuẩn bị đi học hay đi làm ở bên trong.
Ở đây, trong thành phố này, dù người ta đi bằng xe hơi, xe bus hay xe điện ngầm, khoảng cách từ nhà đến chỗ làm đều rất xa. Cuộc sống trời Tây thật khó nhọc... đã thế thời tiết còn lạnh lẽo thì quả thật chẳng giúp được chút gì. Tôi tiếp tục đi dạo, bác sĩ bảo rất có ích cho tôi, bước theo nhịp tim, vừa đi vừa thở và nhìn quanh quất. Sau cái villa ở góc đường, quẹo trái, tôi đi dọc theo chiếc hàng rào hoa nhài đang toả ra một mùi hương nhẹ. Giá mà có một chút nắng mang theo hơi ấm, chắc mùi hương sẽ nồng đượm hơn nhiều ... nhưng có lẽ tôi sẽ không còn có cơ hội để thưởng thức vì chỉ sau vài ngày nữa là tôi phải rời nơi đây để trở lại quê nhà.
Bên đó, vào giờ này thì tôi đang dùng điểm tâm với một tô phở nóng..Ui chao mới nghĩ đến mà tôi đã nghe mùi phở và mùi rau quế bốc lên ngào ngạt... Ước gì lúc này tôi được bưng một tô phở nóng để sưởi hai bàn tay đang lạnh cóng. Dường như tôi còn nghe cả mùi vani thơm tho bốc lên từ tách cà phê sát bên cạnh nhà.. ừ, giá mà có một ly cà phê nóng.... Nhưng tất cả chí là những hoài niệm, gợi nhớ những cảm giác .. còn cái không khí ẩm thấp lúc này chỉ cho tôi nghe mùi nhựa đường ẩm ướt và mùi hoa lá từ các hàng rào quanh các villa.
Trong những buổi sáng đầu tiên, có khi có vài con chó đột ngột xuất hiện, sủa lên inh ỏi khi tôi đi ngang qua cổng,...nhưng những ngày sau, có lẽ đã quen với sự hiện diện lặng lẽ của tôi, chúng chẳng còn sủa nữa.
Tôi tiếp tục xuống dốc, hai tay cho vào túi và bước đến gần một trường trung học. Giờ này hãy còn hơi sớm nhưng khi quay lại thì tôi thường nhìn thấy các cô nữ sinh đứng trước cổng trường: họ hẹn nhau tán gẫu, tâm sự hay để nói về những tình yêu đầu đời. Ôi, tuyệt vời làm sao quãng thời gian thơ mộng đó, thời còn là học sinh và tâm hồn tươi trẻ.... Bao nhiêu ước mơ, bao nhiêu điều để kể ... không biết thuở đó tôi có bao giờ dám mơ là có ngày được đặt chân đến Paris không nhỉ?
Giờ thì tôi đang ở thành phố hoa lệ này, niềm vui bỗng dâng lại...sá chi cái lạnh trái mùa. Tôi tiếp tục đi và cảm tháy sảng khoái hơn. A, đây rồi, tôi sắp đến nơi rồi, phía dưới con dốc là đến quãng trường. Tôi dừng chân ở trụ đèn, chờ đèn xanh để theo những vạch trắng băng qua đường. Lúc này tôi đã thấy bớt lạnh. Một quầng sáng yếu ớt của mặt trời cũng vừa xuyên qua mây để chiếu sáng toà nhà thị trấn, bao quanh bởi những vòm cây.
Cuối cùng tôi đã đến nơi mà mỗi buổi sáng tôi đều đến. Nhưng sáng nay còn sớm nên cửa hàng vẫn chưa mở cửa - Vài phút chờ đợi, tôi bước qua bước lại trên vỉa hè phía trước cổng toà thị trấn. Tôi đọc tấm bảng hiệu: “BOULANGERIE-PATISSERIE”. Trên cửa sơn trắng để vào cửa hiệu còn có hàng chữ: “Reine des Blés”-Baguette de Tradition Française”. Chỉ một lát là tôi nhìn thấy những chuyển động đàng sau khung kính. Đây, đã đến giờ mở cửa. Tôi có thể vào rồi.
Ngay từ ngày đầu tiên giây phút này là một phút giây đặc biệt. Tôi hầu như không diễn tả được cảm giác của mình lần đầu bước vào cửa hàng bán bánh mì này. Bị bủa vây từ cái lạnh bên ngoài, bước vào trong ngay lập tức tôi được phủ lên người một luồng hơi ấm và mùi thơm của nhưng chiếc bánh mì lẫn bánh ngọt vừa mới ra lò. Chưa hết, mỗi buổi sáng, tôi còn có thêm nụ cười của người đàn bà bán bánh :
“Deuz baguettes”.....và khi bà chuyển bánh tôi liền nói: “Merci beaucoup”. Nhưng sáng nay là chủ nhật, tôi cần phải mua 5 chiếc baguettes nên phải xoè bàn tay để bà ta hiểu là mình muốn mua bao nhiêu. Người đàn bà nhìn tôi cười thân thiện. Làm sao có thể hiểu lúc ấy bà ta đang nghĩ gì? Còn tôi, thì lúc đó đang nghĩ rằng chắc bà ta đã có một cuộc đời dễ chịu hơn mình nhiều, một mái ấm, các con... nhưng sự thực thế nào thì tôi không sao được biết. Tôi chỉ thoáng thấy là đằng sau khuôn mặt tươi tỉnh đang mỉm cười kia, thỉnh thoảng cũng có một nét gì đó buồn phiền. Còn bà, bà đã thấy gì trong đôi mắt tôi? Chỉ là một trong nhiều người khách tình cờ ghé qua cửa tiệm. Có lúc tôi muốn nói và kể với bà rất nhiều điều...nói về định mệnh đã mang tôi đến đây và mùa này không thể nào lạnh như vậy được... dù rằng, nếu không có cái lạnh bất thường đó có lẽ tôi không thể yêu quý cái hơi nóng và mùi thơm của những chiếc bánh mới ra lò...
Và có lẽ, nếu tôi không cảm thấy mình cô đơn như thế thì chắc tôi không cảm nhận được làn hơi ấm từ nụ cười của người đàn bà không quen này đến vậy. Bà ta có một cái nhìn khá đặc biệt, tử tế và trìu mến mà lúc nào tôi cũng cảm nhận được, ngay cả lúc tôi mỉm cười và bước ra ngoài. Thật là khó tin. Tôi như có được hơi ấm bên trong nên trên đường về tôi bước đi mạnh mẽ như một chàng trai. Bầu trời như cũng đang bắt đầu mở ra, gió đang thổi mây bay về hướng đông và mặt trời cũng bắt đầu hâm nóng bầu không khí. Tôi leo lên con dốc để về nhà bác sĩ Thiện. Sáng nay nhiều bạn bè sẽ tụ họp nơi đây. Họ sẽ ở lại ăn trưa và chúng tôi sẽ thảo luận rất nhiều điều về văn chương chữ nghĩa. Tôi vừa thực hiện một chuyến đi xa, giống như cuộc đời tôi là một cuộc hành trình, đầy dẫy những từ bỏ và nín nhịn, nhiều nỗi buồn và đau đớn...nhưng cũng có những giây phút vui mừng và đầy yêu thương. Tình yêu đã bùng nổ trong một lát nhưng đã theo tôi suốt một đời người. Ôi, nhớ làm sao tiếng nói của người vợ yêu thương đang ở xa và hàng ngày đều gọi để hỏi thăm tôi! Đây rồi, hơi nóng vẫn còn chan chứa trong tôi, những chiếc bánh mì que kẹp dưới nách, tôi vừa đi vừa âm ử hát, như thưởng thức từng phút giây kỳ diệu của đời mình trên đất Paris...
............
CT Nguyên Minh- Từ Vũ- Bs Thiện
Hơi nóng bốc lên từ tô phở làm mờ mắt kính. Ngay lúc tôi vừa hoà nhập vào giao thông hỗn loạn và đời sống ồn ào của Sài Gòn. Vài tuần. Một tháng. Hình như đã lâu, lâu lắm... nó làm tôi nhớ và thèm biết bao tô phở nóng lúc ở xa quê hương. Tôi ngồi nhìn chiếc phil cà phê nhỏ từng giọt vào chiếc ly , từng giọt tí tách và chậm rãi, mỗi giọt đều toả ra hương vị thơm tho. Rồi đột nhiên tôi nhớ đến buổi chiều hôm ấy, trong khi bạn Thiện đang búng búng tay đệm đờn cho Từ Vũ hát và tôi ngẫu hứng đội chiếc mũ rộng vành để làm bộ tam ca nhún nhảy... Đó là phút giây vui cười rạng rỡ trong tình thân bằng hữu... và những vòng tay ấp áp như không muốn rời nhau. Làm sao biết được là khi nào chúng tôi có thể gặp lại?
Lúc bắt đầu húp muỗng phở đầu tiên thì đột nhiên một giọt nước mắt bỗng chảy dài xuống má. Nó lăn đến bờ môi và tôi bỗng cảm nhận được vị mặn của nỗi nhớ.
Paris, tháng 6-2013
Nhân vật, người viết và người dịch
Nguồn : tập san vhnt Quán Văn, số 16, tháng 9/2013