(Tặng : Hoàng Gia Cương)
---------
Thái Lương (1939-2014) quê Hà Tĩnh, nguyên Tổng giám đốc công ty Bia rượu , tính tình phóng khoáng, hòa nhã ,khiêm nhường ,kiến thức khá sâu rộng ( thể hiện trong 2 cuốn "Văn hóa Rượu" nxb Văn hóa Thông tin 1998,2008, dày trên 600 trang) làm công tác quản lý giỏi, biết ăn chơi đúng mức, được bạn bè yêu quý, thi thoảng làm thơ nhỏ nhẹ góp vui với bạn bè, trong đó mảng nổi trội là THI TỬU.
Xưa nay, ai cũng bảo "Thơ là hồn của chữ, rượu của gạo. Rượu là linh hồn của gạo.Thơ có rượu đồng hành thì ngôn ngữ (chữ nghĩa) có thêm một lần sáng tạo". Thi nhân hiền triết xưa từng viết " Tửu đức tụng"...Lý Bạch trong "Tương tiến tửu" đã viết :
Cổ lai thánh hiền giai tịch mịch
Duy hữu ẩm giả lưu kỳ danh
(Thánh hiền tên tuổi bặt đi
Chỉ phường Thánh Rượu tiếng ghi muôn đời)
Do thói quên nghề nghiệp (nghề sản xuất Bia rượu) nên Thái Lương có những vần thơ về Rượu khá dí dỏm đời thường :
Đầu tiên như 1 lời "đề từ " dẫn 2 câu thơ xưa :
Cô tửu thuyền lai giang diệc túy
Mại hoa nhân khứ lộ do hương
( Mua rượu, thuyền sang sông lảo đảo
Bán hoa, người rẽ ngõ vương hương)
Ra mắt "Thi đàn", tác giả Tự Bạch :
RƯỢU, uống lần cả chai
THƠ, viết đến trăm bài
Tình, nào ai đếm được
TIỀN, tàm tạm đủ xài
*
RƯỢU, chưa một lần say
THƠ, chưa một bài hay
TÌNH, chưa một cuộc dứt
TIỀN, chưa một món đầy.
Rồi anh "Ngụy biện" :
Hãy độ lượng với anh, em đừng cấm
Uống ít hay nhiều, anh đều biết là sai
Chén khoe vợ, chén khoe con ,khoe gia đình đầm ấm
Không uống gì, anh còn biết khoe ai ?
Rồi anh lý sự "Hồn của rượu" :
Đừng chê Bia rượu la cà
Nguyễn Du, Nguyễn Khuyến, Tản Đà thì sao
Hồn nào thức tỉnh Văn Cao
Quốc ca thức tỉnh biết bao hồn người !
Đây là lý do đi đến "Tửu viên Thi quán" :
Hôm qua họp mặt bạn bè
Nửa đường, lại phải đạp xe quay về
Quay về, vợ hỏi : làm gì ?
Rằng quên chai Rượu mang đi góp quà.
Cái ích lợi của Rượu " Hiểu nhau qua nét mặt/ Hiểu nhau qua nụ cười/
Hiểu nhau qua ánh mắt/ Qua ly rượu đầy vơi."
Và đây là đến với TÌNH, tuy "SAY MÀ TỈNH" ;
Đừng rót nữa cho anh
Vì, nếu say,anh phải nói ra những điều muốn nói
Đã từ lâu, với lòng, tự dối
Em trốn anh, nên anh cố trốn mình
Đừng rót nữa cho anh...
Giới "sâu rượu- thi tửu" đa số không uống rượu với vợ ? mà chỉ thích đàn đúm trong Tửu Quán, Nhà thơ Hoàng Trung Thông đã để lại bút tích tại Trúc Viên :
* Dĩ hòa vi quý.
*Túy thời tâm thắng, tĩnh thời tâm.
Do đó không gì buồn bằng "Uống Rượu không bạn" :
Rượu đã rót. nhìn chưa thấy bạn
Nhấc ly lên, rồi đặt xuống một mình
Lưỡi se lại, ly không thể cạn
Rượu có say đâu, chỉ tại thiếu tình.
Rượu giúp ta làm lành, hòa giải :
Tay nâng Rượu, tay bắt tay
-Cạn ly ! Đúng với chả sai ! Làm lành !
Rượu còn là "Quà của chị" :
Dạo năm ngoái em về giỗ mẹ
Em chưa say, chị đã khóc thương em
-Chị trông cậu dạo này không khỏe
-Uống ít thôi,cậu bơn bớt chất men...
Dầu dặn vậy có ai ra Hà Nội
Vẫn gửi cho em một lúc mấy chai
Mỗi lần uống, em thấy mình có lỗi
Thôi cũng đành,quà của chị, Chứ ai !
Rồi thì ai mà chả có ly rượu tình "Nụ hôn và ly rượu" :
Nhân nụ hôn ngây ngất
Nhấp ly rượu ngất ngây
Tinh thần hay vật chất
Thả hồn ta lên mây...
Nụ hôn đặt lên môi
Ly rượu đặt lên môi
Nụ hôn và ly rượu
Là Đạo hay là Đời ?
Ở trên đời này, không có bà vợ nào lại thích chồng mình nghiện rượu cả ? vì thế Thi nhân có lúc phải LỪA VỢ rất hiệu nghiệm :
Uống rượu trắng vợ cho là nghiện
Nhịn uống một hôm,lử khử giả vờ
Kế nhỏ ấy thế mà nên chuyện
Vợ bồn chồn, thấy những lo lo...
Đi cắt vội một thang thuốc Bắc
Cũng ngâm vào rượu trắng đó thôi
Rượu khỏi mồm, lên giường tức khắc
Vợ xiết ghì - Rượu bổ thật mình ơi !
Rượu còn là một phương tiện trong giao lưu Quốc tế :
...Tình người thân ái muôn năm
Đo tình người, chén rượu tăm, lại đầy !
Trên thế giới này, ai đã từng sang Nga thì thấy " đây là một Dân tộc bợm Rượu", đến nỗi có thời Tổng thống phải ra lệnh "cấm rượu" :
RƯỢU TRÀN QUÁ CỔ
(chuyện vui của người Nga)
Người Nga, uống rượu là rót đầy, vào bụng
Chừng nào tràn lên cổ thì thôi.
Ép uống thêm một ly, có anh chàng há mồm soi gương lúng búng :
-Rượu đã tràn quá cổ mất rồi !
Phi tửu bất thành lễ , nên phải có LY RƯỢU KHÓC CHỒNG :
Rót ly rượu đầy, trước vong linh chồng
Tay em run run, đặt xuống
Nỗi đau đớn,mắt đẫm lệ, khóc chồng
Lúc sinh thời, em ngăn không cho uống
Nay rót làm gì ?
Phí rượu
uổng công.
Kết lại "Thi tửu "của Thái Lương, NK thấy thú vị nhất là bài :
UỐNG RƯỢU VỚI BỐ VỢ
Bố vợ ngà ngà, giục con rể
Đàn ông mà, ta uống đi anh
Chẳng sợ vợ,cánh mình chỉ nể
Họ có đây, ta không uống ,đã đành.
Anh chưa say, anh sao từ chối
Hay là anh sợ nó, phải không ?
Với bà ấy, tôi không dám nói
Với con tôi
tôi dạy
phải chiều chồng !
Thơ là người, với Thái Lương thật đúng là như vậy.
Chao ôi, giờ này thân xác anh đã nằm sâu dưới ba tấc đất, hồn còn quanh quất bên vợ con anh, ba chén Rượu Trắng còn để nguyên trên ban thờ nghi ngút khói hương (không ai uống)...Thương quá đi thôi...thơ anh còn đây, để tôi nhẩm đọc trước vong linh anh như một lời tưa tiễn tới Tây phương cực lạc :
Rượu bảo ta cuộc đời đừng vội chán
Còn yêu đời, đời lập lại từ đây .
Hà Nội 19-5-2014
Ngày tang lễ Nhà thơ Thái Lương
Kính viếng : Nguyễn Khôi
