Té ra mỗi chúng ta là một cái kho ký ức chứa đựng những bằng chứng lịch sử- kho chứa những xúc cảm đầu tiên và cuối cùng về một thời đại ta sống trong đó. Cơ địa mỗi người tạo ra một khía cạnh bằng chứng lịch sử bằng cảm xúc khác biệt, thời gian khó có thể xóa nhòa dấu ấn của chúng, nhưng càng may mắn hơn, nếu ta vẫn đang sống cùng thời với nhau, để khi nhớ lại bản thân, càng hiểu thêm người khác, và hiểu thêm sâu sắc thời đại của mình.
Chiều nay lúc đọc bài viết này của Chân Phương, bỗng sực nhớ sáng nay lang thang ký ức trên facebook, dúng mình vào cảm xúc năm xưa, khi tình cờ nghe lại một bài hát- bản nhạc vàng đầu tiên nghe trong đời. Sáng nay, viết trên facebook như sau:
„Con người phần lớn vô tình làm nhân chứng cho lịch sử, cảm giác sẽ cho mi biết điều ấy.
Thời đang học lớp 3 thì phải, một ngày ra phố Huế, chỗ gần rạp Tháng Tám thấy một đám đông đứng xa xa xôn xao, bỗng nhìn thấy một người lớn quen bèn rón rén lại gần hỏi, cô này thì thầm bảo:" lúc nào sang chỗ tao, tao nói cho mà biết."
Thế rồi "lén lút" cùng cô nghe một bài hát đã"gây tai họa" cho người gần phố. Bản nhạc vàng lần đầu tiên nghe trong đời, ngạc nhiên vì sao nó gợi cho mình nhiều hình ảnh và nỗi buồn theo một trí tưởng tượng vô cùng khác lạ, một xúc cảm chưa bao giờ biết đến...
xúc cảm của một thời đại, dù dấu, dù cấm, có ngày vẫn phải biết đến thôi:http://nghenhacvang.net/song/60/nhung-ngay-xua-than-ai.html „
Cảm xúc về thời đại ta đang sống cùng nhau, bạn ơi, rất phong phú, rất nhiều tầng, đầy ắp những nỗi niềm tưởng chừng rất riêng tư không ai hiểu cho ai, nhưng thực ra đầy ăm ắp trong tâm tưởng mỗi người. Bận rộn đời thường không khuyến khích con người suy tưởng, chỉ những tâm hồn mang chút tính chất nghệ sĩ luôn trăn trở bởi những thôi thúc vô hình- và rất nhiều khi vô tình và vô thức- họ diễn tả những cảm xúc thời đại ấy ra bằng thơ, ca, nhạc, họa…bằng nghệ thuật và triết lý. Để TA gặp được nhau! Để những kẻ cùng thời hiểu lẫn nhau và hiểu nhiều hơn về chính thời đại của nó.
Bài thơ của Diễm Châu tặng Chân Phương đọc lên như một tiếng thét vô âm thanh trong lòng, như giọt nước mắt nuốt vào trong… cái Bi thanh cao của tinh thần người cảm nhận niềm đớn đau trong sạch khi Con Người bị cái Ác sỉ nhục đến tận cùng.
NGUYỄN HỒNG NHUNG (Budapest. 2015.08.31)
CHÂN PHƯƠNG: NHỚ DIỄM CHÂU
( Chạng vạng chúa nhật 16 tháng 8-2015, tôi ngồi xe lửa từ Áo-Đức trở về Pháp. Tàu hỏa dừng ở ga Strasbourg – nơi tôi và Diễm Châu từng chia tay nhau khi tôi có dịp đến Lộ Trấn thăm bạn. Trong ánh ngày tàn, tôi chụp vội tấm ảnh thấp thoáng bóng người đơn chiếc nơi bến ga – như tôi đã đứng 23 năm trước lần đầu ghé Strasbourg. Trong tim óc vọng lại những cuộc trò chuyện tri âm giữa hai chúng tôi vào thời đen tối sau 1975 tại Saigon, chút hoài bảo văn chương bạn gửi gấm cùng tôi, mấy bài thơ chui chuyền tay nhau…Diễm Châu ơi, tôi xin phép công bố bài thơ này – những câu ông tặng riêng tôi vào lúc ra đi năm 1983 – một bản thảo inédit hiếm tôi còn cất kín cho đến hôm nay.-CP)
GỬI LẠI PHƯƠNG SINH
Hãy cám ơn người họa sĩ thiên tài đã bôi đen giấc mơ anh
Hãy cám ơn người đàn bà có đuôi mắt mũi tên đã biến anh thành thi sĩ
Từng ngày từng ngày
Những giọt cường toan khắc lên chúng ta những hình thù quái dị
Khi cuộc tình bùng cháy giữa bình minh
Hỡi Phương Sinh !
Kẻ đào huyệt chôn Thượng Đế siêu hình biến những tháp Hời thành biển gió !
Chàng sinh viên có mái tóc Gogol thiêu trong hồn một ông Trang Tử Đỏ !
Này ta hỏi thật anh nhé :
Bây giờ là bao giờ ? Có bao giờ là bây giờ ?
Ba giờ !
Đồng hồ khuya điểm ba tiếng
Kẻ lạ mặt đường đột vào nhà xét hỏi ta quyền cư ngụ trên quả đất
Ta biết hắn là loài cỏ úa mà ta chưa kịp phân chất
Đang đòi quyền leo lên đầu lên óc, bám rễ vào não cân
Nhưng ta ngáp dài, phó mặc cho hắn cả tay chân hai vai rồi mũi mắt
Ta bay khỏi trái tim vào một trời gió lộng
Hỏi áng mây, mây chỉ cánh chim
Hỏi cánh chim, chim chỉ chiếc lá
Ta lại gần chiếc lá
Lá nhủ thầm : trái tim
Cơn bão rứt đứt trái tim ném lên phiến đá
Này Phương Sinh !
Sông Hoàng Hà đã bao kẻ ngắm ?
Trăng Hoàng Hà còn mấy kẻ say ?
Anh có còn trái tim nào đó – cho ta vay !
DIỄM CHÂU (Saigon, tháng 7 năm 1983)
