Không ngoa ngữ, không đại ngôn khi đặt đề bài trên – mà đó là lời nguyện ước, mong cầu cho tương lai của cây bút phê bình lý luận văn học đầy tiềm năng có tên Hoàng Thị Bích Hà mà người viết bài này gọi đùa: Nàng Văn Áo Tím.
Chúng tôi đã được đọc tập “Bình luận văn học” do tác giả ưu ái gửi tặng, sách dày 313 trang do Nhà Xuất bản Thuận Hóa ấn hành quý 2 năm 2019.
Nội dung – Bích Hà giới thiệu và bình luận những bài thơ của các tác giả mà tác phẩm của họ đã được bạn đọc chấp nhận, đánh giá cao và tên tuổi họ đã được định vị trên diễn đàn văn học Việt Nam.
Ngoài các bậc tiền bối đã phiêu dật ở cõi vĩnh hằng xa lăng lắc, số còn lại là những gương mặt, những bài thơ mà chúng ta từng đọc từng chiêm nghiệm trong mấy thập niên qua.
Trên chiếu bình luận thơ ấy chúng ta thấy một Tần Hoài Dạ Vũ ngồi trầm tư nghiền ngẫm nỗi đau đời:
... “Anh hổ thẹn nhận ra mình trong sạch...”
Với 27 trang viết về nhà thơ Tần Hoài Dạ Vũ, Bích Hà đã chân thành cảm nhận, phân tích những trở trăn, hoài cảm, rung động trong tình yêu trong tình người của Tần Hoài Dạ Vũ bằng bút pháp nhẹ nhàng trân trọng.
Cùng một lứa bên trời lận đận là anh chàng lang thang: Hát Dạo Bên Trời với cảm xúc dạt dào để viết thơ tình trên bao thuốc lá...
Một hành nhân xuôi ngược cuối đất cùng trời vẫn đau đáu vọng tưởng quê nhà rồi trong một lần hoắc nhiên đại ngộ anh chàng đã sáng lập pháp môn: Tu Bụi.
Và đây – Bích Hà cặm cụi trên 46 trang giấy để giới thiệu một chân dung thơ, một hồn thơ lãng đãng bên trời cực kỳ lãng mạn, với tình yêu thơ, yêu người, không cần đáp trả song phương mà Ảo Ảnh và Hồi Âm là một chứng minh. A ha! Nhân diện bất tri hà xứ khứ.
Cũng trong cung trời bình luận ấy có sự góp mặt của hơn 10 cây bút trẻ trung đầy sức sống, họ đến với nàng thơ bằng cuộc hôn phối vừa qua tuần trăng mật,... chừng ấy gương mặt hiện hữu trong tác phẩm đầu tay của Bích Hà đã có hiệu ứng tốt với bạn đọc khắp nơi.
Bằng bút pháp nhẹ nhàng, văn phong chững chạc nhu mì, Bích Hà đã gây sự quý mến và thú vị cho người thưởng lãm, với lối viết lúc mềm mại như hai tà áo lụa của người phụ nữ đất Kinh kỳ, lúc lại tung tẩy mạnh mẽ vững vàng như Tử Cấm Thành bao quanh Đại Nội.
Văn xuôi trong bình luận của Bích Hà có một ưu thế nhất định về thể loại nầy, vì vậy tác giả nên tận dụng lợi thế, sở trường bằng cách khai thác mạnh ngòi bút – khám phá những vùng phù sa mật ngọt trên đồng ruộng thẳng cánh cò bay của nhiều địa chủ trong không gian văn học nghệ thuật đương đại bằng sự lao động tim óc và lương tâm, để tìm ra những trái ngọt cây lành ngỏ hầu dâng tặng khách tri âm. Người đọc đang đón đợi tập 2 sẽ hay hơn về bút lực và cái nhìn xuyên suốt của kẻ đi tìm kho báu.
Ninh Giang Thu Cúc nhận được tập sách với lời dặn dò: Chị đọc xong thấy được thì viết cho em vài câu chị hí!
Vì thấy “được quá” nên xin mạo muội có vài nhận định thô thiển gọi là chút quà tinh thần để cổ vũ, khích lệ cây bút nữ yêu kiều nơi miền cố quận thương yêu, đây là những lời gan ruột của người chị văn nghệ ở miền xa ngái đã và đang “mang lấy nghiệp vào thân” như Nàng Văn Áo Tím.
Thành công rực rỡ nghe em!
Sài Gòn những ngày thương nhớ Huế
Ninh Xuân Thư Trang tháng 9 năm 2019
