Đã mấy tháng qua chúng ta buộc phải mang chiếc khẩu trang, và cái thế giới nhìn qua chiếc khẩu trang cũng đã thay đổi.

Chiếc khẩu trang xuất hiện như một nốt nhạc lạc điệu trong đời sống bình thường. Nó không những làm ta khó chịu mà còn mang ý nghĩa tiêu cực, sợ hãi và lo lắng. Thế nhưng chúng ta không thể buông bỏ, dù biết nó không ngăn đại dịch, nhưng giúp chúng ta an tâm, giảm đi nỗi sợ.

Nhìn thế giới qua chiếc khẩu trang ít nhiều đều để lại dấu ấn trong tâm trí chúng ta:  "Mọi thứ đã thay đổi". Thế giới như xưa sẽ không trở lại!

Và nhận thức của chúng ta về cuộc sống cũng không còn như cũ.

Khi có chiếc khẩu trang trên mặt thì nhịp sống của chúng ta chậm lại, các cuộc ngao du bị hủy bỏ vì không có chuyến bay, làm việc tại nhà, học cách “biết đủ” và ý thức hơn về một cuộc sống nhẹ nhàng. Bỗng nhiên các sô thời trang trông thật kỳ quặc và xa lạ, các quảng cáo xa xỉ xuất hiện đường đột và lố bịch, các dự án mua villa sát biển, tậu căn hộ trong khu nghỉ dưỡng xa hoa bỗng thật phù phiếm và lửng lơ: liệu chúng có thực sự quan trọng? Rồi từng ngày, từng ngày cách ly tại nhà, chúng ta bắt đầu quen, và bất giác nghi ngờ cái hệ thống kinh tế chủ yếu là tiêu thụ và khoe khoang rồi tự nhiên cân nhắc về cách tiêu dùng, nghĩ ngợi về những nhu cầu thực sự.

Xưa nay, trong nhịp sống hối hả, có khi chúng ta sống và làm việc như người máy. Chúng ta bị chìm ngập dưới lượng thông tin khổng lồ, những thứ bận tâm hoàn toàn vô nghĩa, khiến chúng ta đánh mất sự an bình. Các thông tin vớ vẩn và vô ích, kiểu hoa hậu ăn gì, ca sĩ mua chi, tôi thích ăn mặc hở hang miễn là thoải mái…  chẳng những đã làm nhiễu và che khuất các thông tin giá trị mà còn làm tê liệt nền văn hoá sống động, biến ta thành những ‘sinh thể robot’.

Kinh tế suy giảm, sau đại dịch chắc chắn chúng ta sẽ nghèo đi, nhưng bù lại chúng ta sẽ được nhiều hơn là mất: suy nghĩ và đánh giá lại những thói quen, nhìn lại cuộc sống mà trước đây có lẽ chúng ta không mấy hài lòng mà chưa biết làm sao khắc phục. Còn bây giờ chúng ta sẽ có 2 thứ: Thời gian. Thứ trước đây luôn thiếu. Để sống. Để dành cho bạn bè. Cho gia đình, con cái. Thứ hai là suy tưởng và tình thân. Khám phá ra là chúng ta có một gia đình, con cái, và dưới mái nhà không chỉ là nơi để ngủ mà còn có đối thoại, tương tác và cảm thông. 

Nhịp sống chậm còn giúp chúng ta tái khám phá tình thân với những người xung quanh. Hiểu thêm giá trị của tình bạn, thứ quan hệ mà chúng ta nuôi dưỡng từ lâu để không cô độc. Hiểu được sự quan trọng của một tin nhắn hỏi thăm, qua điện thoại ban bè tâm sự hằng giờ về cuộc sống, thao thao nói mà không muốn dừng lại. Niềm vui của ta đơn giản như vào buổi sáng nhận được một “tin nhắn café” của một người nào ở xa nửa vòng trái đất, hỏi đêm qua bạn ngủ có ngon không. Hiểu là cuộc sống có một giá trị to lớn chúng ta không có quyền phung phí.

                                                   &

 Buổi sáng lúc tôi mở cửa bước ra ban công thì có một đàn chim sẻ bay lên.

• Ciao Truong, thức dậy sớm thế?

Từ cửa sổ tầng trên, bà cụ Giuseppina 90 tuổi, ló đầu ra hỏi.

• Dạ, cháu thường dậy vào khoảng này.
• Cho hỏi nè, sao lũ chim thường tụ tập ở nhà cháu vậy?
•  Dạ ngày nào tụi cháu cũng bỏ một ít thức ăn và các vụn bánh mì ngoài ban công. Thói quen được mẹ cháu dạy từ nhỏ là không được bỏ thức ăn thừa vào thùng rác.
• Ồ, cháu có bà mẹ tuyệt quá!
•  Dạ, cảm ơn bác. Mấy hôm nay bác khỏe không?
•  Khỏe. Cháu có biết là bác làm gì cả tuần nay không?  Bác và con gái, thỉnh thoảng đến mang thức ăn cho bác và hai mẹ con may được hơn 200 cái khẩu trang để tặng cho thị trấn.
• Hay quá! Một việc làm hữu ích và đáng trân trọng.
• Cảm ơn cháu. Bác muốn sống có ích cho đến cuối đời.

 Nói xong bà vẫy tay chào “ thăm Elena nhé!” rồi  khép cửa sổ.

Tôi nhìn theo bà cụ và nghĩ rằng, cuộc sống này sẽ tươi đẹp biết bao nếu chúng ta đều có ý thức cộng đồng và học theo bà cụ. Mỗi người đều góp phần bé nhỏ của mình, nhỏ thế nào cũng được nhưng tất cả cùng làm thì sẽ tạo nên những thay đổi lớn cho môi trường sống. Nghĩ ngợi thế, tôi chợt nhớ đến chuyện một con chim ruồi kiên nhẫn giải thích cho sư tử hiểu giọt nước mà nó đang ngậm trong mỏ là quan trọng thế nào trước khi mang đến để thả trên đám cháy.

Bây giờ là mùa xuân, trời đang rực sáng. Thiên nhiên vô tư ban tặng cho ta nắng ấm và không khí trong lành.

Những buổi sáng nằm trên giường tôi thường nghe tiếng chim hót và khi mở cửa tôi thường nhìn xuống vuông sân nhỏ. A đây rồi! Một, hai, ba, năm, bảy… hôm qua tôi thấy những nụ hoa vàng la đà trên mặt cỏ và hôm nay đã vươn mình đứng dậy.

Tôi thích thú, mỉm cười. Hoa mang đến sắc màu nhưng không phải là điều tôi  đang tìm.  Cả tuần nay tôi thường ngước lên bầu trời, như kẻ tình rập và chờ đợi. Tiếng chim kêu rộn ràng trên cao như báo cho tôi biết là đàn én đã về. Chúng đã đến và đang lả lướt bay lượn như nhảy múa trên cao.

Từ ban công tôi nhìn chúng, ngẩn ngơ. Chúng đang vui mừng bay liệng giữa trời xuân như chiếc thoi đưa ngày tháng, giữa vũ trụ vô thuỷ vô chung. Hình ảnh ấy đang ban tặng cho tôi một cảm giác yên bình.

Đôi khi chỉ cần vài cành hoa dại, vài con én tung tăng bay lượn trên trời để nhắc cho chúng ta nhớ là chúng ta đã sống như thế nào, từ đâu đến rồi sẽ về đâu. 

Milano 25-4-2020