Qua giới thiệu của nhà thơ Võ Thị Như Mai ở Tây Úc, tôi được giao lưu với nhà thơ Trần Hạ Vi, một người sinh ra, lớn lên ở An Giang nay đang định cư tại Canada. Duyên văn nghệ từ lâu đã thành một vòng tay thân ái kết nối nhau thân tình, chân thật, không biên giới giữa những người đồng điệu thi ca.
Tôi may mắn và mau mắn được nhận tập thơ Vi (Nhà xuất bản Hội Nhà văn, 2020) do tác giả Trần Hạ Vi gửi tặng. Được biết cũng từ nhà xuất bản này, năm 2017 nhà thơ Trần Hạ Vi đã ấn hành tập thơ Lật tung miền ký ức. Huế đang những ngày đông hàn, được đọc thơ của một người gửi về từ hải ngoại là một niềm vui, ấm áp và trang trọng. Đọc từ từ, đọc chậm 70 bài thơ trong tập Vi mới cảm nhận lắng sâu được những điều người thơ chắt lọc, khảm, nạm ngôn từ vào trong mỗi bài thơ.
Vi đã và đang khái quát nên một không gian đẹp về cõi tình với nhiều cung bậc buồn vui, khổ đau, hạnh phúc vốn hiện hữu xưa nay và mai sau từ phận số mỗi con người. Tình yêu trong thơ Trần Hạ Vi đã tinh luyện thành chuổi trân châu quý báu giúp người đọc hòa tâm, thấu hiểu để cùng tác giả nâng niu những hạt tình thơ.
Đề tài những bài thơ tình của Trần Hạ Vi là những gì được bắt gặp, tìm thấy, trải nghiệm, sống giữa đời thường, đơn giản, gần gũi. Nhưng bên trong nội dung tưởng là đơn giản ấy lại tiềm ẩn một chiều sâu nội tâm chan chứa nguồn tình, giàu hình ảnh, nhạc điệu với cấu tứ lạ, rất riêng: “nàng viết cho anh một bức thư tình/ vết môi son chi chit/ vui mừng chen mờ mịt/ biết giấu ở đâu…” (bức thư tình); “em ngồi cho trà vào những túi nhỏ/lá trà khô quắt tự ép mình/ cong queo/ mỗi túi trà như một muỗng cà phê/ như tình nghèo/ như yêu thời bao cấp/ lằn ranh đói khổ vật chất/ tình yêu như con thú dữ/ đôi khi cần bỏ đôi/không thể nâng niu…” (túi trà); “đời anh nhiều ngăn kéo/ em ở ngăn nào – đã biết hay chưa?/ tim anh nhiều chìa khóa/ em cầm chìa nào – đã mở được chưa?/ chiều nay/ em hack bộ não anh/ nhìn thấy/ chùm vông vang vàng ngõ xưa.” (ngăn kéo).
Những đoạn kết của mỗi bài thơ trong Vi thường bất ngờ và đã giúp cho tứ thơ chặt chẽ, cô đọng, có sức bật xuyên suốt toàn bài khiến người đọc thấy gần gũi, đồng cảm cùng người thơ: “những kết nối vô thường/ trong cuộc đời huyền nhiệm/ em không phải ảo ảnh xa xanh vời vợi/ em chỉ là/ cuộc đời yêu dấu của anh.” (cuộc đời yêu dấu). Đoạn kết ba bài thơ khác: “em đã yêu anh/ nhiều hơn em được phép/ ảo không thể hóa thật/ nút chặn của em đâu?” (nút chặn); “anh yêu em/ như yêu tất cả đàn bà con gái/ những cô có chữ thị/ và những cô không có chữ thị/ trong họ tên mình/ anh hôn em thật tình/ anh yêu họ thật tình/ vì anh là đàn ông.” (tình yêu đàn ông); “sinh nhật có bao giờ là đúng lúc/ yêu nhau có bao giờ là đúng lúc/ bút nhúng mực trăng/ thơm giấy tỏ tình” (quà sinh nhật).
Vi cũng giúp người yêu thơ hiểu nhà thơ Trần Hạ Vi giàu cá tính, khác người trong sáng tạo văn học, từ đó nhìn nhận Trần Hạ Vi có tiếng nói riêng, bằng bút lực độc đáo để tạo nên những bức tranh thơ lung linh sắc màu rung động, tràn đầy cảm xúc, vừa đằm thắm, vừa mãnh liệt, đượm ý, gợi tình.
Đọc Vi của nhà thơ Trần Hạ Vi, tôi tâm đắc với Lời bạt thơ tình Trần Hạ Vi của nhà phê bình Nguyễn Đức Tùng. Chắc ông đã hiểu và quý người thơ để tinh tế cảm nhận về hình thức thể hiện cũng như nội dung Vi “… Từ vựng của Trần Hạ Vi gồm những chữ thông dụng. Chị không cố gắng sinh ra chữ như một cách làm mới, không dùng các dấu chấm, dấu phẩy, xuống dòng để làm bài thơ trở nên lạ. Chị chấm câu và dùng chữ chính xác…
…Trần Hạ Vi có khả năng gần như bẩm sinh, rút ngắn và làm mờ khoảng cách giữa người viết và người đọc, tạo ra sự thân mật mau lẹ, làm cho người đọc dễ hóa thân vào tác giả, sống chính cuộc đời ấy, ăn, ngủ như vậy, yêu đương thổn thức như vậy, dày vò và sung sướng như vậy…”.
Thời gian gần đây, nhiều nhà thơ, nhà văn ở nước ngoài đã có nhiều tác phẩm văn học đăng trên báo chí, cũng như xuất bản, in ấn, phát hành trên quê hương Việt, trong đó có nhà thơ Trần Hạ Vi. Đây là tín hiệu vui khi dòng chảy văn học hải ngoại đang được độc giả trong nước hân hoan tiếp nhận với sự trân quý, tin cậy, mến yêu.
Chúc mừng Vi của Trần Hạ Vi đã góp một phần không nhỏ trong việc giao lưu, kết nối đôi bờ văn học, nhờ có Vi tình văn nghệ sống mãi trong mỗi chúng ta bền bỉ cùng năm tháng như nghệ sĩ Bửu Lộc từng viết trong một bài ca Huế: “Sắc với tài, danh lợi tàn phai, tình văn nghệ không phai…”
Tiếp theo Vi là gì? Những người yêu thơ đón đợi Trần Hạ Vi mở ra những trang đời mới, đầy tình, lãng mạn và rất thơ!
Huế 18.12.2020
