vác cái tuế 72 lửng thửng - dọc dài - cuối nẻo hoàng hôn
phố cũ hương xưa – mùa đi chín rụng
gom lại hẹn hò soi bóng lão nghiêng nghiêng
yêu thương ơi – cát bụi mịt mù
chiều trút xuống cơn mưa buồn ướt sũng ?
1/- Saigon thao thức
Sàigon nơi tôi gửi “cuống nhau,dây rốn” cho Mụ Bà Từ Dũ - nơi học tập trưởng thành,lập thân lập nghiệp - nên gia thất – đeo đuổi nghiệp “phấn trắng,bảng đen” cho đến khi về dưới hoàng hôn (2009).
Saigon như mối tình đầu ngấm vào tôi chếnh choáng thời vụng dại : Gặp một bữa anh đã mừng một bữa /Gặp hai hôm thành nhị hỉ của tâm hồn (thơ Nguyên Sa). Tôi phiêu du giữa hai triền mưa nắng hanh hao.
2/- Nhớ phố
Sáng nay phẩy bụi,đưa con xe ra bơm bánh – từ ngày chủ “gác kiếm” nó cũng thôi “giang hồ”mưa nắng nhọc nhằn. Ít sử dụng xe, tôi giống cầu thủ ngồi dự bị riết tê liệt cảm giác bóng - đề máy không nổ do quên gạt chống(loại tay ga),di chuyển trên đường thao tác lái coi bộ hơi lần chần dềnh dàng.Đường phố đông,dòng xe nườm nượp,đủ chủng loại,kích cỡ lớn nhỏ,siêu trường,siêu trọng.Luôn tự nhắc mình “cẩn tắc vô ưu”,lão gia không còn nhanh nhạy nữa hãy từ từ mà đi.Dưới gầm trời này,ai rồi cũng phải tiến đến“cái hũ”,anh nào háo thắng ham hố tranh cướp đường,chạy ẩu vượt mặt về đích trước thì kệ thây họ.Chỉ tội nghiệp cho người bị vạ lây oan khiên.
Tuyến Metro Bến Thành-Suối Tiên(khởi công 2014)sắp về đích.Ban Quản lý đường sắt đô thị (MAUR) cùng Liên danh Nhà thầu Shimizu - Maeda vừa thực hiện tháo dỡ rào chắn toàn bộ gói thầu CP1b một phần đường Lê Lợi (đoạn Nguyễn Huệ - Pasteur).
Mặt bằng trước Nhà hát thành phố được tái lập,trả lại không gian thông thoáng làm lộ ra hai vị”bô lão” - cặp đôi khách sạn: Continental (xây dựng 1878 – cùng thời Nhà thờ Đức Bà,Bưu Điện SG,Tòa Đô Chánh SG) - Caravell xây năm 1957,được khai trương vào đêm vọng Lễ Giáng Sinh năm 1959. Khách sạn Caravelle lúc bấy giờ là tòa nhà hiện đại và cao nhất Sài Gòn. Địa điểm an ninh thuận lợi giữa thành phố đầy đủ tiện nghi được chính phủ New Zealand và Úc thuê làm trụ sở đại sứ quán. Các hãng truyền hình Hoa Kỳ CBS và ABC cũng như nhật báo New York Times đều có văn phòng ở đây.
Khách sạn Caravelle cũng là địa điểm họp mặt của nhóm trí thức - chính khách (gọi chung là Nhóm Caravelle,Continental) thời Đệ Nhất Cộng hòa khi họ soạn thỉnh nguyện thư đòi Tổng thống Ngô Đình Diệm cải tổ chính trị mở rộng nền dân chủ. Bản văn kiện đó được công bố rộng rãi năm 1960, tác động nhiều đến chính trường Miền Nam.
Tôi miên man thả hồn trượt lướt
Saigon nhíu mày đăm chiêu
Góc phố,hàng cây mất dạng
Ngày hôm qua đâu rồi ?
Câu hỏi lên men ngấm ngấu
Bước chân gõ lặng thầm
- mặt đá lát buồn thiu
Có tiếng sóng sau xô sóng trước
Huyên náo bãi bờ nắng mới giòn tươi
Mỗi sat-na qua bóng đời huyễn hoặc…
3/- Saigon trong tôi
Trước mặt, con đường nằm đè trên dòng kênh Lớn(đào năm 1790)trục thủy lộ giao thương hàng hóa mở thẳng vào thành Gia Định khi xưa - năm 1887 được lấp mang tên Đại lộ Charner(dân gian vẫn gọi là đường Kinh Lấp) – năm 1956 chính quyền VNCH đổi tên Nguyễn Huệ và bây giờ là Phố đi bộ rộng thênh.Không gian như thu gọn lại dưới bóng những tòa tháp Bitexco,Times Square ngất ngưởng 165m - Thương xá Tax,kem Pôle North,cà phê La Pagode,Ciné Rex,Passage Eden, phòng trà Queen Bee ,pharmacie(Laboratoire) La Thành của Dược sĩ La Thành NGhệ,nhà sách Xuân Thu…lùi sâu hút biệt tăm!
Phố Lê Lợi tuy ngắn nhưng là một phần lịch sử của Sài Gòn hoa lệ.Những cái tên chỉ để vẻn vẹn nhớ một thời .Nhà sách Khai Trí,Rạp Vĩnh Lợi,tiệm cơm Thanh Bạch,nhà hàng Kim Sơn,khiêu vũ trường Olympia,Thương Xá Tam Đa (Crystal Palace) - nơi hội tụ của nhiều trung tâm phát hành băng nhạc Mạnh Phát,Phạm Mạnh Cương,Thúy Nga,Jo Marcel, Shotguns,Tiếng Hát Đôi Mươi của nhạc sĩ Trần Thiện Thanh,Bệnh viện Đô Thành(Sài Gòn),Chợ Bến Thành …đóng băng trong ký ức.
Tôi lặng lẽ đi về phía hoàng hôn - “cuộc bể dâu” không ngớt diễn ra…
Hàng cây lưu niên dọc hai bên đường Cường Đễ ngày xưa (nay đổi tên Tôn Đức Thắng),đã bị trảm thủ - Các vị bô lão xà cừ qua cầu Nại Hà húp bát cháo lú giải kiếp,đang dần tái sinh trong hình hài cầu dây văng Thủ Thiêm 2 nối hai bờ trung tâm thành phố. Chết mà vui vì được sống lại hoành tráng cho đời sau - Chắc có lẽ các cụ qui tiên cũng mát ruột !
Giống như lạng ra từ da - lóc ra từ xương - tất cả những gì thân thuộc gắn bó máu thịt đột ngột bị xóa mất ít nhiều đều để lại trong ta cảm giác ai hoài thương tiếc.Tôi sinh ra,lớn lên gắn bó với Saigon – để lại đây biết bao buồn vui kỳ niệm và giờ đây làm chứng nhân - ném cành hoa xuống huyệt mộ tiễn đưa một đời sống đã làm xong nhiệm vụ lịch sử - đồng thời chứng nghiệm cái ngày mai thanh xuân đang hiện dần trong hôm nay.
Nhà văn Pháp Anatole France (1844 - 1924),đã chỉ ra :“Con người không bao giờ được lãng phí thời gian vô ích để tiếc nuối quá khứ hay phàn nàn về những thay đổi khiến mình khó chịu, bởi thay đổi là bản chất của cuộc sống”. Ông diễn giải thêm :“Tất cả mọi thay đổi, thậm chí cả những thay đổi được trông chờ nhất, đều có nỗi u sầu; bởi điều chúng ta để lại sau lưng là một phần của chúng ta;chúng ta phải chết với một cuộc sống trước khi có thể bước vào một cuộc sống khác”.
Trước mắt tôi bên cạnh Khu nhà ga trung tâm Métro Bến Thành (Bùng binh Quách Thị Trang),đang ráo riết thi công dự án cao ốc 240mét – ONE CENTRAL SAIGON đổ bóng xuống chợ Bến Thành - tọa lạc tứ giác (Phạm Ngũ Lão – Calmette – Lê Thị Hồng Gấm – Phó Đức Chính Q1), với khối đế parking (3 tầng) - Khu thương mại (2 tầng hầm +7 tầng nổi) - Hai tòa Tháp chọc trời : Tháp Tây(55 tầng) và Tháp Đông(48 tầng).Diện tích đất xây dựng: 8.600 m2 -Tổng diện tích sàn: 195.000m2 - “Đệ Nhất Trung Tâm SAIGON” vẫy tay chào “Quá khứ” - Mỗi ngày đến,Saigon nhìn tôi làm “mặt lạ” !
ONE CENTRAL SAIGON
4/- Phút nhớ thầm
Saigon đỏ hỏn trong cuống nhau
vùi đâu đó trên mảnh đất Thành Hầu Nguyễn Hữu Cảnh
nên chi từng con đường,hàng cây,góc phố,
từng cái tên thô mộc Ông Tạ,Ông Lãnh,Ông Thìn,Ông Cộ,Bà Quẹo,Bà Chiểu,Bà Hom,Bà Tàng…
đi đâu xa - lòng tha hương đau đáu
sống gần bên
chạm vào đâu nghe như tiếng côn trùng gặm gỗ
phố khuya ngoại ô đèn vàng
em về đâu
cơn mưa nào rấm rức
bài thơ tình khắc khoải
súng đạn ngày ấy chẳng chừa ai
hạnh phúc cầm tay
cuộc phân ly rất vội
xòe bàn tay hứng hoàn lưu của bão
dốc sương mù
dõi mắt chia xa
Saigon đỏ hỏn trong cuống nhau
mùa tháng sáu
trời mưa tầm tã
xa nửa vòng quả đất
em có thấy bong bóng phập phồng
Saigon làm tổ trong anh
- phút nhớ thầm tội nghiệp
- tay với hoàng hôn
- ngắt muộn nụ tầm xuân…
(TpThủ Đức,18/6/2021)
