Tôi về Thanh Hóa trong một sớm mai, khi sương mù đang giăng giăng lối đi. Những hạt sương nặng sà xuống la đà bò trên trên bờ vai để cho tôi cảm nhận được hơi lạnh còn sót lại, như đang vương vít trên cành đào tung những nụ hoa xuân. Căng lồng ngực, tôi hít một hơi thật sâu, cảm nhận cái rét ngọt ngào đang tan chảy vào từng tế bào phế quản để cho tôi tỉnh táo sau một đêm không ngủ, theo hành trình từ Quảng Bình về với Xứ Thanh.
Tôi không gọi xe tacxi về thành phố mà gọi một chiếc xe ôm. Tôi muốn được nhìn thành phố Thanh Hóa trong buổi sớm mai. Thành phố yên ả. Những chiếc xe máy, xe thồ chở hàng lên chợ phố đang xuôi dòng, không vội vàng nhưng náo nhiệt. Bên này, với những ngôi nhà cao tầng mới xây, thiết kế theo kiểu phương Tây hiện đại. Người xe ôm cho biết đó là khu chung cư đô thị. Bên kia là một bãi đất đang quy hoạch xây đựng. Những chiếc xe ủi, xe xúc, cần cẩu… đang nằm nghỉ sau một ngày hoạt động. Sắt thép, vật liệu chất từng đống đồ sộ. Có lẻ nơi đây đang xây dựng một công trình kiên cố, hiện đại.
Được biết, Thành phố Thanh Hóa nằm ở trung tâm đồng bằng Thanh Hóa, đồng bằng rộng nhất trong các đồng bằng duyên hải miền Trung, có nhiều núi đất, núi đá nằm rải rác với những cánh đồng rộng - hẹp, nông - sâu. Thành phố Thanh Hóa là đô thị loại 1, là trung tâm kinh tế, văn hóa, chính trị, xã hội của tỉnh Thanh Hóa. Thành phố Thanh Hóa thuộc loại đô thị trẻ, nằm bên bờ sông Mã. Nơi đây có vị trí, cảnh đẹp với nhiều sông núi, hang động và nhiều cảnh quan kỳ thú như: động Long Quang, động Tiên, núi Phượng, núi Hàm Rồng, sông Mã... Khí hậu ôn hòa, sinh thái rất thuận lợi. Có nhiều di tích thắng cảnh, đền thờ, di tích lịch sử để du khách đến thưởng ngoạn.
Lan man với những dòng cảm xúc, xe đã đưa tôi đến khách sạn Sao Mai, nơi diễn ra buổi Tổng kết cuộc thi sáng tác truyện ngắn “Tiếng vọng thời đại” năm 2022 và Lễ phát động cuộc thi viết Ký năm 2023 với chủ đề “Biên cương một dải vững bền”.
Tôi được nhân viên khách sạn đón tiếp chu đáo, dẫn đến phòng nghỉ. Nhà văn Lưu Nga điện thoại thông báo cho biết: “Anh cứ nghỉ ngơi cho lại sức. Tối nay lãnh đạo Tạp chí sẽ tổ chức buổi gặp mặt tác giả đạt giải”. Nghe xong cuộc điện thoại tôi thấy yên tâm hơn bởi sự quan tâm chu đáo của “chủ nhà”. Đi dạo một vòng khách sạn để thư giản sau một chặng đường gần 500 km, tôi sảng khoái phóng tầm mắt nhìn xuống dòng người đang tấp nập qua lại nơi thành phố xinh đẹp này.
Đúng giò hẹn, tôi xuống sảnh tầng 1. Mọi người đã có mặt. Qua giới thiệu của nhà văn Lưu Nga, tôi được làm quen với nhà văn, Đại tá Nguyễn Đình Tú, Trưởng ban sáng tác tạp chí Văn nghệ Quân đội, Trưởng ban Giám khảo cuộc thi. Nhìn vóc dáng anh toát lên sự tràn đầy sức sống của người cầm bút. Khuôn mặt tròn, nụ cười rạng rỡ, giọng nói pha chút hài dễ gần. Ngồi bên kia là nhà văn trẻ Ngô Diệu Hằng, người Quảng Trị, vóc người nhỏ nhắn xinh xinh. Và đây còn có một số anh chị em về nhận giải, sự có mặt đông đủ của anh chị em văn nghệ sỹ Tạp chí Xứ Thanh. Nghe tên đã lâu, nay mới được gặp Nhà Lí luận, phê bình Thy Lan - Phó Chủ tịch Hội VHNT Thanh Hóa - Tổng Biên tập Tạp chí văn nghệ Xứ Thanh. Ấm áp với bàn tay nắm chặt thân thiết như người thân sau bao ngày gặp lại làm cho tôi thấy lòng mình cảm xúc một niềm vui. Sau cuộc tọa đàm gặp mặt giữa các văn nghệ sỹ là giám khảo, là chủ nhà và tác giả đạt giải là cuộc giao lưu “chớp nhoáng” tại đường đi bộ gần khách sạn. Trong tiếng đàn ấm áp của họa sỹ Hải Anh là những ca khúc về mảnh đất “thiêng” Xứ Thanh, về sông Mã anh hùng được cất lên. Với giọng ca vút cao của nhà văn Nguyễn Đình Tú, giọng trầm của nhà văn trẻ Lê Đình Trung, của “ca sỹ” Ngọc Thúy… đã làm sống lại một thời về con người và đất Thanh Hóa với những ca khúc: Chào sông Mã anh hùng, Khúc tình ca Thanh Hóa, Cứ về Thanh Hóa một lần… Sau những ca khúc hào hùng là những bản nhạc Bolero nhẹ nhàng. Tôi rất thích bài hát “Hát mừng các cụ dân quân”, nhưng tiếc thay mấy ngày bị viêm họng nên không tham gia được. Tôi đồng cảm với bài hát này vì nhớ lại những năm tháng chiến tranh, quê tôi cũng có rất nhiều tổ dân quân bắn máy bay.
Sáng ngày 17 tháng 02 năm 2023, chúng tôi về hội trường để dự buổi Tổng kết cuộc thi sáng tác truyện ngắn “Tiếng vọng thời đại” năm 2022 và Lễ phát động cuộc thi viết Ký năm 2023 với chủ đề “Biên cương một dải vững bền” do Tạp chí văn nghệ Xứ Thanh cùng Bộ Chỉ huy Biên phòng Thanh Hóa đồng tổ chức. Hội trường rộn rã tiếng nói, tiếng cười lao xao, vui vẻ. Trên những khuôn mặt xa lạ của những người mới gặp lần đầu nhưng với tôi như cảm thấy gần gủi, thân quen.
Tham dự buổi tổng kết có nhà văn, Đại tá Nguyễn Đình Tú, Trưởng ban sáng tác tạp chí Văn nghệ Quân đội, Trưởng ban Giám khảo cuộc thi; Đại tá Hoàng Văn Hùng, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Thanh Hóa; Họa sĩ Phạm Duy Phương, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Hội VHNT Thanh Hóa; Nhà Lí luận, phê bình Thy Lan - Phó Chủ tịch Hội VHNT Thanh Hóa - Tổng Biên tập Tạp chí văn nghệ Xứ Thanh; đại diện lãnh đạo một số sở, ban, ngành, cơ quan báo chí trong tỉnh, sự góp mặt của các thành viên ban thẩm định, tác giả đạt giải, cùng đông đảo cán bộ, chiến sĩ Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh Thanh Hóa, hội viên Hội VHNT Thanh Hóa và bạn bè yêu văn học nghệ thuật Xứ Thanh.
Với hơn một trăm tác phẩm gửi dự thi, BBT đã chọn được ba mươi sáu truyện ngắn của 28 tác giả đăng tải trên tạp chí trong một năm qua. Sau vòng sơ khảo, 25 tác phẩm của 22 tác giả được chọn vào Chung khảo. Tổng kết cuộc thi, Ban tổ chức đã trao 10 giải cho 10 tác giả. Giải nhất của cuộc thi sáng tác truyện ngắn “Tiếng vọng thời đại” trên tạp chí văn nghệ Xứ Thanh năm 2022 thuộc về tác phẩm “Ngàn cánh hạc” của tác giả Ngô Diệu Hằng, hội viên Hội VHNT Quảng Trị. Khuôn mặt tươi vui, đầy sức trẻ. Trong các tác giả đạt giải tôi rất trân trọng nhà văn Nguyễn Huy Súc. Anh năm nay đã 80 tuổi, là người cao tuổi nhất trong những người về nhận giải, với tác phẩm: Đất thiêng; Giải: Nhì. Anh tâm sự: “Mình già rồi, nhưng với văn chương thì không thể già. Mình phải cố gắng góp phần nhỏ để cho “Tiếng vọng thời đại” được lan tỏa và tạo niềm tin cho mọi người trong cuộc sống”. Ngoài ra còn có nhà văn trẻ tuổi nhất là Lê Đình Trung; Tác phẩm: Thông trên núi Sơn Viện; Giải: Nhì, anh chưa tham gia vào Hội VHNT tỉnh, nhưng văn của anh tràn đầy sức sống. Trong số những tác giả đạt giải có thành viên là người Quảng Ngãi, Quảng Trị và tôi là Quảng Bình. Các văn nghệ sỹ cứ đùa vui Xứ Quảng “kết” Xứ Thanh. Nghe ra thật tình cảm, tự hào biết bao.
Diễn ra trong vòng 1 năm kể từ khi phát động, Ban tổ chức cuộc thi truyện ngắn "Tiếng vọng thời đại" năm 2022 đã nhận xét: “Các tác phẩm dự thi đã thể hiện được cái nhìn, quan điểm và phong cách của các tác giả trên mọi miền đất nước trong việc phản ánh về cuộc sống muôn màu, mang đậm hơi thở thời đại. Những tác phẩm dự thi đã ít nhiều nói lên những thông điệp về tình đời, về lẽ sống sự sự nhân văn cao cả”. Trong bài viết về Tổng kết cuộc thi, nhà báo Hương Thảo có nhận xét: “Cuộc thi truyện ngắn “Tiếng vọng thời đại” đã góp phần khơi dậy ngọn lửa đam mê, tình yêu văn chương mạnh mẽ của những người yêu văn học nghệ thuật trên cả nước nói chung cũng như tỉnh Thanh Hóa nói riêng. Bên cạnh đó, vẻ đẹp của đất và người xứ Thanh được quảng bá rộng rãi đến bạn bè cả nước. Đặc biệt đối với những người viết trẻ, cuộc thi là nơi thử thách, thể hiện bản thân, giới thiệu tác phẩm của mình trước công chúng yêu văn học, góp phần vào sự lớn mạnh của lực lượng sáng tác và làm giàu hơn cho kho tàng văn học nước nhà với nhiều tác phẩm thực sự chất lượng”(theo bài viết-Trao giải cuộc thi truyện ngắn “Tiếng vọng thời đại” và phát động cuộc thi viết ký “Biên cương một dải vững bền” - Báo Thanh Hóa)
Cũng trong sáng 17/2, Tạp chí Văn nghệ xứ Thanh đã ký kết phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Thanh Hóa và phát động cuộc thi viết ký "Biên cương một dải vững bền" năm 2023. Phát biểu tại Hội nghị, Họa sĩ Phạm Duy Phương, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Hội VHNT Thanh Hóa đã chúc mừng Tạp chí văn nghệ Xứ Thanh, tổ chức thành công cuộc thi truyện ngắn “Tiếng vọng thời đại” năm 2022; đồng thời ông mong rằng cuộc thi Ký viết về người lính biên phòng với chủ đề “Biên cương một dải vững bền” năm 2023 sẽ tiếp tục tạo ra được sức hút đối với các cây viết chuyên cũng như không chuyên trên cả nước. Cuộc thi sẽ góp phần vào việc quảng bá hình ảnh con người xứ Thanh, quê hương Xứ Thanh một thời anh hùng trong chống Mỹ nay năng động, sáng tạo trong công cuộc xây dựng qua đó tấm lòng giàu bản sắc, nhân văn và thân thiện được nhân lên khắp cả trong và ngoài nước. Cuộc thi nhằm tiếp tục tuyên truyền về đường lối đúng đắn của Đảng, Nhà nước, những nỗ lực của các địa phương trong việc triển khai Nghị quyết số 33 của Bộ Chính trị về Chiến lược bảo vệ biên giới quốc gia, nâng cao nhận thức của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đối với công tác biên giới, biển đảo. Giới thiệu vẻ đẹp của quê hương, đất nước, con người ở vùng biên giới, biển đảo trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa trong lĩnh vực an ninh - quốc phòng và bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ Quốc.
Tại buổi lễ phát động, Đại Tá Nguyễn Văn Đông - Phó Chính ủy Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Thanh Hóa và Nhà Lý luận, phê bình Thy Lan - Phó Chủ tịch Hội VHNT Thanh Hóa - Tổng Biên tập Tạp chí văn nghệ Xứ Thanh đã tiến hành ký kết nội dung hợp tác tổ chức cuộc thi ký “Biên cương một dải vững bền” năm 2023 trên tạp chí văn nghệ Xứ Thanh.
Tổng kết cuộc thi sáng tác truyện ngắn “Tiếng vọng thời đại” năm 2022 và Lễ phát động cuộc thi viết Ký năm 2023 với chủ đề “Biên cương một dải vững bền”, kết thúc tốt đẹp trong tình thắm thiết giữa các văn nghệ sỹ và các chiến sỹ Biên phòng, để lại trong lòng mọi người những ấn tượng tốt đẹp. Mong rằng trong thời gian tới cuộc thi viết Ký năm 2023 với chủ đề “Biên cương một dải vững bền” sẽ gặt hái nhiều thắng lợi.
Riêng tôi, cảm xúc vui mừng trào dâng. Vui vì được món quà giải Ba mang về quê. Vui vì có thêm nhiều người bạn văn khắp mọi miền quê yêu dấu. Hứa với lòng mình sẽ cố gắng nâng cao chất lượng bài viết để tiếp tục cộng tác với Tạp chí Xứ Thanh.
Lên xe mà lòng tôi cứ bùi ngùi như có ai níu chân ở lại. Tạm biệt văn nghệ sỹ Hội VHNT Thanh Hóa, những người bạn gần gửi, thân thương. Tạm biệt Xứ Thanh, mảnh đất ấm áp tình người. Hẹn ngày trở lại
Quán Hàu, tháng 2 năm 2023