Chạy trời không khỏi nắng, sau 3 năm 4 tháng 27 ngày "vi-rút Cồ-rô-na" xuất hiện tại Việt Nam, rốt cuộc tôi cũng nằm trong con số 11.619.322 bệnh nhân mắc Covid-19 theo một tài liệu thống kê tính đến thời điểm này.
Tôi lười không muốn đếm xem mình bị bao nhiêu thứ trong số trên 200 di chứng mà Covid-19 để lại, chỉ thấy cơ thể trở nên yếu ớt hẳn đi như trở thành một kẻ khác. Đặc biệt, một triệu chứng đã xuất hiện từ những ngày đầu khi tôi nhiễm bệnh vẫn còn kéo dài cho đến giờ, khi đã được xác định là khỏi bệnh và hầu như đã quên bẵng nó.
Một buổi sáng thức dậy trong trạng thái vô cùng bải hoải, cố gắng để cho mọi sinh hoạt trở lại bình thường, sau khi mở máy gõ linh tinh một mạch, tôi lệt xệt lê xuống bếp pha cà-phê như trước đây. Nhưng có điều gì đó không bình thường đang xảy ra với tôi. Từ lúc những giọt cà-phê trong cái phin nhôm cũ bắt đầu rơi chầm chậm xuống đáy ly cho đến lúc ngưng hẳn, mùi thơm quen thuộc mỗi sáng sớm bắt đầu cho hương vị của một ngày mới đã không còn nữa.
Tôi không cảm nhận được mùi cà-phê hay cái mùi trường tồn tuế nguyệt đó đã rời bỏ tôi, đã phôi pha hay bay mất về đâu kể từ những ngày tôi bị virus tấn công, suy kiệt đến mức không tự pha nổi một ly cà phê.
Những ngày tiếp theo sau đó tôi vẫn hoàn toàn không còn ngửi thấy bất cứ mùi gì chung quanh. Mặc dù vẫn còn các giác quan khác (!) nhưng tôi có cảm tưởng mình giống một khúc gỗ, một tảng đá, một robot trơ trơ lướt qua mọi vẻ đẹp đang chứa đựng bên trong nó hương thơm của cuộc đời vội vã. Tôi phàn nàn với Huy và gần như ngay lập tức một lốc thuốc xịt mũi Corticosteroid đã được giao tận nhà cùng với vài thứ thực phẩm, thuốc men để tẩm bổ. Điều này khiến tôi tha thứ cho anh chàng lần nữa về cái tội bỗng bất ngờ tuyên bố thuộc cộng đồng GLBT khi tôi vừa có ý định tỏ tình vì đã chờ đợi quá lâu trong mối quan hệ không rõ ràng giữa hai đứa! Tôi cũng xí xóa luôn việc hắn ta trốn biệt khi hay tin tôi bị Covid-19, biết rằng cần thiết phải cách ly, nhưng tôi vẫn cứ... giận, vì đâu có ai cấm tập trung 2 người+5K với khoảng cách 2 mét đâu chứ!
Xịt hết mấy chai thuốc Huy gởi vẫn không thấy khứu giác cải thiện chút nào, chẳng nhằm nhò gì hết, tôi vẫn điếc mùi như một kẻ hoang dã ngu ngơ giữa rừng hương kỳ ảo của thế gian!
Tôi không hay trầm trọng hóa vấn đề, hơn nữa cũng biết rằng mất khứu giác là một trong những triệu chứng thông thường nhiều người gặp phải khi bị Covid-19. Phần lớn triệu chứng này tồn tại trong khoảng 2 tuần và phục hồi ngay sau đó 10 ngày. Tuy nhiên, khoảng 10% đến 15% bệnh nhân lại bị mất khứu giác và cả vị giác trong nhiều tháng. Biết thế nhưng tôi vẫn cảm thấy bất an khi đã đủ lâu để cái triệu chứng- di chứng quái quỷ đó làm giảm sút chất lượng cuộc sống tôi từng phút giây.
Hàng mấy tháng trời trôi qua kể từ khi khứu giác biến mất, niềm vui thú khi ăn uống đã giảm sút đáng kể (Huy bảo: "đó là hình phạt cho chúa ăn vặt" từng làm teo tóp ví tiền của hắn!). Khứu giác bị mất cũng có thể làm mất đi một phần vị giác, tôi không còn cảm giác ngon miệng, không cảm nhận được trọn vẹn hương vị thơm ngon của đồ ăn, không ngửi thấy mùi nấu nướng chiên xào, mùi xà phòng thơm tho trong nhà tắm, mùi hoa oải hương vương vấn trên chăn nệm, mùi của những trang sách đọc trước khi ngủ... Những bình hoa lộng lẫy ở sảnh chính của Công ty, những lọ hoa nhỏ tươi tắn trên bàn làm việc, những bông hồng cuối tuần tôi tự mua cho mình... giờ đây trong mắt tôi chúng như làm bằng vải hay nhựa hay một thứ gì đó vô hồn khi không còn thoảng qua tôi những mùi riêng tư quyến rũ.
Theo lời khuyên của Huy, tôi cũng đã đăng ký xin lịch khám với chuyên gia để được điều trị nhưng phải chờ đợi tới 6 tháng hoặc lâu hơn nữa do tình trạng quá tải bệnh nhân hậu Covid-19 như hiện nay! Tôi chắc mình đã bị chứng mất khứu giác kéo dài- mức độ rối loạn khứu giác cao nhất (vốn bị đánh giá thấp ở bệnh nhân mắc Covid-19 do bị cho là ít quan trọng hơn thính giác và thị giác). Tôi chán nản cực độ và không tránh khỏi hoang mang lo sợ khi được biết những trường hợp như thế này có thể kéo dài lâu hơn, thậm chí không thể hồi phục và bị mất khứu giác vĩnh viễn.
Tôi đang mất đi một thứ quan trọng, là mối liên kểt giữa sinh lý và tâm lý, là một trong các yếu tố căn bản để kết nối với xã hội.
Các nghiên cứu khoa học cho thấy khứu giác tác động đến đời sống con người theo nhiều cách thông qua cảm xúc, ký ức, tâm trạng và tất cả đều có mối quan hệ gắn kết với nó. Mất khứu giác lâu dài không những gây ra những vấn đề về giao tiếp, về dinh dưỡng, mà còn là sự lo âu, dẫn đến trầm cảm, ảnh hưởng không nhỏ đến nhiều mặt của cuộc sống.
Đã có lúc tôi rơi vào cảm giác cô độc, trầm uất và đôi khi giận dữ với bản thân, thấy mình giống một người khuyết tật bị bỏ rơi, một thành phần không hoàn chỉnh của cộng đồng, thậm chí là một sản phẩm bảo hành thất bại!
Sau nhiều ngày buông trôi tất cả, tôi quyết vực dậy tinh thần, tìm lại chính mình và chấp nhận một cơ thể tạm thời chỉ còn 4 giác quan!
OK. Được thôi. Chỉ không ngửi được mùi thôi mà, cũng đâu phải mùi nào cũng đáng ngửi hết đâu, vẫn còn may khi không mắc phải những di chứng nặng nề, nguy hiểm khác! Trong khoảng thời gian này tôi tự nhủ phải làm một cái gì đó...
Tôi tìm đọc một số tài liệu về chứng mất khứu giác do Covid-19. Dịch bệnh tàn khốc vẫn còn khá mới mẻ và phát sinh biến chủng liên tục, vì thế hiện nay trên thế giới chưa có phương pháp chữa trị nào để khắc phục tình trạng mất khứu giác kéo dài. Trong khi chờ đợi một bước đột phá về y học, cách duy nhất được khuyến nghị là điều trị bằng mùi hương. Dựa vào mùi hương, trí nhớ và kinh nghiệm của bệnh nhân để kích thích những dây thần kinh thụ cảm khứu giác hoạt động trở lại.
Có một tài liệu đáng tin cậy đề cập đến "Phương pháp huấn luyện khứu giác liên quan đến Covid-19" của một nhà tư vấn sức khỏe cộng đồng có vẻ thiết thực và dễ thực hiện nhất, trong điều kiện về thời gian và công việc của tôi.
Theo tài liệu này, để huấn luyện lại mũi người ta sử dụng bốn mùi cơ bản thuộc các nhóm mùi có thể kích thích các loại tế bào thần kinh khứu giác, đó là chanh, hoa hồng, bạch đàn (khuynh diệp) và đinh hương.
Bốn mùi cơ bản nói trên thường sử dụng ở dạng tinh dầu được đặt dưới mũi, bệnh nhân từ từ hít thật sâu mùi hương đó trong vòng 15 đến 20 giây. Trong lúc đang hít vào, người bệnh có thể nhắm mắt, tập trung, cố gắng hình dung ra những bông hoa hay lá cây đó có mùi như thế nào và cả hình dạng của nó ra sao. Bài tập này được lặp lại 02 - 03 lần mỗi ngày, lần lượt mùi này tới mùi khác.
Phương pháp học lại mùi này có thể giúp cải thiện và hồi phục khứu giác sau 3 tháng, 6 tháng và thậm chí một năm tùy theo từng trường hợp, nhưng hiệu quả chỉ đạt ở mức độ khiêm tốn trên số bệnh nhân được điều trị.
Nếu còn có một con đường, một lối đi, một ngõ thoát, hãy dấn bước để đến được nơi muốn đến.
Tôi sẽ Đi, sẽ Xin, sẽ Tìm, sẽ Gõ. Tự hứa sẽ vượt qua như đã vượt qua đỉnh đại dịch.
Tôi kiên trì luyện tập không bỏ bữa nào, không chỉ những thứ hương liệu như đã được hướng dẫn, thỉnh thoảng tôi còn sử dụng sả, vỏ cam quýt, hạt cà phê, thậm chí là sầu riêng (vì đang rộ mùa sầu!) khi chưa mua được tinh dầu nguyên chất.
Ngoài ra tôi còn kết hợp với điều trị theo y học cổ truyền, tối nào cũng đi châm cứu ở một phòng khám Đông y gần nhà.
Người điều trị cho tôi là một cao tăng theo Phật giáo Nam tông, là đệ tử của một vị "Thần kim" (theo lời thầy), hy vọng sẽ có kết quả như mong đợi.
Nhưng...
Đã một năm trôi qua, tôi quen dần với cuộc sống không mùi. Tôi đã từng để cá cháy đen trên chảo vì không nghe mùi khét khi vừa nấu ăn vừa tám điện thoại ngay trong bếp. Đã vứt một cái nồi chiên không dầu vì chiên thịt ở nhiệt độ và thời gian không phù hợp nên khi thấy khói phun mù mịt tôi mới phi thân tới rút phích cắm và...
Còn một số chuyện lặt vặt khác nữa từ cái mũi mà ra, giống như tôi là một người đễnhh đoảng, hậu đậu chứ không phải đã từng là một "nữ cường" cả ở nơi làm việc lẫn nhà bếp!
Huy lo tôi bị rơi vào tình huống nguy hiểm khi rò rỉ khí gas mà không phát hiện, chủ nhật vừa rồi hắn đã cùng người yêu (cũng là một anh chàng rất bảnh phía đối tác của Công ty) đã tới nhà thay bộ bếp gas tôi đang dùng bằng một combo bếp từ hồng ngoại.
Tôi đã cám ơn bằng một bữa tiệc tại nhà với con gà đông lạnh và vài thứ rau củ được chế biến trên bộ bếp mới toanh, cả chai rượu mai quế lộ mà tôi kỳ công ngâm theo công thức "gia truyền" trên mạng... chuyên dùng để nấu ăn!
Tất nhiên là chỉ có hai người đó thưởng thức được mùi thơm của rượu mai quế lộ và những món tôi làm mà theo lời Huy "thà nó đừng có mùi thì hay hơn"! Tôi nghĩ thầm: "có cần phải hạ bệ nhau trước kẻ thứ ba đến thế không?!". Nhưng dù sao bữa ăn đó cũng được vét sạch và tôi không phải là người rửa chén! Huy cho hay cần phải "chén" sạch các thứ, không tôi lại cất vào tủ lạnh qua đêm, qua ngày, trong lúc hối hả đi làm lại ăn không cần nhìn những thứ hư hỏng biến chất đã bốc mùi mà không phát hiện!
Thời gian cứ vậy mà trôi đi. Bầy hương thảo tôi ươm trồng trên bậu cửa sổ đã cao hơn 2 tấc và vươn lên những nhánh lá xanh thẫm như một rừng thông thu nhỏ, chắc hẳn chúng đang dịu dàng tỏa hương tùng ngày. Và bao nhiêu là hoa hồng, hoa lan, rồi lài Nhật, rồi sứ Thái, cả loài hoa dân dã có mùi thơm ngạt ngào về đêm là hoa phấn, v.v. được trồng trong chậu hoặc dọc theo lối đi trong vườn nhỏ. Thắm tươi nở rộ. Nồng nàn dâng lên. Hoa gần gũi mà hương hoa thì xa vắng! Những bước chân tôi trên sạn sỏi vẫn luôn cận kề hy vọng, hít thở sâu, tưởng tượng, ước mong hồi phục...
Tôi vẫn thiết tha chờ đợi những mùi hương. Vẫn kiên nhẫn thích nghi với cuộc sống không có khứu giác. Vẫn lắng nghe, ngắm nhìn mọi thứ, cảm nhận nắng ấm trên da, nếm trải vị ngon của bếp nhà và hình dung lại mùi quá khứ giữa tôi và cuộc đời. Sẽ có một ngày bất chợt nhận ra từ vô thức mùi hương nào đó để lặng người trong một niềm vui bí mật!
Hiện giờ tôi cảm thấy khá ổn, tình yêu dành cho cuộc sống và công việc vẫn luôn rạo rực trong tôi (sá gì khoảnh khắc sực nhớ đến cú đá hậu của Covid-19!).
Mỗi sáng trước khi rời khỏi giường với một nụ cười tôi luôn thầm nhủ:
"Này tôi thân yêu, cố lên, đừng đánh mất hy vọng!".
