CHU VĂN AN

Dâng sớ đòi chém bảy lộng/gian thần

Bị bác

Chu Văn An cởi bỏ mũ áo

Từ bỏ triều đình

Về quê...

Chu choa

Dân ngoảnh mặt quay lưng

Một người làm quan cả họ không được nhờ

Một người làm quan dân làng chẳng được múi cũng chẳng được xơ

Ngoảnh mặt

Quay lưng

Ném đá

Ném cứt

Ném mắm tôm cho bõ hờn bõ tức

Về với dân!

Mơ hão hỡi Phu tử họ Chu

Đành lòng vào núi ẩn cư

Noi gương Bá Di, Thúc Tề

Chuyện hão

Dưới gầm trời đất nào cũng là đất của vua

Ẩn cư ẩn cư chuyện cũ mốc meo

Mở trường dạy học

Ừ mở trường mở lớp

Kiếm bát cơm mớ rau con tôm con tép

Sống qua ngày

Chắc Chu Văn An cũng biết

Câu truyền ngôn đắng cay

Nhất sĩ nhì nông

Hết gạo chạy rông...

Quân tử ơi bị gậy

Từ quan cáo quan

Chu Văn An

Làm thầy và lại dạy

Quân sư phụ

Chính danh

Trung quân

Thiên mệnh

Bần nhi lạc

Sáng nghe đạo chiều chết cũng đành

Mơ giấc mơ Nghiêu Thuấn

Thịnh trị thì ra

Loạn lạc lại trở về

Bài học quẩn quanh

Sáng suốt?

U mê?

Thầy thất bại gửi niềm tin vào trò

Trò cung kính chắp tay

Quyết theo thầy gương sáng

Ôi Chu Văn An

Quanh quẩn quẩn quanh

Ngài ngồi đó

Oai linh

Mấy trăm năm

Người đời van vái

Sao mà kinh

Sao mà hãi!

Bao thế hệ đã rập đầu

Trước

Người

Thất bại

Và

Hủ bại?

 NGUYỄN DU

 1.

 Ba trăm năm sau, ai là người thấu hiểu nỗi niềm ta hôm nay

Ai là người xót thương ta mà khóc

Ồ! Sao Cụ Nguyễn Tiên điền lại nghĩ những điều vớ vẩn

Ai khóc, ai thương, ai gét, ai căm, ai hận...thì mặc ai

Băn khoăn làm gì?

Thập loại chúng sinh có phải đâu tất cả cần cứu vớt

Hiếm gì người khoái được sống trong Địa Ngục

Xin Cụ đừng nghi ngờ

Và xin Cụ đừng nghĩ Khuất Nguyên không nên sống lại

Khuất Nguyên cũng như chúng ta thôi

Cũng muốn sống để mà mơ

Để mà tin

Rằng có ngày Nghiêu tháng Thuấn

Và làm văn nhân ngự dụng

Trong triều

Ba trăm sau, ồ chưa đến ba trăm năm

Hậu thế đã biến Nguyễn Du thành đủ thứ trong cuộc tranh chiếm thị phần chân lí

Chúng sinh nhào vô thịt nát xương tan

Ba trăm năm, ồ chưa đến ba trăm năm

Mã Giám Sinh, Tú Bà, Sở Khanh, gì cháu nhà họ Bạc tái sinh gấp triệu lần

Những công ti, những tập đoàn xuyên quốc gia buôn người phát đạt

Và đương nhiên Kiều cũng tái sinh

Kim Trọng không còn, Từ Hải tuyệt diệt và Thúc Sinh giờ chỉ biết chơi gái

Ba trăm năm sau

Thậm chí

Chả ai còn biết có Truyện Kiều.

2.

Cụ từng cảnh báo Khuất Nguyên chớ trở về

Hậu thế ngày mỗi ngày thêm đáng sợ

Mặt đất mịch la hóa cao độ

Người người thú vật hóa kinh người

Trở lại làm gì cho thêm một lần phải chết giữa trần ai

Ồ thế sao cụ phải lo ba trăm năm sau

Liệu có ai còn cảm thương chia sẻ

Liệu có ai còn khóc cụ như cụ khóc Tiểu Thanh...

Trời đất

Nguyễn Du từng khoe kinh Kim Cương đọc mấy mươi lần

Sao lại lo chuyện hão huyền đến thế

Viết Đoạn trường...là để mua vu

Người ta sinh ra cũng chỉ là gã hề

Mua vui mua vui

Thế thôi

Bận tâm làm gì chuyện hậu thế khóc cười

Bận tâm làm gì cho thêm nhọc lòng thưa cụ

Bận tâm làm gì mắc mệt

Đã mắc mệt lắm rồi...

Ba trăm năm sau

Hai trăm năm sau

Một trăm năm sau

Một nghìn năm sau...

Truyện Kiều ... tan tác

Diễn giải mỗi người một phách

Truyện Kiều vẫn oan nghiệt làm sao

Có người vì Truyện Kiều mà thân bại danh liệt

Có người nhờ Truyện Kiều mà nên giá nên danh

Truyện Kiều là cớ để người đời rũa vuốt nhe nanh

Tàn hại lẫn nhau Mịch La cuồn cuồn sóng

Thượng Quan vênh vang rồi bầm dập

Ai khóc ai cười ai thoắt khóc thoắt cười?

Ôi Nguyễn Du

Oan nghiệt!

Mãi không thôi!

 ĐỖ PHỦ

--------------

1.

Người Trung Hoa gọi Ông là Thi thánh, gọi thơ ông là "thi sử", người Việt giản dị hơn gọi ông là nhà thơ của dân đen.

Mình đọc thơ Đỗ Phủ từ năm 1979! Thỉnh thoảng có dịp nhớ lại là thấy những thanh âm rền rĩ - tiếng mưa gió, âm u như từ địa ngục vọng về. Thơ ông là thơ của thời loạn...

Sao không có nhà thơ Việt xuất hiện thời nay như Đỗ Phủ?

Suốt đời ông mong có một minh quân,

Suốt đời ông đọc sách mong mỗi khi lên tiếng;

Bút mực có thần.

Học hành, thi cử, đỗ đạt, làm quan...

Thờ vua và giúp dân đời yên bình ngày Nghiêu tháng Thuấn,

Lối đi ấy thênh thang hay đường cùng ngõ cụt?

Nào ai có hay!

Thời trai trẻ cũng có khi phải khom lưng và uốn cong ngòi bút,

Viết những lời giả trá mong nhận được ân huệ từ bề trên,

Hàng chục bài thơ, nhiều trăm bài thơ rập rờn sáo ngữ,

Đàn bướm ngôn từ sặc sỡ,

Đàn bướm ngôn từ chết khô,

Đàn bướm ngôn từ vô dụng.

Cuộc thế vần xoay loạn lạc nổ bùng,

Trường An mùa xuân hoa đầm đìa nước mắt,

Cỏ mọc đầy che kín mặt thành,

Ngõ Ô Y vắng tanh vắng ngắt,

Cú bay, quạ bay mắt xanh lè xám ngắt,

Khắp Trung Nguyên xương trắng phơi đầy,

Biên thùy máu thành biển đỏ.

Giấc mộng Thuấn – Nghiêu thành mây khói,

Quan hạt vừng Đỗ Phủ hóa dân đen.

Loạn lạc, chia lìa hất ông về nơi cùng khổ

Thơ ông đẫm lệ nỗi oan khiên thập loại chúng sinh.

Ông viết thơ cho mình,

Ông viết thơ vì mình,

Tận cùng nỗi đau, tận cùng nước mắt, tận cùng máu,

Sống trên quê nhà mà nơm nớp âu lo,

Người sống hệt như búi cỏ,

Bị hất tung lên khô héo phận hèn.

Người chết hóa thành ma, thành quỷ,

Rền rĩ khóc, đêm buồn,

Người sống sót trở về sau loạn như ma hiện giữa ban ngày,

Sức dân tàn kiệt

Giấc mơ Nghiêu Thuấn không thành

Tha hương vời vợi ngàn trùng xa cách

Một chiếc thuyền rách

Một dòng sông mùa đông trắng tuyết

Đỗ Thiếu Lăng ôm hận ra đi

Chỉ có bầy quạ ủ ê buồn đậu trên cây trụi lá…

2.

Suốt thời trai trẻ ông đọc sách

Thiên kinh vạn quyển thuộc nằm lòng

Chữ nghĩa bộn bề phun châu nhả ngọc

Ông ước mong China có minh quân

Xuất thân Nho gia

Đỗ Phủ tin sách thánh hiền

Tin sẽ có ngày Nghiêu tháng Thuấn

Tin trăm họ muôn dân được nhận ơn mưa móc

Tin thi sĩ văn nhân lòng dạ sáng trong

Đem tài chữ nghĩa vì dân

Đem tài chữ nghĩa an dân…

Suốt cả chục năm Đỗ Phủ lặn lội kiếm tìm

Một ai đó như Tín Lăng quân thời trước

Biết bao thơ ca réo rắt

Ngân nga những lời hoa mĩ

Ngợi ca triều đình

Ngợi ca lương thần

Ngợi ca vương hầu khanh tướng

Những mong có dịp tỏ bày lòng trung

Buồn thay

Đỗ Phủ bị ngoảnh mặt, quay lưng…

Những đấng bậc bề trên không thích

Những nô tài nhiều chữ nghĩa

Những nô tài hạ bút như có thần

Những nô tài yêu thương muôn dân trăm họ

Đỗ Phủ

Đấng bậc không cần

Những kì thi liên tiếp bị đánh trượt

Đỗ Phủ dần tỉnh ra

Cũng chưa là muộn…

Trường An hoa lệ

Trường Anh đầy chật người

Trường An ăm ắp giai nhân tài tử

Trường An quá nhiều ngự dụng văn nhân

Trường An không cần Đỗ Phủ…

Ôm nỗi buồn trong lòng

Rầu rĩ

Rối bời

Dân đen chết đói giữa ngày tuyết rơi trắng xóa

Chinh chiến miên man

Dân xiêu tán muôn nơi muôn ngả

Cửa son rượu thịt ê hề

Hoàng cung thâu đêm yến ẩm

Cả nước xưng tụng Dương Quý Phi…

Văn chương nghệ thuật sống quỳ

Văn nhân véo von giọng yến oanh sặc sỡ

Đỗ Phủ không có chỗ

Hóa lạc loài bơ vơ

Trường An mênh mông rộng

Không có chỗ dung thân./.

3.

Trường An lâm nạn can qua

Kinh thành đầy cỏ dại

Ngõ Ô Y giàu sang chim én đậu nóc nhà

Quan hóa thành tượng gỗ

Đèo Mã Ngôi, Dương Quý Phi làm vật tế thần

Trung Nguyên tan hoang

Xác người đầy đường

Thôn xóm không vương sợi khói

Đỗ Phủ trở lại dân đen

Đầu trần chân đất

Như bụi cỏ bật gốc...

Giấc mơ Nghiêu Thuấn tan bọt nước

Thời loạn mạng sống may còn

Ngày trở về giữa trưa nắng vàng

Thân quyến tưởng hồn ma hiển hiện

Phiêu bạt cánh bèo mặt nước

Lưu lạc cánh chim quê người

Gia tài một con thuyền rách

Cố hường thăm thẳm xa vời

Cố hương không ngày trở lại

Cố hương thương nhớ khôn nguôi...

Ôi giấc mơ Đường Ngu Nghiêu Thuấn

Cuối đời

Thu vào con thuyền rách

Cột chặt một nơi, bất động, tha hương thiếu vắng tình người

Người côi cút, côi cút cả cánh chim trời

Ngọn núi bơ vơ đá xám

Sông cuồn cuộn sóng

Mùa thu lạnh tê

Mùa đông tuyết trắng

Đỗ Phủ chết trong niềm cay đắng

Trầm uất triền miên phận người…

Nghìn năm đã qua nỗi buồn đau còn đó

Văn nhân

Văn nhân

Nào những ai toan tính kiếp nô tài?