HAI LẦN UỐNG RƯỢU…
[Để nhớ nhà thơ Y Phương]
----------
Lâu, rất lâu rồi, dễ chừng hơn ba mươi năm trước
Lần ấy tôi đến nhà ông
Và chúng ta ngồi bên mâm rượu
Đậm chất núi chất rừng
Rượu men lá thoáng qua rất nhẹ
Nhưng uống nửa ngày thì hãy coi chừng….
Tôi người xuôi,
Còn ông người đồng rừng
Rất thuần chủng như ông tự nhận
Quê ông, tôi đã từng đến
Đẹp bậc nhất gầm trời Việt
Chữ nghĩa của tôi nghèo nên đành bất lực
Vì nghèo chữ thành ra tôi và ông có nhiều tâm đắc
Người đồng rừng không ham nói
Nói nhiều hóa nhạt suông
Nơi ông ở
Một phần ba phố thị tỉnh lẻ lôm nhôm
Ba phần tư còn giữ nếp xưa
Nhưng thoáng nhìn tôi đã thấy
Hình như
Chính ông cũng không mấy mặn mà
Ông đã đi nhiều nơi
Từ nam ra bắc và hình như cả ngoại quốc
Tất nhiên là bởi ông có tài
Tài thi ca
Điều ấy không ai không thán phục
Những trang thơ của ông đọc qua có phần thô thô mộc mộc
Nhưng không hề nếu đọc vang lên giữa triền núi, giữa lòng thung hay bên bờ thác nước
Trời!
Ngôn từ tinh khiết
Lạ lùng
Giản dị
Cao quý
Như tâm can người đồng rừng
Đã nói là chân thật
Không ham tu từ không ham vẽ vời không ham chải chuốt
Tinh tế như thổ cẩm hoa văn nhưng rõ ràng mạch lạc
Sắc màu tươi nguyên như sắc hoa sắc cỏ sắc trời sắc núi sắc nước khe sâu…
Bữa ấy tôi nhớ đã làm ông phật ý
Vào lúc chia tay
Tần ngần bên chiếc cổng xây bằng đá thô vững chãi
Tôi khẽ nói đủ để ông nghe
Rồi đây
Ông không về quê đâu
Không về nơi thanh sơn cẩm tú nước biếc gạo trắng thì thụp thanh âm cối giã bên bờ suối
Ông không về đâu
Ông sẽ không về
Nghe tôi thủ thỉ
Ông quả quyết sẽ về
Lúc ấy tôi nghe và thấy ông nói hơi nhiều
Hình như giống người miền xuôi, hình như hơi giống
Năm tháng qua đi
Cái bữa rượu ngày xưa có lẽ ông đã quên, quên hẳn
Cả tôi nữa, ông cũng có thể quên
Giản dị thôi tôi là kẻ vô danh
Vô danh như bao bản làng nơi xa ấy
Năm tháng trôi qua
Ông không trở về và đã thành công dân thành phố
Không sao ông có quyền như thế, không sao
Và thơ ông nhạt dần cũng từ khi ấy
Đọc ông, tôi không buồn
Không làm nhà thơ thì cũng chẳng làm sao
Thỉnh thoảng đọc đâu đó thấy ông than thở
Muốn bỏ phố thị, muốn bỏ phố thị về quê xưa đất cũ
Ồi chao!
Kiểu ấy người ta nói trên nghìn năm rồi
Ít nhất đã có trong thơ Giả Đảo
Người ta chỉ nói vậy thôi
Chứ mấy ai dám bỏ
Và theo nhau diễn
Cũ quá rồi
Nên nghe ông than
Tôi chỉ cười
Thói quen của mấy người miền xuôi lắm lời
Ông đã mắc
Cũng không sao căn bệnh trầm kha
Vô số người cũng thế
Và có thể còn nên thơ và rưng rưng nước mắt…
Rồi có một lần
Rất tình cờ tôi trở lại quê ông
Và lại một bữa rượu rộn ràng cùng bầu bạn
Tên ông, tôi lỡ lời nhắc đến
Còn vống lên đó là niềm tự hào…
Kì lạ thay những người bạn của tôi trùng xuống
Không ai nói câu nào
Không ai hưởng ứng
Bữa rượu đang vui trở thành nhạt thếch
Cuối cùng
Một người cũng lên tiếng
Sao chúng tôi có thể tự hào
Về người đã bỏ chúng tôi ra đi
Đã bỏ chúng tôi
Đã bỏ chúng tôi
Đã bỏ nguồn thơ tuyệt vời
Đã bỏ…
Sao chúng tôi lại có thể tự hào?
Trời. Tôi chỉ biết ngửa mặt than trời!
Người đồng rừng là thế
Rất giản dị
Thế thôi.
UỐNG RƯỢU CÙNG THI HUYNH VÕ SA HÀ
1.
Thị thành đã đủ ngọt bùi
Đủ đắng cay đủ mồ hôi bụi bặm trần ai
Đủ nước mắt
Đủ khóc
Đủ cười
Thơ đã viết ngàn bài
Trò có trên cả vạn
Rượu từng uống trắng đêm
Thế sự phiêu phiêu mây trắng
Thế sự phiêu phiêu mặt nước cánh bèo
Những trang sách cũ
Ủ ê mốc bụi
Héo rũ đường thi
Nát bấy những trang Kiều....
Thôi ta trở về
Trở về thôi
Trở về với núi
Núi đá trập trùng
Núi đá mênh mang
Núi đá xám đen mùa đông
Núi đá biếc xanh mùa hạ
Núi đá hoang lạnh mùa thu
Núi đá mùa xuân tình tứ
Vẫn nhọn hoắt nhìn trời...
Trở về thôi
Trở về cùng núi
Núi luôn đợi ta về
Như sợi tơ đợi tay người thêu trên tấm khăn choàng e ấp
Như tiếng chim queng quý đợi bạn tình
Trở về thôi
Núi đá
Núi đá của ta ơi
Người đàn ông làm thơ xa quê từ thưở ấy
Mang theo hồn núi hồn mây
Mang theo hồn nước hồn thác
Mang theo trong kiếp lưu đày
Kiếp lưu đày thị thành
Hồn thơ đành xếp lại
Đành xếp lại hồn thơ đá núi
Vụng về
Vụng về giữa cuộc trần ai
Trở về
Trở về thôi
Mây đang chờ ta
Núi đang chờ ta
Suối đang chờ ta
Mảnh trăng thu sáng như gương giữa thăm thẳm cao xanh
Đang chờ ta...
2.
Bạn văn gặp gỡ
Ta được ghé ngồi
Nhận vai châm tửu
Cuộc vui
Tửu nhập ngôn sơn sơn
Cùng nhau cười nghiêng ngả
Mặc Lí Bạch "nguyệt hạ độc chước"!
Nào chén chú chén anh
Nào chén tôi chén bác
Nào đồng khởi chén của tất cả chúng ta
Nào cùng nói
Nói những lời gan ruột
Mấy mươi năm
Như một chốc thoáng qua...
Ta đã đi qua những tháng những ngày
Cuồng nhiệt, ăm ắp
Tràn trề sinh lực
Những đúng sai
Những được mất
Những lỗi lầm
Đã cháy hết mình
Đã yêu và đã sống
Nhiều khi chỉ vì một lời hứa vu vơ
Ái tình, Dục tình, Diễm tình
Trong – đục
Ta đã trải qua
Hình như chẳng có gì phải hối tiếc
Ta đã sống để rồi ta sẽ chết
Đủ làm nên ta là một là riêng
Nhất, Nhì ….hà tất bận tâm
Ngẩn ngơ khi trở về già !
Mặc ai sầu thảm
Mặc ai ngẩn ngơ
Mặc ai âu lo
Mặc ai nuối tiếc
Mặc ai….
Ta đã sống
Không héo rũ
Không nhạt nhòa lễnh loãng
Không hùa theo thế sự nổi chìm
Ta đã sống và ta đã sống
Dẫu chỉ bên lề một nhánh cỏ biếc xanh
Dẫu chỉ bên lề
Hoa dại
Sắc hương làm đẹp cho đất
Ai biết mặc ai
Ai không biết mặc ai…
Nào nâng chén cùng bạn hiền ta kính trọng
Nghêu ngao một câu Kiều
Hôm nay, Trời còn để có…
Cạn chén vơi đầy
Nhắc đôi câu chuyện cũ
Và cười
Xí xóa thôi
Cùng xí xóa
Nhân sinh đã nặng gánh rồi
NHÂN CÓ VỤ
NGUYỄN MĨNH HỒNG HƯU
[Vui đùa cùng nhà thơ Nguyễn Hữu Hồng Minh]
Những lỗ thủng của lịch sử
Em trét mãi hổng xong
Em nhờ trển trét tiếp
Càng trét càng boang tung
Thôi hợp lực cùng trét
Cả nước trét trét. Đùng
Đùng đùng. Điệp điệp trùng.
Trét miên man. Vẫn lủng
Ôi lỗ thủng lịch sử
Nguyễn có mình hông ơi!
Sao anh giỏi đến thế?
Đến mức phải kêu trời!
Rằng xứ này mà giỏi
Chắc bị đánh tơi bời
Nên khôn ngoan ngậm miệng
Ăn đất tơi văn bời
Những lỗ thủng lịch sử
Từ đâu nó sanh ra?
Chắc từ trển rớt xuống
He he ta văn bà
Lịch sử là như thế
Là do kẻ viết ra
Trong cái đám viết ấy
Rất đông bưng văn bô
Bao nhiêu là sự thật
Chúng biến có thành không
Rồi biến không thành có
Ôi chó xồm chó bông
Và rồi sử lủng ra
Thấy biết bao ung nhọt
Hô hào nhau trét trét
Bùng tung và phọt phọt
Nhầm nhọt sử rất ngầu
Đến một ngày nào đó
Mạng mẽo tung văn hê
Bỏn phải ra cúi đầu
Mình hông gây náo loạn
Lịch sử bỗng trườn ra
Hình yêu tinh rắn rết
Cất tiếng cười ha ha.
CHỢT NHỚ N.V. GOGOL
Tôi đọc ông từ thời sinh viên
Những trải nghiệm phần nhiều học trò sách vở
Khi ấy mắt còn trong veo và gương mặt chưa nhàu nhĩ
Đọc ông và cười
Những linh hồn chết, những thây ma sống,
Những viên chức tép riu nỗi sợ cấp trên khiến lạc giọng khuỵu gối xám mặt
Sao lắm chuyện nực cười...
Năm tháng qua đi
Tôi trở thành một vai diễn trong tấn tuồng nhân gian
Vui nhộn và bi thảm
Nghiêm trang và nực cười
Những nhân vật của ông hiện diện khắp nơi
Chỉ có điều họ không ngậm tẩu không khoác áo choàng đã không nói tiếng Nga không đi ngựa
Họ là đồng bào của tôi, người Việt thuần chủng
Nhưng sao mà y hệt những gì ông đã viết
Thanh tra thanh mẹ thanh gì
Nghe tiếng tất cả xoắn vặn rúm ró và lo cống nạp
Tấn kịch bi hài tất cả đều nhem nhuốc
Tất cả đang nhốn nháo sống mà như những thây ma
Những thây ma tươi cười như robot
Những thây ma chưa bao giờ chết
Những thây ma
Những viên chức cấp thấp cấp cao cấp vừa cấp nhỡ
Huyênh hoang và nhạt nhẽo
Mòn mỏi trong phì nộn
Bận rộn ngôi lê buôn chuyện
Cả một thời nhạt toẹt não nề...
V.N.Gogol hình như có lần thở dài ngao ngán
Phải là kẻ vô cảm, tận cùng vô cảm
Mới không phát khóc lên vì tấn tuồng nhạt nhẽo
Cuộc đời
Tôi đang cố vô cảm
N.V. Gogol ơi!
LỖ TẤN
1.CỐ HƯƠNG
Những bài thơ về quê cũ,
Những bài hát về quê cũ,
Cũ như không thể cũ hơn,
Sao mà cũ thế.
Sao cứ phải yêu?
Sao cứ phải rưng rưng nước mắt?
Sao cứ phải nhớ quay nhớ quắt?
Nào có gì đáng nhớ đâu!
Thuyền trôi trên sông cảnh đôi bờ đìu hiu như vạn năm vẫn đìu hiu như thế!
Ngôi nhà mấy đời cha ông vắng hoe lơ thơ mấy con sẻ đậu.
Tất cả đã bỏ đi rồi.
Về quê thì sẽ gặp người,
Một người đàn bà không kỉ niệm,
Một người đàn bà chỉ khiến đàn ông ngoảnh mặt,
Một người đàn bà vô sinh!
Còn gì nữa?
Tuổi thơ tình bạn.
Trong veo đôi mắt,
Trong veo tiếng cười,
Trong veo giọng nói,
Cố hương đây rồi!
Tất cả tắt ngấm khi gặp lại người,
Mặt thê lương,
Giọng nói thê lương,
Dáng vẻ thê lương,
Héo hắt.
Cố hương ơi,
Trở về không vui,
Ra đi không tiếc,
Nào lại xuôi dòng theo sông ta từ bỏ,
Đi đâu, không rõ,
Nhưng cứ đi, đâu cần biết đi đâu,
Chỉ cần có nơi để bỏ,
Cố hương.
Rau muống và tương,
Nơi nào mà chẳng có.
Bánh đa vừng, chùm khế ngọt, con đò, cánh diều hay dòng sông bên bồi, bên lở...
Chỉ còn là kí ức xa vời.
Cố hương, cố hương!
Cố hương, cố hương!
2.THẬT ĐÁNG THƯƠNG
Phòng giam
Cai ngục chỉ biết dùng xích xiềng, gậy và nắm đấm
Tù nhân bị đánh bầm dập, te tua
Chỉ còn đôi mắt
Vẫn trìu mến
Nhìn người đồng bào của mình sống trong u mê, lầm lạc
Tù nhân chia sẻ với cai ngục những chuyện sơ đẳng nhất
Về đạo làm người…
Cái khối u mê xác thịt
Không hiểu vì hắn không quen nghe
Hắn chỉ quen tuân lệnh và ra lệnh
Cái máy vô hồn
Xót thương!
Thật đáng xót thương!
Người đồng bào u mê lầm lạc
Những người đồng bào u mê lầm lạc
Cả một dân tộc u mê lầm lạc
U mê lầm lạc suốt nghìn năm
Lầm lạc u mê
Ai kì bất hạnh!
Ôi bất hạnh nghìn năm!
Ôi bất hạnh triệu triệu con người!
Bất hạnh triền miên không dứt
Trăm năm nghìn năm miên viễn Bất Hạnh Con người
Những cai ngục thật đáng xót thương
Những người sinh ra cai ngục thật đáng xót thương
Xứ sở ngục tù thật đáng xót thương
Thật đáng xót thương xứ sở ngục tù
Tất cả đều là tù nhân
Tù nhân vĩnh viễn
Ngục tù vĩnh viễn
Đáng thương biết nhường nào.
++++++++
Ai bảo đây không phải là thơ...thì tùy!!!!
HONORÉ DE BALZAC
Ông đã mang đến cho văn chương một sức sống diệu kì
Sức sống của Hiện tại
Nhốn nháo, nhộn nhạo, cuồng nhiệt, bừng bừng ước mong, khát vọng, sôi sục, sục sôi, cuồn cuộn, không nghỉ không ngừng
Tất cả những gì đang xác lập
Thì Hiện tại không chấp nhận
Những èo uột, sướt mướt, não nề
Kể cả những gì có vẻ tôn tốt…
Cõi nhân gian ừ đúng tấn kịch hề…
Hậu thế đọc ông choáng váng
Ngôn từ bùng nổ dữ dằn
Ngôn từ cuồn cuộn như thác lũ như bão giông
Ngôn từ ngổn ngang bất chấp khuôn phép
Ngôn từ của cõi nhân gian ồn ào náo nhiệt
Làm vỡ tan những du dương bay bổng lãng mạn rẻ tiền
Làm nản chí những lề thói cũ
Làm sôi giận những quý ông quý bà quý cô quen đọc thơ tình nức nở
Tay ôm ngực run run
Hậu thế đọc ông choáng váng
Trong tận cùng cảm phục
Đã mỉa mai định danh Tấn – hài - kịch – nhân – gian – văn – chương – ông – bô
Để có dũng khí vượt qua
Hậu thế đọc ông choáng váng
Còn ông chẳng buồn nghe
Nơi ông nằm
Vẫn bình yên lặng lẽ
Phảng phất hương thơm những bông huệ tinh khôi
Người đàn ông ngây thơ
Một mình làm nên huyền thoại
Ăm ắp những khóc cười./.
