Má tôi ra chợ mua hai con “ụt ịt” (heo con) về nuôi, về đến nhà má thả hai con vô chuồng, ban đầu ụt ịt ngơ ngác, lát sau nó phấn chấn chạy khắp nơi, đưa mỏm ngửi ngửi mọi thứ trong chuồng, chắc hài lòng không bị nhốt rọ như ngoài chợ nữa. Chuồng heo nhà tôi rộng rãi, thoáng mát. Mấy ngày đầu má nấu súp cho ụt ịt ăn dặm, sau đó ăn tạp dần lên, hàng xóm ai cũng nói má tôi mát tay, ụt ịt mau lớn thấy rõ. Lại nghe người ta nói rằng “Muốn no trồng màu, muốn giàu nuôi heo, để bớt khổ nghèo, gắng mà nuôi vịt”. Hoặc là “Muốn giàu nuôi cá, muốn khắm khá nuôi heo” vv…. Thực tế đó chỉ là những lời ví von thôi chớ má nuôi heo để tiết kiệm đồ ăn dư thừa, nuôi heo là bỏ ống vậy mà. Quan trọng hôm đó má tôi nấu chè xôi, sắm nhang đèn, múc chén gạo muối, giấy tiền vàng bạc cúng Ông Chuồng Bà Chuồng phù hộ cho heo mau lớn, không dịch bệnh.

1.

Trong nhà má luôn để sẳn một cây chuối rong lá nằm ở nhà bếp, tới bữa má ngồi xuống sắt chuối từng lát mỏng bằng dao phay cán dài, tiếng dao xẹt xẹt như khiêu vũ, khéo lắm, không sợ đứt tay, thiệt là tài tình. Sau đó má trộn chuối sắt lát với cám heo trong máng cho ụt ịt ăn, giống như mình ăn cơm kèm rau sống vậy, chuối sắt rất bổ dưỡng cho ụt ịt. Khi ụt ịt ăn, má đứng gần máng cám, cầm sẵn chiếc roi canh chừng, hể con ụt ịt mô dành ăn làm đổ súp ra ngoài má quất vào mông con đó mấy phát liền. Chẳng hạn một con hất mõm vào mõm con kia đuổi ra, không cho thò miệng vào máng, thế là tụi nó cải lộn búa xua, la lớn lên “ét ét ét”, không ai chịu nhịn cả. “Ét ét, ét ét”, “Ụt ịt, ụt ịt” liên tục, làm nước súp văng lên tứ phía, thế là má phát vào mông ụt ịt mấy roi liền. Ngược lại khi no nê, chúng liền hòa thuận không gây gỗ chi hết, chúng chốc mõ lên trời kêu “tạp tạp”, nghĩa là tạm nghỉ xả hơi, sau đó ụt ịt lại dùi mõ ăn tiếp cho sạch máng mới thôi. Nói chung, lúc dành ăn đâm ra cải cọ xí đỉnh, ngoài ra tình bạn ụt ịt luôn thắm thiết !

2.

Những ngày trưa hè nóng nực, má thường tắm ụt ịt cho mát mẽ, má đem sẳn hai thùng nước đầy, má múc từng ca xối vào mỗi con cho ướt đều từ đầu tới đít, nước chảy lòng thòng xuống đất, ướt nhem mới chịu, chúng khoái chí đứng im góc chuồng kêu “ụt ụt ụt ịt” trong miệng thì thầm, tỏ vẻ thích thú. Tiếp theo má bước sát chuồng gần ụt ịt, má kỳ cọ từng con đến khi làn da bóng lưỡng mới thôi, sau đó má gải lưng ụt ịt một hồi dài gọi là mát xa lưng, cuối cùng má xối nước sạch sẻ thơm tho khắp người thoải mái, ụt ịt đứng yên một chỗ kêu “khịt khịt” đã đời.

3.

Thời gian trôi qua, hai con ụt ịt trưởng thành, trông nó phát tướng bệ vệ sang trọng, nọng cổ ngấn lên từng lớp, sau đó má kêu lái heo đến coi trả giá. “Lợn bột thì thịt ăn ngon/ Lợn nái thì đẻ lợn con cũng lời”, lợn bột là lợn tơ của má. Ông lái heo hứa khoảng 3 ngày nữa  tới bắt, ụt ịt chẳng hiểu gì, chỉ ăn no nằm ngủ vui chơi thôi. Đối với má, thời gian chia ly gần kề, má bèn chăm sóc ụt ịt nhiều hơn hẳn, má sắt chuối trộn cám nhiều hơn, nhất là tắm mát gải lưng ụt ịt, lúc này ụt ịt nằm bệt xuống chuồng tận hưởng mát xa một cách hoan hỷ, miệng kêu “khụt khịt, khụt khịt” đã đời, giọng bể ra thấy rõ. Nhưng lúc này cho ăn má không cầm roi nữa, lớn rồi, dành ăn má chỉ la mắng thôi, má phân tích: “Anh em trong nhà phải nhường nhịn nhau nghe chưa, dành ăn xấu lắm hỉ, không nghe coi chừng tui cất nồi cám ni bây chừ”. Trong nhu có cương, má la mắng vậy nhưng biết ụt ịt lần lần sẽ hiểu. Ngày xuất chuồng đã đến, ông lái heo mang rọ tới nhà, má núp bên nhà hàng xóm, không thể nhìn thấy cuộc chia ly diễn ra phủ phàng !

4.

Tới chuồng, ông lái heo lùa từng con vô rọ cột lại, hai con ụt ịt la hét thê thảm, ụt ịt bèn cầu cứu má, má không có nhà:

• Ét ét ét ét !
• Má ơi má, má ở mô?
• Ét ét ét ét !
• Má ơi má, má ở mô?
• Ét ét ét ét !
• Cứu con với, cứu con với !
• Ét ét ét ét !
• Cứu con với, cứu con với !

Tiếng la hét ụt ịt vang hết cả xóm, má tôi nghe thấy, hai mắt nhòe đi.

5.

Ông lái heo khiêng rọ về nhà ổng, trên đường đi ụt ịt không còn la hét nữa, nó mệt, cuộc sống này quả là vô thường. Nhưng một hồi nó chợt nghĩ tới má, phải rồi, công lao nuôi nấng dưỡng dục của má là vô bờ bến, tại sao mình không biết hy sinh thân mình để gọi là đền ơn cho má nhỉ? Đây sẽ là dịp  ụt ịt tri ân về Má mà, ụt ịt sẽ chấp nhận “chết đi” có ích, suy nghĩ vậy Ụt Ịt cảm thấy hài lòng./.