Thực ra nếu thỉnh thoảng không có mấy pha biểu diễn kiểu cho con trăn lớn vắt nhiều vòng lên cổ, lên vai, hiệu thuốc tây   Chợ Lớn của ông Lê Đình Hấn cũng đông khách như các hàng rau quả chung quanh. Ong đã dời từ phía bắc, nơi kề các lô hàng điện sang đây là có ý .Đàn bà đi chợ là chính. Và họ, gì thì cũng ghé hàng rau quả.Tấm bảng chắn giới hạn phạm vi hiệu thuốc nổi bật chữ Gia Truyền, trị các chứng: nám mặt, hôi nách, suy thận … Các bà sinh xong thường bị chứng nám mặt. Các ông bây giờ có cơ hội tiếp xúc nhiều “của lạ”, chuyện chăn gối với vợ sồn sồn theo kiểu trách nhiệm ít khi tới đầu tới đũa; thêm chứng liệt dương là căn bệnh của xã hội văn minh… nạn “suy thận” thành đều khắp và không chỉ là mối lo của các ông chồng …

Ai đã chịu khó ghé  qua thì toàn cảnh hiệu thuốc rất bắt mắt. Những tấm da trăn lớn vắt như vải súc; sừng hươu, đầu min, tay gấu sấy khô, vảy trút…được bày biện đầy tính phô trương . Các lọ thuỷ tinh lớn xếp đầy những phong giấy chữ nhật, mỗi lọ ghi tên một thứ cao khác nhau: hổ cốt, trăn, khỉ. Trên cao là các loại rượu ngũ xà, cửu xà, ngọc dương tửu, cá ngựa, bìm bịp, hà nàm các loại …

Lương y Lê Đình Hấn từng có quá khứ lăn lộn với rừng: thợ sơn tràng, săn thú rừng, tìm trầm; lại có lúc ông nhập đoàn sơn đông mãi võ, chuyên biểu diễn các pha gồng đánh sắt non vào sườn, thọc kiếm vào cổ họng …

Ong học đám tứ chiếng những bài thuốc.  Rồi đọc sách thuốc mam, từ Tuệ Tĩnh đến Đỗ Tất Lợi. Hội Y học  cổ truyền cấp cho cái giấy chứng nhận hành nghề.

Người miền núi quen biết đem các sản vật rừng xuống, dân đồng bằng tới bán chó đẻ, lạc tiên, cam thảo nam…, kẻ biển cung cấp bào ngư, cá ngựa, hải sâm…Tấp nập người mua kẻ bán hàng ngày .

Ở cái tuổi ngoài năm mươi, râu tóc lốm đốm bạc, khuôn mặt vuông vức râu quai nón, vóc người đậm, cơ bắp nở nang, phong vẻ vừa hảo hớn vừa từng trãi, ông khiến nhiều mệnh phụ cứ đỏ mặt vì những ý nghĩ không đoan chính. Đàn bà nói chung thích lại hiệu thuốc, có khi chỉ để mua vài ngàn thứ thảo dược không cần dùng.

Khi biểu diễn các trò vui, thường thì ông không mặc áo. Lương y Lê Đình Hấn luôn biết cách khai thác những thế mạnh của mình.

Ngoài mấy con trăn nước, ông có hai con khỉ, một to, một nhỏ, cả hai đều là khỉ đực. Con khỉ to rất quái, mỗi lần các bà tới gần, nó lấy tay mân mê “chim”, miệng nhăn nhở kêu khèn khẹt. Các bà lén nhìn trò khỉ của nó một cách tò mò thích thú. Tay xe ũi bán con khỉ này cho ông cách đây sáu tháng. Một công nhân nam nghịch tháo sợi xích, nó đã chạy thẳng tới cô cấp dưỡng phóng lên người cô. Cô gái muộn chồng này khiếp quá, ngất. May mà bọn đàn ông can thiệp kịp thời …Chất đực hừng hực của nó là yếu tố quan trọng cho bài thuốc tăng sinh khí đàn ông. Đã có người đặt món tiền kha khá.

Chiều nay, lương y Lê Đình Hấn  bắt đầu phần việc. Cái lồng sắt nhốt con khỉ lớn treo cao ngang tầm tay với– trước đây để thấp nó có những biểu hiện không mấy đẹp mắt khiến khách hàng ngại, ông đã kê lên mép lồng con khỉ nhỏ. Từ mua về tới giờ con khỉ chưa hề tỏ ra có thiện cảm với ông chủ. Có lẽ nó nghĩ ra một điều gì đó từ những tấm da thú, những mảnh thú treo, bày la liệt chung quanh. Cũng có thể những ức chế về sinh lý khiến nó lấc láo và khó gần. Chuyện đó không quan trọng, ông mua nó chỉ để làm thuốc!

Lương y Lê Đình Hấn cột con dao nhỏ vào cây sắt rồi bắt đầu đâm con khỉ. Hoá ra công việc không đơn giản. Sau nhát đâm đầu tiên không trúng đích, con khỉ lập tức hiểu ngay tất cả. Nó cuống cuồng chạy trốn trong phạm vi chưa được một mét khối không gian, mồm không ngớt phát ra thứ âm thanh sợ hãi và đe doạ. Đã có nhiều người tụ tập xem. Những người đến trước có vẻ hãnh diện giải thích cho kẻ mới tới:

- Ong giết con khỉ nấu thuốc.

- Sao lại phải làm nó tung ầm ĩ vậy nhỉ?

- Thì… làm thuốc chứ có phải làm thịt đâu?

- …

 Con khỉ đã vã mồ hôi trong giới hạn chết. Nó bị trúng vài nhát đâm vào sườn, vào chân . Giờ thì nó không kêu huyên thuyên như trước. Chỉ còn tiếng ré kinh hoàng của con khỉ nhỏ ở lồng bên. Nó đang chứng kiến cảnh đông loại gặp nguy.

- Trúng rồi!!

- Chạy làm sao khỏi, cái lồng chật quá!

- Ồ!…

- Hôm qua tôi có coi người ta bắn cái thằng giết con bồ ở khách sạn Thanh

Tâm cách đây mấy năm đó.

- Họ cho coi à?

- Đông lắm! Bắn lúc 6 giờ sáng!

- Trúng nữa rồi kìa!

- A, coi con khỉ nhỏ, nó đạp lệch mũi dao thấy không?

Quả nhiên cây sắt đã có vài lần bị con khỉ nhỏ thò tay ra kéo hoặc dùng chân đạp. Nỗi khiếp sợ quá lớn khiến nó không còn kêu lạc giọng và tung người trong lồng như lúc đầu. Nó ngồi che mặt rúm ró ở góc xa một hồi rồi bỏ tay ra nhìn nghiêng nghiêng theo dõi. Nó đã làm cái việc cứu bạn trong trạng thái căng cứng tê dại của bản năng sống. Vị lương y quay lại doạ con khỉ nhỏ không được, ông né thanh sắt xa hơn một chút.

Con khỉ lớn cũng đuối dần. Máu trên mình nó đã rộ. Một bàn tay bị xẻ khi nó chụp lưỡi dao đẩy ra. Cú đu người đã niêng niểng một phía! Nửa giờ trôi qua. Người xem vòng trong vòng ngoài…

Am thanh từ đám đông cũng không còn tách bạch. Nó ồm lên theo từng nhát đâm trúng đích của vị lương y. Sự giãy chết tuyệt vọng của con khỉ, số lượng đám đông cũng là điều không lường hết–  ngay cả người từng trãi như vị lương y. Ong mệt nhoài, cố tìm cách kết thúc. Mím môi thọc những nhát dao bực bội, vẻ mặt lấm máu của ông căng lên: tại sao con vật lâu chết thế không biết! Ngay cả đám đông chừng như cũng chẳng hài lòng con khỉ khi thấy nó còn lăn lộn né tránh sự chết.

Cũng như vị lương y, họ sợ!

Cuối cùng đám đông ồ lên: riết rồi cũng được!

Vị lương y lau máu con khỉ lấm trên mặt.

Hai lồng sắt đã hoàn toàn im lặng. Cứt đái dưới lồng con khỉ lớn. Con khỉ nhỏ rũ ở góc chuồng.

Đám đông bàn tán, tản dần.

Chợ vào hồi đông.

Trại Đà Lạt , 24 / 6 / 2002