Bản chuyển ngữ từ Trung văn của Ái Vân Quốc- Thử nghiệm một cách trình bày dịch phẩm thơ: [1] Mài dao-(tùy ý thích, bạn có thể chỉ xem Phần đọc chính, mà bỏ qua, không cần xem Phần đọc thêm)
A. PHẦN ĐỌC CHÍNH (bản chuyển ngữ chính của avq từ Trung văn)
Mài dao
tôi mượn ánh sáng yếu mờ của buổi sớm tinh sương để mài dao
phát hiện thấy sống dao dần vẹt
lưỡi dao thì lại rất cùn
mặt trời vụt lóe
đám người trên đại lộ
là biển cây ở bên trong tủ kính bày hàng cự đại
tịnh không một tiếng ầm ào
tôi nhìn mũi kim trên đĩa máy hát đương nương theo
đường tròn vòng tuổi của một cây đại cổ thụ
lướt hướng vào tâm
B. PHẦN ĐỌC THÊM (từ B1 đến B5)
B1. Ghi chú về ý nghĩa các kí hiệu sử dụng trong các bản chuyển ngữ phụ ở dưới đây
(do avq đặt, và bắt đầu áp dụng vào/từ việc chuyển ngữ thơ của Bắc Đảo. Ghi chú về ý nghĩa các kí hiệu sẽ chỉ được ghi một lần này)
[chữ nghiêng] Dấu móc vuông, chữ bên trong viết/để nghiêng
{chữ nghiêng} Dấu cánh cung, chữ bên trong viết/để nghiêng
¶, ¶……¶ Dấu báo vắt dòng
1, 2,3… Số nhỏ xíu đánh ở đầu các dòng thơ
1. [chữ nghiêng], Dấu móc vuông, chữ bên trong viết/để nghiêng: Từ/nhóm từ bên trong dấu này được thêm vào cho rõ nghĩa theo cảm thức tiếng Việt, được đọc liền mạch với các từ/nhóm từ đứng trước đó (ngoài dấu móc vuông).
Ví dụ 1: phát hiện [thấy]
Trường hợp này sẽ đọc thành: “phát hiện thấy”
Ví dụ 2: tịnh không [một] tiếng
Trường hợp này sẽ đọc thành: “tịnh không một tiếng”
2. {chữ nghiêng}, Dấu hai cánh cung úp vào nhau, chữ bên trong viết/để nghiêng: Từ/nhóm từ bên trong dấu này được đọc với nghĩa là tương đương hay thay thế được với các từ/nhóm từ đứng trước đó (ngoài dấu cánh cung).
Ví dụ 1: là biển {rừng} cây
Trường hợp này đọc thành: “là biển cây”, hoặc, “là rừng cây”
Ví dụ 2: đang nương {men} theo
Trường hợp này đọc thành: “đang nương theo”, hoặc, “đang men theo”
3. ¶, ¶……¶, tạm gọi là dấu báo vắt dòng: Báo hiệu câu thơ được vắt qua 2 hay nhiều dòng. Dấu hiệu này được thấy rõ trong nguyên ngữ (ở đây là Trung văn).
Ví dụ 1, về trường hợp vắt qua 2 dòng:
đám người trên đại lộ ¶
¶ là biển {rừng} cây ở bên trong tủ kính bày hàng cự đại
Ví dụ 2, về trường hợp vắt qua nhiều dòng:
tôi nhìn chiếc kim trên đĩa máy hát đang nương {men} theo ¶
¶ đường tròn vòng tuổi của một cây đại cổ thụ ¶
¶ lướt hướng vào tâm
4. 1, 2,3…, Số nhỏ xíu đánh ở đầu các dòng thơ: Các số này sẽ tiện dụng cho đối sánh với nguyên bản và phân tích nghĩa (phân tích mở rộng nghĩa) của các dòng thơ trong môi trường tiếng Trung, hay với các bản dịch lại từ các tiếng khác (như với bản dịch từ tiếng Pháp của Diễm Châu, từ tiếng Anh của Cù An Hưng, Đinh Linh, Lê Đình Nhất - Lang…). Công việc đối sánh và phân tích sẽ tiến hành sau này (sau khi đã công bố một ít bản dịch thơ Bắc Đảo).
B2. Các bản chuyển ngữ phụ (các bản này tồn tại song song với nhau, và, với bản chuyển ngữ chính)
【Bản 1】 Mài dao
tôi mượn ánh sáng yếu mờ của buổi sớm tinh sương để mài dao
phát hiện sống dao dần vẹt
lưỡi dao thì lại rất cùn
mặt trời vụt lóe
đám người trên đại lộ
là rừng cây ở bên trong tủ kính bày hàng cự đại
tịnh không tiếng ầm ào
tôi nhìn mũi kim trên đĩa máy hát đang nương theo
đường tròn vòng tuổi của một cây đại cổ thụ
lướt hướng tâm
【Bản 2】 Mài dao
tôi mượn ánh sáng yếu mờ của buổi sớm tinh sương để mài dao
phát hiện [thấy] sống dao dần vẹt
lưỡi dao thì lại rất cùn
mặt trời vụt lóe [một cái]
đám người trên đại lộ
là biển {rừng} cây ở bên trong tủ kính bày hàng cự đại
tịnh không [một] tiếng ầm ào [cơ giới]
tôi nhìn mũi kim trên đĩa máy hát đang {đương} nương {men} theo
đường tròn vòng tuổi của một cây đại cổ thụ
lướt hướng [vào] tâm
【Bản 3】 Mài dao
tôi mượn ánh sáng yếu mờ của buổi sớm tinh sương để mài dao
phát hiện thấy sống dao dần vẹt
lưỡi dao thì lại rất cùn
mặt trời vụt lóe [một cái rồi vội tắt ngấm]
đám người trên đại lộ ¶
¶ là biển {rừng} cây ở bên trong tủ kính bày hàng cự đại
tịnh không [một] tiếng ầm ào [cơ giới]
tôi nhìn mũi kim trên đĩa máy hát đương nương {men} theo ¶
¶ đường tròn vòng tuổi của cây một đại cổ thụ ¶
¶ lướt hướng vào tâm
【Bản 4】 Mài dao
1 tôi mượn ánh sáng yếu mờ của buổi sớm tinh sương để mài dao
2 phát hiện thấy sống dao dần vẹt
3 lưỡi dao thì lại rất cùn
4 mặt trời vụt lóe
5 đám người trên đại lộ ¶
6 ¶ là biển {rừng} cây ở bên trong tủ tủ kính bày hàng cự đại
7 tịnh không [một] tiếng ầm ào [cơ giới]
8 tôi nhìn mũi kim trên đĩa máy hát đương nương {men} theo ¶
9 ¶ đường tròn vòng tuổi của một cây đại cổ thụ ¶
10 ¶ lướt hướng vào tâm
B3. Nguyên bản Trung văn 【Chính bản】
磨刀
我借清晨的微光磨刀
发现刀背越来越薄
刀锋仍就很钝
太阳一闪
大街上的人群
是巨大的橱窗里的树林
寂静轰鸣
我看见唱头正沿着
一棵树椿的年轮
滑向中心
【Phụ bản】
磨刀
1 我借清晨的微光磨刀
2 发现刀背越来越薄
3 刀锋仍就很钝
4 太阳一闪
5 大街上的人群
6 是巨大的橱窗里的树林
7 寂静轰鸣
8 我看见唱头正沿着
9 一棵树椿的年轮
10 滑向中心
B4. Phiên âm Hán Việt
(không soạn bản Pin-in tiếng Bắc Kinh hiện đại vì không tiện dụng trong/cho phân tích thơ Bắc Đảo sau này. Lựa chọn phiên âm Hán Việt là do có nguyên nhân sâu xa trong cảm thức tiếng Việt, và quan hệ của tiếng Việt và tiếng Hán đọc theo lối Hán Việt. Có nhiều người làm văn chương Việt Nam sử dụng và phân tích từ/thơ Hán Việt rất giỏi mặc dù không hề biết chữ Hán hay tiếng Bắc Kinh hiện đại, tuy vậy, cũng có người thì là “suy diễn Hán Việt” một cách quá “vô tư”)
【Chính bản】Ma đao
ngã tá thanh thần đích vi quang ma đao
phát hiện đao bối việt lai việt bạc
đao phong nhưng tựu ngận độn
thái dương nhất thiểm
đại nhai thượng đích nhân quần
thị cự đại đích chu song đích thụ lâm
tịch tĩnh oanh minh
ngã khán kiến xướng đầu chính duyên trước
nhất quả thụ xuân đích niên luân
hoạt hướng trung tâm
【Phụ bản】Ma đao
1 ngã tá thanh thần đích vi quang ma đao
2 phát hiện đao bối việt lai việt bạc
3 đao phong nhưng tựu ngận độn
4 thái dương nhất thiểm
5 đại nhai thượng đích nhân quần
6 thị cự đại đích chu song đích thụ lâm
7 tịch tĩnh oanh minh
8 ngã khán kiến xướng đầu chính duyên trước
9 nhất quả thụ xuân đích niên luân
10 hoạt hướng trung tâm
B5. Bản chuyển ngữ khác (bản của Diễm Châu từ Pháp văn, đã đăng trên Tiền Vệ)
【Chính bản】MÀI DAO
Dưới ánh sáng buổi đầu ngày tôi mài một con dao
sống dao mảnh lần đi
lưỡi dao vẫn cùn nhụt
mặt trời lấp lánh
Đám đông trên đại lộ
là rừng của một tủ kính bày hàng bao la
im lặng âm ỉ
tôi đã thấy mũi kim trên đĩa hát
theo những đường vòng của thân cây
lướt vào trung tâm những vòng ấy
【Phụ bản】MÀI DAO
1 Dưới ánh sáng buổi đầu ngày tôi mài một con dao
2 sống dao mảnh lần đi
3 lưỡi dao vẫn cùn nhụt
4 mặt trời lấp lánh
5 Đám đông trên đại lộ
6 là rừng của một tủ kính bày hàng bao la
7 im lặng âm ỉ
8 tôi đã thấy mũi kim trên đĩa hát
9 theo những đường vòng của thân cây
10 lướt vào trung tâm những vòng ấy