Con đường đất vào làng nhầy nhụa bùn đất. Đất sau lụt nhão nhoét, bám dính vào lốp xe của cô giáo. Cô giáo nhón nhén vừa lựa vừa dẫn xe lên những mô đất trơn trợt để qua đoạn lầy này vào làng. Bỗng có tiếng gọi:
- Cô!
Cô giáo quay lui thấy một anh thanh niên lạ hoắc. Ngọn gió biển lồng qua đồng ruộng, thổi ngược mái tóc rễ tre dài của anh ra sau. Anh ta đang đẩy chiếc xe đạp thồ, hai sọt khoai lang trì nặng yên sau muốn chổng bánh trước, nếu không có hai cánh tay rắn chắc của anh đè xuống đẩy đi. Cô giáo, tưởng người lạ nên cứ lẳng lặng đẩy xe đến đầu múi đường bê tông mới đứng lại có ý chờ. Lúc này anh thanh niên cũng gần tới. Anh đẩy xe chạy lịch sịch trong bùn và gọi:
- Cô, cô ơi, cô !
Cô giáo quay nhìn. Trong khuôn mặt khắc khổ ấy hơi ánh lên vẻ ngạc nhiên. Lúc đó anh thanh niên đã dựng xe vào gốc cây bên đường và nhặt một cật tre đến bên xe cô giáo, nói:
- Để em gỡ bùn cho cô dễ đạp.
Cô giáo nhìn xuống hỏi:
- Anh ở đâu mà biết tôi?
- Em là thằng Sinh đây cô. Em học cô từ năm lớp một.
Cô giáo cười chữa và nói:
- Cô nhớ ra rồi. Hơn mười tám, mười chín năm rồi chớ ít sao.
- Em tài thiệt, mới nhìn mà đã nhận ra cô?
- Làm sao em quên cô được. Em nhớ lần em nghịch bị té rách áo. Em lo về nhà thế nào cũng bị cha em cho một trận nên thân. Thấy em bị rách áo, giờ ra chơi cô bảo em đưa áo đưa cô mạng cho. Cô vá áo cho em rất khéo. Em về thú thật với cha em. Cha em không đánh em vì cô vá áo cho em. Dù lâu không gặp cô, em nhìn cái dáng ốm ốm của cô là em nhận ra liền à. Cô lại ốm hơn trước nữa, chắc mùa này mưa gió quá.
Đường làng rộng, hai người đạp xe đạp song song với nhau. Cô giáo nhìn bờ vai ngang phè của cậu học trò cũ, nở nụ cười tròn trặn. Nụ cười giãn nét khô khốc của cô và mắt lánh niềm vui. Hai người chia tay nhau ở ngã ba rẽ qua làng khác. Cô giáo năm nay ngoài bốn mươi xuân. Cô đi dạy đã hơn hai mươi năm. Trường cách thành phố gần mười hai cây số. Cô đã đi trên đoạn đường gian khổ này hơn một vòng trái đất! Tuy vất vả nhưng có gì đã níu lòng cô lại đất này đến mấy chục năm?
Đến đầu chợ, nhà hai bên đường san sát. Buổi chợ ồn ã từ sớm. Học trò nhỏ của cô không biết từ những ngóc ngách nào cùng ùa ra, cô giáo đạp xe chưa qua xóm chợ, đã thấy những cô, những chú chạy lúp xúp, lon ton nối sau xe cô thành một đoàn rồng rắn. Cô giáo sợ các em té, buộc phải dắt xe đi bộ, miệng la khẽ: "Nầy, nầy...". Cô đứng lại để nhìn kỹ đoàn học trò của cô. Ồ, sáng nay chúng ăn mặc tươm tất ghê! Mỗi cô, mỗi chú đều cầm một đóa hoa đồng tiền, hoa hồng và cả hoa dại đủ sắc màu, vàng, trắng, đỏ. Chúng ập đến vây tròn quanh cô giáo, cô bỗng thành cái nhụy tím của một đóa hoa lớn chi chít những cánh hoa đủ màu. Tiếng học trò cô tranh nhau nhao nhao:
- Em tặng cô.
- Hoa của cô đây cô.
Cô giáo gom hoa lại thành bó, cầm như chắp tay trước ngực, trong mắt cô lăn ra hai giọt nước mắt...
- Chết, cô khóc tụi bây ơi!
Cô giáo lau vội nước mắt. Nụ cười lần thứ hai trong buổi đầu đông đã làm mặt cô rạng rỡ hơn. Cô giáo giục các em mau đến trường. Bây giờ các em đã đi thành hàng thẳng, cô giáo dắt xe đi sau cùng, bó hoa để trong túi xắc, lắc lư. Ngôi trường đỏ ngói mới thấp thoáng sau rặng liễu đang bùng gió. Trường hiện dần. Đến trường, đám học sinh chạy túa vào sân trường và tan trong đám trẻ đang nô đùa đợi giờ vào lớp. Cô giáo mỉm cười một mình và dắt xe về lớp. Trước lớp cô đã có hai người, một nam một nữ. Cô nhớ ngay đó là học trò cũ của cô, năm nay đã là đồng nghiệp của cô rồi. Cô gái chạy đến ôm cô, anh thanh niên cầm một bó hoa tươi đến bên cô, thưa:
- Thưa cô, vợ chồng em tranh thủ sáng nay đến thăm cô...
... Bầu trời trên đầu cô giáo sáng nay bỗng trong veo, xa xa những nõn mây trắng lững lờ. Cô giáo đứng lặng ở cửa lớp, hai tay ôm trước ngực như muốn nén niềm hạnh phúc đang tràn ngập trong lòng...
