Nhiều năm trước đây, ở vùng đông bắc Brazil, có một cặp vợ chồng sống rất nghèo khó và cả gia tài chỉ có vỏn vẹn một con gà mái.

Hỡi ôi, Đêm trước Giáng sinh, con gà lăn ra chết. Người chồng vốn chỉ có vài đồng xu giắt lưng, chắc chắn không đủ tiền mua thức ăn cho bữa tối mừng Giáng sinh, bèn tới vị cha xứ trong làng xin giúp đỡ.

Thay vì cho tiền, vị linh mục chỉ nhận xét:

- Chúa không bao giờ đóng một cánh cửa lớn mà không mở ra một cửa sổ. Tiền của con sẽ chẳng mua nổi cho con thứ gì đâu, vậy con hãy đi ra chợ và mua ngay thứ đầu tiên người ta trao cho. Ta sẽ ban phước lành cho món mua đó, và, bởi lễ Giáng sinh là thời gian của các phép lạ, sẽ có một chuyện xảy ra làm đời con biến đổi mãi mãi.

Người đàn ông kia không chắc tin rằng đó là giải pháp tốt nhất, nhưng vẫn đi ra chợ. Một gã lái buôn thấy anh ta đi lang thang vơ vẩn bèn hỏi anh ta tìm kiếm gì.

- Tôi không biết. Tôi không có nhiều tiền, nhưng cha xứ bảo tôi rằng tôi nên mua ngay món hàng được trao đầu tiên.

Gã lái buôn tuy rất giàu có, nhưng chẳng đời nào bỏ lỡ một cơ hội kiếm lời, dù nhỏ nhoi. Hắn ta cầm mấy đồng xu của người đàn ông và đổi lại đưa cho anh là một mảnh giấy có ghi nguệch ngoạc vài chữ.

- Cha xứ hoàn toàn đúng. Ta vốn người xưa nay tốt bụng, vậy nên trong ngày lễ này, ta bán cho ngươi cái chỗ của ta ở trên Thiên đàng. Đây là văn tự bằng khoán!

Người đàn ông cầm lấy mảnh giấy và đi, trong lúc gã lái buôn mặt mày rạng rỡ câng câng vì đã kết thúc được thêm một vụ làm ăn nữa rất hời. Đêm đó, trong khi hắn ta chuẩn bị dự bữa tiệc tối trong nhà đầy tôi tớ, hắn kể câu chuyện cho vợ nghe, bồi thêm rằng chính nhờ lanh trí như vậy mà hắn đã trở nên giàu có thế đấy.

Bà vợ nói:

- Thật xấu hổ! Cư xử lố lăng như thế ngay trong ngày chúa Jesus Giáng sinh! Ông hãy đi ngay đến nhà kẻ kia và lấy lại tờ giấy, bằng không ông không bao giờ còn được đặt chân vào nhà này nữa!

Hoảng hốt trước cơn giận dữ của bà vợ, gã lái buôn quyết định làm đúng lời vợ bảo. Sau khi hỏi thăm quanh quất mãi, hắn mới tìm ra chỗ ở của anh ta. Khi bước vào nhà, hắn thấy đôi vợ chồng kia đang ngồi ở cái bàn hoàn toàn trống trơn chẳng có gì ngoài mảnh giấy ấy.

Gã lái buôn nói:

- Tôi tới bởi vì điều tôi đã làm là sai trái. Đây là tiền của anh. Bây giờ xin trả lại cho tôi cái tôi đã bán cho anh.

Người đàn ông trả lời:

- Ông có làm điều gì sai trái đâu. Tôi theo lời khuyên của cha xứ và tôi biết cái tôi đã mua từ ông đang được ban phước.

- Nhưng nó chỉ là một mẩu giấy. Hơn nữa, không ai có thể bán cho ai chỗ của mình trên Thiên đàng. Tôi sẽ cho anh gấp đôi số tiền anh trả để mua nó.

Tuy nhiên, bởi tin vào phép lạ, người đàn ông khốn khó kia không chịu bán lại. Gã lái buôn cứ lần hồi phải tăng đề nghị, cho mãi tới lúc hắn nâng đến tổng cộng là mười đồng tiền vàng.

Người đàn ông nói:

- Cái đó với tôi là vô tích sự. Để vợ tôi sống đời xứng đáng tôi cần một trăm đồng tiền vàng. Đó là phép lạ tôi đang trông chờ trong Đêm trước lễ Giáng sinh này.

Tuyệt vọng và biết rằng nếu hắn còn chần chờ, không ai trong cả nhà hắn có thể dự bữa tiệc tối hoặc đi lễ Misa nửa đêm, gã lái buôn rốt cuộc trả một trăm đồng vàng để chuộc lại tờ giấy. Đối với đôi vợ chồng nghèo khó, phép lạ đã xảy ra. Còn về phần tay lái buôn, hắn đã làm đúng theo yêu cầu của vợ. Vợ hắn ta, tuy vậy, vẫn lòng đầy hồ nghi. Phải chăng bà ta đã quá cứng rắn với chồng?

Vừa khi lễ Misa nửa đêm chấm dứt, bà ta tới gặp cha xứ và kể câu chuyện cho ông ta.

- Thưa cha, chồng con gặp một người đàn ông nói rằng cha đã bảo anh ta đi ra chợ và mua vật đầu tiên được trao cho. Chồng con, nhìn thấy cơ hội kiếm chút tiền ngon lành, đã viết một ghi nhận trên một mảnh giấy, bán cho anh ta chỗ của mình trên Thiên đàng. Con bảo chồng con là đêm nay chồng con không được ăn trong nhà nếu không chuộc lại được mảnh giấy, và rốt cuộc chồng con phải trả một trăm đồng tiền vàng cho mảnh giấy ấy. Như thế con có quá đáng không? Có lẽ nào một chỗ trên Thiên đàng lại đắt đến thế?

- Thứ nhất, chồng con đã chứng tỏ được là rất có lòng nhân từ trong ngày hôm nay, là ngày quan trọng nhất trong lịch thánh của đạo Kitô. Thứ hai, chồng con trở thành công cụ của Chúa, qua đó một phép lạ được diễn ra. Nhưng để trả lời câu hỏi của con: khi anh bán chỗ của mình trên Thiên đàng để lấy mấy xu, thì giá trị còn không đến thế; nhưng, khi anh chuộc lại bằng một trăm đồng tiền vàng chỉ để làm vợ mình hài lòng, điều đó, cha xin đảm bảo với con, khiến chỗ kia còn giá trị hơn thế rất nhiều.

[Căn cứ vào một chuyện kể thuộc phái Hasidim của David Mandel]

----------

Dịch từ nguyên tác Bồ Đào Nha sang tiếng Anh: Margaret Jull Costa

Dịch từ tiếng Anh sang tiếng Việt: Nguyễn Tiến Văn