Ông cháu bác Ba Phi lái chiếc "xuồng bí đao" lướt sóng băng băng trong đêm, cứ hướng mũi vàm cửa sông Đốc mà thẳng tiến. Bếp lửa "lò sưởi" ở giữa mỗi lúc một cháy cao, ông cháu nghe ấm áp vô cùng. Xuồng đang đi ào ào, bỗng nghe một tiếng bụp nhỏ, rồi nước biển tự nhiên tràn vào. Thằng Đậu ngồi trước mũi, chưa hay cớ sự. Bác Ba thấy chuyện lạ vội giương mắt sau tròng kiếng nhìn kỹ. Cha mẹ ơi ! Chiếc xuồng bí đao bị bếp lửa đốt chín một khúc, rã ra nó sắp vỡ tan rồi.
Bác Ba quát:
- Tàu chìm, nhảy !
Hai ông cháu phóng ùm xuống biển. Chiếc xuồng bí đao rả ra làm hai đoạn. Thằng Đậu hoảng hốt, kêu:
- Ông cháu mình làm mồi cho cá rồi, nội ơi !
Bác Ba bình tĩnh bảo:
- Mỗi người ôm vào một đoạn chiếc xuồng mà nương theo sóng về cửa sông Đốc !
Thế là ông ôm khúc dài, cháu ôm khúc cụt của chiếc xuồng bí đao, một chân đạp nước thay cho chèo, một chân cặp lái, thẳng tiến. Mặt biển sóng gợn lăn tăn, gió thổi hiu hiu, hai người cứ trôi bập bềnh. Để chống cơn buồn ngủ, bác Ba ngáp dài một cái rồi cất tiếng ca một bản vọng cổ thật du dương:
"Đêm khuya cô tịch dưới ánh trăng... ơ... ơ, hơ.. mờ".
Thằng Đậu cũng bắt chước ông nội, nhưng nó ca tân nhạc, bài Chiến thắng Hòn Khoai:
"Lái con thuyền vượt qua trùng dương này ! Sớm lên đường...".
Hai ông cháu mải lo ca hát nghêu ngao, chợt nhìn lên thấy trên biển có một vật gì đen sì chắn ngang trước mặt.
- Tới bờ rồi hả ông nội ?
- Không ! Chắc ông cháu mình xiêu ra tới Hòn Khoai rồi.
Trong đêm thằng Đậu tỏ mắt hơn, nó nhìn kỹ rồi bảo:
- Lạc tới chợ Nhà Bè rồi ông nội ơi !
Bác Ba căng mắt nhìn:
- Không phải ! Những nhà lính cất trên bè hạm đội nổi của Mỹ.
Thằng Đậu run cầm cập, lái xuồng cặp sát ông nội, hỏi:
- Mình phải khai là thi hành nghĩa vụ quân dịch mới lội ra nghe lịnh nhập ngũ.
Trong lúc bác Ba còn chưa biết phải tính sao, thì hai ông cháu đã tấp vào cái bè hạm đội nổi của Mỹ đóng tại cửa sông Đốc. Túng thế phải tùng quyền. Bác Ba rờ rẫm từng phao bè, tìm được chỗ thấp, lôi cháu nội leo lên. Hai người vận dụng phương pháp đặc công lén đi xem xét hết bè này tới bè khác. Khu hạm đội nầy lớn tựa một thị trấn. Có chỗ bọn lính còn xúm lại ăn nhậu la hét om sòm, có chỗ chúng tổ chức khiêu vũ nhảy nhót ạch đụi. Bác Ba dẫn thằng Đậu mò tới cái phao thật lớn. Chỗ này bọn giặc đã ngủ êm re. Thằng Đậu thì thào:
- Tụi nó đốn dừa làm chi mà đem về dựng đứng đặc gật vậy ông?
Bác Ba sửa lại cây kiếng trên mắt:
- Đó là "câu lạc bộ của những ống khói tàu".
Bác Ba biết mình nói không có lý nên xem kỹ hơn, chợt bác kêu lên:
- Mẹ kiếp, trận địa pháo của hạm đội đó.
Hai người yên tâm mò tới. Họ thấy từng nòng pháo một đều chĩa xiên về một phía, biết đó là hướng bờ biển, bác Ba thì thào:
- Xuống nước, lội về phía này để dễ vô bờ.
Thằng Đậu buồn ngủ quá, đề nghị:
- Nằm mẹ dưới chân pháo ngủ một giấc rồi sẽ tính, ông nội !
Bác Ba chiều cháu. Hai ông cháu ôm nhau nằm ngủ dưới một khẩu pháo lớn nhất trong cụm. Nhưng mới mơ màng bị gió biển thổi lạnh quá, bác Ba bảo:
- Ông cháu mình chui vô nòng cây pháo mà nằm ngủ cho ấm !
Vì mệt mỏi từ đầu hôm tới giờ, khi hai ông cháu bác Ba Phi chui được vào nòng pháo, ôm nhau nằm co đánh một giấc thẳng nghỉnh. Giấc mộng còn say sưa, họ bỗng nghe bên ngoài có tiếng chấn động mạnh, rồi tiếng nạp đạn vào pháo đánh rốp làm hai người co rúm toàn thân. Thằng Đậu kêu lên như rên:
- Tụi Mỹ thụt một cái hai ông cháu nhừ ra như chả cá rồi, ông ơi!
Bác Ba an ủi thằng cháu:
- Yên chí ! Ông cháu mình sẽ quá giang chiếc phi thuyền này đi về đất liền cho mau.
Nói xong bác Ba mò mò vặn tháo lấy ngòi nổ của đầu đạn pháo, rồi bảo thằng Đậu ôm chặt vào eo ếch bác, bác thì ôm chặt vào cái đầu viên đạn pháo này.
Bên ngoài, tụi pháo binh hạm đội nổi Mỹ hô hét giọng xì xồ xì xào, rồi một tên thét lớn như nạt. Tức thì bác Ba nghe một tiếng "ầm" chấn động phía dưới đít mình, rồi đầu đạn pháo vọt lên không trung mang theo hai ông cháu cùng bay đi. Có lẽ đầu đạn pháo bay nhanh quá ma sát vào không khí nên bác Ba nghe cái khối sắt nóng ran.
Đầu đạn pháo của hạm đội nổi Mỹ mang hai ông cháu bác Ba Phi bay đi đến trời hừng đông, mãn tầm rơi xuống một vùng đất ruộng nào đó một cái binh, làm hai người nằm mất thở lâu lơ. Khi tỉnh lại, bác Ba Phi sửa lại cây kiếng trên mắt, quan sát cẩn thận. Rõ là miếng ruộng của nhà bác. Thằng Đậu cũng đã tỉnh nhưng nó còn hơi rêm mình. Bác Ba cũng nghe đau mình, với tay đấm đấm vào sau eo ếch. Chợt bác chạm phải khúc sợi dây niệt trâu hôm qua bị đứt còn lại. Sẵn dịp, bác cột vào cái đầu đạn đại bác, hai ông cháu kéo thẳng về công trường của huyện đội nộp luôn để lãnh giấy khen.