Khi bác Ba dắt thằng Đậu vô nhà, bác gái nhìn hết muốn ra. Một ông già với một thằng nhỏ mình mẩy ướt loi ngoi, dáng đi lỏng thỏng như hai cái bóng ma. Ông gia thì bèo cám dính đầy râu, mặt mũi phờ phạc, mệt thở móp môi. Thằng nhỏ thì trầy xể mặt mày không còn thấy miếng da mẹ đẻ. Sau đó hai người dắt nhau đi tắm rửa, thay quần áo.
Nằm ngửa trên chiếc ghế trường kỷ thở dốc một hồi, bác Ba rủ thằng Đậu xách dao ra vườn chặt dừa tươi uống cho đỡ đói, trong lúc chờ bác gái thổi cơm.
Đi đến đầu xông nhà, bác Ba bảo thằng Đậu vác cây câu liêm theo để ngoéo dừa khô về xài. Vườn dừa bác Ba phải nói là nổi tiếng ở xứ Kinh Ngang nầy. Mỗi cái mương bề ngang sáu thước quăng đất lên thành cái bờ mười thước, trồng hai hàng dừa song song, hàng ngũ thẳng băng tựa sợi chỉ giăng. Bác có độ mười mẫu tây vườn trồng rặt ba loại cây dừa, xoài và cau. Vườn của bác Ba Phi tuy nhiều, cây cối trái sai oằn suốt năm, nhưng không thu hoạch được bao nhiêu. Bác làm vườn chủ yếu là để nuôi cá với làm cảnh chơi cho đẹp mắt.
Sau khi ông cháu bác Ba Phi móc dừa tươi uống nước rồi, họ chuyển qua móc dừa khô. Hai ông cháu đến một cây dừa cạnh đầu liếp có một quầy trái rám vỏ, sai oằn, trái lớn bằng chiếc nón sắt của tụi lính sư đoàn Hăm Mốt ngụy. Bác Ba cầm câu liêm, thằng Đậu cầm dao đứng hờm sẵn, chờ dừa rơi xuống lượm lấy, thẹo da cột lại từng cặp.
Bác Ba bảo:
- Dừa khô rớt là chụp liền, đừng để lăn xuống mương, bị cá lóc táp ăn hết.
Thằng Đậu lấy làm lạ:
- Xưa nay dừa "ăn" cá chớ cá gì ăn dừa, hở ông ?
- Không tin để rồi coi...
Bác Ba thọc móc vào cổ quày dừa, cố sức già giật quyết liệt. Những trái dừa khô rơi túa sua. Có một trái dừa bắn vèo qua đầu thằng Đậu, rơi xuống mương. Bỗng nhiên, Đậu nghe một tiếng "hực" rung rinh đất, tựa ai bỏ lựu đạn nổ ngầm trong lòng nước. Đậu nhìn kỹ xem, nó vụt la lên:
- Trông kìa, ông nội !
Nhìn theo tay thằng Đậu chỉ, bác Ba thấy dưới mương một vùng nước trào lên những cuộn vỏ dừa khô nát như bị ai vò. A ! - Thằng Đậu kêu lên vì nó đã hiểu rồi. Có một con trâu nước ở ngầm dưới đáy đớp dừa khô ăn, phun vỏ lên như vậy. Đậu hô:
- Ông nội đưa câu liêm con móc lỗ mũi trâu nước lôi lên trị tội.
- Trâu chó gì đâu, cá lóc đó mà !
Thằng Đậu cứ trơ mắt ra nhìn.
Bác Ba bảo tiếp:
- Mầy lấy một trái dừa khô ném tiếp xuống mương nữa xem !
Thằng Đâụu làm y lời ông nội. Bỗng từ dưới nước có một con cá lóc trừng lên táp một cái bốp, rồi thản nhiên nằm lờ đờ trên nước mà nhai ăn, trông giòn rụm tựa người nhai cốm. Thằng Đậu rụt vai, le lưỡi, lắc đầu, đưa tay bụm háng.
- Có tin chưa ? Ông đã nói dừa của mình trồng để cho cá lóc ăn mà. Và ông thường nhắc mầy lội tắm đừng ở truồng, là vậy.
Nghe ông nội nói, thằng Đậu trực nhớ:
- Hèn gì lâu nay bà nội nấu cháo cá lóc khỏi vắt nước cốt dừa mà cháo cũng béo ngậy - Suy nghĩ một chút, Đậu tiếp: - Để con nhử cá lóc trừng lên, ông nội dùng câu liêm móc mang một con đem về nấu cháo tẩm bổ chơi !
Nói xong, thằng Đậu lượm một trái dừa khô, cầm tay. Bác Ba Phi hờm sẵn cây câu liêm, đứng chờ. Đậu ném trái dừa xuống mương. Trái dừa chưa rớt xuống tới mặt nước tức thì có một con các lóc kềnh từ dưới thót lên táp nghe một cái "bốp". Lúc con cá còn phơi mình trên mặt nước rung đuôi, vươn vi nhai dừa một cách khoái trá, thì bác Ba nhanh tay xọc câu liêm móc mang nó.
- Chết mầy chưa ?
Bác Ba thét lên. Thằng Đậu nhảy tới tiếp ông nội kéo câu liêm dính cá lên. Con cá giãy đùng đùng làm nước văng trắng dã. Hai ông cháu bác Ba hè hụi mãi mà lôi không nổi con cá lóc lên bờ. Ngược lại con cá cứ lôi họ té sấp vào nhau. Bác Ba đứng trước, hai tay nắm chặt cán câu liêm, thằng Đậu phía sau, câu ngang eo ếch ông nội, ghị lại:
- Hai, ba. Nào... Dô ta !
- Hè, hai, ba... Nào ! Dô ta !
Hai ông cháu kéo con cá lóc tựa mấy anh bộ đội kéo pháo lên chiến trường Điện Biên Phủ. Bỗng con cá lóc quẫy đuôi một cái, phóng lên rồi cắm đầu xuống. Cái móc câu liêm bị hoác đơ. Ông cháu bác Ba Phi bị mất thăng bằng, té ngửa. Toàn thân bác Ba dằn lên bụng thằng Đậu một cái quá mạng ! Thằng Đậu lăn qua, ôm bụng rên rỉ:
- Ông nội chống cùi chỏ vô be sườn đau quá. Hư... hư...
Thấy cháu nội xếu mếu, bác Ba phủi bụi và xoa chỗ đau cho nó:
- Người thợ rừng U Minh phải có gan mật. Một khi rủi có bị heo nọc chảng đánh lòi ruột, người ta bứt lá môn gói lại, nhét vô lưng quần, lội về.
Thằng Đậu thấy ông nội cưng càng nhõng nhẽo:
- Con lớn lên hổng thèm làm thợ rừng đâu !
Nhưng rồi nó thấy bộ mặt của ông nội khốn khổ, vụt bật cười. Bác Ba cũng cười xòa theo. Bác vuốt đầu thằng Đậu ra vẻ âu yếm:
- Vô nhà lấy miệng chài ra, chài bậy mớ cá rô mề nấu canh chua!
Thằng Đậu chạy vô nhà vác miệng chài ra. Bác Ba bảo:
- Qua phía vườn xoài chài cá rô, cá rô cánh đó ăn rặt là xoài rụng, thịt chúng nấu canh chua khỏi dạo me.
Nghe nói thứ cá rô ăn xoài, thằng Đậu túm miệng chảy nước dãi.
- Ớn cá rô đó quá ! Ra vườn cau chài cá bổi vô chiên ăn còn sướng hơn.
Bác Ba lắc đầu:
- Cá bổi ngoài đó ăn toàn cau rụng, thịt chát ngầm.
Thằng Đậu ngơ ngác, hỏi lại:
- Sao bà nội cũng ăn trầu tối ngày mà thịt không chát ?
- Sao mầy biết không chát ?
- Con nghe bà nội kêu hoài nên biết.
- Bà nội kêu làm sao ?
Thằng Đậu ngó chừng ông nội, không chịu nói. Bác Ba hỏi dồn:
- Bà nội mầy kêu làm sao mà mầy biết thịt bả không chát ?
- Bà nội kêu: "Ui da ! Râu ông đâm mặt tui quá chừng".
Bác Ba Phi xấu hổ, táng cho thằng cháu nội một bạt tai:
- Mồ tổ cha mầy !
Thằng Đậu cười hắc hắc, nhảy lùi, trật chân té ùm xuống mương. Nó nổi lên thở cái khì, vẫn còn cười. Đầu nó dính đầy bèo cám và bã sình.
Bác Ba vác miệng chài lên vai, bảo:
- Sẵn mình ướt, mầy chui xuống đập mò bắt mớ tôm, nướng trui nhậu ! - Rồi bác lầm bầm một mình - Cá lóc ăn béo thì bắt không được, cá rô ăn chua lại chê ê răng, cá bổi lại ăn chát ngầm như cau tầm vung. Khổ...
Thằng Đậu còn lặn ngụp dưới mương, nghe ông nội cằn nhằn tưởng là ông giận mình, liền trèo lên, bảo:
- Ông nội vô nhà lấy giỏ, con ra búng đập mò tôm ngay đây.
Bác Ba xách giỏ ra tới mặt đập thì thằng đậu đã nhảy ùm xuống nước. Bác ném cái bội xúc cá cho nó, bảo:
- Đội trùm lên đầu kẻo mò động ổ tôm, tôm búng đui mắt.
Thằng Đậu chê cái bội kình càng. Bác Ba lột chiếc khăn choàng tắm tiều đang bịt khấc trên đầu, vò viên ném xuống cho cháu:
- Không đội thì trùm khăn, kẻo nguy hiểm !
Thằng Đậu đội khăn choàng hầu, trùm hai mép phủ mặt, chỉ chừa một kẽ hở để nhìn.
Bắt đầu mò. Thằng Đậu khom người xuống búng đập, hai tay huơ vào ổ tôm. Bất thần từ dưới nước những con tôm càng động ổ hè nhau búng lên một cái rầm. Thằng Đậu bật ngửa kêu "ối" một tiếng thảm thiết !
Bác Ba vội nhảy xuống búng đập đỡ thằng cháu nội dậy. Cái đầu của thằng Đậu như một đống chà. Những con tôm càng ghim vô mắc gai ngoài chiếc khăn ngo ngoe lởm chởm trông tựa một cây san hô di động. Bác Ba è ạch bồng thằng Đậu lên bờ. Thằng Đậu cố phá ông nội chơi. Nó làm bộ ngất xỉu cho bác Ba ẵm lên bờ nặng nhọc, chớ có thương tích gì ! Cũng may có trùm chiếc khăn bảo hiểm, không thì cái mặt của nó rỗ nát như té úp vô thùng đinh rồi. Bác Ba lột chiếc khăn của thằng Đậu ném ra đất một cái "sào". Thằng Đậu xô ông nội ra, ôm bụng nằm lăn, cười hắc hắc.
Sau đó hai ông cháu bác Ba lượm chiếc khăn, gỡ tôm bỏ vô giỏ, được hơn hai ký lô.