Ăn ong no nê, hai ông cháu bác Ba nhắm hướng xóm nhà, lội về. Mới đi chưa được một cây số, bỗng nghe phía sau có tiếng rào rào như một trận bão. Ngoảnh đầu lại, bác Ba thấy có một ngọn lửa cháy rừng chỗ hai ông cháu ngồi ăn ong. Lửa đã bốc ngọn cao tới đọt cây.

- Chết cha rồi ! Hồi nãy ông nội vô ý vứt tàn thuốc nhằm chỗ bổi khô làm cho rừng bốc cháy.

Người đi rừng vào mùa khô gặp lửa cháy thì đó là một tai nạn khủng khiếp ! Thằng Đậu đã từng biết chuyện này, nó quýnh quáng lên ôm ngang eo ếch ông nội cứng ngắc mà rên hừ hừ. Còn bác Ba, đã là một tay thợ rừng lão luyện, bác đâu có yếu bóng vía như đứa cháu nội mới tròn mười ba tuổi của mình. Bác biết rằng người đi rừng khi gặp lửa cháy, muốn tránh khỏi chết thiêu, chỉ có ba cách tránh mà thôi. Một là đào trấp choại thành một cái lỗ thật sâu rồi chui nằm tận đáy, chỗ nước còn ngấm âm ỉ. Hai là lựa chỗ trảng có thấp châm lửa đốt cháy qua một vùng cho sạch rồi chạy vào vùng ấy mà ngồi, ngọn lửa lớn ào ào tới đó nó sẽ không táp gần mình. Ba là chạy tìm một cây thật cao trong đám trèo lên mút ngọn, khi lửa cháy tới, ngọn lửa sẽ táp qua dưới thấp, người ở trên khỏi bị bỏng. Bây giờ thì cách thứ nhất không được. Có một cây mác làm sao đào lỗ cho kịp cả hai ông cháu ? Cách thứ hai cũng không kham. Nơi đây là một khu rừng rậm chẳng có lỏm trảng trống để đốt dọn bãi. Chỉ còn cách thứ ba: "Dĩ đào vi thượng".

- Cứ chạy tới đâu hay đó, tìm một cây cao trèn lên !

Bác Ba Phi ra lịnh như vậy. Tức thì thằng Đậu bám bén gót bác. Hai ông cháu đổ rừng chạy tựa cặp nai vừa sổng bẫy.

- Ông nội ơi ! Chờ với... Hi... Hi...

- Ráng chạy theo nội Đậu ơi ! Hư, hư...

Bác Ba Phi vừa chạy vừa móc túi lấy cây kiếng soi ra đeo vào mắt cho đỡ bị khói.

Lửa cháy rừng phía sau cứ nà tới. Từng bựng lửa lớn bằng cái nhà tung cao rồi rơi xuống, bắt cháy thêm nhiều nơi khác. Tiếng nổ rào rào điếc tai. Khói tỏa dày đặc ngút trời ! Chạy ! Cố chạy thật nhanh kẻo hai ông cháu thành một cặp heo quay ! Bác Ba Phi chỉ nghĩ trong đầu có bấy nhiêu, và cứ hối thằng cháu nội chạy theo. Hai tay vẹt lùm rậm, bác Ba cứ chạy tới. Mỗi lần đâm đầu vào một thân cây, bác Ba dừng lại, ngó lên xem độ cao của nó, có thể trèo lên tránh lửa được không, không thì hai ông cháu lại hối hả nhau cắm đầu chạy. Cứ vậy mà bác Ba Phi chạy cho tới hàm râu cúp ngọn vô cần cổ. Thằng Đậu chạy theo ông nội, mệt thở bằng miệng và cả bằng lỗ tai, nhưng nó vẫn lo xa:

- Tội nghiệp cho ông nội, rủi có bị lửa cháy chết thế nào cái xác cũng trụi lủi hàm râu, bà nội biết đâu mà nhìn !

- Cái thằng ! Mệt thấy mồ tổ mà còn nói bá láp.

Bác Ba Phi nạt đùa, vì câu nói xui xẻo của thằng cháu. Đưa tay rờ cằm, bác thấy cũng sợ, vừa chạy vừa bứt lá nắp nước túm hàm râu lại. Một tay cắp mác, một tay bụm cằm. Ông cháu bác Ba cứ nhắm mắt, vắt giò lên cổ chạy về hướng mặt trời mọc. Càn qua những lùm choại ngập đầu, tuôn vào các đám cỏ mây chằng chịt, bác Ba Phi cầm mác thét đường cho thằng Đậu theo. Thằng Đậu thì cứ nhắm mắt, nghe tiếng chân ông nội chạy ào ào phía trước mà bườn theo.

- Ái ơi ! Hú hồn hú vía về ăn cơm cá !

Thằng Đậu nghe tiếng kêu thảng thốt của ông nội, chưa kịp dừng lại thì nó đâm bổ vào lưng ông nội một cái đụi. Mở mắt, nó thấy ông đang dang tay ôm một thân cây lớn hết cỡ đứng trước mặt. Thật là một thân cây khô chết đứng giữa rừng cao đến nhìn lên trật ót cũng chưa thấy ngọn.

- Trèo lên để tránh lửa mau, Đậu !

Bác Ba cầm cây mác leo lên trước, thằng Đậu theo sau. Cây chết lâu ngày, thân cây đóng rong trơn nhớt khó trèo làm sao ! Cây không hề có một nhánh, thân lớn bằng cái khạp da bò. Ông cháu thằng Đậu dang thẳng cánh tay câu lại còn hở ôm. Trèo lên, tuột xuống trầy trật mãi, cuối cùng ông cháu bác Ba Phi cũng lên tới ngọn cây. Cha sanh mẹ đẻ tới giờ bác Ba chưa từng thấy một cái cây nào lạ lùng thế này. Từ gốc tới ngọn cây cứ nân tựa đèn cầy và trơn như thoa mỡ bò vậy.

Lửa đã cháy tới, ông cháu bác Ba Phi trèo lên cao thêm để tránh bớt nóng. Bác Ba trèo lên chỗ cuối cùng của ngọn cây, gặp một cháng hai, bác rờ thử, định leo ngồi vào nạng cây. Nhưng sao chỗ ấy mọc đầy những kẽm gai lởm chởm. Thôi thì bác đành phải đeo phía dưới cháng hai thân cây mà chịu.

Rừng cháy. Có hàng đàn chim bồ nông, chàng bè táo tác bay đi tránh lửa. Chúng bay ngang qua thân cây chết đứng, chỗ hai ông cháu bác Ba đang đeo tòn ten, bèn sà xuống đậu nghỉ cánh. Nhưng lạ thay, con chim nào đậu vào chỗ cháng hai ngọn cây, tức thì biến mất ngay. Bác Ba Phi đinh ninh rằng thân cây có lỗ bộng cho nên lũ chim chui vào đó để trốn lửa tiện hơn. Nhưng bác lại nghĩ: "Các loài chim như các két, hồng hoàng, gõ kiến thì ở bộng cây, đằng nầy bồ nông, chàng bè là giống ở dưới nước, chúng có chịu chui vào bộng cây bao giờ ?". Bác Ba sinh nghi, nhích lên mò thử vào chỗ cháng hai. Bác rờ khắp nơi không thấy thân cây có lỗ bộng nào. Chỗ cháng hai có nước đọng thành một cái trũng: thứ nước nhờn nhờn tựa dầu nhớt. Bác Ba vừa định chồm lên thêm coi thứ nước gì, bỗng thấy tự nhiên hai cành cây mở rộng ra rồi khép lại. Và rồi từ trong ngọn cây thò ra một thỏi thịt có ba chia màu tím nhạt huơ qua huơ lại, những luồng hơi thúi um từ trong thân cây xì ra thành tiếng phì phèo. Bác Ba giật nẩy người ! Bác đã hiểu rằng mình đang lâm vào cảnh tối nguy hiểm ! Trước tình thế này phải cố gắng bình tĩnh mới mong thoát chết được. Bác Ba tự động viên mình, và quay xuống gọi thằng Đậu:

- Hãy ôm chặt vào chân ông mà nghe thông báo điều này !

Thằng Đậu tuy chưa biết ất giáp gì nhưng cũng làm theo lời ông nội. Bác Ba Phi thầm thì qua hơi thở:

- Ông cháu mình đang ôm cổ một con rắn hổ mây khổng lồ.

Thằng Đậu vừa nghe, vụt siết mạnh vòng tay vào chân ông nội, kêu lớn:

- Mình phải tuột nhanh xuống để trốn chạy !

- Không ! Chạy đường trời cũng không thoát. Nó phát hiện được sẽ mổ ăn gọn ơ như cu lượm đậu.

- Không lẽ mình làm cặp bò chét đeo cổ rắn suốt đời sao ?

- Cũng không. Để ông tính !

Thằng Đậu cứ nhắm mắt phó thác cho ông nội. Bác Ba Phi đã nghĩ ra một cách làm cho con rắn tự giác ném hai ông cháu bác ra thật xa, không biết đâu mà ăn thịt. Nghĩ là làm. Bác Ba cầm cây mác dài cán dùng mũi chích nhè nhẹ vào vảy lớn nhất trên cổ con rắn. Con rắn nghe đau, lắc lắc đầu. Bác Ba liền nhắc khẽ thằng Đậu:

- Ôm chắc chân ông nghe !

Rồi bác Ba chích thêm một nhát thật mạnh vào cổ con rắn. Con rắn bất thần bị đau điếng nhảy dựng lên, rẩy mạnh cái đầu tựa trâu xua muỗi làm hai ông cháu bác Ba rời khỏi bệ phóng. Thế là hai ông cháu bác Ba cứ nhắm mắt lao vào không khí.