Trong nghệ thuật điện ảnh, có một loại diễn viên thường đóng cả vai chính lẫn vai phụ, nhưng không hề có tên trong bảng danh sách diễn viên tham gia phim; thậm chí bộ mặt thật của mình cũng phải giấu đi hoặc phải hóa trang hoàn toàn. Đó chính là diễn viên đóng thế!

"ĐÓNG THẾ" là một nghề, một nghề có chuyên môn đặc thù, không phải ai cũng "nhập vai" được; một nghề chân chính; một nghề nguy hiểm; một nghề không dành cho kẻ hèn nhát!

Kỳ Tín bên Tầu và Lê Lai bên ta cũng nổi tiếng trong vai đóng thế. Đó là hành động xả thân vì đại nghĩa, cảm tử vì sự tồn vong của nghĩa quân và thủ lĩnh – một hành động cao cả mà mãi mãi lịch sử còn ngợi ca!

Nhưng cuộc đời còn có những kẻ đóng thế không phải vì nghề nghiệp, càng  không vì những mục đích cao cả nào cả. Những người chơi cờ tướng đều biết: Người cầm quân nhiều khi phải hy sinh một hai quân cờ  của mình cho đối phương, nhằm đem lại thắng lợi cuối cùng cho đại cục của cả ván cờ. Quân cờ bị hy sinh đó, có thể là một con tốt đen tốt đỏ, thậm chí có khi là con xe, con mã – người đời thường gọi chung là "con tốt"! Đó chính là nước "thí tốt", một nước cờ chỉ có ở kẻ chơi cờ cao tay! Một nước cờ đánh vào tính tham lam của đối phương, làm đối phương mất cảnh giác, để xoay chuyển lại toàn bộ thế cờ, mang lại thắng lợi chung cuộc cho chủ!

Trên bàn cờ cuộc đời, thường có những nước cờ "thí tốt" như vậy. Nghĩa là thường có những con tốt bị thí mạng vì mục tiêu bảo toàn cho chủ! Những con tốt này có thể là tự nguyện, có thể là không; có thể được chủ chăm sóc sau đó, nhưng cũng có thể bị bỏ quên, bị "qua cầu rút ván", thậm chí bị thủ tiêu bịt đầu mối vì mục đích an toàn tuyệt đối cho chủ!

Cuộc đời không có đâu ra nhiều vai chính để ban phát cho hết thảy mọi người, cũng như không có nhiều may mắn để người nào cũng chớp được cơ hội, chớp lấy vai xe, pháo, mã,… Do đó, đa số chúng ta chỉ là những "quân tốt đen tốt đỏ" – chỉ là những hạt cát trên sa mạc! Làm "tốt" cũng được, nhưng cầu mong đừng bao giờ là một con tốt bị thí! Nói thế thì dễ, nhưng thực hiện được, lại  là cả một cuộc đấu tranh sinh tồn đầy khó khăn và  dai dẳng; dai dẳng suốt cả cuộc đời, cũng có khi!...