Thấy bạn bè nuôi chim , tôi cũng kiếm cái lồng , mua một chú chào mào thả vào nuôi cho vui.  Tôi chọn chào mào vì ngày xưa ở quê bố tôi chỉ thích nuôi chào mào và chúng hót thật hay. Người ta có thể  bắt chim  bằng cách nhái được tiếng của chúng , riêng tiếng chào mào thì không ai nhái được vì tiếng kêu của nó có nhiều cung bậc khác nhau , khi bỗng khi trầm, tiếng trong tiếng đục, và liếng thoắng một hơi dài, người ta gọi là giọng thổ đồng, nghe rất khoái lỗ tai. Đang buồn mấy nghe tiếng chào mào kêu cũng trở thành vui. Nhớ quê mà nghe được tiếng chào mào thì lòng cũng nhẹ nhỏm.

Thế nhưng con chào mào của tôi đã hơn một tuổi rồi vẫn không một tiếng hót. Bạn bè đến chơi có người nói chim anh ta chưa mọc hết lông đuôi đã biết kêu bảy, tám tiếng. Có người bày tôi thay đổi thực phẩm, thay lồng lớn hơn, đem  lồng treo ngoài vườn cho nó bắt chước tiếng đồng loại. Thế nhưng mọi biện pháp đều vô ích. Tôi định đem thả nó và mua con khác nhưng thằng con mười tuổi của tôi không chịu. Nó không cần tiếng hót vì nó chưa nghe chim chào mào hót bao giờ. Nó sợ thả ra thì chim đói mà chết. Tôi định bụng một bữa nào đó sẽ mua một con giống y con này và thả vào lồng khi con tôi đang ở trường.

Một bữa nọ tôi chở thằng con đến trường xong quay về nhà . Vừa mở cổng thì nghe trong vườn có tiếng chim chào mào hót. Tôi ngẫn người ra. Tiếng chim quá tuyệt vời, tôi chưa bao giờ nghe con chào mào hót hay thế, kể cả những con chào mào của bố tôi ngày xưa.  Nó hót một tràng có đến  ba mươi giây và rồi tiếp một tràng khác liền sau đó. Chắc là giọng thổ đồng đây rồi. Tiếng hót như một khúc biến tấu của một nhạc sĩ vĩ đại được diễn tấu bởi một nhạc công trứ danh: dồn đập, liếng thoắng, trầm bỗng , trong và dần cao vút lên. Tôi cảm thấy tâm hồn mình phơi phới, nhẹ tưng. Tôi lắng nghe và biết nó đang ở trên cây khế trước nhà. Anh này muốn đến tán  chim nhà tôi đây. Cứ ở đó mà hót, ta sẽ có cách bắt chú mầy. Không dưng mình lại có một con chim hót cực tuyệt.

Tôi lén ra phía sau nhà, nơi  treo sẵn cái lồng sập. Lấy cái lồng sập xuống, tôi kiểm tra  lưới,  cài lên rồi đưa ngón tay vào thử, xem lưới có sập không. Tốt! Quá nhạy! Tôi vào cửa sau rồi ra hiên định bụng lấy lồng chim chào mào xuống và thả con chào mào của tôi vào lồng sập để làm mồi. Thế nhưng, hởi ôi, cái cửa lồng mở toang, và con chào mào của tôi đã bay mất. Tôi nhớ hồi sáng vì vội đưa con đến trường cho kịp giờ học nên đã quên đóng cửa lồng. Tôi dậm chân muốn kêu trời nhưng lại thôi vì tiếng chim ngoài kia vẫn đang thánh thót.

Tôi rón rén nhẹ nhàng từ từ di chuyển đến gốc khế và nhìn lên. Hình như con chim thấy tôi nhưng nó không bay đi , chỉ nhảy lên một nhánh cao hơn. Nhìn kỹ, hình như nó là con chào mào bạc má có cườm quanh ức của tôi. Đúng rồi, nó là con chim của tôi đã sẩy lồng ra đây. Không thể có con nào giống nó như đúc vậy được.  Tôi mừng quá, con chim tôi không những biết hót mà hót hay vào bậc nhất. Nhưng tại sao bấy lâu nay ở trong lồng nó không hót nhỉ? Một tiếng cũng không.