Nhà thơ Mai Văn Phấn sinh năm 1955 tại Ninh Bình. Ông đã đoạt nhiều giải thưởng văn học trong nước và xuất bản một số tập thơ tiếng Anh và tiếng Pháp. Thơ của ông cũng được chọn in trong nhiều tuyển tập thơ quốc tế.
Những tập thơ tiêu biểu của Mai Văn Phấn đã xuất bản như: Hoa giấu mặt(2012), Bầu trời không mái che (2010), Và đột nhiên gió thổi (2009), Hôm sau(2009), Vách nước (2003), Người cùng thời (1999), Cầu nguyện ban mai(1997), Gọi xanh (1995), Gọi nắng (1992)...
Giải thưởng được sáng lập năm 2004 nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Harry Martinson - nhà thơ đoạt giải Nobel văn học người Thụy Điển năm 1974. Trước đó giải thưởng này đã được trao cho 9 nhà thơ Đông Á.
Nhà thơ Việt Nam Mai Văn Phấn là người thứ 10 được vinh dự nhận giải thưởng này.
Giải thưởng này được trao cùng số tiền thưởng trị giá 20.000 SEK và một tác phẩm gốm nghệ thuật do nghệ nhân gốm người Thụy Điển Sundstrom thiết kế.
Phát biểu tại buổi trao giải thưởng, bà Ylva Jansson, đại biện lâm thời Đại sứ quán Thụy Điển, đã bày tỏ niềm vui cùng sự tôn vinh văn học và thơ ca trong các tác phẩm của Mai Văn Phấn.
Bà nhấn mạnh đây là giải thưởng nhằm ghi nhận niềm cảm hứng lớn lao mà Harry Martinson đã tìm thấy trong những áng thơ của mình từ văn học Đông Á và nhằm mục đích thu hút sự chú ý quốc tế nhiều hơn đến nền thơ ca và các nhà thơ tuyệt vời từ Đông Á.
Tên gọi của giải thưởng bắt nguồn từ tập thơ mang tên Cikada của nhà thơ Harry Martinson xuất bản năm 1953.
Theo bà, kể từ khi quan hệ ngoại giao giữa Thụy Điển và Việt Nam được thiết lập cách đây gần 50 năm, hai nước đã liên tục có những hoạt động trao đổi văn hóa, trong đó thơ ca đóng một vai trò quan trọng. Giải thưởng Cikada lần này cũng đóng góp và làm sâu sắc thêm sự trao đổi văn hóa đó.
Sau khi nhận giải, nhà thơ Mai Văn Phấn (giữa) đọc những bài thơ của mình để công chúng thưởng thức - Ảnh: V.V.TUÂN
"Tôi rất vui mừng vì nhà thơ Mai Văn Phấn được trao giải Cikada năm nay. Ông là nhà thơ thứ hai của Việt Nam nhận giải thưởng này. Nhà thơ Mai Văn Phấn đã chứng tỏ thơ có thể giúp chúng ta hiểu cuộc sống và văn hóa của người khác như thế nào.
Thông qua thơ, tiếng nói của một người có thể kể câu chuyện của nhiều người. Thơ của ông đã được dịch sang 25 thứ tiếng. Từ năm 2009, thơ của Mai Văn Phấn đã được dịch sang tiếng Thụy Điển và được xuất bản trong tuyển tập Till: igar - tolv vietnamesiska poeter.
Một tuyển tập nhiều bài thơ của ông cũng đã được dịch và xuất bản ở Thụy Điển trong năm nay trong cuốn sách Hostens Hastighet" - bà Ylva Jansson, đại biện lâm thời Đại sứ quán Thụy Điển, phát biểu.
Nhà thơ Mai Văn Phấn chia sẻ ông rất vui mừng và bất ngờ khi biết tin được nhận giải thưởng Cikada 2017.
"Trước đó tôi thật khó hình dung không gian thơ riêng biệt, thậm chí có phần dị biệt của tôi có thể chạm tới trái tim bạn đọc ở những địa tầng văn hóa chính trị khác. Phải chăng thơ ca với quyền năng và vẻ đẹp tinh khôi của nó luôn đủ sức dẫn dụ, gắn kết với các nguồn cảm hứng đồng điệu của bất kỳ đâu trên hành tinh này.
Song hành cùng đời sống nhân loại, thơ ca ngày càng hiện đại hơn trong cách thức biểu đạt và đa dạng hơn về quan niệm thẩm mỹ. Thơ đã góp phần quan trọng làm cho thế giới tinh thần của con người đẹp hơn.
Cõi thơ ấy cảm hóa, liên thông tâm hồn nhà thơ với bạn đọc và chỉ trường tồn, sinh sôi với những người thủy chung, say đắm nó. Ngược lại, với những ai đứng ngoài từ trường đặc biệt ấy, thơ không hề tồn tại. Nhà thơ có được tứ thơ hay thực sự là một mối duyên.
Càng hạnh phúc hơn khi mối duyên ấy được hòa động cùng khát vọng của con người tiến bộ, dũng cảm đấu tranh bảo vệ đời sống con người, vì mọi người", nhà thơ Mai Văn Phấn đáp từ sau khi nhận giải thưởng.
Những tác phẩm thơ của Mai Văn Phấn đã xuất bản bằng nhiều thứ tiếng khác nhau được trưng bày tại buổi trao giải - Ảnh: V.V.TUÂN
V.V.TUÂN
