Concept album là khái niệm để chỉ album âm nhạc có cùng một chủ đề, tư tưởng thống nhất, xuyên suốt. Điều thú vị là các concept album gần đây đã tìm kiếm các hình thức thể hiện mới, không còn chỉ giới hạn trong âm nhạc mà kết hợp với triển lãm nghệ thuật để qua đó nổi bật lên tính sáng tạo của người nghệ sĩ, đồng thời mang đến những trải nghiệm khác lạ cho người nghe, người xem nhạc.
Nhân đôi trải nghiệm
Mới đây, nữ ca sĩ Hoàng Quyên tổ chức triển lãm Quyên Gallery N0.1 kết hợp âm nhạc với hội họa và nghệ thuật sắp đặt tại Trung tâm nghệ thuật đương đại Vincom (Hà Nội), nhân dịp phát hành album thứ 4 A Diary of Melody. Triển lãm mang tham vọng tái hiện tâm hồn âm nhạc và thế giới nghệ thuật của á quân Vietnam Idol 2012.
Đến với triển lãm, khán giả không chỉ được thưởng thức album mà còn cảm nhận nhiều yếu tố khác qua các thể nghiệm về nghệ thuật của Hoàng Quyên. Đó là trình chiếu trên không gian tường kết hợp hội họa với công nghệ 3D, thể hiện MV, các tư liệu trong quá trình sản xuất âm nhạc và hành trình tạo tác phiên bản vật lý của đĩa nhạc này bằng chất liệu sơn mài... Với các tác phẩm lụa in ấn nhạc phổ của các ca khúc cũng như rất nhiều hình tượng xuyên suốt album được sắp đặt…, triển lãm đã tạo ra "tinh thần liên văn hóa" khi có sự giao thoa giữa các loại hình nghệ thuật trong cùng không gian và thời gian.
Không chỉ trưng bày tác phẩm có chung ý tưởng trong giai đoạn thực hiện dự án, các nghệ sĩ còn kết nối với nhau để truyền cảm hứng, cảm xúc nội tâm trong các sản phẩm phái sinh. Như Hoàng Quyên kết hợp trưng bày 40 tác phẩm tranh lụa, sơn dầu, sơn mài của các nghệ sĩ tên tuổi gồm Vũ Ðình Tuấn, Tào Linh, Nguyễn Trần Cường, Vũ Hiệp, Nguyễn Mạnh Thắng. Hay trong khuôn khổ live concert Một mình bao la kỷ niệm 30 năm hoạt động âm nhạc mới đây, nhạc sĩ Đỗ Bảo kết hợp với họa sĩ Bùi Thanh Tâm để tái hiện cảm hứng mới nhất của mình thông qua chất liệu hội họa.
Nhiều nghệ sĩ cũng tổ chức các triển lãm mỹ thuật như cách thỏa mãn "cơn khát" sáng tạo của mình, đồng thời giúp khán giả, người mộ điệu bước vào và trải nghiệm không gian nghệ thuật của họ. Sắp tới, nhạc sĩ - nhà sản xuất âm nhạc Touliver tổ chức triển lãm Mid-life Crisis - Lưng chừng khủng hoảng (từ ngày 3 - 11.12 tại TP.HCM) trưng bày hơn 20 bức tranh mà anh đã ấp ủ thực hiện trong 5 năm qua. Nghệ sĩ trẻ VP Bá Vương, người từng theo học ngành kiến trúc ở bậc đại học, vừa tổ chức triển lãm tranh Why me Find me - Tại sao và Tìm kiếm!? (ngày 29, 30.11 tại TP.HCM). Triển lãm là một hoạt động trong chuỗi dự án ra mắt album cùng tên của VP Bá Vương nhằm mang đến trải nghiệm "nhân đôi" cho khán giả khi có thể thưởng thức nghệ thuật bằng cả thính giác và thị giác.
Nối dài cảm hứng
Năm ngoái, nghệ sĩ violin Hoàng Rob và rapper Suboi đã có những buổi triển lãm đa công nghệ, kết hợp những ý tưởng sáng tạo mới nhất để mang đến sự mới lạ, thêm các yếu tố như mùi hương, ánh sáng, 3D mapping… Các triển lãm này không còn phái sinh từ ý tưởng âm nhạc, mà đã thoát ly, có thể được đứng riêng lẻ bởi sự mới lạ và độ sâu sáng tạo riêng biệt. Triển lãm Thấu thân của Suboi tại TP.HCM đã có lượng khách kỷ lục kéo dài đến ngày cuối. Triển lãm Quyên Gallery N0.1 của Hoàng Quyên tại Hà Nội diễn ra 26 ngày đã đón gần 100.000 lượt khách đến thưởng lãm.
Các nghệ sĩ ngày càng chú trọng việc mang đến trải nghiệm toàn diện và đa giác quan cho khán giả. Điều này không chỉ giúp người thưởng lãm đến được gần hơn với thông điệp của người sáng tạo mà còn mở ra cho họ những suy ngẫm riêng, từ đó hai bên có sự thấu hiểu cũng như thêm cơ hội kết nối với nhau.
Sự kết hợp này cũng cho thấy các nghệ sĩ đang trăn trở và quan tâm hơn đến chất lượng sản phẩm, đến cách mà các tác phẩm của họ có thể tiếp cận, kết nối với khán giả. Họ không muốn âm nhạc thoảng đến rồi đi một cách nhanh chóng, mà chủ động tìm kiếm những sự thể hiện khác nhau để các tác phẩm có sức sống dài hơi và được nhớ đến lâu hơn trong thị trường nhạc Việt.
