Đầu đường Catinat và nhà thờ [Đức Bà Sài Gòn]. Tranh của Slom, bản khắc của Maynard
Thư viện Quốc gia Pháp
Lối đi dạo ưa thích của người Sài Gòn là "tua thanh tra" (tour de l'inspection) nổi tiếng.
Tua thanh tra
Tua này đi bằng xe hơi vào buổi chiều tối, từ 5 - 6 giờ. Con đường rất đẹp rẽ một khúc cua lớn về phía bắc Sài Gòn và đi vào địa phận tiểu khu hay còn gọi là hạt thanh tra Gia Định [inspection de Giadinh, tức Tòa bố Gia Định, nay là trụ sở UBND Q.Bình Thạnh (số 6 Phan Đăng Lưu)], nên đường này mang tên "tua thanh tra".
Một con đường rộng, êm ái, chạy dài và được che chở bởi những cây cao, hai bên đường có hàng rào cây xanh nở hoa, hoặc có khi xuyên thẳng qua những cánh đồng lúa tươi tốt. Không khí ở đây trong lành hơn thành phố; và gió mùa dù đã dịu đi rất nhiều nhưng vẫn cuốn theo đôi chút ẩm ướt bốc lên từ mặt đất.
Trên một phần lối đi dạo, xe hơi đi chậm rề. Vị trí được lựa chọn tùy theo thị hiếu của người ta. "Lối cây keo" (allée des acacias) phải nhường bước trước "tua hồ" (tour de lacs); sau vài tháng người ta lại đổi hành trình mới.
Người ta tươi cười và chào hỏi nhau, người ta lo lắng thấy những gương mặt mới. Đây là chốn người ta đi tìm một chủ đề bàn luận cho bữa ăn tối và đôi chút kích thích vị giác.
Vườn bách thảo và công viên thành phố
Đường về băng qua "Vườn bách thảo" (Jardin Botanique) [nay là Thảo Cầm Viên] cũng nổi tiếng không kém.
Công viên đẹp mắt hơn cả tưởng tượng nằm trên bờ một con kinh lớn ít bùn lầy hơn những kinh khác. Những lối đi rộng mở dưới bóng các loài cây nhiệt đới được dán nhãn và phân loại. Những lối khác rợp bóng các loài cọ. Thảm cỏ dày và xanh, lấm tấm những bông hoa mọng nước, sặc sỡ và ngào ngạt.
Với những người chưa đủ thỏa mãn những loài thực vật đẹp nhất của Đông Dương thì ở đây người ta bổ sung cho phong cảnh tuyệt đẹp bằng hệ động vật trong vùng. Cọp, báo, voi, gấu, rắn đủ loại cùng chung sống trong những gian nhà bố trí rải rác khắp vườn.
Chuồng chim là nơi được các kiến trúc sư đặc biệt chăm sóc. Vô số loài chim cực lớn hoặc bé xíu nhốt trong những căn nhà gỗ rộng có lưới bao, ẩn mình dưới tán cây xanh và được tưới tắm bằng một vòi phun nước nhỏ. Bồ nông, cò quăm và tất cả các loài chân màng có thể thuần hóa bơi lội tự do trong hồ nước xinh đẹp nằm giữa Vườn bách thảo.
Người Sài Gòn đánh giá rất cao những kỳ quan này, và vào buổi chiều tối, những ai không bị cám dỗ bởi tua thanh tra thì thường tới chiêm ngưỡng thiên nhiên vùng Viễn Đông tươi đẹp được tái hiện một cách tinh tế trong công viên đẹp nhất này.
