Theo kế hoạch tôi phải đến Virginia vào  đầu tháng năm để  thảo luận với  nhà sản xuất  một số điểm cần sửa chữa trong một kịch bản phim tài liệu do tôi viết trước khi bắt tay vào thực hiện. Chuyến đi  lần này đã không tạo được  cho tôi sự hưng phấn như những lần trước, vì lời mời của nhà sản xuất  đến với tôi đúng vào thời điểm chiến dịch phòng chống SARS đang diễn ra khắp nơi trên thế giới. Tôi đã  định hoãn chuyến đi, đợi đến khi nào tình hình  dịch bệnh lắng dịu. Nhưng hình như tôi đã không chờ đợi được. Tôi luôn luôn cứ bị thôi thúc  phải lên đường.

Trưa hôm đó, khi vừa đặt chân  xuống phi trường Los Angeles, California tôi định nán lại ở đây chơi với một người bạn trước khi đến Virginia. Không biết có phải vì khuôn mặt Á châu của tôi, hay do một lần ngứa cổ ho khan mà tôi đã bị  nghi lây nhiễm SARS. Mặc dù tôi đã cố giải thích rằng tôi đến từ nơi mà Tổ chức Y tế Thế giới  đã chính thức công bố  là quốc gia đầu tiên hoàn toàn khống chế dịch SARS, nhưng tôi vẫn bị tập trung để cách ly. Sau thời gian quy định, được xác nhận không bị nhiễm SARS, tôi lấy vé từ phi trường Orange County, California  bay ngay qua Virginia để giải quyết  công việc..                                          

Ở  Virginia mới ba hôm, những cuộc trao đổi về công việc giữa nhà sản xuất và Phương đã được tiến hành khá thuận lợi. Bất ngờ, tôi nhận được điện thoại của Vũ từ New York  báo cho  biết  Thu Huệ vừa được chuyển vào bệnh viện cấp cứu vì chứng bệnh  ung thư, sau khi đã đau đớn vật vã với căn bệnh mấy tháng gần đây. Thu Huệ là người yêu cũ của tôi. Hai người đã nhiều năm không liên lạc với nhau. Hồi đó, tôi  vừa tốt nghiệp Văn khoa, được nhận dạy giờ  một trường trung học ở Đà Lạt, còn Thu Huệ sống với gia đình ở  Sàigòn, nên mỗi cuối tuần, hết giờ dạy  tôi lại leo lên máy bay vù về Sài Gòn.

Từ phi trường, tôi về thẳng nhà cô tôi đường Hồng Thập Tự, tắm rửa, thay áo quần và không quên mang theo  một bó hoa trên tay  kiên nhẫn đứng  hàng giờ đợi  người yêu trước cổng cơ quan. Lần nào cũng thế, hồn tôi như  ngợp đi trong hạnh phúc khi nhìn thấy Thu Huệ lao nhanh về phía tôi, mái tóc buông thả nũng nịu hất ngược ra sau và đôi mắt to đen mở lớn nhìn thẳng vào anh không lay động. Giọng Thu Huệ thật nhẹ trên vai anh:

- Em nhớ anh kinh khủng !

Tôi mỉm cười nheo mắt nhìn Thu Huệ thú nhận:

- Anh sẽ điên mất, nếu máy bay hôm nay không chịu cất cánh.

Thu Huệ bấu nhẹ vào cánh tay tôi:

- Điều đó chứng tỏ rằng anh mù quáng và điên rồ, nhưng em  không thể không  yêu anh.  

- Tại sao? Có phải …          

Những ngón tay thon nhỏ  đặt nhẹ lên môi tôi, chận lại những lời  sắp được nói ra.

Cuộc gặp gỡ  cuối tuần của chúng tôi thường khởi đầu như thế đó. Tôi nhớ những phút giây  hai đứa  quấn quýt bên  nhau: Những buổi chiều, buổi tối  tay trong tay, lặng lẽ bước đi trên  những thảm cỏ, những con đường thẳng tắp rợp bóng cây cao hoặc ngồi bên nhau hằng giờ trong rạp chiếu bóng hay trong một quán nhỏ để được nhìn nhau, để nói với nhau bao điều ước mơ. Không hiểu sao, trong những giây phút đó, Thu Huệ như bị đặt vào một thứ tâm trạng mâu thuẫn, nghịch lý. Nàng vừa hạnh phúc vừa đau khổ.  Hạnh phúc vì biết mình được yêu với tất cả sự hiến dâng tuyệt đối; nhưng lại bị  ám ảnh, ray rứt bởi một điều gì đó không thể giải thích. Một khái niệm hư  ảo?  Chính điều  đó tạo cho anh cái cảm giác chông chênh, lạc lõng như đang đứng trước một ngã ba trong đêm tối mịt mùng và thoáng nghe tiếng gọi của tình yêu xa xôi mơ hồ…          

Cuộc tình của chúng tôi kéo dài chưa tới hai năm, bất ngờ, gia đình vận động đưa Thu Huệ sang Mỹ du học. Nàng theo học một trường đại học  ở New York. Thu Huệ lặng lẽ ra đi không một lời giải thích. Để mặc tôi đi tìm cuộc tình nàng bỏ dở, đi tìm một câu trả lời để khép kín vết thương nhức nhối trong tim tôi. Thời gian đầu, tôi đã đau khổ đến sống dở, chết dở, ước  chừng không gượng dậy nổi. Nhưng rồi thời gian cũng đã làm phai nhạt vết thương trong trái tim tôi. Tôi tưởng như đã quên mất Thu Huệ. Hình bóng nàng không còn đọng lại chút gì trong ký ức tôi. Nhưng sự thật không phải vậy. Vừa mới nghe Vũ nhắc đến tên Thu Huệ, toàn thân tôi như bị điện giật, tê cứng. Tất cả hình ảnh quá khứ, những kỷ niệm xa xưa, đến những chi tiết nhỏ nhặt nhất  giữa  Huệ và tôi đã hừng hực thức dậy. Nhưng tôi hoàn toàn không còn một chút ảo tưởng, ảo tưởng về mình , ảo tưởng về cuộc đời. Mấy năm trước, dù biết tin Huệ đã ly dị chồng, sống độc thân, tôi vẫn không có ý định chắp nối  cuộc tình đã từng một thời làm trái tim tôi tan nát. Giờ đây, tưởng tượng đến hình ảnh Thu Huệ trên giường bệnh phải một mình chòi đạp, chống trả với thần chết  từng phút từng giây, trái tim tôi đau thắt. Tôi  không biết cần phải  làm gì để  có thể giúp Huệ vượt qua đôi tay nghiệt  ngã của định mệnh trở lại với cuộc sống. Hay làm dịu bớt những cơn đau khủng khiếp kéo dài đến chết. Thật sự,  tôi không biết và không hy vọng làm được gì.  Nhưng với hai người đã từng yêu thương nhau, thật gần với nhau trong tuổi trẻ say đắm dường như còn để lạimột ngôn ngữ rất âm thầm với nhau trải suốt cuộc đời. Tôi linh tính giờ phút này, Huệ không có ai ngoài tôi. Tôi cần phải có mặt bên cạnh Huệ, có thể chỉ để nắm tay hoặc vuốt mắt lần cuối trước khi Huệ ra đi vĩnh viễn. Tôi tin rằng khi về thế giới bên kia, Huệ không đến nỗi buồn tủi vì  phải đơn độc trước giờ chia tay với trần gian. Ít ra, Huệ cũng có một người thân bên cạnh, một người đã từng nâng niu trân trọng tình yêu của nàng.  Nàng đã sống với con người và chết với con người. Nàng có cho tôi chứng kiến sự đau đớn của nàng hay không, nàng có chấp nhận sự có mặt của tôi hay không. Tôi không cần biết.

Nôn nóng vì muốn gặp Thu Huệ, tôi định xách hành lý chạy thẳng ra phi trường,  hy vọng trong chuyến bay sớm nhất đi  New York có ai đó hủy chỗ vào giờ chót. Nhưng khi tôi điện thoại đến bộ phận bán vé, cô nhân viên ở đây đã lịch sự  cho biết trong những chuyến bay đến New York  chiều nay số người ghi tên dự bị khá đông, không hy vọng có chỗ. Có phần hụt hẫng, tôi chợt  nghĩ  đến việc  đi tàu: có thể còn kịp, chuyến tàu sẽ khởi hành lúc 21giờ và đến New York đúng 0 giờ 25 phút sáng hôm sau.

Đi metro đến ga Union  Station ở  Washington DC  cũng được, vì trạm metro và ga cùng một chỗ. Nhưng nhìn  đống  hành lý bề bộn, tôi  đành chọn đi taxi. Ra khỏi taxi, nhìn đồng hồ, đúng 20 giờ 50. Tôi chỉ  kịp trả tiền  taxi trước khi  quay lưng  đi thẳng vào quầy vé. Cầm chiếc vé trong tay, tôi theo dòng người lũ lượt  vào các toa. Tôi hấp tấp bước vào toa  tìm chỗ, như sợ con tàu chạy đi để tơi lại một mình. Cái cảm giác trễ tàu, một mình bị bỏ rơi  lại trên  sân ga tàu điện hay  phi trường vào nửa  đêm không một bóng người, cứ luôn ám ảnh  trí óc  tôi mỗi khi tơi có công chuyện phải di chuyển. Tôi sợ hãi những cuộc di chuyển,  nhưng điều nghịch lý là tôi lại không muốn dừng chân ở đâu quá lâu. Những  vùng đất xa lạ, những thành quách cổ kính, những tập tục truyền thống kỳ bí và ở đó, những con người đang sống với nhau … luôn kích thích tôi lao vào những  chuyến đi xa, bất chấp nỗi sợ hãi.                                         

Bước hẳn vào trong toa, tôi đi về phía chỗ trống, sát bên cửa. Tôi vốn có thói quen, như đã trở thành cố tật, dù phải đi  trên những toa xe lửa chật chội, thiếu  tiện nghi  như  ở  nhà những năm sau chiến tranh, hay  những chuyến cao tốc sang trọng và tối tân như  ở Nhật hay Pháp, tôi luôn  tìm cách ngồi gần bên khung cửa, để được  nhìn ngắm: Những con  tàu ngược chiều  chạy qua trên những cánh đồng  xanh ngát, những chiếc máy xay gió  khi  hoàng hôn bắt đầu xuống, hay  những dãy núi  trùng trùng điệp điệp, biển cả tĩnh lặng vào những đêm trăng, hoặc những buổi bình minh nắng sớm…

Khi tàu bắt đầu chuyển bánh tôi  mới chú ý  quan sát những người đồng hành. Cả toa tàu có đến cả trăm hành khác. Bên cạnh tôi phía ngoài  là một người đàn ông đứng tuổi, có hàm râu rậm , đeo kính cận,nhìn bề ngoài có vẻ là một nhà giáo hay một người làm khoa học. Cách lối đi, hàng ghế bên kia, ở ngoài là hai thanh niên trẻ, ăn mặc rất đúng điệu. Có thể họ là những người hoạt động trong ngành  địa ốc hay  thị trường chứng khoán. Trong cùng là một người đàn ông, trông ông ta giống  một viên chức. Trước mặt tôi là một  cặp tình nhân. Bên kia, ngồi cạnh lối đi  là một phụ nữ  có khuôn mặt  xinh đẹp, tóc buộc xoắn lại rất khéo, khăn choàng cổ bằng dải lụa đen lấp lánh. Mái tóc vàng và đôi mắt nâu làm tôi mang máng nhớ đến một nhân vật nào đó tôi đã gặp. Chợt tôi nhớ ra, và thật ngạc nhiên. Cô ta là một diễn viên trong một bộ phim tôi vừa coi tuần rồi. Tiếp theo là một người đàn bà  Mehico và hai đứa con  nhỏ. Bất ngờ, đứa bé gái khoảng bảy tuổi, nhìn mẹ:                               

- Mẹ ơi, con đói bụng ! Đứa lớn nói khẽ lọt đến tai tôi.                     

Người đàn bà lấy ra một cái bánh sandwich bọc giấy bóng từ túi xách để dưới chân. Đứa bé thứ hai lên năm, nhìn trân trân vào chiếc bánh mà không dám đòi. Khi người đàn bà bẻ miếng bánh làm đôi, đứa lớn khe khẽ phản đối.                                        

- Ơ kìa, Julia, con chia cho  em ăn với chứ !                

Bà la đứa con gái. Nó nín lặng nhưng tôi để ý thấy nó nhìn em với vẻ hờn dỗi.           

Tôi hy vọng người đàn ông ngồi cạnh tôi là một người rất bận rộn với  công việc. Ít  nhất  trong những thời khắc như thế này, tôi không muốn bị bắt buộc phải trả lời những câu hỏi  không đâu vào đâu như tôi vẫn thỉnh thoảng gặp phải trong  những chuyến đi của tôi trước đây. Tôi mở  chiếc cặp, lấy cuốn tiểu thuyết  tôi đã mua trước khi đi, nhưng suốt  mấy tuần nay còn để nguyên  trong cặp, chưa hề đụng tới.   

Tôi  dựa người vào ghế, đọc lướt qua phần tiểu sử của tác giả trước khi lật vào phần nội dung. Cuốn sách đã lôi cuốn tôi, từng trang, từng trang theo câu chuyện kể, bằng một giọng văn khúc chiết , gãy gọn và giàu hình ảnh…Và tôi  gần như không còn biết những gì đang xảy ra chung quanh mình. Tôi giật mình khi tiếng cành cạch của bánh xe  như lớn dần và cánh cửa giữa hai toa hành khách vừa mở ra. Tàu ngừng hẳn lại. Đã 23 giờ 50 phút, nhìn qua cửa kiếng tôi đọc thấy những hàng chữ trên tấm bảng chỉ dẫn, ở đây là  trạm  Metropark, cũng như những ga khác, tàu dừng lại chỉ mấy phút, đủ cho  người lên kẻ xuống. Như thế là tôi đã đi qua  8 trạm chính, có lẽ vậy. Tôi còn phải qua  ga  Newark International Airport, ga Newark rồi mới đến PENN ( Pennsylvania Station), ga cuối cùng đến New York.               

Bỗng ở cuối toa gần cửa ra vào, hành khách lên xuống nhốn nháo, chen lấn nhau. Có tiếng chạy đuổi, tiếng la hét từ bên ngoài dội vào khiến mọi người hoảng hốt không biết chuyện gì. Nhưng chỉ mấy phút sau trật tự đã trở lại, tiếp tục người lên kẻ  xuống. Có tiếng hỏi:                   

- Đằng ấy có chuyện gì vậy?                        

Từ trong đám đông có tiếng trả lời:                                           

- Nghe nói cảnh sát  đuổi bắt một tên tội phạm, hắn định lẩn trốn vào đây. Chắc cảnh sát đã bắt được hắn và đưa hắn đi rồi !.                                

Đám đông yên lặng ngồi xuống ghế. Hình như họ vẫn chưa trút được gánh nặng trong lòng, một cái gì  đó đang thực sự làm họ băn khoăn lo lắng. Trái lại, những sự kiện đó gần như không tác động gì đến tôi, có thể  do tôi sinh ra trong một đất nước trải qua bao năm tháng chiến trang, cảm xúc chai lỳ hoặc được coi là trầm tĩnh trước những tình huống tương tự.       

Con tàu lại tiếp tục chuyển bánh, thu ngắn đoạn đường còn lại. Tôi  định lật sách đọc tiếp. Tình cờ  tôi nghe được câu chuyện của đôi tình nhân ngồi ở hàng ghế trước. Không nghe cũng không được, vì khoảng cách giữa họ và tôi đâu có bao xa và những người yêu nhau hình như  không còn biết  ai ngoài họ trên cõi trần gian này.

Người phụ nữ nói:

- Sau khi đến, em muốn lên tận chóp tòa Empire State Building, em muốn ăn món gì đặc biệt nhất ở đó và đi trượt tuyết !           

Người đàn ông như có vẻ mỉm cười: 

- Em quên bây giờ là đầu tháng năm, làm gì có tuyết ! Anh có cảm tưởng như đang nghe em gái út của anh nói. Nó cũng mê trượt tuyết lắm !     

- Chán quá, như thế là không thể trượt tuyết được. Nhưng em  vẫn muốn đến Empire State Building trước đã.                                             

- Olivia ! Em nói thật đấy chứ?

- Thật ! Em chưa bao giờ đến đó.

- Ôi ! Cưng của anh. Người đàn ông  cúi xuống hôn người phụ nữ - Em là người phụ nữ tuyệt vời mà anh chưa từng gặp.

Người phụ nữ  ngước lên âu yếm nhìn thẳng vào đôi mắt người yêu:   

- Em có cảm tưởng rằng cuộc đời của em là ở đây với anh. Ngoài ra chẳng có gì là hiện thực và cuộc sống của em ở San Diego cũng chỉ  là hư vô. Anh có cảm thấy đó là điều lạ lùng không?

- Không, anh không thấy điều đó lạ lùng. Anh chỉ thấy…

Bỗng đằng sau tôi vang lên giọng một người đàn ông, có lẽ ông ta đang nói với người ngồi bên cạnh. Vấn đề của người này làm tôi, cũng như nhiều người chú ý:                     

- Anh có biết không, báo chí  cho biết: Theo Tổ chức Y tế Thế giới  đã có 253 ca tử vong do SARS, hơn 4.400 ca nhiễm trên toàn thế giới tính đến ngày 29.4. Tại Trung Quốc hiện có 2.914 bệnh nhân SARS , 131 người đã chết, chưa kể  1.921 ca nghi nhiễm. Riêng Hồng Kông  có thêm 12 người bị chết , tổng số 133, 16 người khác được xác định nhiễm SARS. Cũng ngày hôm qua, An Độ phát hiện 2 ca SARS mới, trong khi Singapore có thêm 3 người nhiễm và 2 người khác bị chết vì SARS.                                                                                                   

Không  biết có phải do giọng của ông ta hơi lớn với một âm sắc đặc biệt hay do vấn đề nêu ra mà toa bỗng im bặt. Họ đang chú ý lắng nghe điều người đàn ông vừa nói. Thật ra, điều đó không gì mới đối với họ, vì họ cũng đã đọc trên báo, thấy trên TV, nhưng họ vẫn hy vọng ở người đàn ông một tin tức gì mới hơn những gì họ đã có được.                     

Tiếp theo một giọng đàn ông khác lại vang lên. Đó là người ngồi bên cạnh người đàn ông vừa phát biểu, ông ta muốn đóng góp ý kiến trong câu chuyện của bạn, nhưng đồng thời như để che giấu nỗi lo lắng của mình:                                                                                            

- Theo chỗ tôi biết, giáo sư  Malik Peiris- một nhà vi sinh học hàng đầu ở Hồng Kông  tuyên bố là virus SARS nay đang tấn công vào đường ruột  cũng như hệ thống hô hấp- một sự thay đổi mà nhiều chuyên gia ngành y lo ngại, vì khi đó virus trở nên hiểm độc hơn.        

Tôi tò mò muốn quay đầu lại  nhìn hai người đàn ông ở hàng ghế sau lưng tôi xem mặt mày họ thế nào, nhưng không dám vì  có vẻ khiếm nhã, nên thôi. Nhưng câu chuyện của họ đã đưa đám đông trở lại với thực tế, một thực tế mà họ muốn chạy trốn, né tránh. Tôi nghe những âm thanh xao động, tiếng  những trang giấy báo lần giở, tiếng thì thầm trao đổi nhỏ to, với giọng e dè, lo lắng…Không biết đó là sự thật hay do ảo giác mà tai anh có được.             

Chợt nhiên, tôi  cảm thấy ngứa ở cổ muốn ho. Sao lại có thể ho vào thời điểm này ! Cơn ho như muốn vọt ra, nhưng  tôi kịp  ngưng lại. Tôi cố gắng kiềm chế, chận đứng cơn ho đang dồn ép nơi  cổ họng. Lúc này mà cất tiếng ho thì  có khác gì như  ném trái bom lửa vào giữa đám đông. Dù cái ho của tôi hoàn toàn chẳng liên quan gì đến căn bệnh SARS quái ác kia. Nếu tôi  có ho  thì đó cũng  chỉ là cái ho bình thuờng, như tất cả mọi người, trong đời sống, thỉnh thoảng ngứa cổ ho lên vài tiếng, chẳng thể đe dọa  sinh mạng bất cứ một ai. Nhìn những người đang có mặt trên toa tàu, tôi không tin họ có thể phân biệt đâu là tiếng ho bình thường và đâu là tiếng ho của người nhiễm  SARS. Bất tiện  hơn, tôi lại là người Á châu duy nhất trong toa tàu. Dưới mắt họ, khuôn mặt tôi lại rất giống người Trung Quốc, vùng đất nơi dịch bệnh SARS đang bùng  phát mãnh liệt.                                                                                                                          

Tôi tưởng như đã có thể vượt qua tình trạng  khó xử, cổ họng tôi có vẻ dễ chịu trở lại. Tôi lật tìm trang sách, định đọc tiếp hy vọng quên đi cơn ho.  Nhưng  chỉ ít phút sau, cổ họng tôi lại như  bị  ai cào cấu và lần nầy có vẻ khó chịu hơn nhiều. Tôi  cố nén, nuốt nước miếng ừng ực, nhưng không được. Tôi định đưa hai tay lên bịt miệng, nhưng chợt hiểu cử chỉ đó có thể làm  người ta nghi ngờ thêm. Tôi bỏ tay xuống nhưng miệng thì cố bậm chặt lại. Máu dồn lên, mặt tôi sưng  và đỏ bừng. Một ý nghĩ chợt đến trong đầu, tôi đứng dậy lách người bước ra khỏi hàng ghế, đi nhanh về phía  phòng vệ sinh  ở gần cuối toa. Đến nơi, cửa phòng vệ sinh  đóng kín, có ai đó đang sử dụng. Tôi đưa tay gõ mạnh  vào cánh cửa. Nhưng bên trong không ai lên tiếng, hoặc có  hành động gì đáp trả. Sức chịu đựng có hạn, tôi gập người ho. Và do bị kiềm chế lâu, nên khi ho, tôi ho sặc sụa, ho đến chảy cả nước mắt, nước mũi … Qua khỏi cơn ho, tôi hoảng hốt quay lại, tất cả những  con mắt trong toa tàu yên lặng đều đổ dồn  về phía tôi. Tôi gắng gượng nói:

- Xin đừng hiểu lầm. Tôi không phải bị SARS !

Sực nhớ, tôi  móc túi lấy tờ giấy xác nhận không nhiễm SARS trưng ra cho mọi người thấy. Nhưng không ai thèm để ý đến tờ giấy trên tay tôi  là giấy gì. Nó không thể chứng minh được điều cả, dù đó là tờ xác nhận tôi không nhiễm SARS thật.

- Tàu đã đến New York! Không biết  tôi có thể giúp gì  cho ông?

Tôi ngước  lên, trước mắt  tôi  là người kiểm soát vé tàu với  nụ cười đôn hậu nở ra trên khuôn mặt dạn dày, thô xám. Thật kỳ lạ, tôi không hề bị bất ngờ trước những điều ông  nói và cũng  không ngạc nhiên. Lời nói và cử chỉ của ông bình dị, nhưng chan chứa tình cảm, có đủ sức mạnh  xô ngã những rào cản, những ngộ nhận, những  nghi kỵ sợ hãi và luôn cả nỗi tuyệt vọng trong tôi. Nó đã nhen nhúm và nẩy sinh niềm tin yêu, sự náo nhiệt tưng bừng của tình người, tình liên đới nhân loại đã tìm thấy lại ở mặt kia của thế giới.

27.8.2003