GỬI CON

Có ai khen con đẹp. Con hãy cảm ơn và quên đi lời khen ấy
Ai bảo con ngoan. Hãy cảm ơn và nhớ ngoan hiền hơn nữa
Với người òa khóc vì nỗi đau mà họ đang mang
Con hãy để bờ vai của mình thấm những giọt nước mắt ấy
Với người đang oằn lưng vì nỗi khổ. Con hãy đến bên và kề vai gánh giúp
Người chìa tay và xin con một đồng. Lần thứ nhất con hãy tặng người ấy hai đồng. Lần thứ hai hãy biếu họ một đồng. Lần thứ ba con phải biết lắc đầu.

Và đến lần thứ tư con hãy im lặng, bước đi.

Con hãy biết khen. Nhưng đừng vung vãi lời khen như những cậu ấm cô chiêu vung tiền qua cửa sổ
Lời chê bai con hãy giữ riêng mình
Nụ cười cho người. Con hãy học cách hào phóng của mặt trời khi tỏa nắng ấm
Nỗi đau. Con hãy nén vào trong
Nỗi buồn. Hãy biết chia cho những người đồng cảm
Đừng khóc than - quỳ lụy - van nài. Khi con biết ngày mai rồi sẽ đến - có bầu trời, gió lộng thênh thang.

Con hãy đưa tay. Khi thấy người vấp ngã
Cần lánh xa. Kẻ thích quan quyền
Bạn - là người biết đau hơn nỗi đau mà con đang chịu
Thù - là người quặn đau với niềm vui mà con đang có
Chọn bạn sai. Cả đời trả giá
Bạn hóa thù. Tai họa một đời.

Con hãy cho. Và quên ngay
Đừng bao giờ tham. Dù chỉ một que tăm, sợi chỉ
Chớ thấy vui khi mình thanh thản trước điều cần nghĩ. Sự thanh thản ấy chỉ có ở người vô tâm
Đừng sợ bóng đêm. Đêm cũng là ngày của những người thiếu đi đôi mắt.

Đừng vui quá. Sẽ đến lúc buồn
Đừng quá buồn. Sẽ có lúc vui
Tiến bước mà đánh mất mình. Con ơi, dừng lại
Lùi bước để hiểu mình. Con cứ lùi thêm nhiều bước nữa
Chẳng sao
Hãy ngước nhìn lên cao để thấy mình còn thấp
Nhìn xuống thấp. Để biết mình chưa cao.

Con hãy nghĩ về tương lai. Nhưng đừng quên quá khứ
Hy vọng vào ngày mai. Nhưng đừng buông xuôi hôm nay
May rủi là chuyện cuộc đời. Nhưng cuộc đời nào chỉ chuyện rủi may
Hãy nói thật ít. Để làm được nhiều - những điều có nghĩa của trái tim.

Nếu cần, con hãy đi thật xa. Để mang về những hạt giống mới. Rồi dâng tặng cho đời. Dù chẳng được trả công.

Những điều cha viết cho con - được kết từ trái tim chân thật
Từ những tháng năm lao khổ cuộc đời
Từ bao đêm chơi vơi giữa sóng cồn. Từ bao ngày vất vưởng long đong
Cha viết cho con từ chính cuộc đời cha
Những bài học một đời cay đắng
Cha gởi cho con chút nắng. Hãy giữ giữa tim con
Để khi con cất bước vào cuộc hành trình đầy gai và cạm bẫy
Con sẽ bớt thấy đau và đỡ phải tủi hờn.

Đừng hơn thua làm gì với cuộc đời, con ạ
Hãy để chị, để anh giành lấy phần họ muốn
Con hãy chậm bước dù là người đến muộn
Dù phần con chẳng ai nhớ để dành!

Hãy hân hoan với điều nhân nghĩa
Đừng lạnh lùng trước chuyện bất nhân
Và hãy tin vào điều có thật:
Con người - sống để yêu thương.

ĐIỀU MUỐN NÓI VỚI EM

Ừ thì em đó, ta đây

Ừ thì những gió cùng mây một thời

Ừ thì chuyện của cuộc đời

Ừ thì ta đã buông lời bướm ong

Ừ thì em cứ lạnh lùng

Ừ thì em cứ lại dùng dằng xa

Ừ thì em sắc mặn mà

Ừ thì ta đã bước qua xế chiều

Ừ thì chẳng ít chẳng nhiều

Ừ thì những sáng những chiều vấn vương

Ừ thì chung một quảng đường

Mà thôi…

Em hãy đi đường em đi!

NHỚ HƯƠNG GIANG

Tình cờ gặp một dòng sông

Mới hay ta nợ tang bồng vẫn xuân

Trường Tiền điệu lý bâng khuâng

Ai đi ai ở ngập ngừng nắng phai

Vân Lâu ai đã chờ ai

Nay ai có biết rằng ai chờ mình

Đò ơi sao lại vô tình

Sang sông bỏ bến một mình lênh đênh

Rằng mai kẻ nhớ người quên

Rằng ai biết chẳng thể quên bao giờ

Hương Giang nhớ cả đôi bờ

Về Nam nhớ Bắc – Bắc về nhớ Nam

Cuộc đời dâu bể hợp tan

Mong tình đừng nhẹ như làn mây trôi

Mai đây ai có bồi hồi

Chạnh lòng nhớ một bãi bồi ven sông?

QUÊ XƯA

Có con chim nào hót trong buổi sáng hôm nay. Đường phố vắng tanh. Cơn mưa nhẹ hạt. Cây ngọc lan trước sân nhà tỏa hương thơm ngát. Chiếc khánh nhỏ leng keng đón gió xuân về. Chợt chạnh lòng nhớ một làng quê…

Chái lá nhỏ bên dòng sông tuổi nhỏ. Con đường quê trợt té suốt mùa mưa. Những bữa cơm chỉ toàn khoai sắn. Những giấc mơ cứ nửa chừng đứt quãng. Bom đạn dội về suốt năm canh.

Ta bỏ làng ra đi. Một buổi chiều nắng nghiêng đĩnh núi. Tiếng chim cu gáy trên ngọn bần quân sau vườn vọng lại. Không giữ nỗi bước chân thằng bé lên mười. Những tiếng cười đùa vụt bay xa. Thời thơ ấu đi qua.

Mười năm ta bỏ làng quê lên phố. Bưng bát cơm quay quắt nhớ hương đồng. Những lối rẽ dọc ngang tỏa về muôn hướng. Chẳng có lối nào dẫn về đất quê xưa. Sài Gòn cứ buồn suốt những mùa mưa.

Bây giờ. Quê ta vẫn cứ nghèo như ba mươi năm ngày trước. Vẫn còn đó những đứa bé chăn trâu. Vẫn cứ mình trần. Vẫn cứ những bàn chân không giày đuổi nhau trên con đường làng đầy gai tre nhọn. Vẫn cứ hồn nhiên chia tay tuổi thơ. Chỉ khác một điều. Các em bây giờ được mơ trọn giấc mơ.

Hãy mơ đi các em. Những giấc mơ mà ngày xưa chiến tranh đã cướp đi hàng đêm. Bỏ lại những đứa trẻ – như ta – bơ vơ trên cánh đồng đầy hố bom chết chóc. Nổi kinh hoàng vỡ òa trong tiếng khóc. Giờ đã trôi xa. Xa tận tít mù…

Dòng sông quê mình bây giờ như mặt hồ thu. Các em cứ thả những chiếc thuyền giấy chở đầy ước mơ trôi về biển cả. Và nhớ chở giùm ta một tuổi thơ thiếu mất tiếng cười…

Cuối đông 1999

QUÊ NHÀ

Ta đi bỏ lại một dòng sông

Một mái nhà xiêu một cánh đồng

Vài người bạn nhỏ dăm nỗi nhớ

Mấy mùa nắng hạ mấy chiều đông

Ta đi bỏ lại cánh diều quê

Một ánh trăng non chẳng đủ thề

Đò ngang ai hát trong đêm vắng

Có biết đâu người dạ tái tê

Xa làng nỗi nhớ quặn nhói tim

Phố xá lao đao phận nổi chìm

Chiều xuân ai có về quê cũ

Cho gởi quê nhà một đóa sim

Ta đi dạo ấy một chiều đông

Mẹ dắt tay qua mấy cánh đồng

Thương con mái tóc còn xanh lắm

Vai gầy mẹ gánh những cơn dông

Ta đi dạo lúa hãy còn non

Đồng úng nằm mơ chút nắng giòn

Chân bước mà lòng như muốn ở

Quê nhà níu giữ  tấm lòng son

Bây giờ trở lại đất quê xưa

Thấp thoáng nhà ta dưới rặng dừa

Tìm đâu bóng mẹ ngày xưa ấy

Trời cũng giăng buồn mưa trắng mưa!

Cuối đông 2000

MÙA XUÂN NHỚ MẸ

(Kính dâng hương hồn mẹ)

Chiều nay mẹ ở đâu?

Con trở về làng xưa mùa bão dữ

Nước đã cuốn trôi hàng dâm bụt cũ

Lũy tre buồn lạnh cóng dưới cơn ngâu!

Chiều nay mẹ ở đâu?

Cái lạnh cuối năm quê mình như dao cắt

Bưng chén cơn mà rưng rưng nước mắt

Nhớ mẹ thân cò lặn lội đồng sâu!

Chiều nay mẹ ở đâu?

Sao chẳng đáp tiếng buồn con vọng mãi

Hàng cau sau vườn ngày xưa trĩu trái

Lũ cũng cuốn trôi trơ đất bạc màu!

Chiều nay mẹ ở đâu?

Gian nhà nhỏ bây giờ không còn nữa

Xưa quê nghèo, cơm trắng mẹ nhường con từng bữa

Ruộng mình bây giờ ai cuốc bẫm cày sâu!

Chiều nay mẹ ở đâu?

Con thơ thẩn đi tìm khóm mai vàng ngày ấy

Năm hết rồi hoa xưa nào có thấy

Gió xuân sao thổi bạc một mái đầu!

Chiều nay mẹ ở đâu?

Có biết con về đây không hở mẹ

Thằng bé ngày xưa đã không còn trẻ

Thẩn thờ buồn bật khóc dưới mưa ngâu!

Chiều nay mẹ ở đâu?

Quảng Nam, mùa bão lũ 1998

CA DAO VÀ MẸ

mẹ ru khúc hát ngày xưa

qua bao nắng sớm chiều mưa vẫn còn

chân trần mẹ lội đầu non

che dông giữ tiếng cười giòn cho ai…

vì ai chân mẹ dẫm gai

vì ai tất tả vì ai dãi dầu

vì ai áo mẹ phai màu

vì ai thao thức bạc đầu vì ai ?

lớn từ dạo đó ta đi

chân mây góc biển mấy khi quay về

mẹ ngồi lặng cuối bờ đê

đếm năm tháng đếm ngày về của ta

mai vàng mấy lượt trổ hoa

hàng hiên hanh nắng sương sa mấy lần

đồng xa rồi lại đồng gần

thương con mẹ lội đồng gần đồng xa

“ầu ơ…” tiếng vọng xé tim

lời ru xưa bỗng về tìm cơn mơ

đâu rồi cái tuổi ngày thơ

mẹ ta nay đã mịt mờ chân mây

chiều đông giăng kín heo may

tìm đâu cho thấy tháng ngày “ầu ơ…”

Cuối đông 2000

MẸ ƠI CON ĐÃ TRỞ VỀ

mượn đêm

nửa ánh trăng vàng

ta soi lối cỏ

bỏ làng xa quê

chân trần

rướm đỏ đường đê

đi dạo ấy

biết ngày về

là đâu!

hôm nay mây trắng mái đầu

về làng

làng đó

mẹ

đâu mất rồi!

trưa buồn

tựa bức tường vôi

vôi hồng quá bỗng nhớ môi mẹ hiền

xa xôi cách trở đôi miền

mẹ ơi có nhớ về phiên chợ nào

 đưa con qua trận mưa rào

rét căm mẹ chịu

ngọt ngào

phần con

mẹ cho

một tấm lòng son

xa vạn dặm

vẫn nhớ con đường về

đêm nay dưới ánh trăng thề

có thằng bé

khóc

khi về

làng xưa!

23.1.2000

GÃ NHÀ QUÊ

Quẩn quanh bên hàng dâm bụt

Mình trần chân đất vườn trưa

Bụi tre trở mình kẻo kẹt

Bỗng dưng trời đổ cơn mưa

Ruộng xa mẹ không về được

Bữa cơm chan nước giữa đồng

Ruộng gần cha còn tất tả

Đường cày cắm giữa cơn dông

Thằng bé nhà quê ngồi khóc

Một mình tựa vách phên xiêu

Nhìn cuối chân trời mờ mịt

Ước mơ đâu dám chi nhiều

Giả từ tuổi thơ từ đấy

Ra đi xa mãi quê nhà

Thằng bé cả đời mộng mị

Lời ru của mẹ ngày qua

Bôn ba tháng ngày vất vả

Sương sa gió táp tứ bề

Lớn lên giữa miền đất lạ

Lặng thầm giữ tấm lòng quê

Đêm đêm nhìn sao Bắc đẩu

Mơ về quê cũ ngày xưa

Đâu đây đất trời vọng lại

“Nhớ thương mấy để cho vừa!”

Thôi đành gửi đêm nỗi nhớ

Yêu thương gửi ở câu thề

Trái tim soi đường mà bước

Suốt đời là gã nhà quê.

26.1.2003

CHO CON

Có tiếng sẻ trước hiên nhà

Mặt trời dần lên cao

Buổi sáng.

Con đang say giấc nồng

Miệng cười ngây thơ

Chẳng chút bụi trần nào

Vướng trên hình hài bé nhỏù.

Chào con nhé

Cha đi

Mang theo trên vai

Gánh sơn hà vừa đủ nặng.

Buổi chiều cha về

Con cười tươi như thiên thần

Ra đón cha trước ngỏ

Mắt cha vương bụi trần

Hoe đỏ.

Cha nghe tiếng con cười

Giòn như nắng hạ

Chợt hết buồn

Cúi xuống gặp bình minh.

20.11.2000

THẰNG BÉ TRONG TRẬN LỤT NĂM THÌN

Thằng bé bị kẹt trong trận lụt năm Thìn. Trở về thăm quê cũ. Ba mươi lăm năm trôi qua nhanh như giấc chiêm bao.

Năm nay lụt lại về. Hung hăng. Tàn khốc. Bao mái tranh nghèo trôi ra tận biển Đông. Lụt như bầy quỷ dữ. Nhận chìm bao sinh linh. Những bà mẹ khóc con. Những người chồng khóc vợ. Tiếng khóc cũng bị nhận chìm trong dòng nước bạc. Oan khiên.

Hôm kia. Rồi hôm qua. Truyền hình đưa tin về cơn lũ. Oáng kính ghi hình một người đang nhòa nước mắt. Chợt quanh tôi bao tiếng nấc nghẹn ngào. Một người khóc cả nước này cùng khóc. Oâi thiêng liêng hai tiếng đồng bào.

Khắp các con đường mà tôi chạy xe qua. Người thành phố ai cũng buồn. Thấy rõ. Bước vào tòa soạn. Và thấy. Anh đạp xích lô, chị công nhân quét rác, cô gái phụ hồ, em học trò tiểu học… Họ rụt rè đưa cho người tiếp nhận những tờ bạc lẻ. Và như người có lỗi. Họ vội vã quay đi không nói một lời. Tôi đứng nhìn theo. Muốn khóc. Các anh. Các chị. Các em ơi. Nào ai có lỗi. Đồng tiền đâu là thước đo của những tấm lòng.

Tôi. Thằng bé bị kẹt trong trận lụt năm xưa. Trở về thăm quê cũ. Mang theo hàng triệu tấm lòng người phương Nam về vùng lũ. Và tin rằng. Những người già sẽ sống. Những em thơ sẽ sống. Tôi tin rằng không một ai tuyệt vọng. Khi yêu thương như phù-sa-mới đang về…

Quảng Nam 12.11.1999

CÓ CÒN CHI ĐÂU!

Có còn hạt muối nào đâu

để mẹ cắn chia đều cho đàn con nhỏ

lũ từ nguồn tràn xuống

lụt từ biển dâng lên

cuốn phăng theo con nước dữ

nước mắt chan cơm thay muối nghẹn giữa chừng

có còn manh áo nào đâu

để chị khoác cho đàn em thơ dại

mưa

cái lạnh thấm vào tận tủy

gió

như những ngọn roi quất nát da mềm

chỉ còn một trái tim và vòng tay bé nhỏ

chị nhen lên sưởi ấm đàn em

có còn chỗ nào đâu

để con đỡ mẹ ngả lưng giây lát

đồng mạ non xanh hóa thành biển nước

chiếc chõng tre trôi dạt tận nơi nào

bầu trời buồn chẳng mọc nổi một vì sao

có còn hạt gạo nào đâu

để con dâng cha nhai cầm hơi qua cơn lả

hết rồi cha ơi hết rồi tất cả

suốt một đời lam lũ đã trắng tay

có còn chi đâu

cả mái tranh nghèo cũng trôi ra biển

không áo

không cơm

màn trời

chiếu đất

những thân gầy xơ xác giữa bể dâu

có còn chi đâu !

Đà Nẵng 11.11.1999

CHÁU TÔI, BA ĐỨA LẤM BÙN

(Tặng ba cháu Xinh, Tuấn, Nam – cha mẹ chết trong trận lũ 1998 tại thôn 3,

 xã Điện Ngọc, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam)

Quê mình nghèo quá phải không

Mùa Xuân thiếu áo mùa Đông thiếu mền

Gió lùa vách trống chênh vênh

Cháu tôi ba đứa lênh đênh phận buồn

Mẹ cha như nước trên nguồn

Ba năm khát cháy nỗi buồn mắt thơ

Canh dài khóc ướt cơn mơ

Nửa đêm thức giấc thẩn thờ nỗi đau

Nắng chang xuống những mái đầu

Mưa sa gió táp dãi dầu thân côi

Bao lần nước mắt tràn môi

Ai nghe tiếng khóc cháu tôi thấu trời

Ruột gan bao bận rối bời

Ba con chim nhỏ tơi bời nắng mưa !

Chụm đầu kể chuyện ngày xưa

Ngày xưa có mẹ, ngày xưa có bà

Ngày xưa mình cũng có cha…

Bây chừ sao chỉ phong ba bốn bề !

Trượt chân té suốt bờ đê

Cháu tôi ba đứa chân quê lấm bùn

Hết ngày dài đến chiều buông

Cút côi lẻ bóng phận buồn nhân ba

Đưa tay níu chị đường xa

Đỡ em mà nước mắt sa hai hàng

Đời chi rộng đến thênh thang

Sông chi dài tận Trường Giang, Thu Bồn

Buồn chi buồn rứa hở buồn

Đau chi tới tận trong hồn còn đau !

Quê nghèo ở tận đồng sâu

Cháu tôi ba đứa mái đầu còn xanh…

Quảng Nam 9.2 – Sài Gòn 1.3.2001