Chuyện tình của Nhà thơ Yến Lan do con gái Lâm Bích Thủy kể lại.

VCV

Má tôi kể: “Có một đồng nghiệp của anh Yến Lan tên Nhân, là Hiệu trưởng Trường Tiểu học ở Bồng Sơn - Tam Quan. Người Hiệu trưởng đang đau đầu vì học sinh của Trường Tiểu học này  đang lũ lượt rủ đi xuống Quy Nhơn học. Thầy nghĩ mãi chưa có cách nào giữ chân chúng ở lại trường? Suy nghĩ mãi, bỗng mắt thầy sáng lên khi nhớ đến ông bạn đồng nghiệp, hiện nỗi tiếng trên văn đàn với tên Xuân Khai. Thầy Nhân lật đật vào Bình Định gặp bạn. Sau khi trình bày cái khó của trường, thầy Nhân mong bạn giúp, trên tinh thần là đồng nghiệp nhưng dựa tiếng tăm của thi sĩ để quảng cáo, tiếp thị cho trường, qua đó hy vọng thu hút sự chú ý của học sinh để chúng không bỏ trường.

Thật không uổng công cho thầy Nhân; tiếng đồn có thầy mới về dạy là thi sĩ đã làm thay đổi cán cân đi, ở của trường rõ rệt. Không những thế các cô, cậu còn rủ bạn ở các trường khác về nghe thi sĩ Xuân Khai giảng bài, ngâm thơ.. Kể cũng phải thôi! vì đó là thời hoàng kim của “Nhất sĩ nhì nông” cơ mà.

Sau thời gian dạy quảng cáo giúp bạn, Xuân Khai đề nghị “ thanh lý hợp đồng” để trở về quê. Nhưng đâu dễ như vậy, bởi lẽ, thầy Nhân quí cái tài, cái tình của bạn và muốn “neo” chân bạn  lâu dài, thầy Nhân nghĩ ra cách phải “Cột chân bạn bằng mối tình với cô gái đẹp”.

“Đây là một mối tình có thật, giàu chất thơ và tính nhân văn”. Nó hấp dẫn nhưng cũng đầy tính bi kịch. Cô gái mà anh Nhân giới thiệu tên là Điệp. Chỉ sau khi anh Nhân đưa sang nhà để gặp cô lần đầu, chàng thi sĩ đa tình kia đã như bị cô gái hớp mất hồn: Trên khuôn mặt cô, trời ưu ái phú cho vẻ đẹp của một thiên thần; với khuôn mặt trái xoan thánh thiện lại điểm hai lúm đổng tiền trên má; làn da trắng mịn như trứng gà bóc, đôi môi mọng đầy đặn, mắt hơi hiến, đen láy như hai hột nhãn, lúc nào cũng như có nước; nhìn thật ngon con mắt, cứ muốn ngắm nàng hoài! Đôi chân mày cong hình ngài như vẽ. Chính vì thế, thầy Nhân đã bước đầu làm được cái việc là giữ chân người bạn ở lại trường thêm một thời gian nữa.

Ba tôi cũng thú nhận, cô gái mà thầy Nhân giới thiệu cho ông là một cô gái rất đẹp; trời cho cô nhiều thứ nhưng cũng lấy đi ở cô những thứ vô cùng quan trọng, để cô không thể nghe, không thể nói với người mình yêu những lời ngọt ngào như bao cô gái khác. Cô bị câm, điếc; chỉ có thể dùng giấy bút để giao tiếp với mọi người. Khi cô dùng ngòi bút để tâm sự, người ta nhận ra cô là người có học, thông minh và sắc sảo. Vì vậy, từng bước cô đã chinh phục được tình cảm của chàng thi sĩ làm thầy giáo kia. Những  dòng chữ hiện ra trên tờ giấy trắng, câu chuyện về đời cô khiến nhà giáo trẻ đồng cảm. Đời cô quả là một tấn bi kịch:

- Cô là người giúp việc cho gia đình một người Pháp. Trước sắc đẹp của cô, ông chủ không cầm lòng được, đã cưỡng hiếp, làm cô có bầu. Sinh được một bé gái. Thật may mắn cho bé, nó được thừa hưởng ở cha mẹ toàn những nét trội, nên ông chủ rất yêu con. Được hai tuổi, sợ bé không nói và nghe được như người mẹ; ông tách hai mẹ con và đưa nó về sống bên pháp. Ông để lại ngôi nhà và sắm cho cô gánh hàng xén, để cô có thể tự kiếm kế sinh nhai. Cô nhớ con đau đáu, nhìn những trẻ bằng tuổi con mình, cô đứng nhìn chúng ngẩn ngơ và rơi lệ. Rồi khi gặp thầy giáo Lan, Điệp dồn cả tình thương, nỗi nhớ con vào cả cho anh. Cô yêu anh say đắm. Hai trái tim mỗi người một cảnh đời, gặp nhau đã hòa quyện như đôi chim câu. Những đêm trăng sáng, họ rủ nhau ra sông tắm và ngắm nhìn trăng treo ngọn cây...

Nhưng với anh, tình quê mạnh đến độ ngày đêm thúc giục sự trở về của anh. Anh đành tạm biệt xứ dừa, dù lòng vấn vương hình ảnh Điệp. Vốn tính nhạy bén, sợ người con gái yêu mình buồn đau, anh không thể nói lời từ biệt với cô. Anh lặng lẽ ra ga mua vé về Bình Định vào chuyến tàu khởi hành lúc 2 giờ đêm..

Khoảnh khắc chờ tàu sao mà lâu thế! Sân ga vắng lạnh, có vài ba người đi đi, lại lại cho ấm người. Lòng anh lúc này, thấy nhói lên cảm giác “Mình thật có lỗi với Điệp. Song, không còn cách nào hơn - đây là cách giải quyết tốt nhất cho anh và Điệp - Một mối tình đầy nghịch cảnh không một lời hẹn ước..!”

Đang chạnh lòng, bỗng ở cổng ga, thấp thoáng bóng cô gái mặc chiếc áo dài Lê Phổ không rõ màu (nhà thời trang những năm 1930-1940). Tuy ánh sáng không đủ nhìn rõ khuôn mặt, nhưng anh nhận ra đó là Điệp.  Cô gái xăm xăm tiến về phía anh, vừa đi hai tay vừa đưa lên ôm mặt. Tới bên anh, cô bỗng òa lên khóc nức nở, rồi quay lưng bỏ chạy. Lòng anh dâng lên một cảm giác khó tả; anh nhận ra một điều “Mình không nỡ tàn nhẫn với Điệp, thời gian còn nhiều, anh muốn dành những phút còn lại cho nàng, và anh quay lại nhà Điệp để nói với cô lời cuối.

Vừa nhìn thấy bóng dáng anh ngoài cửa, cô lao ra, ôm ghì anh, hôn lấy hôn để. Và anh đã thiếp đi trong vòng tay của Điệp...

Đến 1 giờ khuya, Điệp vội lay anh dậy đưa ra ga. Cô rất tỉnh táo trong suy nghĩ “mình không có quyền giữ một người như anh cho riêng mình” Từ đó họ biệt tăm nhau.

Mối tình với cô gái câm là nỗi day dứt lớn trong lòng ba tôi. Có lẽ bài thơ “Ga xép” là tâm trạng dằn vặt ông suốt bao năm đối với người đàn bà bất hạnh ấy..

GA XÉP

Con tàu suốt của những chiều dĩ vãng

Giữa phút nhớ em - chạy giữa lòng tôi

Động thức hồn xanh từng cụm cây đồi

Chầm chậm ngang qua ga xép

Khói vướng đường cong giây thép

Võng sưa đưa những tin buồn

Nhà ga he hé cửa gương

Nắng nằm gọn từng ô

Mấy tàu chuối úa

Vá lên nửa góc vườn xoài

Hàng cọc xi măng không biết vấn vương ai

Nở vài cánh hoa leo tim tím

Gian nhà (kíp) dãy tường khói xém

Hai đầu (ghi) trơ mấy trụ đèn lồng

Một người (phắc tơ ) đứng thẳng như trồng

Một người phu tay đè lên cán xẻng

Cuộc đời nặng trong đoàn toa xao xuyến

Trôi dài qua mấy thước sân vuông

Một môi cười hay một vệt trán buồn

Không rớt lại trong chiều ga xép

Em đừng trách lòng anh xưa chật hẹp

Khi đời anh

con tàu cũ đang trôi

Và tình em cô quạnh giữa đời

Như một nhà ga

không người lên xuống.

Cái tên Lan và Điệp – mối tình của ba tôi và cô gái câm, tình cờ giống tên của chuyện tình Lan Điệp. Không biết có mối quan hệ nào giữa hai mẫu chuyện này? Tôi được nghe ba tôi nói, ông có viết một chuyện ngắn mang tên  “Trăng tình lên ngơ ngác” kể lại chính mối tình của ông với cô gai câm. Tuy nhiên, tôi chỉ lờ mờ nghe chứ chưa thấy sự hiện diện  Chắc rằng đã có người xem nên tôi thoáng nghe họ bình luận: “Đây là câu chuyện hư cấu không có thật” Điều này cho thấy, có thể nó vẫn tồn tại đâu đó trong những người bạn của ba! Khi đọc đến đây, nếu ai vô tình biết được hoặc còn giữ thì cho gia đình tôi xin lại bằng nghĩa tình tôn trọng và gìn giữ những kỷ vật của người đã đi xa .

Trong bài thơ “Uống rượu với bạn đồng hương” viết tại Hà Nội, tuổi đã 55, ba tôi vẫn chưa quên hình ảnh người con gái xứ dừa Tam Quan:

Những vần thơ ban đầu

Từ bóng cô hàng xén

Đến tiếng vọng còi tàu

Không một lời hứa hẹn..

Thỉnh thoảng tôi nghe má nói, ba thường day dứt, dày vò ông với ý nghĩ, rằng có thể ông để lại cho cô Điệp một cái gì đó cũng nên!? và lòng ông cứ đau đáu muốn biết lắm!

Ít lâu sau ngày giải phóng, chân ông như bị sợi giây vô hình nào đó lôi trở lại xứ dừa - nơi đã cất giữ những kỷ niệm của một thời không còn nữa!  Tiếc thay, không một ai biết gì về cái thời “Ngày xưa ấy, nơi đây từng xảy ra một chuyện tình về chàng thi sĩ và cô gái đẹp nhưng bất hạnh kia!”./.