SPIEGEL, 04/05/2011

http://www.spiegel.de/international/world/0,1518,760589,00.html

Lãnh tụ Al-Qaida, Osama bin Laden: Ai sẽ cầm cương tổ chức khủng bố quốc tế này khi ông này đã bị giết?

Cái chết của Osama bin Laden giáng một đòn nặng vào al-Qaida: Mạng lưới khủng bố này đã không đóng bất kỳ vai trò gì trong các cuộc cách mạng A rập, và bây giờ lãnh đạo đầy quyền năng của nó ra đi. Chuyên gia về chủ nghĩa khủng bố Guido Steinberg giải thích ai sẽ cố gắng lấp chỗ trống, và tại sao đây là một thắng lợi lớn cho Tổng thống Obama.

SPIEGEL ONLINE: Cái chết của Osama bin Laden có ý nghĩa gì đối với phong trào dân chủ trong thế giới A rập?

Guido Steinberg:  Nó khẳng định một kết quả của các cuộc cách mạng: Chúng ta đã thấy rằng al-Qaida đã không đóng bất kỳ một vai trò gì trong tất cả các nước này trong vòng mấy tháng qua, bởi vì tổ chức này đã trở nên hoàn toàn không thích hợp về mặt chính trị. Cái chết của Osama bin Laden đánh một dấu chấm than lên điều đó. Trong tương lai, thậm chí al-Qaida sẽ còn ít khả năng ảnh hưởng đến số phận khu vực này.

SPIEGEL ONLINE:  Nhưng chẳng phải là lúc này al-Qaida sẽ phải cố gắng hơn lúc nào hết để đóng một vai trò trong các cuộc náo động?

Guido Steinberg: Họ sẽ không thành công. Các phong trào cách mạng sẽ được tiến hành bởi các đối thủ của al-Qaida, những người thế tục, phụ nữ, các nhà dân chủ và những người Islamít dòng chính. Tín điều của họ là bất bạo động. Chẳng hạn, với điều đó, họ đã làm được việc đánh đổ chế độ Mubarak ở Ai cập, điều mà al-Qaida cũng đã thử, nhưng không thành công. Không có bin Laden tổ chức này sẽ còn mờ nhạt hơn nhiều. Nhưng điều này không áp dụng cho nhánh khủng bố. Al-Qaida sẽ tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công, và sẽ có khả năng còn leo thang nữa.

SPIEGEL ONLINE: Tại sao?

Guido Steinberg: Bởi vì các điều kiện cho al-Qaida tiến hành các hoạt động trong nhiều nước A râp đã được cải thiện nhờ giai đoạn bất ổn này.

SPIEGEL ONLINE: Như vậy có thể là những cuộc tấn công trả thù mà người ta lo sợ tác động trực tiếp lên những nước A rập này?

Guido Steinberg: Tất nhiên, mục tiêu quan trọng nhất của al-Qaida bây giờ sẽ là tấn công vào các mục tiêu Mỹ. Và ở Ai cập và Tunisia có các căn cứ của Mỹ. Ngay cả khi chúng được phòng thủ tốt, người ta cũng có thể giả định rằng al-Qaida sẽ nhằm vào những vị trí như thế để trả thù, đặc biệt ở Yemen, nơi mà tổ chức này có một nhánh rất mạnh. Tuy nhiên, tôi không tin rằng sự khủng bố bằng bạo lực sẽ vượt quá mức độ đã có trong những năm qua. Al-Qaida bây giờ không còn khả năng làm thế nữa.

SPIEGEL ONLINE: Rốt cuộc, bin Laden không còn là đầu não hành động của mạng lưới này nữa. Cái chết của ông ta sẽ đưa đến sự khác biệt nào đối với sức mạnh tiềm tàng của al-Qaida?

Guido Steinberg: Trong ngắn hạn sẽ không có điều gì thực sự thay đổi. Những người vạch kế hoạch cho mạng lưới này và những chỉ huy chiến dịch đã chỉ đạo bọn khủng bố trong mấy năm gần đây từ Bắc Waziristan, có lẽ không có bất kỳ ảnh hưởng nào từ bin Laden. Và các nhánh địa phương của tổ chức này nói chung đã điều khiển các hoạt động khủng bố ở Iraq, Yemen, hoặc Algeria một cách độc lập. Nguy cơ này, đối với Đức và các nước phương Tây khác sẽ còn dai dẳng ngay cả sau cái chết của bin Laden. Về lâu dài, việc mất bin Laden có nghĩa là một sự suy yếu kinh khủng của al-Qaida. Chừng nào mà ông ta còn chống đối người Mỹ, ông ta còn động viên được phong trào. Điều đó nay đã hết. Hơn nữa, trong al-Qaida không có một ai có thể thay thế sự lãnh đạo đầy quyền năng của bin Laden.

SPIEGEL ONLINE: Ai sẽ vào cương vị của ông ta?

Guido Steinberg:  Tất nhiên có một số ứng viên. Nhưng họ không có khả năng lấp hoàn hoàn chỗ trống, bởi vì bin Laden là một gương mặt quan trọng thống nhất được al-Qaida. Trong tổ chức này luôn luôn có những xung đột, như về thế vượt trội của những người Ai cập. Chẳng hạn, Ayman al-Zawahiri, không phải là một gương mặt đoàn kết. Ông ta đang đứng đầu nhóm Ai cập, và, quan trọng hơn cả, ông ta không phải là một nhân vật có sức lôi cuốn. Tuy nhiên, tôi nhìn ông ta như người kế tục bin Laden. Rồi có một thẩm quyền tôn giáo quan trọng của al-Qaida, Abu Yahia al-Libi. Từ 2005 ông này trốn thoát khỏi liên hợp nhà tù của Mỹ ở Căn cứ Không quân Bagram ở Afghanistan, người Liby này đã đóng một vai trò rất quan trọng là nhà tuyên truyền của mạng lưới này.

SPIEGEL ONLINE: Về tình hình an ninh và mức độ nguy cơ của liên minh quân sự phương Tây ở Afghanistan liệu sẽ có thay đổi nào không?

Guido Steinberg: Không. Al-Qaida chỉ đóng một vai trò trợ giúp ở Afghanistan: tổ chức này cung cấp cho bọn khủng bố các bí quyết nổi loạn, tấn công tài chính và tấn công những đoàn tầu. Bin Laden không có ảnh hưởng gì vào việc này.

SPIEGEL ONLINE: Ở Mỹ, cái chết của bin Laden đang được ăn mừng, như thể chủ nghĩa khủng bố đã thất bại. Việc al-Qaida mất đi lãnh tụ của nó thật sự có ý nghĩa gì?

Guido Steinberg: Đối với người Mỹ không nghi ngờ gì nữa đây là một thắng lợi lớn nhất trong cuộc chiến chống khủng bố, ngay cả khi nó sẽ không chấm dứt sau một thời gian dài nữa. Một trong những vấn đề cơ bản với cuộc chiến chống khủng bố của Mỹ là nước này mất tiêu điểm của nó vào năm 2002. Nó đã rút rất nhiều nhân viên tình báo và các đơn vị lực lượng đặc biệt ra khỏi Afghanistan và Pakistan, và tập trung vào Iraq. Chính quyền Bush luôn miệng nói về cuộc chiến chống khủng bố, nhưng khởi sự nó phát động chiến tranh chống Iraq. Chính quyền Obama sửa chữa lại điều này và đã đem lại một thắng lợi lớn.

SPIEGEL ONLINE: Như vậy đây là một thành tích cá nhân đối với Tổng thống Obama?

Guido Steinberg: Hoàn toàn đúng. Các ưu tiên của ông là đúng đắn, ngược lại với những ưu tiên của vị tiền nhiệm – và đó là cách duy nhất mà bin Laden có thể bị xóa sổ./.

Cuộc phỏng vấn được thực hiện bởi Florian Gathmann.