Nhân bản vô tính thành công đầu tiên trên một loài động vật có vú là con cừu Dolly. Cừu Dolly sinh ngày 5 tháng 7 năm 1996 nhưng sự ra đời của nó chỉ được nhà sinh học người Ireland, Ivan Wilmut, của viện Roslin, ở Edimbourg, tiết lộ vào tháng 2 năm 1997… Ngay cả đối với động vật, kỹ thuật nhân bản vô tính cũng chưa được làm chủ hoàn toàn. Dolly ra đời sau 277 thực nghiệm. Người ta nhanh chóng nhận thấy ở Dolly những dị thường ở cấp độ nhiễm sắc thể kéo theo một chứng viêm khớp… Dolly chết ngày 14 tháng 2 năm 2003… Nó đã mắc một căn bệnh về phổi không thể chữa được.
(Trịnh Xuân Thuận, Nguồn gốc, NXB Trẻ, 2006, tr.511)
Tại sao người ta không nhân bản những hổ, báo, sư tử, voi… mà nhân bản ngươi hỡi cừu Dolly tội nghiệp. Sự im lặng của ngươi khiến cho con người thích thú, bộ lông mềm mượt của ngươi làm cho con người dễ chịu, cái đầu ngu xuẩn của ngươi là nơi con người chứng tỏ trí khôn?
Bốn vó của ngươi đau nhức vì ngươi không lang thang trên đồng cỏ, hai lá phổi của ngươi tắc nghẽn vì phòng thí nghiệm vô trùng.
Ngươi có cần không tình phụ tử từ những bộ não khoác áo bluose, ngươi có tìm được vú mẹ không, những tiếng be be lẻ loi mịt mờ nông trại.
Mỗi ngày của ngươi là dặc dày thí nghiệm. Những mũi kim nhoi nhói vào mông, những cú chọc tuỷ xương ngất trời đau đớn.
Vây quanh ngươi chỉ toàn loài người, những sinh linh thượng đẳng. Tai ngươi có được nghe nhạc thính phòng, mắt ngươi có thường xem vô tuyến, mũi ngươi có sặc mùi Chanel No.5 ?
Đồng loại của ngươi nơi đâu, có bao giờ ngươi tự hỏi, vì ngươi là một giống nhai rơm.
Cùng thời với ngươi còn có những ai, hỡi cừu Dolly, những Bill Clinton, những Helmul Kohl, những Boris Enxin, những Fidel Castro, những Hồ Cẩm Đào, những Đạt Lai Đạt Ma, những Gioan Phaolo II, những Osama bin Laden, những Bill Gates, những David Beckham, những Jennifer López…
Và cả cô nàng tai thỏ Paris Hilton.
Trong kiếp sống ngắn ngủi của ngươi những gì phản ánh qua đôi mắt: Vật chất hay Tinh thần, Tư bản hay Vô sản, Giêsu hay Thích Ca, Đá banh hay Phim sex?
Ai là minh tinh hỡi cừu Dolly, ai là danh nhân hỡi cừu Dolly, ai là vĩ nhân hỡi cừu Dolly, khi mà tên của ngươi được vang lên khắp chốn.
Con người có đổ vấy lên ngươi bao nhiêu tật bệnh, những HIV, những viêm gan siêu vi, những ung thư vòm họng…
Ngươi gục chết vì đâu, lẽ nào hai lá phổi của ngươi chán thở chung bầu khí ô tạp với con người, hay ngươi ngước nhìn xa lên bầu trời thảng thốt vì tầng Ôzôn lỗ chỗ.
Cô nàng đỏm dáng nào khoác áo lông ngươi, bà nội trợ nào hun khói thịt ngươi, ông chủ nào gặm be sườn ngươi hỡi cừu Dolly tội nghiệp.
Cừu Dolly!
Ta, một kẻ vô danh thành kính dâng ngươi vài dòng tưởng niệm.
