Xe chầm chậm lên dốc, vượt qua khúc quanh đồi thông, thành phố cao nguyên hiện ra trước mặt Kim. Những mái ngói đỏ. Những mảnh tường màu trắng. Những mảnh vườn trồng hoa … Và, sương chiều lảng bảng. Đẹp quá ! Kim muốn thốt lên như vậy. Anh biết dưới kia là hàng ngàn biệt thự xinh xắn, mỗi biệt thự có vẻ kiến trúc riêng. Anh biết mình đang ở độ cao một-ngàn-trăm mét so với mực nước biển. Đấy là những gì sáng nay anh vừa nghe được từ cô hướng dẫn viên du lịch. Kim quay lại nhìn những người bạn đồng hành. Họ đều đã rủ bỏ vẻ mệt mỏi, gà gật suốt chặng đường dài, đang đăm đăm nhìn qua cửa kính. Nhiều người đứng dậy rời khỏi chổ ngồi. họ muốn nhìn rõ hơn cảnh đẹp bên đường … Nỗi xúc động mơ hồ lan nhẹ trong Kim. Vậy là anh đã đến Đà Lạt. Lần đầu tiên anh đặt chân đến cao nguyên sau bao năm tháng chờ đợi, ao ước. Với Kim, chuyến đi này đâu chỉ là một cuộc dạo chơi như những người khách du lịch khác, anh đến đây còn để tìm lại dấu vết của một người ruột thịt.

Hai mươi năm trước, người chú Kim đã sống ở thành phố này. Ông yêu một cô gái Đà Lạt theo học sư phạm ở Sài Gòn. Say đắm đến nỗi khi cô gái quay trở về Đà Lạt dạy học, ông chú cũng bỏ luôn Sài Gòn lên đây. Ông xin vào làm việc cho một nhà thuốc, thuê căn gác nhỏ nằm trên đường phố cô gái hàng ngày qua lại. Sáng sáng, cô gái dịu dàng trong chiếc áo dài đến trường dạy học, ông chú đứng trên căn gác nhỏ nhìn theo … Nhưng mối tình đẹp của họ không đi đến kết cuộc. Mấy năm sau, ông chú bị tai nạn xe cộ trên đèo Bảo Lộc. Khi chú mất, những người thân trong gia đình vẫn chưa biết gì nhiều về tình yêu của ông, về cô gái ông yêu …

Người chú mất hai năm, Kim mới đến tuổi đi học. Anh biết ngừoi chú chủ yếu qua những bức ảnh và thư từ : ông cao gầy, thư sinh và khá đẹp trai. Có hai bức ảnh người chú chụp ở Đà Lạt. Trong một bức ảnh, chú ngồi trên đồi thông lặng lẽ, cô đơn. Bức ảnh kia, chú và mấy người bạn đồng nghiệp đứng phía trước ngôi nhà chú thuê căn gác. Căn gác nhỏ như chuồng chim câu. Tầng trệt ngôi nhà là một cửa hàng giầy dép. Sau này, đọc kỹ những bức thư chú gửi cho cha mình, Kim mới biết dược ngôi nhà đó năm trên đường phố Ng. T.

Lớn lên, Kim rất yêu người chú của mình. Câu chuyện tình của ông cứ ám ảnh anh mãi. Kim nuôi dự định sẽ đi đến thành phố cao nguyên, tím kiếm ngôi nhà có căn gác nhỏ. Anh hy vọng gặp lại người chủ cũ. Biết đâu, anh sẽ lần ra dấu vết của người chú trong những năm tháng ông sống ở đây, thành phố lắm sương mù này …

Đến bây giờ, khi đã gần hai mươi sáu tuổi, Kim mới thực hiện được chuyến đi dự định của mình. Một chuyến đi có lẽ đã quá muộn mằn …

*

Đoàn khách du lịch sẽ ở Đà Lạt ba ngày. Theo kế hoạch, buổi sáng họ đến các điểm tham quan, còn buổi chiều mỗi cá nhân có thể đi chơi theo chương trình riêng của mình.

Ngày đầu tiên. Buổi sáng, cô hướng dẫn viên du lịch dẫn họ đi Đài liệt sĩ và thác Camly. trời lành lạnh, Kim phải khoác thêm chiếc áo khoác mỏng. Thác Camly không đẹp như Kim tưởng nhưng sương mù Đà Lạt làm Kim mê hồn. Sương quấn quýt những gốc thông trên đồi, giăng phủ mặt nước hồ Xuân Hương, loang dần dưới lũng sâu. Xe và người trong màn sương như thực như ảo.

Buổi chiều, kim đi ra phố. Đúng là phố núi. Nhà cao thấp lô nhô. Đường phố thật lạ lùng, lên xuống, uốn lượn, cứ như chơi trò đuổi bắt. Phố yên tĩnh, yên tĩnh quá. Khách bộ hành bước thật nhẹ, thật êm, nói năng cũng thật êm, chừng như ai cũng làm khuấy động bầu không khí tĩnh lặng quanh mình. Kim tìm ra phố Ng.T. không thấy khó khăn. Kim có ý nghĩ rằng mấy chục năm qua phố xá không hề thay đổi : vẫn những ngôi nhà ấy, vẫn đường phố, hẻm phố và những tấm biển chỉ đường ấy … Một người đàn ông lớn tuổi cho Kim biết địa chỉ của ba hiệu giày trên đường Ng.T. hai mươi năm trước. Hai địa chỉ đầu làm Kim thất vọng nhưng anh sung sướng suýt reo lên khi tìm đến địa chỉ cuối cùng. Ngôi nhà ấy đây – ngôi nhà chú anh đã từng ở. Căn gác lơ lững như chuồng chim câu. Chỉ khác với tấm ảnh chụp ngày trước, lầu trệt bây giờ đóng kín cửa, không còn dấu vết của một hiệu giày nhộn nhịp nữa. Kim run run gõ vào cánh của gỗ. Im lặng. Lát sau, có tiếng dép lướt nhẹ trên mặt sàn. Mở cữa là một người phụ nữ tuổi ngoài năm mươi, khuôn mặt phúc hậu.

- Cậu tìm ai?

Kim ấp úng trình bà lý do của mình. Người phụ nữ lắng nghe. Khi Kim nói xong bà khẽ à lên lộ vẻ ngạc nhiên :

- Cậu vào đây … vào đây … Mời cậu ngồi ! À, ra thế … Người chú của cậu từng sống ở ngôi nhà này?

- Dạ. Hơn hai mươi năm trước. Chú … tên là Phong … Chắc thím biết?

- Ồ !... Không… - Người phụ nữ giật mình như có lỗi – Tôi muc ngôi nhà mới chục năm năm. Hồi ấy, chắc thời ông chủ cũ. Ông ta đã đi xa rồi …

Kim thất vọng :

- Vậy mà, cháu cứ hi vọng … một người từng gặp chú cháu…

Người phụ nữ pha xong ấm trà, châm vào chén sứ nhỏ. Bà nhìn Kim đầy vẻ cảm thông. Kim uống cạn chén trà đặt xuống bàn, đứng dậy định lui ra nhưng một ý định chợt đến giữ anh lại. kim xin phép được lên thăm căn gác. Người phụ nữ thoáng chút do dự, rồi mĩm cười gật nhẹ mái đầu. Bà dẫn anh bước theo lối cầu thang hẹp.

- Cậu đợi chút. Con gái tôi đang học bài. Để tôi gọi nó.

Người phụ nữ bảo Kim khi họ đi đến trước cánh cửa sơn xanh. Rồi bà cất giọng gọi :

- Bảo Trâm ! Bảo Trâm ! Mẹ nhờ con này !

- Chi vậy mẹ !

Cô gái hiện ra nơi khung cửa. Nhỏ nhắn và dịu dàng. Nàng có nước da mịn màng quá, mái tóc mượt quá, đen quá. Nàng chớp chớp đôi mắt ngơ ngác thấy người lạ. Người mẹ giới thiệu :

- Cậu này muốn coi căn gác con ạ.

Kim bước vào căn gác nhỏ.Anh hiểu tại sao người chú lại thuê căn gác này. Cửa sồ mở theo lối phố. Qua ô cửa, ngày trước chú có thể thấy cô gái từ khi nàng vừa bước ra từ một ngôi nhà nào đấy (một gia đình trồng hoa chăng) cho đến khi nàng biến mất ở lối quanh mãi trên đỉnh dốc … Trời đang có mưc nhẹ. Trước mặt Kim là những chiếc ô che muôn màu sặc sỡ. Những cô gái Đà Lạt đến lạ, với chiếc ô trên tay họ trở nên duyên dáng, uyển chuyển vô cùng. Kim có ý nghĩ rằng : họ đẹp quá, họ như không có thực ở trên cõi đời này …

Khi Kim bước ra khỏi căn gác, cô gái nhìn anh với đôi mắt ngỡ ngàng, sâu thăm thẳm. Hẳn người mẹ đã kể cho nàng nghe câu chuyện về người chú.

*

Ngày thứ hai ở Đà Lạt, đoàn tham quan Thung Lũng Tình Yêu. Kim bật cười khi thấy những bộ quần áo cao bồi của mấy ngài ngựa. Kim cũng bật cười khi nhìn thấy những chiếc xe ngựa người ta cho thuê chụp hình. Trước đây, anh cứ ngỡ chiếc xe ngựa trong tấm hình chụp ở Đà Lạt đang lao vun vút trên đồi. Hóa ra nó đứng im một chổ, những chú ngựa nòi đã được tập luyện cứ nhấc vó lên hạ xuống như đang phi nước đại vậy. Trông buồn cười, tội nghiệp. Đồi thông bị chặt phá, những tòa biệt thự đỗ nát, hoang phế hai bên đường làm lòng Kim se lại trong nỗi lo lắng. Tất cả chỉ vơi đi khi anh đứng trước Thung Lũng Tình Yêu nhìn những chiếc pê-đa-lô bập bềnh trên mặt nước.

Buổi chiều, Kim lại đến ngôi nhà có căn gác nhỏ. Hôm qua, lúc chia tay, người phụ nữ hứa sẽ giúp anh hỏi những người trong khu phố về người chú. người phụ nữ không có nhà. Cô gái tiếp anh. Nàng dịu dảng mời anh ngồi xuống chiếc ghế bành đặt giữa căn phòng. Nàng  nhẹ nhàng cho Kim biết : mẹ nàng đã hỏi nhưng không ai nhớ gì về người chú của anh cả.

- Chắc chú ấy sống trầm lặng quá. – Nàng nói như để an ủi Kim.

- Có lẽ vậy… - Kim khẽ thở dài thất vọng - Với lại, hai mươi năm rồi còn gì ! Có thể, họ đã quên.

Nàng mĩm cười, gật nhẹ đầu. Họ vói với nhau vài câu chuyện tản mạn, rồi ngồi trầm ngân. Nàng như già dặn hơn với khuôn mặt vốn quá ngây thơ, hồn nhiên. Bất ngờ nàng phá tan bầu không khí im lặng.

- Hai mươi năm trước lạ thật …

- Sao kia ? – Kim ngơ ngác.

Nàng ấp úng, đôi má đỏ rựng lên :

- À…Em định nói ề chú anh… Tình yêu ngày trước sao mãnh liệt thế !...

Nàng ngập ngừng rồi im lặng. Kim hiểu điều nàng định nói. Anh muốn kêu lên : “Không. Bây giờ tình yêu vẫn như thế!”, nhưng anh tự kìm mình lại được. Phải, bây giờ, con người hình như sống tỉnh táo hơn, chừng mực hơn, ít đam mê hơn. Tìm đâu một người đàn ông sẵn sàng hy sinh tất cả cho tình yêu…

Ngày cuối cùng ở Đà Lạt, mọi người kéo nhau ra chợ mua sắm. Thành phố cao nguyên thật nhiều hoa trái. Quầy hàng nào cũng đầy ắp bơ, nho, táo, mận… Rất nhiều dâu tươi chín đỏ, ngọt lịm. Kim mua ít nho rồi đi vẩn vơ trên phố. Tâm trạng anh buồn buồn… Và, Kim chợt nhận ra, những bản nhạc vọng ra từ các quán cà-phê của thành phố cao nguyên này cũng buồn buồn như những nỗi nhớ… Khi đi ngang qua phố Ng.T., Kim quyết định ghé vào ngôi nhà có căn gác nhỏ để chia tay và cảm ơn người phụ nữ đôi lời.

Người phụ nữ lại đi vắng, cô gái ra mở cửa. Nàng mĩm cười khi thấy anh. Nàng mặc chiếc áo len mỏng, đan rất khéo, ôm gọn cơ thể nhỏ nhắn thon thả.

- Mai bọn anh về. – Kim khẽ nói.

- Thế à… Có lẽ sáng nay các anh vừa đi Hồ Than Thở.

- Đúng rồi sao ! Sao em biết ?

- Bởi vì đấy thường là địa điểm tham quan cuối cùng của các đoàn khách du lịch khi rời Đà Lạt… Những ngày ở Đà Lạt có gì phiền lòng họ đến “than thở”với mặt hồ…

Nàng cười. Kim cũng bật cười. Họ ngồi nhìn ra đường phố. Kim có rất nhiều điều muốn nói và nàng có lẽ cũng vậy. Chính vì thế họ ngồi im lặng. Đôi khi nàng đưa những ngón tay hất nhẹ mái tóc đen dày phủ lòa xuống trán. Cử chỉ nó đẹp và duyên dáng đến lạ lùng.

Chiều đã muộn, người phụ nữ vẫn chưa trở về. Kim ấp úng nhờ nàng chuyển lời cảm ơn đến người mẹ rồi đứng dậy… Nàng quay người bước nhanh ra phía sau nhà. Giây lát, nàng trở vào với bó hoa trên tay.

- Em tặng anh mang về dưới đó. Hoa nhà em trồng đấy.

- Nhà em cũng trồng hoa.

- Dạ ! Khu Phố này hầu như nhà nào cũng có một mảnh vườn trồng hoa nho nhỏ. Đây là những bông hoa bất tử. Hình như chỉ Đà Lạt mới có loại hoa này … Nó rất lâu tàn …

- Hoa bất tử…

Kim lẩm bẩm. Anh cảm ơn cô gái rồi bước nhanh ra đường. Chần chừ giây lát nữa có thể anh sẽ ở lại nơi đây, ở lại đây mãi mãi. Kim bước chầm chậm trên đường phố. Anh nghĩ đến hai mươi năm trước người chú cũng từng bước đi trên đoạn phố này tự dưng rơm rớm nước mắt. Vào lúc này đây, trái tim anh tràn ngập bao nỗi xúc động, anh tin rằng con người có thể sống như thế, sống đến cùng cho tình yêu

… Con người có thể yêu đắm say đến thế …

Sương nhiều đã buông xuống.Thành phố cao nguyên như buồn hơn nhưng cũng mộng mơ hơn.

Năm 1987