Tôi chưa hề biết con Mockingbird.  Nhưng tôi có đọc truyện con chim này…Nó đậu trên cây, nó kêu thánh thót, nó kêu hay hót?  Tiếng nó ngọt ngào.  Tiếng nó nghẹn ngào.  Lên cao xuống thấp, nghe như là khóc, nghe như là cười…Nó xé lòng người từng trang tiểu thuyết!

Truyện đó ai viết?(*)  Chỉ biết lâu rồi…, âm vọng xa xôi…cũng non Thế Kỷ.  Xảy ra ở Mỹ, xứ sở bình yên.  Con chim Mocking, cái tên người đặt, nghe cay con mắt, nghe xốn xang buồn…

Sáng nay trong vườn, nghe nhiều tiếng hót.  Có tiếng thật ngọt, có tiếng đắng lòng.  Tôi ngó bên sông, con sông nước biếc.  Con sông tội nghiệp chảy suốt đời sông.  Mặt sông mênh mông, gió làm sóng nổi giạt ra hai bờ, tôi nhớ câu thơ:  bên bồi bên lở.

Tôi nhớ tôi nhớ xưa ai sang sông.  Tôi nhớ cánh đồng mênh mông bát ngát…Bỗng tiếng chim hót trong hàng lau thưa, buồn như tiếng mưa, âm thầm, tí tách, tiếng lau tiếng lách buồn như thế thôi!

Buổi sáng chơi vơi mây trôi rất thấp.  Vườn tôi tấp nập chim bay chim về, tiếng Mocking nghe là lời lập lại:  Ngày xưa biên ải, rừng vang tiếng chim.  Ngày xưa nhớ em…như bây giờ, vậy!  Con sông nước chảy, con sông buồn tênh…

Con sông buồn tênh.  Tiếng chim thênh thênh xé từng vạt nắng…Ở nhau chẳng đặng thương hoài ngàn năm…

(*) To Kill A Mockingbird, Harper Lee, nxb Warner Books, 1271 Avenue of the Americas, New York, N.Y. 10020 U.S.A.