(Nguyên tác : la rivincita)  

 Bản dịch của Trương Văn Dân

Thân tặng anh Phú và chị Sinh. Elena

Đã bao lần tôi ước muốn được thay đổi  một phần số phận của mình với một người nào khác.

Tôi đã trải qua đời sống như một sự sinh tồn mà vẫn không hiểu như thế là khước từ cuộc sống. Rồi với cách sống đó tôi gần như tự hủy, về sau xói mòn vì ân hận.

Tôi không phải là một đứa con ngoan, và vì thế khó có thể tưởng tượng rằng mình sẽ là một người vợ đảm đang hay một người mẹ tốt. Tôi ý thức rằng đời mình chỉ là một sự thất bại.

Tất cả những ray rức liên tục này đã làm tôi tự cô lập mình : Ít bước ra khỏi nhà, không cảm thấy vui khi đi gặp bạn bè, nếu có thể gọi những người thường gặp là bạn.

Mà làm sao có thể xem những đứa con gái ngốc nghếch kia là bạn được chứ, suốt ngày họ chỉ biết quan tâm đến thời trang,  bàn tán đến các kiểu điện thoại đời mới hay mơ ước có quan hệ với những người đàn ông lắm tiền. Còn một số đàn ông mà tôi quen trước đây, họ chỉ có  một cái tài duy nhất là ăn nhậu, vung tiền dụ dỗ các em và sau đó là phục rượu để tìm cớ sờ mó hay chiếm đoạt.

            Một thời gian trước đây tôi cũng là một người con gái như những cô nàng đỏm dáng kia: Thường xuyên thay quần đổi áo, nhiều khi bước vào cửa hàng để mua giày rồi khi về nhà  lại khám phá ra rằng mình đã có đôi giày đó, cùng kiểu, cùng màu. Đúng là một căn bệnh. Mọi thứ xung quanh tôi đều như đồng thanh thúc giục “Mua đi! Mua đi!”. Tất cả sự hối thúc đó đã thuyết phục tôi rằng càng có nhiều đồ vật thì tôi càng thêm hạnh phúc. Nhưng thật ra tôi đâu có cần gì ba cái thứ đó và cái khoảng trống trong tôi, thay vì được lấp đầy, thì cứ mở ra toang hoát và sâu thẳm như một con vực.

Tôi chỉ hiểu ra điều ấy khi ba mẹ tôi mất và người chủ nhà chỉ cho tôi thời gian hai tuần để dọn hết đồ đạc trong căn nhà mà gia đình tôi đã sống hơn 50 năm. Bao nhiêu vật dụng được chất chồng trong suốt thời gian ấy!  Tôi không chỉ nói về những tủ, bàn, chén đĩa, xoong nồi...mà là những vật dụng đã gắn liền với cuộc đời của tất cả: những quyển sách thời đi học, từ trung học đến đại học, những quà tặng, những khung hình và những bức ảnh ghi lại những phút giây đáng nhớ. Rồi ý thức rằng tất cả những thứ này sẽ phải bị ném đi hay đem cho một ai đó đã làm tôi nhói lòng. Tôi bắt đầu gói ghém cái xoong mà mẹ thường dùng để nấu những món ăn ngon mỗi khi có khách hay quyển truyện cổ tích mà ba tôi mua tặng và những buổi tối ông thường đọc để dỗ cho tôi ngủ. Ngày đó tôi đã  bước vào tuổi ba mươi và tôi đã quên bẵng đi quyển truyện và cũng không nhớ gì về cái xoong mà mẹ thường dùng để chế biến những thức ăn ngon tuyệt.   -Tôi còn phải loại bỏ những quần áo của ba mẹ. Phải mất mấy ngày tôi mới bỏ mọi thứ vào nhiều thùng giấy, phân loại ra thùng nào có thể mang đến nơi tiếp nhận những vật dụng để giúp người nghèo, thùng nào cần phải bỏ đi. Và cứ thế, ngày qua ngày, tôi dọn bớt những đồ vật trong căn nhà mà mình đã từng sống từ tuổi thơ đến thời mới lớn. Trước khi cha mẹ tôi mất, tôi không dám trở về nhà, còn bây giờ, trong nỗi đau đớn vô ngần, tôi tìm thấy những vật dụng của một thời quá khứ ngỡ đã lãng quên. Trong phòng khách còn có một máy ghi âm và bên cạnh là những cuốn băng  đã được thu âm và phân loại. Ba tôi rất mê nhạc nên thỉnh thoảng ông ghi âm những bài hát yêu thích. Chỉ cần nhấn một ngón tay thì đây, tôi có thể nghe lại những âm thanh hay giọng nói của những lúc buồn rầu hay vui thích trong cuộc đời. Và ngay lập tức những kỷ niệm hiện về, sống động. Tôi còn nghe  cả phần tạp âm, tiếng nói chuyện của ba mẹ, một lời tán thán, tiếng động từ nhà bếp hay chính là giọng nói của tôi lúc còn là bé gái : Những khoảnh khắc của một thời quá khứ tưởng chừng như đã bay mất cùng với  những lớp bụi của thời gian.

 Tôi không thể nào diễn tả nổi  niềm xúc động của mình khi dạo khắp các phòng trống để kiểm tra lần cuối sau khi đã cho chất tất cả tủ, bàn lên xe chở hàng. Trên những bức tường còn in lại dấu vết của các tủ áo, vạch đó là kệ sách, dấu kia là giường ngủ của ba mẹ, của những bức tranh, tủ bếp...tất cả giống như tôi đang xóa bỏ cuộc đời của ba mẹ sau khi họ mất. Tất cả đã mất đi, mãi mãi.

Nhưng, có lẽ không. Trong tôi còn lại những kỷ niệm, ngay cả những trận cãi vã liên tục của ba mẹ và tất cả những lần tôi bị ba đánh đòn. Lúc đó tôi chờ đến lúc mình đủ 18 tuổi để bỏ trốn  ra khỏi nhà. Ý nghĩ ấy đến trong đầu tôi ngay sau lần cuối cùng bị đánh mà chẳng có một lý do. Chỉ vừa kịp chụp lấy cái túi xách, tôi lao vội ra khỏi nhà và sau lưng còn nghe tiếng gào thét của cả ba lẫn mẹ.

Từ ngày đó tôi không bao giờ trở về. Và chỉ lúc này đây, giữa những bức tường, trong cái trống vắng của căn nhà, tôi khóc như một con bé gái buồn khổ ngay từ lúc sinh ra, khóc cho cái tuổi thơ mà đời buộc phải trốn chạy và  trưởng thành trong vội vã.  Mãi mãi đóng lại cánh cửa phía sau lưng mình, nhưng tôi nghĩ nếu muốn làm biến mất tất cả những nỗi đau kia chỉ là một nỗ lực vô ích.

            Đã vài ngày tôi không đi làm. Tôi cảm thấy mệt mỏi và người như mất hết sinh lực. Khi trở lại văn phòng, ánh mắt thương hại của những đồng nghiệp như trĩu nặng trên vai tôi. Bỗng dưng tôi có cảm giác là suốt đời mình chẳng làm việc gì ra hồn. Tất cả đời tôi chỉ là một chuỗi dài thất bại.

            Mấy tháng sau, bỗng dưng có một cú điện thoại từ một cô bạn thời sinh viên đại học:

-        “Gặp nhau chắc sẽ vui lắm. Thứ bảy này mình đi ra ngọai thành đi. Lâu quá bặt tin...chắc có nhiều chuyện để kể cho nhau!”

Có lẽ bạn sẽ kể cho tôi nghe về chuyện chồng con. Nói về gia đình hạnh phúc của mình. Còn tôi? Tôi sẽ kể gì với bạn? Nói về sự trầm cảm? Hay về sự vô tích sự của mình?

Thế nhưng tôi nghe giọng mình đáp lời bạn :

-        Ừ, chắc sẽ vui lắm

-        Vậy thì tao sẽ đến đón mầy lúc 8 giờ sáng. À, nhớ mang theo giày đi bộ nhé.

Thế là vừa về đến nhà, tôi bắt đầu lục lọi để tìm đôi giày thể thao. Cuối cùng tôi tìm thấy nó nằm trong góc tủ. Tôi mang thử hình như mình vừa gầy đi vài ký và đôi giày cũng hơi rộng một tí. Mặc chiếc quần Jean, một chiếc áo thun và một khăn quấn cổ, trông tôi cũng có dáng dấp thể thao. Và để chắc ăn, tôi còn mang theo chiếc mũ rộng vành để che nắng.

Như thế tôi đã chuẩn bị trước hai ngày, như thể việc gặp lại bạn cũ sau một thời gian dài đã cho tôi cơ hội có một điều gì mới mẻ để bận tâm. Sáng thứ bảy ấy tôi thức dậy thật sớm, trước 8h tôi đã đứng chờ bạn ở vệ đường, và chỉ mấy phút sau thì xe của bạn cũng vừa tới.

– “ Chào bạn, mình ngồi ở băng sau để tám chuyện nhé”  rồi ngay sau đó, tôi như bị  thu hút bởi nụ cười thoải mái và rạng rỡ của bạn. Nhất là cảm giác ấm áp từ vòng ôm thật thắm thiết.

Trong khi anh chồng lái xe và trò chuyện với đứa con trai tôi và bạn bắt đầu nhắc lại những kỷ niệm của một thời tuổi trẻ, nói về các bạn học, các thầy hay kể cho nhau nghe những trận cãi vã tưởng là căng thẳng nhưng cuối cùng chấm dứt bằng một trận cười. Gần như không nhận biết, tôi như nghe thấy tiếng cười của mình và  sau đó tôi cũng bắt đầu cảm nhận mùi vị của sự thanh bình. Tôi không muốn kể cho bạn nghe về những thất bại của mình, về những nỗi đau mà tôi đang gánh chịu. Mà có lẽ  cô bạn của tôi cũng chẳng quan tâm đến những điều này. Hay cũng có thể là cô ta tinh ý nên cố tình không gặng hỏi tôi về những chuyện không vui và chính sự tế nhị này của bạn mà tôi cảm thấy bình tĩnh và thoải mái thố lộ tâm tình, cảm nhận lại những cảm xúc từ lâu bị bóp nghẹn.

Chúng tôi rời thành phố và sau hai giờ thì đến biên giới của một cụm rừng. Xuống xe, cả bọn bước sâu vào những hàng cây, và sau một lát thì đường bắt đầu xuất hiện những con dốc. Hôm đó là một ngày đẹp trời, khi ngẩng đầu lên, trên những tán cây tôi nhìn thấy những cụm mây trắng trên nền trời xanh. Nhưng tia nắng ấm áp chiếu xuyên qua cành lá và soi sáng con đường mòn. Chúng tôi dần leo lên, dốc mỗi lúc một cao và cuối cùng đến ngôi chùa đầu tiên. Chúng tôi đang ở Yên Tử, một ngọn núi thuộc tính Quảng Ninh, và đang đứng trước chùa Giải Oan. Tiếp theo chúng tôi lấy cáp treo để lên đỉnh. Sau đó tiếp tục đi trên những con đường mòn đầy đá. Đường rất dốc và mỗi lúc tôi càng thấy khó khăn và mệt nhọc. Từng bước, từng bước, đầu óc tôi như trống rỗng và lúc này chỉ có một nỗi bận tâm duy nhất là cố gắng và tập trung để khỏi trượt té trên những tảng đá.  Leo lên được một lát thì một cơn mưa nhỏ bắt đầu rơi và trời bắt đầu sầm. Con đường càng lên dốc càng khó đi. Tôi cố gắng giữ đều nhịp thở, từng bước từng bước trong khi cơn mưa càng lúc càng nặng hạt rồi cuối cùng biến thành một trận mưa rào. Nước mưa bắt đầu chảy trên đá làm chúng vừa ẩm ướt vừa trơn trợt. Những đường rãnh biến thành máng xối và lượng nước càng lúc càng nhiều, tràn kín con đường mòn. Chúng tôi cẩn thận bước từng bước, mỗi lúc mỗi chậm.

Thấy một trạm bán nước, lụp xụp, được che chắn bằng một tấm bạt nhựa nằm trên con dốc, chúng tôi tạm dừng chân để nghỉ ngơi. Chỉ vài phút để hâm nóng bàn tay qua tách trà nóng trong khi sương mù của núi đồi đang phủ xuống, càng lúc càng tăng ở bốn phía chung quanh. Không gian mù mờ và bềnh bồng như thể được đệm bông, nghe không rõ  giọng nói từ nhóm người khác đang cầm gậy để leo dốc và che mưa bằng những mảnh  nhựa dã chiến.   

Từ vành mũ của tôi nước mưa bắt đầu nhỏ giọt, chúng tôi bị ướt như chuột nhưng vẫn cứ nhìn nhau mỉm cười, tận hưởng giây phút ngắn ngủi của phút dừng chân. Lát sau lúc mưa vừa giảm chúng tôi lại tái khởi hành. Nhưng lần này có vẻ khó nhọc hơn, những khối đá lởm chởm hơn và dường như rất khó tìm một điểm chắc chắn để đặt chân.Từng bước, từng bước. Nhưng đến một lúc thì tôi không thể nào tiếp tục leo dốc được nữa: Chiếc giày ở chân phải đột ngột bị hở ra. Tôi vô cùng hoảng sợ. Thế này thì tôi không thể xuống núi, mà cũng chẳng thể leo lên trong khi mưa lại bắt đầu nặng hạt trở lại và nước mưa cứ tuôn xối xả. Các bạn tôi cũng có gặp khó khăn nhưng lúc này họ đã cách khá xa, không còn nhìn thấy. Có lẽ họ đã may mắn chọn một lối đi khác, ít hiểm trở hơn. Trời lại bắt đầu tối và tôi có cảm giác là mình đã leo núi trong một thời gian bất tận. Tôi không thể dừng lại ở đây. Giữa núi rừng, dưới cơn mưa và màn đêm đang xuống. Nghĩ kế, tôi tháo giây và  cột lại hai mảnh của chiếc giày há mõm. Từng bước, từng bước tôi bắt đầu leo lên, cố đặt chân vào giữa những tảng đá, có khi đẫm nước. Bỗng tôi nghe từ phía sau lưng mình một người đang đến và một giọng đàn ông:

-        “ Cố lên. Chỉ còn một chút nữa là đến đỉnh. Cô sẽ làm được !”

Tôi không biết người lạ mặt này là ai. Anh bất ngờ xuất hiện từ sau lưng và tiếp tục hành trình leo núi của mình. Nhưng tôi cũng tự nhủ là mình không thể dừng lại.Trời sắp tối. Tôi phải lên đỉnh cho bằng được!

Như được tăng thêm sức mạnh vì biết chỉ còn vài chục mét nữa, tôi lại bắt đầu leo dốc với chiếc giày há mõm dưới cơn mưa tầm tã. Mặc kệ nước mưa như đang quất vào mặt.

Tôi phải làm được! Những kẻ khác trước tôi đã làm được và đã đến. Tại sao mình lại không chứ?

Thở hổn hển, từng bước, từng bước nhỏ và đây rồi, tôi đã nhìn thấy mái chùa Đồng thiêng liêng trên đỉnh Yên Tử. Ngay lúc đó chồng và con trai của bạn cũng nhìn thấy tôi và ngoắc tay, khích lệ.

Tôi cũng nhìn thấy cô bạn đứng cạnh đó và cũng đang vẫy vẫy tay, vui mừng. 

Nước mưa vẫn tiếp tục chảy từ chiếc mũ sũng nước và cái nhìn của tôi cũng mờ mờ hơi nước trong lúc bước những bước cuối cùng để đặt chân lên đỉnh núi. 

            Vui quá! Tất cả chúng tôi đều có mặt. Chúng tôi đã chinh phục độ cao. Và tôi cũng đã đến đây, bằng tất cả mọi nỗ lực, với đôi giày há mõm và áo quần ướt đẫm!

Đó là một cảm giác tuyệt vời mà có lẽ tôi chưa bao giờ được trải nghiệm! Cái cảm giác thấy mình vô địch thật vô cùng sinh động. Vô địch mà không cần chiến tích, không cần tham gia vào những trận tranh đua ngu xuẩn, không cần phải mang trên người chiếc mặt nạ, xa vời cái thế giới mà  mọi người chỉ biết phán xét hay đánh giá vì vẻ  ngoài, vì những thứ phô trương, sở hữu chứ không phải nhờ giá trị như mình thật sự là.

Mỗi niềm đau rồi sẽ đi qua, dù khó thể nào quên. Cũng như sự khó nhọc vẫn còn nằm trong xương cốt, nhưng giờ đây, được đặt chân lên đỉnh núi tôi không còn thấy nữa, bởi vì trong lòng tôi chỉ có một niềm vui vì vừa thực hiện một điều mà trước đó đối với tôi là một điều bất khả.

Sau khi thắp nhang kính lễ trước Phật Hoàng, vị vua anh minh nhất trong lịch sử, vừa là một minh quân vừa là một tổ sư đắc đạo đầy tài đức, tôi và các bạn đi  xuống núi bằng một con đường mòn khác. Con đường này ít hiểm trở hơn, vừa đi vừa cười đùa vì chiếc giày há mõm dù quần áo ướt như chuột lột. Chúng tôi vừa thực hiện được một điều đặc biệt và bỗng dưng tôi không còn cảm thấy mình cô đơn nữa.

Trong đầu tôi như  còn đang vọng lại lời khích lệ :

-“ Cố gắng lên. Chỉ còn một chút nữa là đến đỉnh. Cô sẽ làm được !”

            Tiếng nói của một người lạ mặt đã cho tôi cái sức mạnh mà trước đây tôi cứ tưởng là mình không còn nữa. Âm thanh đó còn cho tôi biết là trên đời này tôi không còn cô độc. Nghĩa là tôi cũng có thể có một phần hạnh phúc, tôi phải tin như thế.

Và sau chuyến đi Yên Tử, tôi chắc rằng mình sẽ thừa sức để phấn đấu vì một tương lai tốt đẹp cho đời mình.

Sài Gòn tháng 3- 2015