|
Tranh cãi quanh cái bìa sách!
Theo công văn mới của Cục Xuất bản, từ 15-7, trên tất cả các bìa 1 của các xuất bản phẩm, đối tác liên kết xuất bản không được phép xuất hiện dù dưới hình thức tên hay logo. Tuổi Trẻ đã gặp và trao đổi với tất cả các bên liên quan: Cục Xuất bản, nhà xuất bản (NXB), các công ty sách tư nhân để tìm hiểu vấn đề và ghi nhận những ý kiến ban đầu:
Ông LÊ HUY HÒA - trưởng đại diện chi nhánh NXB Lao Động tại TP.HCM:
Đứng tên chung là hợp lý
Trong việc làm sách liên kết, tôi nghĩ công sức của tư nhân góp vào xuất bản có đến 80%. Và đây cũng là sức mạnh của nền xuất bản nước ta hiện nay. Tôi thấy việc các công ty tư nhân đứng tên chung với NXB trên từng bản sách không ảnh hưởng đến các NXB bởi anh cùng hợp tác với nhau mà.
Nếu NXB không đồng ý làm việc với công ty tư nhân nào thì anh từ chối ngay, nhưng khi cùng làm ra sản phẩm thì việc đứng tên chung là hợp lý. Nếu tư nhân có đẳng cấp, họ sẽ chọn NXB có đẳng cấp để liên kết; và NXB cũng vậy, anh có quyền khẳng định đẳng cấp của anh trong việc chọn công ty tư nhân nào để đứng tên. Tôi không hiểu sao Luật xuất bản ở ta qui định tư nhân chỉ được đứng tên trên bìa 4 của sách chứ không được đứng tên trên bìa 1. Nhưng bây giờ thì cứ làm theo luật cái đã.
Ông VŨ HOÀNG GIANG - phó giám đốc Công ty văn hóa Nhã Nam:
Sẽ khó khăn hơn trong việc mua bản quyền
Từ khi Luật xuất bản mới có hiệu lực công khai thừa nhận việc liên kết xuất bản, thì những công ty tư nhân như Nhã Nam đã có “danh” có “phận” chứ không còn phải mang tiếng là đầu nậu như trước. Chúng tôi đã phải liên đới (cùng NXB) chịu trách nhiệm về xuất bản phẩm của mình, lẽ nào chúng tôi không được đưa logo, tên đứng cùng logo, tên của NXB tại bìa 1?
Thêm nữa, khi logo, tên của chúng tôi không hiện diện trên bìa 1 sẽ là điều khó hiểu đối với các NXB hay tác giả nước ngoài bởi chẳng có gì chứng thực đây là sách của chúng tôi cả; và vô hình trung điều đó sẽ tự gây khó khăn cho chúng ta trong việc mua bản quyền nói chung sau này.
Bà NGUYỄN LỆ CHI - phó giám đốc Công ty văn hóa Phương Nam:
Chỉ có lợi cho các đơn vị làm ăn gian dối!
Thú thật khi nhận được công văn trên, chúng tôi không khỏi chạnh lòng. Bởi như vậy là vô hình trung không thừa nhận vai trò và công sức của các đơn vị liên kết trong quá trình thúc đẩy sự phát triển của ngành xuất bản nước ta. Việc bỏ logo, tên ở bìa 1 chỉ khiến các đơn vị liên kết xuất bản làm ăn đàng hoàng phải buồn phiền vì không được thừa nhận và gián tiếp bị thiệt hại về kinh tế. Trong khi các đơn vị liên kết làm ăn gian dối lại được dịp “mừng thầm” vì dễ đục nước béo cò hoặc dễ làm nhái sản phẩm của các đơn vị khác.
Chúng tôi tôn trọng quyết định của Cục Xuất bản, tuy nhiên vẫn tha thiết mong Cục Xuất bản xem xét lại nội dung của công văn đã ra để tránh những thiệt thòi không đáng có cho nhà sản xuất và người tiêu dùng. Việc tổ chức các cuộc hội thảo hoặc diễn đàn để lấy ý kiến về vấn đề này với sự tham gia của nhiều phía: NXB, đơn vị liên kết, độc giả... là cần thiết và nên làm ngay.
|
Luật sư Hoàng Ngọc - công ty luật Gia Phạm:
Luật còn bất cập
Với các sách liên kết, việc đảm bảo tác quyền là do phía tư nhân thực hiện chứ thường không do NXB. Do vậy, khi không cho tư nhân cùng đứng tên trên bìa 1 thì điều này ảnh hưởng đến khả năng khai thác tác quyền với các đối tác nước ngoài - điều mà phần lớn hiện nay được thực hiện bởi các công ty tư nhân. Lâu nay việc đưa tên và logo của công ty tư nhân lên bìa 1 các sách liên kết không có xung đột lợi ích nào với các NXB để dẫn đến phải tranh tụng ra tòa.
Trong quan hệ giao dịch tác quyền, các đối tác nước ngoài thường yêu cầu đơn vị tư nhân trong nước đưa tên công ty lên bìa sách như một cách chứng tỏ sự làm ăn đàng hoàng và điều này không chỉ là lợi nhuận mà còn khẳng định uy tín, thương hiệu của các công ty tư nhân. Nếu Luật xuất bản không tạo điều kiện để thực hiện điều này thì đó là bất cập.
L.Đ. ghi |
LAM ĐIỀN - TÌNH XUYÊN - VIỆT HÀ ghi
|
Cục trưởng cục Xuất bản Nguyễn Kiểm:
Chúng tôi chỉ làm theo luật
* Thưa ông, lý do nào khiến Cục Xuất bản phải gửi công văn yêu cầu các NXB không được để đối tác liên kết xuất bản có tên và logo trên bìa 1 của sách?
- Không phải là yêu cầu của Cục Xuất bản, mà chỉ là chúng tôi nhắc lại Luật xuất bản. Luật có đã lâu nhưng không ai chịu thuộc, hoặc biết nhưng cứ cố tình quên, bây giờ chúng tôi phải nhắc lại cho người ta thực hiện đúng luật. Điều 26 Luật xuất bản qui định bìa 1 của cuốn sách phải để tên sách, tên tác giả, tên nhà xuất bản.
* Nhưng điều này cũng không nhắc đến việc cấm đối tác liên kết để tên và logo ở bìa 1, thưa ông. Như vậy có thiệt thòi quá cho các đối tác liên kết hay không vì họ bỏ tiền ra làm sách từ A - Z, và cũng sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật cùng với NXB?
- Chịu trách nhiệm cao nhất trước pháp luật vẫn là giám đốc NXB, đối tác liên kết chỉ liên đới chịu trách nhiệm thôi. Tất nhiên khi không được đưa tên và logo lên bìa 1, họ sẽ phải chịu thiệt một chút, nhưng các đối tác liên kết là những nhà kinh doanh, nếu thấy việc liên kết làm sách vẫn tiếp tục lãi thì họ vẫn sẽ làm thôi
* Xin lỗi ông, nếu chúng tôi nhớ không lầm thì trong khá nhiều hội nghị, hội thảo về nâng cao chất lượng xuất bản phẩm và chống sách lậu 2 -3 năm về trước, rất nhiều ý kiến, trong đó có ông Nguyễn Đình Nhã - lúc đó là cục trưởng Cục Xuất bản - đã cho rằng cho phép tư nhân chính thức tham gia vào quá trình xuất bản, công nhận vị thế xã hội của họ (một trong những cách công nhận là đưa tên và logo lên bìa 1) sẽ khuyến khích họ sản xuất ra những ấn phẩm tốt, có chất lượng nội dung và hình thức cao, và sẽ hạn chế bớt được nạn in lậu. Liệu qui định mới này có đi ngược lại xu thế đó?
- Các ý kiến đó, nếu có, là của ông Nhã và những người khác chứ không phải của tôi. Tôi luôn luôn quan niệm rằng tất cả đều phải theo luật. Cho đến lúc này, Luật xuất bản vẫn chưa thay đổi. Về chuyện tên và logo của đối tác liên kết trên bìa 1, Cục Xuất bản đã nhiều lần yêu cầu, thậm chí đã có lần bắt xóa logo đã in trên bìa sắp phát hành của một số cuốn sách nhưng họ vẫn làm. Bây giờ chúng tôi sẽ kiểm tra chặt chẽ hơn, nếu cứ cố tình làm, chúng tôi sẽ chuyển thanh tra văn hóa xử lý theo pháp luật.
THU HÀ thực hiện | |
