Trong cuộc họp báo sáng nay, ban tổ chức gồm Hội Khoa học lịch sử, Hội Nhà văn, Hội Văn nghệ dân gian, Hội Khoa học phát triển Nguồn nhân lực nhân tài Việt Nam và Ban quản lý di tích làng Mộ Trạch cùng dòng họ Vũ cho biết, chương trình Lễ tưởng niệm 105 năm ngày sinh nhà văn Vũ Ngọc Phan sẽ diễn ra cả ở Hà Nội và Hải Dương.
Tại Hà Nội, trong buổi sáng ngày 8-9, sẽ có chương trình ca nhạc chào mừng và một cuộc hội thảo khoa học về thân thế và sự nghiệp của nhà văn Vũ Ngọc Phan được tiến hành tại Trung tâm Hội nghị quốc tế, 11 Lê Hồng Phong, Hà Nội. Khoảng hơn mười tham luận của các nhà khoa học như GS-TS Nguyễn Xuân Kính, TS Nguyễn Văn Nhật, TS Phan Trọng Thưởng, GS Phong Lê, nhà nghiên cứu Dương Trung Quốc, các nhà văn Lê Minh Khuê, Võ Thị Hảo, nhà thơ Vũ Quần Phương, nhà phê bình Vương Trí Nhàn… sẽ tập trung đánh giá những đóng góp to lớn của nhà văn Vũ Ngọc Phan đối với văn học Việt Nam.
Lễ rước tượng đồng nhà văn Vũ Ngọc Phan về làng Mộ Trạch sẽ được tiến hành từ trưa ngày 8-9 từ Hà Nội. Tiếp đó, tại làng Mộ Trạch, dòng họ Vũ và Ban quản lý di tích sẽ tiếp nhận tượng và làm lễ dâng hương, tiến hành nghi lễ đặt tượng nhà văn tại Khu Di tích làng Mộ Trạch. Buổi tối cùng ngày, chương trình ca nhạc “Trở về cội nguồn” với sự tham gia của các nghệ sĩ Vương Hà, Trọng Tấn, Thuý Cải… và đoàn Quan họ Bắc Ninh sẽ diễn ra tại Sân vận động xã Tân Hồng.
Nhà văn Vũ Ngọc Phan là người có công mở đầu cho nền phê bình văn học hiện đại của Việt Nam, là người đầu tiên nghiên cứu phân loại văn hóa dân gian một cách có hệ thống, khoa học. Ông được Nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh đợt I. Ngày nay, tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đều có đường phố mang tên ông.
Ông sinh ngày 8-9-1902 tại Hà Nội. Nguyên quán tại làng Đông Cao, huyện Gia Lương, tỉnh Bắc Ninh, nhưng tổ tiên dòng họ Vũ nổi tiếng của ông định cư tại làng Mộ Trạch, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương từ năm 618.
Xuất thân từ gia đình Nho giáo, học rộng biết nhiều, ông là một trí thức yêu nước. Cùng với vợ, nhà thơ Hằng Phương, ông tham gia cách mạng từ thời tiền khởi nghĩa trong Mặt trận Dân chủ Đông Dương và Hội Truyền bá Quốc ngữ cùng với Phan Thanh, Võ Nguyên Giáp…
Ông mất ngày 17-6-1987, để lại một khối lượng đồ sộ các trước tác và dịch thuật, nhiều bài báo nghiên cứu phê bình văn học. Tác phẩm của ông gồm có năm tập Nhà văn hiện đại dày hơn 1600 trang, xuất bản năm 1942, viết về các nhà văn, nhà thơ tiêu biểu của văn học Việt Nam trong nửa đầu thế kỷ 20, bộ Tục ngữ ca dao dân ca Việt Nam gần 1000 trang xuất bản năm 1956, đến nay đã tái bản 11 lần. Gần đây nhất, năm 2000, NXB Hội Nhà văn đã ấn hành Tuyển tập “Vũ Ngọc Phan tác phẩm” gồm năm tập, dày hơn 2000 trang.
Nhà văn Vũ Ngọc Phan.(Ảnh chụp năm 1942)
