Thế nhưng, giờ đây, Hải Vân quan không còn uy nghi mà đã bị lãng quên, trở thành phế tích, thậm chí là nơi trú của bò, dê...
Có mặt tại đỉnh đèo Hải Vân, cảnh đầu tiên đập vào mắt mọi người là nạn chèo kéo, bu bám khách du lịch diễn ra công khai. Các hàng quán lấn chiếm và tranh giành buôn bán gây hỗn loạn.
Trên con đường bêtông nhỏ dẫn lên di tích là đàn bò, dê của các hộ dân thả rông vô tư chạy ngang dọc và thải phân ra giữa đường. Vào bên trong, cả đài quan sát của Hải Vân quan trở thành chuồng dê với mùi hôi nồng nặc xông lên. Sáu chữ "Thiên hạ đệ nhất hùng quan" vang danh một thời cũng dần mờ theo năm tháng.
Theo thống kê của Sở VHTTDL Đà Nẵng, khu vực này có khoảng 30 người bán hàng rong chèo kéo khách du lịch, trong khi đó chỉ có 1 bảo vệ cho toàn khu vực. Trước thực trạng di tích xuống cấp trầm trọng, ngày 24.9, Phòng Nghiên cứu phát triển du lịch của sở mới có phương án đề xuất: Cần phát triển nơi này thành điểm du lịch; xây nhà vệ sinh công cộng đủ chuẩn phục vụ khách; lót đường tại cổng Hải Vân quan...
Theo đánh giá của các chuyên gia, Hải Vân quan đẹp, thuộc loại hiếm và nay chỉ còn lại một bộ phận trong tình trạng hoang phế bởi sự thờ ơ của con người. Cả khu di tích đã xuống cấp trầm trọng, đang kêu cứu.
