Nóng chuyện nhân sự
Ngày 4/8 Đại hội HNVVN mới diễn ra (tại Hội trường Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh) nhưng từ nay tới đó “nóng” nhất trong làng văn gần như chỉ có chuyện nhân sự Ban chấp hành (BCH). Nhà văn Văn Chinh nhận định có lẽ chính xác, rằng đó (BCH) là nơi “Ai cũng nói không muốn vào nhưng ai cũng muốn vào”. Chưa đại hội của hội nào có nhiều danh sách ứng cử viên BCH như ở Đại hội VIII HNVVN: hơn ba danh sách. Và cũng chưa thấy ở đại hội nào, số lượng hội viên được đề cử vào BCH lớn đến thế: 349 người tính riêng một danh sách! Chỉ riêng chuyện danh sách đề cử nào là chính thức xem ra cũng phức tạp. Trước họp báo đại hội (27/7), nhà thơ Hữu Thỉnh, đương kim Chủ tịch hội, cho biết có hai danh sách đề cử hội viên vào BCH HNVVN khóa VIII, một là danh sách hơn 30 ứng cử viên đại diện cho các khu vực và hai là danh sách 349 ứng cử viên do các nhà văn tham dự đại hội khu vực đề cử, tuy nhiên hiện tại danh sách thứ hai chưa về tới tay ban tổ chức đại hội. Còn danh sách thứ ba gồm các nhà văn tự ứng cử hoặc đề cử, sẽ được bổ sung vào danh sách thứ nhất ngay trong đại hội. Chưa hết, theo tin truyền miệng, cũng như truyền email từ một số nhà văn, còn một danh sách thứ tư, là danh sách ứng cử viên do BCH khóa VII đề cử, hiện được giữ bí mật.
Chưa khi nào số lượng ứng cử viên BCH lại chiếm gần một nửa số lượng hội viên như ở đại hội HNVVN lần này. Thế nhưng, trên thực tế, qua 15 năm với ba kỳ đại hội, số nhà văn được bầu vào BCH lại vô cùng ít: Đại hội V bầu được 5 người, Đại hội VI cũng 5 người, hai năm sau BCH bầu cử bổ sung thêm 2 người nữa. Đến Đại hội VII là 6 người (nhưng có người không tham gia hoạt động với tư cách là ủy viên BCH và vắng mặt trong các cuộc họp suốt hai năm gần đây là nhà văn Hồ Anh Thái). “Trong khi đó, nhu cầu thực tế cần 15 người, thậm chí đến 19 - 21 người, mới đủ gánh vác các công việc của hội. Nếu bầu BCH đủ số lượng, sẽ bầu ban thường vụ, “chia nhau” phụ trách những cơ quan xung yếu của hội: Nhà xuất bản, báo Văn Nghệ, tạp chí Thơ…. Trong mấy nhiệm kỳ gần đây BCH không đủ, có những cơ quan xung yếu không phải do ủy viên BCH lãnh đạo”, ông Chủ tịch hội, nhà thơ Hữu Thỉnh cho biết.
Và "nóng" nhiều chuyện khác
Sáng tạo là câu chuyện không tuổi, nhưng chuyện của BCH hội những người sáng tạo thì thời gian gần đây cứ luẩn quẩn chuyện trẻ - già (không chỉ nhà văn đâu, giới nhạc, giới họa cũng vậy). “Quả trám” là quan điểm của đương kim Chủ tịch HNVVN: “BCH theo hình quả trám, độ phình to nhất là 50 - 60 tuổi, đây là độ tuổi chín muồi và sung sức nhất, trên 60 ít thôi, trẻ thì dưới 50”. Còn nhà thơ Hương thầm Phan Thị Thanh Nhàn lần nữa lại phát hiện ra “thông tin thầm”, rằng có “nhà văn, nhà thơ xịn” ở ngay Hà Nội, như nhà thơ Việt Phương vừa được kết nạp năm 2010 khi anh đã ngoài 80 tuổi và hai người nữa đến nay cũng chưa vào Hội, là nhà văn Trần Chiến và nhà thơ Giáng Vân. Thông tin này được nhà văn Xuân Đức bổ sung: “Trong 9 hội nghề nghiệp, không có hội nào có sự tồn đọng đơn xin vào hội như Hội Nhà văn, không hội nào việc kết nạp hội viên lại quá phiền hà, quá nhiễu nhương và quan cách như Hội Nhà văn. Và sự bất mãn lớn nhất, xì xào nhất, ấm ức nhất của những người cầm bút đối với hội chính là việc này”.
Lần đầu tiên toàn thể hội viên HNVVN có mặt trong đại hội nghề nghiệp của mình (các nhà văn của TP.HCM được Thành ủy “tài trợ” toàn bộ tiền vé máy bay), hơn đứt các hội nghề nghiệp khác. Thời gian diễn ra đại hội cũng dài hơn: 3 ngày, dự bị thêm ngày nữa, trong khi các hội khác chỉ cần 2 ngày là xong. Hy vọng 60 tham luận trình bày trong đại hội và một BCH mới được bầu ra xứng đáng với những gì mọi người kỳ vọng