Dưới đây là những phát hiện khảo cổ quan trọng nhất trong năm, theo đánh giá của tạp chí National Geographic.
Giải mã Cổ bản Biển Chết?
Với những thành tựu mới trong việc giải mã ý nghĩa của một chiếc cốc khó hiểu, việc khai quật các đường hầm cổ ở Jerrusalem và những phát hiện khảo cổ mới, người ta có thể cho là đã hiểu được một trong những điều bí ẩn lớn nhất thế giới: Ai đã viết Cổ bản Biển Chết (Dead Sea Scrolls)?
Những phát hiện mới nhất được đưa ra vào tháng 7 năm nay, trong đó có một số tài liệu cổ nhất thế giới về tín ngưỡng, có thể là tàng thư vô giá của một vài nhóm người. Nó được giấu kỹ trong thời gian chiến tranh, và có thể là "kho báu vĩ đại nhất của Đền Jerrusalem", nơi lưu giữ Hòm Giao ước, theo Kinh thánh.
Tìm thấy con thuyền Noah
Một nhóm các nhà thám hiểm Thiên chúa giáo Phúc âm tuyên bố họ đã phát hiện ra con thuyền của Noah bên dưới những lớp tuyết và tàn dư của núi lửa Ararat ở Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 4 năm nay.
Tuy nhiên các nhà khảo cổ và sử học cho rằng lời tuyên bố này có mức độ nghiêm túc cũng chỉ như những tuyên bố của các nhóm khác từng đưa ra trước đó.
Các hình thù kỳ lạ tiết lộ về thế giới Amazon
Hàng trăm hình tròn, vuông và các hình hình học khác từng được giấu kín trong những khu rừng Amazon có thể là chìa khóa dẫn đến kho tàng hiểu biết về cuộc sống xã hội của vùng này, theo một nghiên cứu công bố hồi tháng giêng.
Các hình ảnh vệ tinh về khu vực lưu vực thượng Amazon chụp năm 1999 cho thấy có hơn 200 công trình mang hình hình học, trải dài tới 250 km. Các nhà nghiên cứu cho rằng có thể đang tồn tại những hình hình học như vậy với số lượng gấp 10 lần số mà chúng ta đã biết, nhưng chúng còn ẩn giấu dưới những cánh rừng rậm rạp Amazon.
Thành phố Maya lộ diện
Tia laser đã "gạt bỏ" lớp rừng rậm nhiệt đới để làm lộ ra những hình ảnh mới về một đô thị Maya cổ xưa, lớn hơn rất nhiều so với những gì người ta từng nghĩ.
Tháng 4/2009, sau khi các nhà khoa học sử dụng tia laser để giúp xây dựng hình ảnh 3D về một khu vực ở Belize, một cuộc nghiên cứu mới được tiến hành. Theo những kết quả công bố tháng 5 năm nay, công trình nghiên cứu này đã chỉ ra những tòa nhà, đường sá và các công trình khác của một đô thị của người Maya cổ.
Tìm thấy ngôi đền "Bí Ẩn" Peru
Ngôi đền một nghìn năm tuổi (trong đó có chưa một hầm mộ với cốt của những người bị hiến tế, minh họa như trên) đã được phát hiện bên dưới những đụn cát bay ở tây bắc Peru.
Phát hiện này là một bằng chứng bổ sung cho giả thuyết về Naylamp, vị thần từng sáng lập nền văn minh tiền Inca ở khu vực này vào thế kỷ thứ 8 sau công nguyên.
Xác lập gene của vua Tut
Vua Tutankhamun - người có hình khắc trong ảnh trên, trên một quan tài) thường được biết đến như một quốc vương hùng mạnh của Ai cập cổ đại. Tuy nhiên trên thực tế, theo các kết quả giám định DNA công bố tháng hai năm nay, Vua Tut bị hành hạ bởi bệnh sốt rét và có rối loạn cấu trúc xương.
Nguy cơ biến mất các công trình cổ đại
Những bức bích họa bị hư hại trên vòm trần Nhà thờ St. Gregory ở thành phố Ani, nay thuộc Thổ Nhĩ Kỳ, kể cho chúng ta nghe câu chuyện về sự quên lãng.
Tọa lạc tại một khu vực gần nơi tranh chấp biên giới giữa Armenia và Thổ Nhĩ Kỳ, thành phố này năm trong số 12 địa điểm văn hóa đang trên bờ vực sụp đổ, theo báo cáo của Quỹ Di sản Toàn cầu.
Tàu Titanic đang dần tan vỡ
Trong một bức ảnh công bố đầu tháng 9 nhân kỷ niệm 25 năm ngày phát hiện xác con tàu R.M.S. Titanic, người ta có thể thấy những cục gỉ sắt ở mũi thuyền cũng như bộ phận neo, dưới độ sâu gần 4.000 mét dưới nước biển.
Bức ảnh này là một phần trong hàng loạt ảnh chụp được trong chuyến thám hiểm Titanic do một công ty tư nhân tiến hành. Mục đích của việc thám hiểm là sử dụng những hình ảnh, sonar và video 3D thu được để tái hiện chân thực hiện trạng con tàu dưới lòng biển. Cũng từ đó, các nhà khoa học có thể ước đoán tàu đã hư hỏng đến mức nào, và nó còn có thể tồn tại với hình hài cũ trong bao lâu.
Lộ diện ngôi lều huyền thoại
Gần một thế kỷ sau khi thuyền trưởng Robert Falcon Scott người Anh thám hiểm lục địa ở cực nam trái đất, các chuyên gia đang cố gắng bảo tồn chiếc lều gỗ của ông. Bức ảnh chiếc lều, trên, chụp tháng 8 năm nay. Khu lều này, cùng ba khu tương tự, đang đứng trước nguy cơ bị vùi vĩnh viễn trong lớp lớp tuyết.
Khu lều gỗ dài 15 mét, rộng 7,6 mét từng là nơi trú chân của 33 người. Scott cùng những người thuộc hạ đã trú trong lều này trước chuyến thám hiểm Terra Nova ở cực nam vào tháng 1/1912. Ông và bốn người khác qua đời sau đó.
Đường hầm bí mật của nhà vua Ai Cập
Một đường hầm xuất phát từ lăng mộ Seti đệ nhất - vị pharaoh thứ hai trong triều đại thứ 19 của Ai Cập vốn là điều gây tò mò cho nhiều nhà khảo cổ. Triều đại của vua Seti thứ 19 tồn tại từ năm 1550 tới 1069 trước Công nguyên. Lăng mộ của ông nằm trong Thung lũng các vua gần thành phố Luxor, Ai Cập.
Sau ban năm đào bới theo đường hầm bí mật được tạo thành bởi 3.300 bậc đá, tháng 7 năm nay, các máy xúc chạm phải một bức tường đá. Trước đó nhiều người từng nghĩ rằng đường hầm này sẽ dẫn đến một kho báu.
